text
stringlengths 101
190k
| source
stringclasses 1
value |
|---|---|
Дьокуускайга байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын уонна кинилэр дьиэ кэргэттэрин өйүүр дьаһаллар олоххо киирэллэр.
Байыаннай эпэрээссийэҕэ кытта сылдьар Росгвардия уонна ОМОН үлэһиттэрин көмөнү ылар араҥа кэккэтигэр киллэрдилэр. Кинилэр мобилизацияламмыт дьоҥҥо көрүллэр көмөнү уонна чэпчэтиилэри туһаныахтара.
Кирэдьииттэри сатаан төлөөбөт буолуу, счету хааччахтыыллара баар суол. Баһылык Евгений Григорьев бааннар бэрэстэбиитэллэрин, Суут бириистэптэрин кытта кэккэ көрсүһүүлэри ыытта, ол түмүгэр:
- байыаннай дьайыы кыттыылаахтарыгар уонна кинилэр дьиэ кэргэттэрин аатыгар исполнительнай производство баар буоллаҕына тохтотуллар;
- ипотеканы, кирэдьииттэри болдьоҕун көһөрүү, иэһи бытарытыы боппуруостарыгар хас биирдии түгэни туспа көрүөхтэрэ.
Байыаннай дьайыы кыттыылаахтарыгар уонна кинилэр дьиэ кэргэттэригэр бородуукта набордарын түҥэтэллэр. 35 туонна оҕуруот аһа тиэрдилиннэ. Сэтинньи устата эмиэ түҥэтиэхтэрэ.
Куорат саҥа дьылы киэҥ далааһыннаахтык бырааһынньыктыыртан аккаастанна. Ол иһигэр "Кыһын Саха сириттэн саҕаланар” улахан бэстибээл кэккэ тэрээһиннэрэ тохтоотулар. Ол эрэн оҕолорго аналлаах тэрээһиннэр үгэс быһыытынан буолуохтара.
Сэтинньи 17 күнүттэн байыаннай дьайыы кыттыылаахтарыгар уонна кинилэр дьиэ кэргэттэригэр аптекаларга 10% чэпчэтии көрүллүөҕэ. Киин куоракка үлэлиир Мобилизацияламмыт дьон дьиэ кэргэттэрин өйүүр киинтэн дисконтнай каарта ылыахха сөп. Чэпчэтии 25 аптекаҕа бэриллэр.
Мобилизацияламмыттары өйүүр кииҥҥэ 2000-тан тахса киһи кэлэн араас хайысхалаах көмөнөн туһанна.
"Победа" пуондаҕа дьон харчынан көмөтө киирэ турар. Ол курдук, 50 утуйар мөһөөччүк уонна коврик Чита байыаннай чааһыгар ыытылынна, 50 кэмпилиэк итиини тутар ис таҥас, 20 утуйар мөһөөччүк Хабаровскайга баар байыастары бэлэмниир чааска тиэрдилиннэ. Көмөлөрүн тэрилтэлэр, биирдиилээн дьон ыыталлар. Дьаһалта саайтыгар https://yakutskcity.ru/ реквизиттэр, судургутук харчы ыытарга QR-код баар.
Сонуннар
05.12.2022 | 12:00
Өрөспүүбүлүкэтээҕи саахымат конгреһын кыттыылаахтара кэллилэр
05.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 5 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
03.12.2022 | 18:00
Өбүгэ ситимэ — эр дьон кылаан кыахтарыгар
03.12.2022 | 14:00
«Үлэ кыбаартала» — сайдыы территорията
02.12.2022 | 18:00
Дьокуускай 100 бастыҥ үөрэнээччитигэр стипендия олохтонно
02.12.2022 | 16:00
Тымныы Оҕонньорго баҕа санааларбытын суруйабыт
02.12.2022 | 12:00
Охчуттар мэтээллэри аҕалаллар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
Ордук ааҕаллар
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 25.11.2022 | 16:00
Юрий Попов: «Барыта улахан үлэттэн тахсар»
Дьокуускайга Тупсарыы үс сыла биллэриллэн, бу диэн эттэххэ, киин куоракка, чахчы, үтүмэн үлэ ыытылынна, ону олохтоохтор даҕаны бэйэҕит көрө-истэ сылдьаҕыт. Быйыл сайын «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыагынан Дьокуускай куоракка 75 тиэргэн тупсаран оҥоһулунна. Саамай элбэх эбийиэккэ бэдэрээтчитинэн «Основа» ХЭТ үлэлээтэ. Онон бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бу тэрилтэ эдэр салайааччыта Юрий Поповы...
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Сэтинньи 22 күнүгэр СӨ Наукаларын академиятыгар бэрэсидьиэн быыбара буолан ааста. Элбэх куолаһы ылан, бу дуоһунаска Леонид Владимиров талылынна.
Леонид Николаевич 1959 сыллаахха от ыйын 9 күнүгэр Тулагы Киллэм нэһилиэгэр күн сирин көрбүтэ. 1977 сыллаахха Үөһээ Бүлүү орто оскуолатын бүтэрбитэ. 1985 сыллаахха СГУ тыа хаһаайыстыбатын факультетын туйгуннук бүтэрбитэ. 1986 с. аспирантураҕа туттарсан киириэҕиттэн олоҕун науканы кытта ситимнээбитэ. Научнай сотрудниктан саҕалаан, араас дуоһунастарга үлэлээн, үүммүтэ, үрдээбитэ. Биологическай наукалар доктора, профессор, Арассыыйа Наукаларын академиятын чилиэн-кэрэспэдьиэнэ, 2020 сылтан СӨ Наукаларын академиятын академига. Быйыл от ыйын 22 күнүттэн Ил Дархан ыйааҕынан СӨ Наукаларын академиятын Бэрэсидьиэнин эбээһинэһин толорооччунан анаммыта.
Бүгүҥҥү туругунан Саха сиригэр 1872 учуонай баар, онтон 378 – наука доктора, 1494 – наука кандидата.
Сонуннар
06.12.2022 | 11:00
Кадеттар оскуолаларын бастакы сыбаайата түстэ
06.12.2022 | 09:00
Ахсынньы 6 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
05.12.2022 | 18:00
11 ый иһигэр 10 622 оҕо төрөөтө
05.12.2022 | 16:00
Дьиэ кэргэн саҥа дьыллааҕы хаартыскаларын куонкуруһа ыытыллар
05.12.2022 | 14:00
ЫБММ сотрудниктара хаан туттардылар
05.12.2022 | 12:00
Өрөспүүбүлүкэтээҕи саахымат конгреһын кыттыылаахтара кэллилэр
05.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 5 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
03.12.2022 | 18:00
Өбүгэ ситимэ — эр дьон кылаан кыахтарыгар
03.12.2022 | 14:00
«Үлэ кыбаартала» — сайдыы территорията
02.12.2022 | 18:00
Дьокуускай 100 бастыҥ үөрэнээччитигэр стипендия олохтонно
02.12.2022 | 16:00
Тымныы Оҕонньорго баҕа санааларбытын суруйабыт
02.12.2022 | 12:00
Охчуттар мэтээллэри аҕалаллар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
Ордук ааҕаллар
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
Дьон | 25.11.2022 | 16:00
Юрий Попов: «Барыта улахан үлэттэн тахсар»
Дьокуускайга Тупсарыы үс сыла биллэриллэн, бу диэн эттэххэ, киин куоракка, чахчы, үтүмэн үлэ ыытылынна, ону олохтоохтор даҕаны бэйэҕит көрө-истэ сылдьаҕыт. Быйыл сайын «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыагынан Дьокуускай куоракка 75 тиэргэн тупсаран оҥоһулунна. Саамай элбэх эбийиэккэ бэдэрээтчитинэн «Основа» ХЭТ үлэлээтэ. Онон бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бу тэрилтэ эдэр салайааччыта Юрий Поповы...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Күндү ааҕааччыларбыт! Биһиги бүгүн Улуу Кыайыы 75 сылынан түмүктүүр матырыйаалбытын таһаарабыт. Сылы эргиччи сэрии тиэмэтэ, саллааттар хорсун быһыылара, бэтэрээннэр, кинилэр чугас дьоннорун ахтыылара тиһигин быспакка таҕыстылар.
Биллэн турар, бу тиэмэ олох тохтоон хаалыа суоҕа, биһиги син биир ытыктыыр бэтэрээннэрбит, аҕа дьоммут тустарынан ахтыылар, килбиэннээх үлэлэрэ кэмиттэн кэмигэр бэчээттэниэхтэрэ.
Барыгытын кэлэн иһэр саҥа дьылынан эҕэрдэлиибит, чэгиэн доруобуйаны, уһун дьоллоох олоҕу баҕарабыт. Кыайыыны уһансыбыт чулуу дьоммутун хаһан да умнуохпут суоҕа диэн этэн туран бүгүҥҥү нүөмэргэ кыайыы хайдах кэлбитин кэпсиэхпит.
Аҕа дойду Улуу сэриитэ биһиги дойдубут, бүттүүн киһи аймах историятыгар биир ураты миэстэни ылар. Түөрт сыллаах кыргыһыы сэбиэскэй-германскай фроҥҥа стратегическай суолтатынан Иккис аан дойду сэриитин биир сүрүн чааһынан буолбута.
Биһиги дойдубутугар ньиэмэстэри кытта адьырҕа киирсиигэ саамай ыарахаттары көрсөр өлүү, ыйаах тиксибитэ. Москва уонна Ленинград, Сталинград уонна Курскай тоҕой, Днепр уонна Белоруссия, Прибалтика уонна Илин Пруссия, Соҕуруулуу-Илин, Киин уонна Хотугу Европа аннынааҕы бөдөҥ кыргыһыыларга сэбиэскэй буойуннар фашистары самнарбыттарын түмүгэр Аан дойду Иккис сэриитигэр Кыайыы өрөгөйүн билбиттэрэ.
Сэрии – бу киһи олоҕор, дьылҕатыгар, бүтүн дойдуга буолуон сөптөөх саамай ынырык түгэн. Кини, суолугар көрсүбүтү барытын өлөрөн-өһөрөн, кыһыл уотунан уһууран, ыйыстан иһэр. Бу алдьархайтан куттара көтүөр диэри куттаммыт сирэйдээх дьахталлар, оҕолор, кырдьаҕастар, бааһырбыт дьон киһи дууһатын ытатар ынчыктара иһиллэр. Сэрии сэбин киһи куйахатын күүрдэр тыастара. Буулдьа ыйылыыра. Төгүрүччү, эргиччи ыарыы, кир-хох, абааһы көрүү уонна өлүү. Бу аата сэрии.
1941 сылтан 1945 сылга диэри, 1418 күн устата биһиги норуоппут Улуу Кыайыы иһин олус ыар суолунан айаннаабыта. Ону хайдах уонна тугунан мээрэйдиэххэ сөбүй? Кыргыһыыларынан, күннэринэн, аһыынан, хомолтонон, мөлүйүөнүнэн дьон эрэйдэринэн-муҥнарынан, харахтарын уутунан. Сэрии дьоруойдара түөрт ыарахан сыл устата бу кыайыыны ситиспиттэрэ, олохторун Ийэ дойдуларын туһугар толук биэрэн. Бу бүтэн биэрбэт, муҥура биллибэт уһун түөрт сыл, биһиги олохпутун, биһиги өбүгэлэрбит уонна кинилэр кэнчээри ыччаттарын олоҕун түөрэ эргиппиттэрэ.
Аҕа дойду Улуу сэриитэ бэйэтин кытта мөлүйүөнүнэн дууһаны илдьэ барбыта, олус элбэх киһи дьылҕатын тосту уларыппыта уонна бу ынырыктаах кэмнэргэ олорбут дьон сүрэҕэр оспот бааһы хаалларбыта.
Фронт линиятыгар, тыылга даҕаны, тохтоло суох үлэ өрө оргуйан олорбута, олох уонна көҥүл туһугар быыстала суох охсуһуу барара. Саллааттар, иннилэригэр туох күүтэрин билбэккэ, куттанар диэнтэн толлубакка, ньиэмэстэри биһиги сирбититтэн үүртэлииллэрэ уонна өлүү утары айанныыллара. Биир бигэ тыл, биир өй-санаа – кыайыы – бу туһугар, бу иһин сэбиэскэй саллааттар утуйар ууларын умнан, санныларыгар сэрии бары иэдээнин сүгэн иннилэрин диэки кимиэллээхтик хаамаллара. Кинилэр хас биирдиилэрэ кыайыы туһугар, уопсай дьыала иһин бэйэлэрин көмөлөрүн, кылааттарын киллэрбиттэрэ, кинилэр хас биирдиилэрэ тыыннаахтарыгар эбэтэр өлбүттэрин кэннэ дьоруой буолбуттара.
Тыыл үлэһиттэригэр эмиэ чэпчэкитэ суох этэ. “Араас идэлээх дьон: сэрии сэбин оҥорор собуоттар оробуочайдара, холкуостаахтар, учууталлар, медицина үлэһиттэрэ, устудьуоннар, оскуола оҕолоро байыаннай сылларга кыахтарын, таһымнарын таһынан өстөөҕү кыайар туһугар Улуу Кыайыыны уһансыбыттара, тыылга хара көлөһүннэрин тоҕон чиэстээхтик үлэлээбиттэрэ. Оттон тыылга үлэлээбиттэр сэрии кыттыылаахтара буолбатахтар дуо, манна бүттүүн сэбиэскэй норуот кыттыбыта дии? Кинилэр даҕаны ыар кэмнэри, дьылҕаны көрсүбүттэрэ кыра дуо? Кинилэрэ суох Кыайыы буолуо этэ дуо? Тыыл – кыайыы аҥаара, онтон элбэх да буолуон сөп”, – диэбитэ Г.К. Жуков. Улуу полководец бу этиитин кытта сөпсөспөт буолуохха сатаммат. Кинилэр бука бары бэйэлэрин дойдуларыгар, сирдэригэр өстөөх Германиятын утары Улуу Кыайыыны уһансыбыттара. Кинилэр сэрии сылларыгар ыраах тыылга олорон өстөөҕү самнаран кыайыыны аҕалсыбыттара: килиэп үүннэрбиттэрэ, Аармыйаны таҥыннарбыттара, аһаппыттара, оҕолорун улаатыннарбыттара, тааҥкалары, сөмөлүөттэри, сэрии сэбин оҥорбуттара, көмүскэнэр бөҕөргөтүүлэри туппуттара. Бу көлүөнэ дьон бэйэтин этинэн-хаанынан сэрии ыар сылларын чиэстээхтик туораабыта, бигэтик турбута уонна кыайыыны ситиспитэ. Кинилэр Ийэ дойдуларын иннигэр үтүөлэрэ, өҥөлөрө – хорсун быһыыга тэҥнээх.
Өстөөхтөрүнэн төгүрүтүллүбүт Ленинградка дьон хайдах ыараханнык олорбутун биһиги хаһан да өйдүөхпүт суоҕа. Биһиги маны “блокадниктар” кэпсээннэринэн эрэ харахпытыгар оҥорон көрүөхпүт. Аччык аҥаардаах, кыл тыыннара эрэ хаалбыт куорат олохтоохторо фабрикаларга үлэлииргэ күһэллэллэрэ, чугас, билэр дьонноро өлөллөрүн көрөөхтүүллэрэ, кыракый тоорохой килиэп иһин уһун уочаракка тураллара уонна кырачаан оҕолор барахсаттар көрдөспүт-ааттаспыт уу-хаар баспыт харахтарын көрөллөрө. Кыратык да тот сылдьар туһуттан дьон араас ньыманы барытын боруобалыыра. Аччыктааһын уонна алдьаныы-кээһэнии, эстии-быстыы Ленинграды эрэ сабардаабатаҕа, маннык сабыытыйалар биһиги дойдубут бары муннуктарыгар буолаллара.
Бары ыарахаттары, кыһалҕалары көрүстэллэр да, бүтүн норуоппут кэннинэн кэхтибэтэҕэ, тостубатаҕа, бэриммэтэҕэ, дойдутун өстөөххө туран биэрбэтэҕэ. Биллэн турар, киһи тостор, куттанар, ынырык түгэннэрэ бааллара, өлөр өлүү дэгиэ тыҥыраҕа субу чугас сылдьарын саллааттар да, тыылга да үлэлээччилэр сэрэйэллэрэ. Ол да буоллар, дьон куттал суоһун барытын кэннилэригэр хаалларан, туох баар күүстэрин-уохтарын биэрэн туран дойдуларын, оҕолорун, сиэннэрин сырдык инникилээх олохторугар биэрбиттэрэ. Биэс сыл кэриҥэ кинилэр тыыннарын толук да ууран туран олох олорор туһугар хорсуннук сэриилэспиттэрэ, бу үтүө салгынынан тыынар, оҕолорун улаатыннарар туһугар.
Сэрии ыар тыына бүттүүн дойдубут дьонун барыларын тэҥинэн таарыйбыта. Чугас киһитин, доҕорун, аҕатын, оҕотун, аймаҕын сүтэрбэтэх биир да ыал суох. Сэрии дьиэ кэргэннэри урусхаллаабыта, кинилэр баҕа санааларын, эрэллэрин суох оҥорбута, боростуой дьону – хас биирдиилэрин – хайдах эрэ тыыннаах хаалыы мөккүөрүгэр, уһугар туруорбута.
Төһөнөн история улуу Кыайыы күнүн тэйитэн, сыҕарытан иһэр да, соччонон биһиги норуоппут хорсун быһыыта эйэлээх халлаан үрдүнэн сүппэт, симэлийбэт, умуллубат. Биһиги хорсун буойуннарбыт, аан дойдуга байыаннай маастарыстыбаларын, хорсун быһыыларын уонна эр санааларын көрдөрбүттэрэ, байыаннай знамяларын чиэстээхтик күөрэччи тутан бары кыргыһыылары, сэриилэри туораан өстөөх Германиятын киин куоратыгар Рейхстаг үрдүгэр Кыайыы Кыһыл Знамятын туруорбуттара. Бу барыта умнуллубат уонна биһиэхэ ытык иэспит буолар. Бу билигин тааска уонна боруонса пааматынньыктарга, Албан аат мемориалларыгар үйэ саас тухары хаалла. Ырыа уонна хоһоон тылларынан кэриэс буолан хаалан барыбытын долгутар. Бу барыта биһиги инники көлүөнэбит өйүгэр-санаатыгар үйэ саас тухары хараллан хаалыахтаах, кинилэр дьоллоохтук олороллорун туһугар бу кыайыы хайдах курдук ыараханнык кэлбитин бары билиэхтээхпит.
Ол Улуу Кыайыыттан 75 сыл ааста. Кэм-кэрдии түргэнник да ааһар. Сылын ахсын бу хааннаах кыргыһыы тыыннаах туоһулара аҕыйаан иһэллэр, үөрүүлээх параакка хас сыл ахсын бэтэрээннэр барахсаттар кэккэлэрэ чарааһаан иһэр. Дьиэ кэргэн архыыптара ол кэмнээҕи реликвияны харыстаан уура сылдьаллар: кыһыл армеец киниискэлэрэ, байыаннай билиэттэр, наҕараадалар, үс муннуктаах суруктар, бохоруоҥкалар, сэрии кэмин хаартыскалара, о.д.а. маллар, манна барытыгар норуот албан аата, өйдөбүлэ түмүллүбүт курдук. Уруулар уонна чугас аймахтар ол кэмнээҕи ахтыылара – сэрии кыттыылаахтарын хас биирдии күнэ – көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллэн, салҕанан бара турар.
Биһиги кинилэр улуу хорсун быһыыларын өйдүүбүт, кинилэр өстөөҕү кыайбыттарын, кинилэр хорсун быһыыларын, эр санааларын умнубаппыт. Биһиги эбээһинэспитигэр инники көлүөнэҕэ ону тиэрдии, кинилэр дьоллоох, кыһалҕаны билбэтэх оҕо саастара мөлүйүөнүнэн дьон хаан тохтуулаах кыргыһыытынан ситиһиллибитин, ол ыраах 40-с сылларга сэрии хонуутугар олохторун толук уурбуттарын.
Хас биирдии олох олорбут күммүт, хас биирдии күнү көрсүүбүт иһин биһиги оччотооҕу эдэркээн, кыраһыабай уолаттарга уонна кыргыттарга муҥура суох махтаныахтаахпыт, кинилэр эдэр саастара хаһан да эргиллибэтин өйдүөхтээхпит.
История кинини умнары, эбиитин таҥнарыыны хаһан да бырастыы гыммат.
1941-1945 сыллардааҕы Аҕа дойду Улуу сэриитэ нуучча норуотун олоҕор, бүттүүн аан дойду историятыгар улахан уларытыылары киллэрбитэ! Сэрии сабыытыйаларын дьоруойдарынан биһиги Эһэлэрбит уонна Эбэлэрбит, биһиги Аҕаларбыт уонна Ийэлэрбит буолбуттара – кинилэр боростуой киһи өйүгэр батан киирбэт, ол саҕанааҕы сабыытыйалары илэ хараҕынан көрбөтөх кэмнэри ааспыттара, онон биһиги ол кэми умнуо суохтаахпыт, өйдүөхтээхпит, саныахтаахпыт уонна аҕа дьоммутунан киэн туттуохтаахпыт, ону оҕолорбутугар, сиэннэрбитигэр тиэрдиэхтээхпит. Бу буолар биһиги кинилэр Албан ааттарыгар сүгүрүйүү, киэн туттуу, биһиги тапталлаах өбүгэлэрбитигэр ытык иэспит!
Сонуннар
06.12.2022 | 11:00
Кадеттар оскуолаларын бастакы сыбаайата түстэ
06.12.2022 | 09:00
Ахсынньы 6 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
05.12.2022 | 18:00
11 ый иһигэр 10 622 оҕо төрөөтө
05.12.2022 | 16:00
Дьиэ кэргэн саҥа дьыллааҕы хаартыскаларын куонкуруһа ыытыллар
05.12.2022 | 14:00
ЫБММ сотрудниктара хаан туттардылар
05.12.2022 | 12:00
Өрөспүүбүлүкэтээҕи саахымат конгреһын кыттыылаахтара кэллилэр
05.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 5 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
03.12.2022 | 18:00
Өбүгэ ситимэ — эр дьон кылаан кыахтарыгар
03.12.2022 | 14:00
«Үлэ кыбаартала» — сайдыы территорията
02.12.2022 | 18:00
Дьокуускай 100 бастыҥ үөрэнээччитигэр стипендия олохтонно
02.12.2022 | 16:00
Тымныы Оҕонньорго баҕа санааларбытын суруйабыт
02.12.2022 | 12:00
Охчуттар мэтээллэри аҕалаллар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
Ордук ааҕаллар
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
Дьон | 25.11.2022 | 16:00
Юрий Попов: «Барыта улахан үлэттэн тахсар»
Дьокуускайга Тупсарыы үс сыла биллэриллэн, бу диэн эттэххэ, киин куоракка, чахчы, үтүмэн үлэ ыытылынна, ону олохтоохтор даҕаны бэйэҕит көрө-истэ сылдьаҕыт. Быйыл сайын «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыагынан Дьокуускай куоракка 75 тиэргэн тупсаран оҥоһулунна. Саамай элбэх эбийиэккэ бэдэрээтчитинэн «Основа» ХЭТ үлэлээтэ. Онон бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бу тэрилтэ эдэр салайааччыта Юрий Поповы...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Балаҕан ыйын 29 күнүттэн Саха сирин үрдүнэн “Зина уонна Леха. Операция: хвост и вымя” диэн саҥа киинэ көстөр. Киинэҕэ сүрүн оруоллары бары бэркэ билэр “ыалбыт” – Зиналаах Леха, ол эбэтэр Иннокентий Орестов уонна Алексей Михайлов толороллор.
Социальнай ситимнэргэ тэттик видеороликтарынан былааһы ылбыт Зина уонна кини кэргэнэ Леха туһунан толору кээмэйдээх киинэ уһулла сылдьарын туһунан былырыын истибиппит. Кэмиэдьийэбит өр-өтөр буолбата, бэлэм буола охсон бар дьон дьүүлүгэр таҕыста.
Абааһы аһаабыт сириттэн арахсыбат
Алексей Михайловы дьон-сэргэ билбитэ ыраатта. Кинини саха дьоно Өттүк Леха, Мотор Леха уобарастарынан эндэппэккэ билэр. Алексей саҥа киинэҕэ биир сүрүн оруолу оонньуурун таһынан продюсер быһыытынан үлэлии-хамныы сылдьар эбит:
— Мин уруккуттан киинэҕэ уһуллуохпун наһаа баҕарар этим. Режиссердарга бэйэм туспунан билиһиннэрэн, хаартыскабын сыһыаран суруйан ыытарым. Ким даҕаны улаханнык сэҥээрбэт этэ. Кэлин Степан Бурнашеву кытта үлэлэспитим. Ол сылдьан, Аскалон Барашковтыын-Аскалонидзолыын күлүүлээх тэттик видеолары устар буолбуппут. Дьон сэҥээрэр, күлэр эбит диэммит “Өттүк/Мотор Леха” диэн киинэбитин устубуппут. Киинэҕэ үлэлээбит уопуппут суоҕа атахтаан уонна пандемия кэмэ буолан, киинэбит уһаан-кэҥээн, үс сыл буолан баран биирдэ бэлэм буолбута. Кыра да буоллар уопутурбут дьон быһыытынан, Зиналаах Лехабытын киинэ оҥорорго санаммыппыт, — диэн Алексей киинэҕэ бастакы хардыыларын туһунан сэһэргиир.
— Алексей, Иннокентийдыын хайдах булсан “Зиналаах Леха диэн ыал” баар буолбутай? Ол устуоруйатын ааҕааччыларбытыгар билиһиннэр эрэ.
— Элбэх киһи биһигини дьиҥнээхтии ыал дии саныыр. Хайдах оннук буолуой? (күлэр). Иннокентий Орестовтыын билсибиппит ыраатта. Кини киинэ эйгэтигэр үлэлээбитэ быданнаата. Устар бөлөххө баар, кэлиҥҥи кэмҥэ уһуллубут үгүс сахалыы киинэлэр оператордарынан буолар.
2019 сыллаахха ыам ыйыгар Кеша миэхэ туохха эрэ наадыйан эрийбитэ. Онуоха мин видеороликпар дьахтар оруолун толорор киһини көрдүү сылдьар этим. “Кеша, артыыстыаххын сөп быһыылаах дии. Дьахтар оруолугар уһулун эрэ”, — диэн көрдөстүм. Кини тута сөбүлэһэн кэбистэ. Онон көрсүөххэ, устуохха диэн кэпсэттибит. Ол киэһэтигэр видеобыт уһуллан, номнуо социальнай ситимнэринэн тарҕана охсубута. Дьон олус сөбүлээбит, комментарий бөҕөтө суруйбут этэ. Били абааһы аһаабыт сириттэн арахсыбат дииллэринии, өр толкуйдуу барбакка сарсыҥҥы күнүгэр мин эрийэн: “Кеша, дабаай, өссө биир видеота устуохха”, — диэтим. Киһим сөбүлэстэ, онтон ыла салгыы оннук үлэлэһэн барбыппыт.
Быһа түһэн эттэххэ, мин бу киинэҕэ биир сүрүн оруолу толорорум таһынан продюсердаатым. “Эбиэккэ тугу сиибитий?” диэн саныы сылдьан улахан сыанаҕа оонньуурум ыарахан соҕус этэ. Мин булуу-талыы, кэпсэтии-ипсэтии чааһыгар үчүгэйбин. Онон чопчу продюсер эрэ эбитим буоллар, киинэбит өссө үчүгэйдик табыллыа этэ дии санаатым. Ол эрээри, киинэҕэ оонньуур мин оҕо сааһым баҕата буолан, ол санаабын ситтим.
Оттон Зина кимий?
Булугас-талыгас, киирбит-тахсыбыт, сытыы тыллаах Зина оруолун Иннокентий Орестов толорор. Тэттик видеолары көрө олорон, ардыгар киһи “бу дьахтар дуу, эр киһи дуу” диэн толкуйдаан ылыар диэри Зинатын итэҕэтиилээхтик оонньуур диэтэхпинэ даҕаны үгүскүт сөбүлэһэрэ буолуо.
Иннокентий Амма улууһуттан сылдьар, пиарщик идэлээх эбит. Кини бэйэтин туһунан маннык билиһиннэрэр:
— Нуучча филологиятын факультетын бүтэрбитим, ол эрээри идэбинэн биир даҕаны күн үлэлээбэтэҕим. Үөрэхпин бүтэрэн чааһынай тэрилтэҕэ үлэлии сылдьаммын фотоаппарат ылыммытым. Хаартыскаҕа түһэрэн, видеоҕа устан саҕалаабытым. Салгыы “Саха” НКИХ “Сэргэлээх” устуудьуйатыгар “Биһикчээн” биэриигэ режиссердаабытым, атын бырайыактарыгар үлэлээбитим. Быстах кэмҥэ филармонияҕа үлэлээн ылбытым. Билигин фрилансербын, бэйэбэр үлэлиибин.
Киинэ эйгэтигэр киириэхпин, үлэлиэхпин наһаа баҕарар этим. Сыыйа-баайа киинэһиттэри кытта билсэн араас бырайыактарыгар үлэлиир буолбутум. Билигин устар бөлөххө баарбын.
— Ханнык киинэлэргэ үлэлээбиккиний?
— “Дьулуур: мас-рестлинг”, “Сэттээх сир. Ыйаах”, “Хара хаар”, “Холодное золото” киинэлэргэ устар бөлөххө баарым. Бу соторутааҕыта Сергей Потапов режиссердаах киинэ устан кэллибит. Чэ, ити курдук.
— Кеша, артыыс идэҥ суох дуо? Артыыс буолуо диибин ээ.
— Суох, артыыс идэлээх буолбатахпын. Арай, урут Эстрада тыйаатырын иһинэн тэриллибит пародия тыйаатырыгар Александр Бурнашовка уонна Валентина Чирковаҕа дьарыктана сылдьыбытым. Мин камера кэтэх өттүгэр үлэлиирбин ордоробун.
— Оттон Зина?
— Аны Зина буоларбын сөбүлүүбүн ээ. Дьону үөрдэр-күллэрэр туох куһаҕана кэлиэй. Бэл, дьон уулуссаҕа көрөн билэр, хаартыскаҕа түһэр буолла. Кеша диэн ааттаахпын билбэттэр, “Уай, Зиночка сылдьар!” дииллэр. Ону мин утары дьээбэлээн эппиэттэһэбин.
— Чугас дьонуҥ, аймахтарыҥ, доҕотторуҥ дьахтар оруолун толороҕун диэн сүөргүлээбэттэр дуо?
— Суох, кимтэн даҕаны оннугу истэ иликпин. Дьонум, ордук дьахтар өртө — ийэм, балтыларым Зинабын сөбүлүүллэр. Убайдарым туох даҕаны диэн утарбаттар. Оттон, биллэн турар, наһаа үчүгэй диэбэттэр, ол эрээри көр-күлүү диэн билэллэр, өйдүүллэр буоллаҕа дии. Улуустарынан кэнсиэрдээччибит, ол сырыттахпытына Зинаны ордук саастаах дьон сураһар, интэриэһиргиир ээ. Дьону ытатарга-соҥоторго диэн буолбакка, үөрдэргэ-күллэрэргэ анаан толкуйдаммыт уобарас буоллаҕа дии. Ону дьон өйдөөн ылыммыта үчүгэй дии саныыбын.
Саха сирин Голливуда – Төхтүр
Уолаттар Зиналаах Леха туһунан тэттик роликтарыгар олоҕуран, былырыын саас киинэ устан саҕалыырга санаммыттар. Сайын киинэ саамай уһуллар кэмин баттаһа, сып-сап хамаанда булунан үлэлэрин саҕалаабыттар.
Саҥа киинэ режиссерунан Саха тыйаатырын артыыһын Роман Дорофеевы кэпсэппиттэр. Роман киинэ эйгэтигэр, чуолаан кэмиэдьийэҕэ саҥа аат буолбатах. Икки сыллааҕыта кини Николай Неустроев “Тиэтэйбит” кэмиэдьийэтин киинэ оҥорбутун бар дьон сөбүлээбитэ. Оттон “Зина уонна Леха” киинэ сценарийын эмиэ биллэр режиссер, сценарист Алексей Амбросьев суруйбут. Онон икки уопуттаах киһи ылсан үлэлэспит киинэлэриттэн элбэҕи күүтэбит.
— Киинэҕэ үлэлээбиттэрэ быданнаабыт уонна талааннаах дьон буолан, Романнаах Алексей кэпсэтэрдиин атыттарын, аны өйдөһө түһэллэрин киһи сөҕөр эрэ. Сценарийбыт бэлэм буолбутун кэнниттэн хамаандабытын, артыыстарбытын талан саҕалаабыппыт.
Дьиҥэ, Чурапчы Мындаҕаайытыгар, Мэҥэ Хаҥалас Төхтүрүгэр устуохпутун баҕарбыппыт. Ону Хаҥалас Төхтүрүн Дьокуускайтан барарга-кэлэргэ чугас, үлэлииргэ табыгастаах диэн уопуттаах киинэһиттэр сүбэлээбиттэрэ. Манна диэн эттэххэ, Төхтүргэ элбэх киинэ уһуллубута. Дьоно-сэргэтэ сайын аайы киинэ уһулларын билэр буолан, биһигини үөрэ-көтө көрсүбүттэрэ. Устар бөлөххө анаан сабыс-саҥа кулууптарын туран биэрбиттэрэ. Онно ый кэриэтэ олороммут киинэбитин устубуппут. Төхтүр баһылыгар Багдарыын Кэскил Ньургун Уолугар, уонна нэһилиэнньэҕэ махтанабыт, — диэн Алексейдаах Иннокентий кэпсииллэр.
Кырдьык даҕаны, Хаҥалас улууһун Төхтүр нэһилиэгэр “детсаттар” “Кэскиллэриттэн” саҕалаан араас хабааннаах сахалыы киинэ бөҕөтө уһулунна. Оннооҕор 2015 сыллаахха Италия режиссера Диего Паскаль Панарелло кэлэн “Странный звук счастья” диэн хомус туһунан документальнай киинэтин устан барбыта. Онон Төхтүр Саха сирин Голливуда буолар да диэтэхпинэ улаханнык сыыспатым буолуо.
«Зина уонна Леха. Операция: хвост и вымя» киинэ трейлерэ:
Ытыктааһын иэһэ
Саха сирин киинэтигэр саҥа ааттар – А.С.Пушкин аатынан Нуучча драматическай тыйаатырын артыыһа Илья Шумкин, Үүнэр көлүөнэ тыйаатырын артыыстара Елизавета Далбараева, Екатерина Хоютанова, “Саха” НКИХ ыытааччыта Карина Семенова, Улан-Удэтээҕи култуура кэллиэһин устудьуона Аюна Спиридонова уо.д.а. уһулуннулар.
“Киинэбит бастакы көрөөччүлэрэ “Кэскил”, “Юбилей” киинэлэр салгыннара кэлэр диэн сыана быспыттара. Онон 2000-с сылларга саха киинэтин саҥалыы тыыннаабыт “детсаттарга”, Аркадий Новиковка ытыктааһын иэһинэн буолла диэхпитин баҕарабыт.
Сахалыы кэмиэдьийэ тахсыбатаҕа даҕаны ыраатта. “Зина уонна Леха” билиҥҥи олоҕу көр-күлүү өртүнэн көрдөрөр, киһини сэргэхситэр, балтараа чаас иһигэр күннээҕи кыһалҕалары умуннарар, сынньатар киинэ буолар. Бар дьоммутун киинэбитин көрөргүтүгэр ыҥырабыт!” – диэн бүгүҥҥү ыалдьыттарым кэпсээннэрин түмүктүүллэр.
Айтана Аммосова.
Хаартыскалары Алексей Михайлов тиксэрдэ.
3
0
Навигация по записям
Аэропортар саҥалыы тутуллаллар
Судаарыстыбаннас күнүгэр Sakha-sire сайт сүрэхтэниитэ (Быһа эпиир)
Маны ааҕыҥ
Саха киинэлэрэ «Амур күһүнэ» бэстибээлгэ миэстэлэстилэр
Казахстаҥҥа саха киинэтин өссө биир ситиһиитэ
Дмитрий Давыдов саҥа киинэтин Москватааҕы киинэ бэстибээлигэр көрдөрүөхтэрэ
Айсен Николаев саха киинэтин туһунан санаатын үллэһиннэ
ТУРГУТУК: Саха киинэтин режиссердарын төһө билэҕин?
Уважаемые читатели!
Мы рады вам сообщить, что начал работу новый сайт «Саха Сирэ»!
Полную подборку новостей Якутии и Якутска читаете тут
Уопсастыба
Сунтаар ийэлэрэ сылаас олбохтору, сэлиэччиктэри тигэллэр
Уопсастыба
Бүгүн сорох улуустарга күүстээх тыал түһэрэ күүтүллэр
Сүрүн
Михаил Николаев үрдүк наҕарааданы ылла (ВИДЕО)
Уопсастыба
Томтор нэһилиэгин баһылыгынан Мирон Свинобоев талылынна
Көр. Аах. Туһан.
16+
Редакция аадырыҺа
677000, Дьокуускай куорат, Орджоникидзе уул., 31 Төлөпүөн: (4112) 42-06-90
E-mail: [email protected], [email protected]
Edersaas.ru саайт сүрүн эрэдээктэрэ Ч. Н. Гаврильев
Тэрийэн таһаарааччылар: «Сахамедиа РИИХ АО». Сибээскэ, информационнай технологияҕа уонна маассабай коммуникацияҕа кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77 — 74960 (25.01.2019)
Edersaas.ru саайт матырыйаалларын толору эбэтэр быһа тардан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперсыылка ирдэнэр. Хаартыскалары, видео-устуулары, онтон да атын мультимедийнэй матырыйааллары эрэдээксийэттэн суругунан көҥүлэ суох туһанаргыт бобуллар.
|
oscar
|
Бэс ыйын 24 күнүгэр ыытыллыбыт Дьокуускай Уопсастыбаннай палаататын мунньаҕар норуот депутата Павел Ксенофонтов киин куорат аатын Туймаада диэн уларытарга этиитин ырытта.
Аһаҕас кэпсэтии быһыытынан Уопсастыбаннай палаата чилиэннэрэ араас санааларын үллэһиннилэр. Мунньах түмүгүнэн Павел Ксенофонтов куорат аатын уларытар туһунан көҕүлээһинэ өйөбүлү ылбатах. Ол туһунан куорат уокуруктааҕы дьаһалтатын пресс-сулууспата иһитиннэрэр.
«Биһиги бэйэбит тус санаабытыгар уонна уопуппутугар эрэ буолбакка, эксперт-историктар уонна кыраайы үөрэтээччилэр аптарытыаттаах этиилэригэр өйөнөбүт, кинилэр куорат аатын уларытары утараллар. Биһиги өйдөбүлбүтүнэн Дьокуускай диэн – куорат төрүттэниэҕиттэн, 390 кэриҥэ сыл анараа өттүгэр иҥэриллибит историческай аата буолар. Аата уларыйарыгар административнай-быраап өттүттэн мэһэйдэри уонна үп-харчы өттүттэн сүҥкэн улахан ороскуоту этэ да барбаппын», - диэтэ Дьокуускай куорат Уопсастыбаннай палаататын бэрэссэдээтэлэ Андрей Высоких.
«Итини сэргэ „Туймаада“ брендин туризм уонна култуура сайдыыларын эйгэтигэр, бизнескэ уонна логистикаҕа, духуобунай-култуурунай сомоҕолоһууга Табаҕаттан саҕалаан Кангалаас тумулугар диэри туттуохха сөп», - диэн түмүктээтэ Андрей Высоких.
Сонуннар
09.12.2022 | 18:00
Медколледжка волонтер күнүн бэлиэтээтилэр
09.12.2022 | 17:00
«Эдэр уус» күрэх түмүктэннэ
09.12.2022 | 15:00
«Сосновый бор» лааҕыр үлэтин саҕалаата
09.12.2022 | 15:00
Устудьуоннар тутар этэрээттэрэ — куораты тупсарыыга төһүү күүс
09.12.2022 | 13:00
«Сэрии оҕолоро» уопсастыбаннай тэрилтэ кинигэтэ сүрэхтэннэ
09.12.2022 | 11:00
Дьокуускай оскуолаларыгар харантыын биллэрилиннэ
09.12.2022 | 09:00
Ахсынньы 9 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
08.12.2022 | 17:00
Альберт Семенов анал эпэрээссийэ кыттыылаахтарын чугас дьоннорун кытта көрүстэ
08.12.2022 | 15:00
ЫБММ управлениета баҕа өттүнэн баһаары умуруорааччылары наҕараадалаата
08.12.2022 | 13:00
«Аэрофлот» 2023 сыллааҕы субсидиялаах билиэттэри атыылаан эрэр
08.12.2022 | 11:00
Дьиэ кэргэттэри өйөөһүҥҥэ 880 мөл. солк. тахса туһуланна
08.12.2022 | 09:00
Ахсынньы 8 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
07.12.2022 | 17:00
«Герой күнэ» патриотическай ырыа II-с ыччат бэстибээлин гаала-кэнсиэрэ буолар
07.12.2022 | 15:00
Дьокуускайга аһымал кэнсиэр ыытылынна
07.12.2022 | 13:00
Евгений Григорьев тутааччы-хампаанньалар салайааччыларын кытта көрүстэ
07.12.2022 | 11:00
Дьокуускай куораттааҕы Дуума аһымал аахсыйаҕа кытынна
07.12.2022 | 09:00
Ахсынньы 7 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
06.12.2022 | 17:00
«Норуот бүддьүөтэ» куонкурус сүүмэрдээһинигэр кыттыҥ
06.12.2022 | 15:00
Сүөһү аһылыгын тиэйиигэ субсидия көрүллэр
06.12.2022 | 13:00
Саха сирин талааннаах оҕолоро наҕараадаланнылар
Ордук ааҕаллар
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 04.12.2022 | 16:00
Аар Саарынтан алгыстаммыт Күн Сандаара
Кэлиҥҥи сылларга айылҕаттан айдарыылаах, олоххо ураты көрүүлээх, тарбахтарыгар талааннаах, илиилэринэн илбийэн эмтиир сахалыы эмчиттэри хаһыаппытыгар үгүстүк сырдатан кэллибит. Бүгүн мин биир дойдулаахпын, алгысчыт, сахалыы эмчит Саргылаана Винокурова-Күн Сандаараны билиһиннэриэхпин баҕарабын. Күн Сандаара Нам улууһун Салбаҥ нэһилиэгиттэн төрүттээх. Ол гынан баран өр сылларга Сунтаарга олорбут буолан, Сунтаарын ордук чугастык саныыр. Кулгаахпар...
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
Дьон | 08.12.2022 | 09:00
Рево Алексеев: «Саха киһитэ ыра сатыа суохтаах!»
Орто саастаах дьон үлэттэн сылайдаҕына, хаһан биэнсийэҕэ тахсабыт диэн өрө тыыналлар. Оттон бүгүҥҥү ыалдьыппыт Рево Захарович Алексеев 85 хаарыгар үктэнэн да баран күн бүгүҥҥэ диэри мууһура үлүйбүт киһини быыһыырга олоҕун анаабыт үлэтигэр — Дьокуускайдааҕы научнай-чинчийэр кииҥҥэ түбүгүрэ сылдьар. Бэйэтин сааһыгар лаппа эдэрчи көрүҥнээх, саастаах киһи диэтэххэ, үчүгэйдик көрөр-истэр, сорох кырдьаҕас...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МБУ Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Олонхо декадатын чэрчитинэн Ылдьаа Нохуоккун аатынан Чараҥ култууратын киинигэр «УРААННЬЫК АТТААХ ТАЙЫЫЛА ОЛОҤХОҺУТ» олонхо-спектакль сүрэхтэннэ
5 декабря, 2022
Арассыыйа норуоттарын култуурунай нэһилиэстибэтин сылын, Олонхо декадатын чэрчитинэн Ылдьаа Нохуоккун аатынан Чараҥ култууратын киинигэр ахсынньы 3 күнүгэр Галина Борисова-Толбооно «Уһун Уйбаан олоҥхоһут» олоҥхотунан Екатерина Свинобоева инсценировкатыгар уонна туруоруутугар, Даниил Атласов тойукка уһуйуутугар «УРААННЬЫК АТТААХ ТАЙЫЫЛА ОЛОҤХОҺУТ» олоҥхо-испэктээк «Манчаары» тыйаатыраалынай устуудьуйа кыттыылаахтара биир тыынынан көрдөрдүлэр. Сүрүн оруолу — Тайыыла олоҥхоһуту оонньообут Даниил Атласов испэктээк саҕаланыаҕыттан бүтүөр …
Поделиться
Печать
WhatsApp
Instagram
Facebook
Читать далее
Хомус кырдала
5 декабря, 2022
Ахсынньы 2 күнүгэр Мүрү эбэ туонатыгар 12 төгүлүн «Хомус кырдала» хомусчуттар күрэхтэрэ улуус таһымыгар ыытылынна. Күрэххэ барыта 128 кыттааччы, 12 ансаамбыл уонна Ийэ оҕотунан 7 дуэт кытынна. Быйыл Саха өрөспүүбүлүкэтигэр биллэриллибит Ийэ сылыгар анаммыт күрэххэ Байаҕантай нэһилиэгин Герой ийэлэрэ спонсордаатылар. Чыпчаал кыайыылааҕынан Дүпсүн нэһилиэгиттэн «Кэскил» уолаттар образцовай ансаамбыллара (Дүпсүн нэһилиэгэ), дуэтынан толорууга Людмила Ивановна кыыһынаан …
Поделиться
Печать
WhatsApp
Instagram
Facebook
Читать далее
«Быйаман быйаҥнаах сааһа» быыстапка үөрүүлээх арыллыыта ыытылынна
2 декабря, 2022
Бүгүн ахсынньы 1 күнүгэр Уус Алданнааҕы историяны уонна кыраайы үөрэтэр түмэл быыстапкалыыр саалатыгар, Саха Республикатын уус-уран оҥоһуктарга маастара, Уус Алдан улууһун норуотун маастара, хомус ууһа Петр Дмитриевич Куличкин – Быйаман Уус төрөөбүтэ 65 уонна айар үлэтин 10 сылыгар анаммыт “Быйаман быйаҥнаах сааһа” быыстапка үөрүүлээх арыллыыта ыытылынна. Быыстапка үөрүүлээх арыллыытыгар бэйэлэрин эҕэрдэлэрин тиэртилэр “Уус Алдан улууһа …
Поделиться
Печать
WhatsApp
Instagram
Facebook
Читать далее
Торжественное празднование Дня Хомуса «АЛГЫСТААХ ААРТЫГЫНАН»
1 декабря, 2022
30 ноября в Государственном театре оперы и балета им. Д.К. Сивцева-Суорун Омоллоон прошло Торжественное празднование Дня хомуса «АЛГЫСТААХ ААРТЫГЫНАН»приуроченное 60-летию ансамбля «Алгыс», 100-летию образования Якутской АССР. Поздравляем руководителя ансамбля «Алгыс»Ивана Егоровича Алексеева, членов ансамбля: Римму Романовну Жиркову, Альбину Михайловну Дегтяреву, Спиридона Спиридоновича Шишигина, Николая Евсеевича Жиркова, Александра Алексеевича Пахомова, Анатолия Петровича Гоголева с юбилеем родного …
Поделиться
Печать
WhatsApp
Instagram
Facebook
Читать далее
Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр – ХОМУС КҮНЭ!
1 декабря, 2022
Сахалыы таҥаспытын сайбаччы кэтэммит, ытысымыыта хомуспутун ытыспытиһигэр ыксары тутаммыт Хомуска күргүөмүнэн тардыы – флешмобугар муһуннубут. Сэтинньи 30 күнэ өрөспүүбүлүкэҕэ Хомус күнэ. Төрүт дорҕоону киһи-аймах бу Орто дойдуга айыллыаҕыттан тулалыыр айылҕатыгар, итэҕэлигэр, олоҕор-дьаһаҕар сыһыаннаан, айан-тутан үөскэппитэ. Үтүмэн үйэлэртэн төрүт дорҕоон кэм-кэрдии уларыйыытыгар сөп түбэһиннэрэн, сороҕор күн-дьыл бэйэтэ кистэлэҥин арыйан, киһи өйүнэн, сүрэҕин иэйиитинэн, ураты тыынынан аан …
Поделиться
Печать
WhatsApp
Instagram
Facebook
Читать далее
Хомус күнүнэн эҕэрдэтин тиэрдэр биир дойдулаахпыт, хомусчут-импровизатор Ирина Охлопкова.
1 декабря, 2022
Дойдубут тэбэр сүрэҕиттэн Улуу Москуба куораттан Хомус күнүнэн эҕэрдэтин тиэрдэр биир дойдулаахпыт, хомусчут-импровизатор, Л.Н. Турнин аатынан стипендия кыайыылаа5а, Хомус Куо-2017 Ирина Охлопкова.
Поделиться
Печать
WhatsApp
Instagram
Facebook
Читать далее
Гавриил Гаврильевич Колесов төрөөбүтэ 90 сылыгар анаан «Олоҥхо дьиэтэ» этнокультурнай кииҥҥэ улуустааҕы бастакытын «Дьиэрэй» фольклор көрүҥнэригэр күрэх ыытылынна
1 декабря, 2022
Россияҕа культурнай нэһилиэстибэ сылыгар, Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылыгар анаан, Россия үтүөлээх, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа, Россия суруйааччыларын союһун чилиэнэ, П.А.Ойуунускай аатынан Государственнай бириэмийэ лауреата, уһуйааччы Гавриил Гаврильевич Колесов төрөөбүтэ 90 сылыгар анаан «Олоҥхо дьиэтэ» этнокультурнай кииҥҥэ улуустааҕы бастакытын «Дьиэрэй» фольклор көрүҥнэригэр күрэх ыытылынна. Сэтинньи 30 күнэ Өрөспүүбүлүкэҕэ Хомус күнэ. Күрэх саҕаланыан иннинэ күргүөмүнэн хомус …
Поделиться
Печать
WhatsApp
Instagram
Facebook
Читать далее
Навигация по записям
1 2 3 … 50 Вперед »
Версия для слабовидящих
Translate
Полезные ссылки
Время работы
Пн: 09:00-18:00
Вт: 09:00-18:00
Ср: 09:00-18:00
Чт: 09:00-18:00
Пт: 09:00-18:00
Обед: 13:00-14:00
Сб-вск: Закрыто
Политика конфиденциальности и использования файлов сookie: Этот сайт использует файлы cookie. Продолжая пользоваться этим сайтом, вы соглашаетесь с их использованием.
Дополнительную информацию, в том числе об управлении файлами cookie, можно найти здесь: Политика использования файлов cookie
|
oscar
|
Ити өрдөөҕүтэ этэ. Арааһа, адвокатураҕа үлэлээбитим иккис дуу үһүс дуу сылын күһүнүгэр, алтынньы ый ортотун диэки быһыылааҕа, Өлөөн оройуонун саамай ыраах дэриэбинэтиттэн Дьэлиҥдэттэн мин ааппар маннык ис хоһоонноох телеграмманы үлэлии олордохпуна аҕалан биэрбиттэрэ: «Улахан суумалаах итэҕэстээһиҥҥэ сууттанар буоллубут, кэлэн көмүскүөҥ дуо?» – диэн.
Мин отой сылдьыбатах сирбин көрөр-билэр баҕаттан сөбүлэһэн, эмиэ телеграмма ыыттым. Сөбүлэспит киһи быһыытынан ыраах сиргэ барарга тэриммитинэн бардым. Ньурбаттан нэдиэлэҕэ биирдэ дуу, иккитэ дуу Өлөөҥҥө диэри быһа рейс баара. Инньэ гынан самолётунан хас да чаас көтөн тиийбиттээхпин. Аны Өлөөнтөн Дьэлиҥдэҕэ АН-2 самолёт сылдьар эбит этэ. Көмүскүөхтээх дьонум билэр дьоно самолётунан Дьэлиҥдэҕэ атаарбыттара, сылаалаах айан диэн онно баара. Салгыҥҥа икки чаас курдук дэйбэгэлээн, түһэн-тахсан Дьэлиҥдэбитигэр дьэ тиийбиппит. Ити бириэмэҕэ кинилэргэ отой кыһын эбит этэ.
Соһуйуом иһин, самолёттан түһээппин кытары отой билэр киһим Еремеев Прокопий Фёдорович бу күлтэччи көрөн турар эбит уонна бэйэтигэр илдьэ барда. Ол саҕана кини онно быраас быһыытынан үлэлиирэ. Кэпсэтэн билбитим, кини миигин ол сууттаныахтаах дьоҥҥо ыйан биэрбит эбит.
Икки кэлии нуучча кыргыттара маҕаһыыҥҥа атыыһытынан үлэлээбиттэр. Биирдэрин кэргэнэ олохтоох оскуола директора эбит этэ. Дьыаланы билсибитим, табаар араас көрүҥүттэн сэттэ тыһыынчаттан ордук итээбитэ биллэрэ. Ол саҕана ити элбэх харчы уонна эппиэтинэһэ да кытаанаҕа.
Итэҕэстээһин сүрүн биричиинэтинэн дьоҥҥо табаары иэс биэрээһин уонна учуоттара мөлтөҕө этэ. Дьыаланы суут 2-3 күн чинчийэн көрбүтэ. Суут кинилэри итэҕэстээһиҥҥэ буруйдааҕынан билиммитэ. Ол гынан баран араас баар чэпчэтиилэри аахсан, билинэллэрин, эдэрдэрин учуоттаан усулуобунай миэрэни туттан хааллартаабыта. Онно да улаханнык үөрбүттэрэ көстөрө. Кинилэр кэлин туох дьылҕаламмыттарын билбит суох.
Ол саҕана Өлөөн суутугар судьуйанан Тимофеев Николай Петрович диэн Амматтан төрүттээх, сааһырбыт киһи судьуйалыыр этэ. Уонунан сылларга республика элбэх судьуйаларын кытары алтыстым даҕаны, кини курдук холку, үөрэ-көтө суут мунньаҕын ыытар судьуйаны көрсүбүппүн өйдөөбөппүн. Сууттанааччы буруйун билинэрин-билиммэтин, кини онно эрэ наадыйбат, туоһуларга да бэрт сымнаҕастык сыһыаннаһар буолара. Күлэ-үөрэ олорон бириигэбэр таһаарбыта эрэ баар буолар. Сууттанааччылар ардыгар соһуйан эрэ хаалааччылар. Мин кэлин даҕаны, кини баарына, Өлөөҥҥө командировкаҕа элбэхтик сылдьыбыт буолан, билэбин. Олус грамотнай суруксут этэ. Итинник үчүгэй сыһыаннаах буолан сууттанааччылары, туоһулары өсөһүннэрбэт буолара.
Оттон сорох судьуйалар билиннэрэ сатаан көрдөрүүгүн тоҕо уларыттыҥ дии-дии, кыыһыра-кыыһыра доппуруостуур түгэннэрэ эмиэ баар буолааччы. Оннукка хардарыта өсөһүү, хадаардаһыы да үөскүөн сөп, үөскээччи даҕаны.
Дьэ, төннөрбүтүгэр көөчөөн көрө диэн биһиэхэ буолбута. Оруобуна ити бириэмэҕэ хоту дойдуга тыал, буурҕа түһэр кэмэ буолар эбит. Инньэ гынан кэлиэхтээх самолёт кэмигэр кэлбэккэ уонча күн хаайтарбыппыт. Аны хаар халыҥаан дуу, самолёт дэриэбинэттэн 4-5 биэрэстэлээх Куонаапка диэн үрэххэ хайыһарынан түһэр кэмэ кэлбит этэ. Инньэ гынан күн аайы 12 киһи ол самолёт түһүөхтээх сиригэр сатыы барабыт. Прокопий Еремеев, биһигини кытары Өлөөҥҥө киирсэр буолан, тэҥҥэ сылдьыһар. Аны бу киһибит биир дьиктитинэн, дэриэбинэ ыта үксэ кинини батыһан барса сатыыр үгэстээхтэр, кини ыҥырбатын үрдүнэн. Ыттар онно баралларын сорохтор сөбүлээбэттэр, ол иһин төттөрү үүртэлии сатыыллар. Ол сэкириэтэ диэн, кэлин билбитим, онно сельпо таһаҕаһа баар эбит. Баҕар самолёт кэлэн хаалыа диэн киэһэ хойукка диэри күүтэбит уонна эмиэ төннөн тахсабыт.
Дьэ, ити курдук төттөрү-таары мэскэйдэнэ сылдьан, биир күн арыый халлаан чуумпурбут курдук буолбута. Онно бүгүн баҕас кэлэр ини дэһэ-дэһэ балаакка иһигэр ким чэй иһэр, ким хаартылыыр, кэпсэтэр буола олордубут, турдубут. Арай эмискэ ыттар үрэр саҥалара иһилиннэ. Тугу үрэллэрий диэн балааккаттан быгыалаһыы буолла. Арай мин көрдөхпүнэ икки ыт куобаҕы үрэх иһигэр эккирэтэ сылдьаллар. Мин үрэх сыырын таҥнары ыытынан кэбистим, кэннибиттэн икки уол эмиэ түһүнэн эрэллэрэ. Үрэх ортотун диэки ыттар маҕаны убахтаан эрэллэрин ыһыытаан-хаһыытаан тэйитэлээтим уонна ол маҕаны харбаан ылбытым уһун баҕайы кутуруктаах, мап-маҕан, ааттаах улахан кырса буолла.
Ыттар кэлэн эмиэ түсүһэ сатаатылар, ону үөһэ турар дьон ыҥырталаан тохтоттулар. Били кэннибититтэн түһүспүт уолаттар хаалан хаалбыттар, мин уруттаабытым иһин.
Дьэ, үөрүү-көтүү буолла. Туундара эйиэхэ тосхойдо, бэлэхтээтэ, бааттаах киһи эбиккин дииллэр. Судьуйа Николай Петрович аҕал, мин сүлэ охсон биэриим диэн ылла. Мин таһаҕас маныыр уолаттартан 2 водканы атыылаһан ылан сири-уоту, уолаттары аһаттым. Үөрүү-көтүү өссө үрдээтэ. Оруобуна кырсаны сүлэн бүтэрээтин кытары самолёт тыаһа ньирилии түстэ, үрэх мууһугар хайыһарынан кэлэн түһүнэн кэбистэ. Кэлбиттэр түстүлэр, барааччылар бары үөрэ-көтө бардыбыт. Харабынай уолаттар далбаатыы, үтүөнү баҕара хааллылар. Испэр туундараҕа махтана санаатым.
Өлөөҥҥө Үөһээ Бүлүүттэн төрүттээх Фёдоровтар диэн билэр ыалбар ити киэһэ кэлбитим уонна ыттар кырса тутан биэрдилэр диэн тириитин суумкабыттан таһааран көрдөрдүм. Ону ылан оһох кэннигэр хатара ыйаатылар уонна сарсыарда истиэнэ нөҥүө олорор имииһит эмээхсиҥнэ таһааран имиттэрэ биэрдилэр. Киэһэ хайа сахха имиллибит тириини киллэрэн биэрдилэр, сарсыныгар Ньурбаҕа көтөн күпсүтэн этэҥҥэ тиийэн кэллим.
Олохтоохтор этэллэринии, ити бириэмэҕэ кырса киирэн эрэр кэмэ эбит уонна бастакыларыттан мин тииһиммиппин. Дьэ, ити курдук соргулаахтык хоту дойдуга сылдьан турабын. Бэлэм имитиллибит тириини ыалбытыгар Анна Тихоноваҕа бэрт түргэнник тиктэрэ охсон эмээхсиним үөрэ-көтө бэргэһэ гынан кэтэ охсубута.
Мин бу туһунан бииргэ үлэлиир дьоммор кэпсээтэхпинэ итэҕэйбэт этилэр, көмүскээбит дьоҥҥуттан бэлэх ылан баран ол-бу диэн ханарытан кэпсиигин дииллэр. Ол эрэн, кэлин дьиҥнээҕин истэннэр, итэҕэйэр буолбуттара. Хайа, туоһуларым элбэхтэрэ бэрт буоллаҕа, өссө Ньурба уола Прокопий Еремеев кэпсээн оҥостубут буолуохтаах. Ол-бу диэн хаадьылаһыы буоллаҕына, мин курдук туундараҕа баран, кырсаны сырсан, тутан, босхо эмээхситтэргитин бэргэһэлээҥ диэн буолааччы.
Урукку система саҕана самолёт сырыыта олус табыгастаах буолан Өлөөнүнэн, Сааскылааҕынан элбэхтэ сылдьыллара, дьону-сэргэни кытары билсиллэрэ. Дьэ, ити курдук хоту дойду хорсун дьонун кытары хойукка диэри билсэ олорбуппут. Ону баара, хомойуох иһин, рынок үйэтэ кэлэн сырыы хааччахтанан, сыана ыараан сибээстэһии быстан турар курдук.
Билигин отуттан тахса сыллааҕыны санаан, билиҥҥини кытары тэҥнээн көрдөххө, олох атына чахчы биллэр буолла. Сорох сааһырбыт дьон «дьэ үчүгэй олох кэллэ» диэн үөрэ-көтө тыллаһалларын истэбин даҕаны, ону кытары мин сөбүлэспэппин малтаччы этэбин.
Киһи күннээҕи бэйэтин эрэ олоҕун илгэтинэн, саба быраҕан, барыта үчүгэй диэн этэр татым соҕус. Уҥа, хаҥас көрүннэххинэ атын хартыына барыта арылла түһэрин сөптүк сыаналаабат буолуу баар. Үчүгэй олох кэлбитигэр сүүһүнэн оҕону-дьахтары оскуолаҕа сэймэктиэхтэрэ дуо? Холобура, ити Беслан дьыалата эбэтэр бу күннэргэ Ньурбаҕа эдэр ыал аҕата ойоҕун ытан кэбиһиэ дуо? Маннык түктэри быһыыны төһө баҕарар аҕалыахха сөп.
Түмүктээн эттэххэ, туундараҕа уонна кини дьонугар махталым билигин да умнулла илик.
Прокопий ВАСИЛЬЕВ.
Поделиться ссылкой:
Facebook
WhatsApp
Twitter
Telegram
Печать
Похожая запись
Бэбиэскэ
13 Ноя 2022 tuymaada
Эйиэхэ таҥара көмөлөһүө
8 Авг 2020 tuymaada
Түҥ-таҥ тутуу буолбут
29 Ноя 2020 tuymaada
Навигация по записям
Үлтүрүйбүт хартыына
Мэйиккэ сүөһү мучумаана
Добавить комментарий Отменить ответ
Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *
Комментарий
Название*
Электронная почта*
Веб-сайт
Сохранить моё имя, email и адрес сайта в этом браузере для последующих моих комментариев.
КЭЛИҤҤИ ТАҺААРЫЫЛАР
2 Дек 2022
Небензя назвал инициативу о трибунале по Украине попыткой покрыть беззаконие Запада
1 Дек 2022
Итальянский журналист Палмери: бан сборной России справедлив
30 Ноя 2022
Энергетики назвали ситуацию на Украине близкой к катастрофической
29 Ноя 2022
Гендиректор «Зенита» назвал виновника массовой драки в матче со «Спартаком»
28 Ноя 2022
Россиянам рассказали о риске переводов денег между своими счетами
27 Ноя 2022
Ротавирус у детей. Чем при кишечном гриппе поможет пробиотик?
26 Ноя 2022
Сербы пришли на матч чемпионата мира в футболках российской сборной
25 Ноя 2022
В каком возрасте снимается с воинского учета рядовой: по достижении 50 или 51 года?
24 Ноя 2022
Аналитики Bloomberg сообщили о «крахе» платежной системы «Мир»
23 Ноя 2022
Депутаты исключат из запрета на митинги и шествия богослужения
22 Ноя 2022
Суперкомпьютер предсказал победителя ЧМ-2022
21 Ноя 2022
Комментарийдар
Кугдаров к записи Диктатура уонна демократия
Мета
Войти
Лента записей
Лента комментариев
WordPress.org
О нас
Сетевое издание TUYMAADA.RU. Свидетельство о регистрации СМИ Эл № ФС77-71324 от 17 октября 2017 г. Выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций.
|
oscar
|
Урут кыһалҕаҕа кыһарыйтарбыт куорат олохтоохторо хара сарсыардаттан дьаһалта дьиэтигэр тоҕуоруһаллара. Бэрт түргэнник да быһаарыллар боппуруостаах эрээри, күнү быһа уһун уочаракка тураллара. Билигин олох уларыйан, анал сайтар, порталлар, социальнай ситимнэр, быһа линия төлөпүөннэрэ баар буоланнар, күннээҕи кыһалҕалары быһаарыы судургу соҕус буолла.
Сорох боппуруос, омуннаабакка эттэххэ, эҕирийиэх бэтэрээ өттүгэр көрүллэр. Балысхан сайдыыны батыһа, олох, үлэ хаамыыта тэтимирдэ. Кырдьык, сорох боппуруос өр көрүллэр, үгүс үбү эрэйэр, онон тута быһаарыллыбат. Ардыгар кыһалҕалаах дьон бэйэлэрэ уһатан-кэҥэтэн, тустаах тэрилтэлэргэ бара сылдьыбакка, кыаллар да кыахтаах кыайтарбат түгэнэ баар суол.
Куорат дьаһалтата олохтоохтору кытта быһаччы үлэлииргэ дьулуһар, хас биирдии боппуруоһу кыраҕытык көрөр, быһаарар суолу тобулар. Онуоха нэһилиэнньэни кытта ыкса сибээһи олохтуур бары ньыманы туһанар.
Ол курдук, бу сайын хаһыаппытыгар куорат баһылыга Сардана Авксентьева аккаунуттан куорат олохтоохторун көрдөһүүлэрин, ыйытыыларын, этиилэрин онно тустаах тэрилтэлэр хоруйдарын таһаарбыппыт.
Атырдьах ыйыгар Сардана Авксентьева бэйэтин Инстаграмыгар: “Күндү доҕоттор! Эһиги миигиттэн дьаһалта үлэтин араас хайысхаларыгар сыһыаннаах элбэх ыйытыыны биэрэҕит. Үксүн сиһилии, толору хоруйдары истиэххитин баҕараҕыт. Онон биһиги хамаанданан чопчу тиэмэлэринэн быһа эфирдэри ыытарга сүбэлэстибит. Оччоҕуна эһиги толору хоруйу ылар кыахтаныаххыт”, – диэн суруйбута.
Онтон ыла хас да быһа эфир буолан ааста. Куорат баһылыгын солбуйааччылар Евгений Григорьев, Наталья Степанова, Роман Сорокин, Георгий Гаврильев, Үөрэх управлениетын начаалынньыга Алексей Семенов, Куорат хаһаайыстыбатын үлэлэтэр сулууспа салайааччыта Айаал Егинов нэһилиэнньэ ыйытыыларыгар хоруйдаатылар.
Быһа эфир кэмигэр дьон-сэргэ тугунан тыынан олороро, кинилэр туох кыһалҕалаахтара, уопсайынан, норуот куолаһа иһиллэр. Сардана Владимировна этэринии, барытын киһи быһаарар.
Мантан ыла редакция көҕүлээһининэн, ааҕааччылар көрдөһүүлэринэн, дьаһалта өйөбүлүнэн, биһиги хаһыаппытыгар куорат баһылыгын колонката тахсар буолуоҕа. Онно эһиги ыйытыыларгытын, баһылык хоруйун бэчээттиэхпит.
Күндү ааҕааччылар!
Суруктаргытын [email protected] электроннай почтаҕа,
Инстаграмҥа @kiinkuorat.ru диреккэ,
+7 914 270-64-04 бассаапка күүтэбит.
Сонуннар
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
01.12.2022 | 11:00
Ыччаппыт талаанынан сөхтөрдө
01.12.2022 | 10:00
Сэргэх көрсүһүү
01.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 1 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
01.12.2022 | 09:30
Дьокуускайга — бастакы харыйа уота
01.12.2022 | 09:00
Владимир Трегубов: «Дьокуускайга дьиэ тутуута биир кэлимник барыа»
30.11.2022 | 22:38
Сүдү үлэтэ — духуобунай нэһилиэстибэбит
30.11.2022 | 18:30
Босхо юридическай көмө
30.11.2022 | 18:00
Дьонноох киһи тутайбат
30.11.2022 | 17:30
Үлэбит дьоһун сыанабыла
30.11.2022 | 16:58
5555 киһи дьыктаан суруйда
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
Дьон | 25.11.2022 | 16:00
Юрий Попов: «Барыта улахан үлэттэн тахсар»
Дьокуускайга Тупсарыы үс сыла биллэриллэн, бу диэн эттэххэ, киин куоракка, чахчы, үтүмэн үлэ ыытылынна, ону олохтоохтор даҕаны бэйэҕит көрө-истэ сылдьаҕыт. Быйыл сайын «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыагынан Дьокуускай куоракка 75 тиэргэн тупсаран оҥоһулунна. Саамай элбэх эбийиэккэ бэдэрээтчитинэн «Основа» ХЭТ үлэлээтэ. Онон бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бу тэрилтэ эдэр салайааччыта Юрий Поповы...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Ыам ыйын 17 күнүгэр П.А. Ойуунускай аатынан литэрэтиирэ түмэлигэр «Санаанан санааны дабайан...» диэн Саха сиригэр Ньургуһун күнүн көрсө сүгүрүйэр киһибит, учууталбыт Василий Никитич Протодьяконов аатынан бастакы анал истипиэндьийэни туттарыы тэрээһинэ буолан ааста. Тэрээһини саха литэрэтиирэтин кафедратын магистраннара ыыттылар.
Бу күн үрдүк үөрэх кыһатыгар 55 сылтан тахса сыл айымньылаахтык үлэлээбит ытыктыыр, таптыыр учууталбытын Баһылай Никиитиһи истиҥ тылларынан ахтан аастыбыт.
Тэрээһини институт дириэктэрэ Г.Г. Торотоев арыйда, Баһылай Никиитис учуутал быһыытынан уратытын чорботон бэлиэтээтэ, оҕолоругар, аймахтарыгар истипиэндьийэни олохтообуттарыгар улахан махталын тириэртэ.
Унивеситет бэрэпиэссэрдэрэ Г.Г. Филиппов, З.К. Башарина, суруйааччы Н.Е. Винокуров-Урсун, суруналыыс Иван Ущницкай, «Күрүлгэн» альманах эрэдээктэрэ А.А. Гуринов-Арчылан, кураатардаабыт устудьуоннарын аатыттан дассыан Л.Е. Манчурина, о.д.а. Баһылай Никиитиһи уһуйааччы, кураатар, мэтэдьиис, кириитик, чинчийээччи быһыытынан бэлиэтээтилэр. Бу тэрээһиҥҥэ Баһылай Никиитис бииргэ төрөөбүт эдьиийэ Татьяна Никитична Полятинская кытынна. Кини кыра Вася туһунан олус кэрэхсэбиллээхтик кэпсээтэ, быраата хоһоонноохтук ааҕарга үөрэппит П.А. Ойуунускай «Өрүөл кэриэһэ» айымньытын өйүттэн уус-ураннык ааҕан сөхтөрдө.
В.Н. Протодьяконов анал истипиэндьийэлэрин үөрүүлээх быһыыга-майгыга Баһылай Никиитис сиэн балта Наталья Михайловна Слепцова 3 куурус устудьуонугар Екатерина Гладкинаҕа туттарда, өссө үрдүк ситиһиилэри баҕарда. Екатерина Гладкина – биһиги институппут биир киэн туттар устудьуона, үөрэх туйгуна, билимҥэ үрдүк көрдөрүүлээх, суруйар дьоҕурдаах, култуура, уопсастыба тэрээһиннэригэр көхтөөх устудьуон.
Екатерина Гладкина, В.Н. Протодьяконов аатынан стипендиат: «В.Н. Протодьяконов аатынан бастакы стипендиат буолбуппуттан наһаа үөрдүм, долгуйдум, киэн тутуннум. Кини курдук талааннаах, биллэр учуонай аатынан истипиэндьийэҕэ тиксибитим миэхэ улахан эппиэтинэһи сүктэрэр. Онон инникитин күүстээхтик үлэлиэм, үөрэниэм. Баһылай Никиитис эдьиийигэр Татьяна Никитична Полятинскаяҕа, кэргэнигэр, оҕолоругар, аймахтарыгар улахан махталбын тиэрдэбин, бары үтүөнү баҕарабын».
Бу тэрээһиҥҥэ В.Н. Протодьяконов аатынан саха литэрэтиирэтин кириитикэтигэр анаммыт үлэлэр куонкурустарын түмүгэ таҕыста. Барыта 15 үлэ киирбититтэн дьүүллүүр сүбэ быһаарыытынан кыайыылааҕынан магистрант Маргарита Иванова буолла.
Л.П. Григорьева, саха литэрэтиирэтин кафедратын дассыана:
«Өссө 2012 сыллаахха В.Н. Протодьяконов университекка үлэлээбитэ 50 сылын көрсө маннык куонкуруһу эмиэ ыытан турабыт. Онно Баһылай Никиитис бэйэтэ дьүүллүүр сүбэ бэрэссэдээтэлинэн буолбута. Онон бу үлэбит эмиэ Баһылай Никиитис аатын үйэтитии биир көрүҥүнэн буолар. Куонкуруска киирбит үлэлэри ХИФУ саха литэрэтиирэтин салаатын бэрэпиэссэрэ, филология билимин дуоктара В.Б. Окорокова, “Күрүлгэн” уус-уран альманах сүрүн эрэдээктэрэ, суруйааччы, кириитик А.Г. Гуринов-Арчылан, “Чолбон” сурунаал сүрүн эрэдээктэрин солбуйааччы, поэт Г.Г. Андросов сыаналаатылар».
Мин тэрээһиҥҥэ Баһылай Никиитис биһиэхэ, устудьуоннарга, анаан бэлэмнээбит «Саха литературнай кириитикэтин историята (1917-1945 сс.)» диэн хрестоматиятын туһунан санаабын этэн кытынным. Баһылай Никиитис бу кинигэтин, хомойуох иһин, илиитигэр туппакка олохтон барбыта. Хрестоматияны университет кинигэтин кыһата 50 эрэ ахсааннаах тирааһынан бэчээттээн таһаарбыта. Ол эрэн, Баһылай Никиитис кэргэнэ А.П. Новгородова үбүлээн, кинигэ электроннай көрүҥүнэн эмиэ таҕыста, университет научнай бибилэтиэкэтигэр киирдэ. Хрестоматия икки түһүмэхтэн турар. Бастакы түһүмэҕэ “Политика уонна кириитикэ” (Уураахтар) диэн ааттаах. Манна 1945 сылга диэри тахсыбыт литэрэтиирэҕэ, кириитикэҕэ сыһыаннаах уураахтар, араас матырыйааллар киирбиттэр. Оттон иккис түһүмэххэ 1917-1945 сыллардаахха суруллубут кириитикэ үлэлэрэ бэчээттэммиттэр. Манна бааллар А.Е. Кулаковскай, А.И. Софронов, В.Н. Леонтьев, П.А. Ойуунускай, Эллэй, Күндэ, С.Г. Потапов, о.д.а. ыстатыйалара. Онон бу таһаарыы сэдэх матырыйааллардаах, литэрэтиирэ кириитикэтин историятын таба өйдүүргэ улахан көмөлөөх кинигэнэн буолар. Онуоха киирии уонна түмүк ыстатыйа быһыытынан бэчээттэммит В.Н. Протодьяконов бэйэтин ыстатыйалара улахан суолталаахтар.
Тэрийээччилэр В.Н. Протодьяконов олоҕор, чинчийэр үлэтигэр сыһыаннаах биктэриинэни ыыттылар. Оттон “Сэргэлээх уоттара” куруһуок устудьуоннара В.Н. Протодьяконов хоһооннорун аахтылар. А.С. Пушкин аатынан национальнай бибилэтиэкэ баай ис хоһоонноох быыстапканы туруоран кэлбит дьону кэрэхсэттэ. Бэлиэ түгэн Елена Старостина-Хотун Арылы толоруутугар «Ньургуһуннар» ырыанан уонна алаадьылаах үүттээх чэйи иһиинэн, истиҥ кэпсэтиинэн түмүктэннэ.
Учууталбыт, ытыктыыр киһибит В.Н. Протодьяконов үтүө аатын үйэтитэр бэлиэ тэрээһин буолбутуттан үөрэбит. Кини сырдык аатынан анал истипиэндьийэ кэнэҕэһин да үгүс устудьуону айар үлэҕэ, наука дьүккүөрдээх үлэтигэр кынаттыа, тирэх буолуо диэн эрэнэбит.
Анна Аманатова,
М.К. Аммосов аатынан ХИФУ 3 кууруһун устудьуона
Тарҕат:
Ситимнээх ыстатыйалар
“Аахса барбаппыт атын омук диэн...”
Наука бэстибээлин чэрчитинэн элбэх тэрээһин ыытыллыа
ХИФУга кэтэбили кытаатыннараллар
Арабтар ХИФУга сыаналаах тэрили биэрдилэр
ХИФУ бастакы кууруһун устудьуоннарыгар уопсайга 1660 миэстэ көрүлүннэ.
ХИФУга 4 тыһ. тахса бүддьүөт миэстэтэ көрүлүннэ
Ыччат билимин нэдиэлэтэ саҕаланна
ХИФУга күнүскү үөрэх сөргүтүллэр
Санааҕын суруй
Ааккыт-суолгут
Отправить
Отменить
Бүтэһик сонуннар
Сонуннар
«Кыым» хаһыат Ньурбаҕа ааҕааччыларын кытары көрсүстэ
Ньурбаҕа «Кыталык» култуура дыбарыаһыгар «Кыым» хаһыат сурутааччыларын кытары…
Сонуннар
Хатырыкка - Өрөспүүбүлүкэ искибиэрэ
Уопсастыба
Саха тылын учууталларын сийиэһэ: кыһалҕа чопчуланна
Сонуннар
“Кыым” суруналыыстара Бүлүүтээҕи ыччат бибилэтиэкэтигэр сырыттылар
Сонуннар
Саха сирин бэрэстэбиитэллэрэ пилота суох аппараттары көтүтэргэ үөрэннилэр
© 2022 KYYM.RU
«КЫЫМ»
Тэрийэн таһаарааччы: “Ситим” медиа-бөлөх ХЭУо
Сүрүн эрэдээктэр:
М.Г. Дегтярева
Эрэдээксийэ аадырыһа: 677027, Дьокуускай к., Киров уул. 18, В блок, 710 оф.
Аан ситим нүөмэрэ:
+7 (914) 820-09-75
Биллэрии өҥөтө:
+7 (924) 367-01-56, +7 (4112) 34-05-03
Реклама өҥөтө:
+7 (914) 280-11-20, +7 (4112) 42-59-47
E-mail : [email protected]
Сибээс, информационнай технология уонна маассабай коммуникация эйгэтин кэтээн көрөр федеральнай сулууспа 08.05.2019 бэлиэтэммит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-75678
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Sakha-sire.ru саайт сүрүн эрэдээктэрэ Ч. Н. Гаврильев. Сибээскэ, информационнай технологияҕа уонна маассабай коммуникацияҕа кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-84126.
Тэрийэн таһаарааччы: «Сахамедиа РИИХ АО».
«Саха сирэ» саайт матырыйаалларын толору эбэтэр быһа тардан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперсыылка ирдэнэр. Хаартыскалары, видео-устуулары, онтон да атын мультимедийнэй матырыйааллары эрэдээксийэттэн суругунан көҥүлэ суох туһанаргыт бобуллар.
|
oscar
|
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 04.12.2022 | 16:00
Аар Саарынтан алгыстаммыт Күн Сандаара
Кэлиҥҥи сылларга айылҕаттан айдарыылаах, олоххо ураты көрүүлээх, тарбахтарыгар талааннаах, илиилэринэн илбийэн эмтиир сахалыы эмчиттэри хаһыаппытыгар үгүстүк сырдатан кэллибит. Бүгүн мин биир дойдулаахпын, алгысчыт, сахалыы эмчит Саргылаана Винокурова-Күн Сандаараны билиһиннэриэхпин баҕарабын. Күн Сандаара Нам улууһун Салбаҥ нэһилиэгиттэн төрүттээх. Ол гынан баран өр сылларга Сунтаарга олорбут буолан, Сунтаарын ордук чугастык саныыр. Кулгаахпар...
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
Тускар туһан | 25.11.2022 | 18:00
Ытаспакка, этиспэккэ, үөрэ-көтө...
Элбэх төрөппүт оҕотугар дьиэтээҕи үлэтин оҥороругар көмөлөһөрө кистэл буолбатах. Сорохтор “тэбис-тэҥҥэ үөрэнсэбит”, “киэһэ аайы ол айдаана”, “айа, стресс” диэн муҥатыйалларын үгүстүк истэбит. Чуолаан дистанционнай үөрэх кэмигэр дьиэтээҕи үлэни толоруу “сэриигэ” кубулуйа сыспыта.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МБУ Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Балха́ш (Балка́ш[1][2]; каз. Балқаш) — сүүрээһинэ суох аҥаарынан тууһа суох Казахстан соҕуруу-арҕаа өттүгэр сытар күөл. Иэнинэн туустаах күөллэртэн иккис миэстэҕэ турар (Каспий байҕал кэнниттэн) уонна улахан күөллэртэн 14 миэстэҕэ турар. Күөл дэҥҥэ көстүүтэ - кыра силбэһигинэн туустаах (илин өттө) уонна иһэр уу (арҕаа өттө) икки аҥынан хайдыыта.
Күөл Казахстан үс улууһугар сытар: Алма-Ата, Жамбыл уонна Караганда. Күөл хоту өттүгэр Сары-Арка хайалара тэнийэн сыталлар, арҕаа өттүгэр Бетлак-Дала, соҕуруу өттүгэр Чу-Или хайалара, Таукум уонна Сарыесик-Аытрау кумах куйааардара.
Ис хоһооно
1 Номох
2 Сүрүн информация
3 Экология
3.1 Флора уонна фауна
3.2 Экология
3.3 Кытай сабыдыала
4 Куораттар уонна экономика
5 Ылыллыбыт сирдэрэ
Номох[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
«Балхаш» топонима, биир быһаарыынан, balkas диэн тылтан тахсар, татаар, казах уонна алтаай тылларыттан тылбааһына «дулҕаалаах маар» диэн эбит[3]. Казах тылыгар «балкыту» диэн «тимири уһаарыы», «уһаарыы» [4]. «Балку» этимологията археологтар сири хасыһыыларынан туоһуланар, Маргулан академик экспедицията Балхаш таһа түҥ былыргы тимири уһаарар киинэ буоларын быһаарбыт, ону таһынан *Blķ (праиндоевропейскай *Brķ) диэн туохтуур туттуллубуттан[5].
Былыргы номох кэпсээнинэн Балхаш диэн баай ойуун Или диэн кэрэ кыыстаах эбитэ үһү. Кэргэн тахсар кэмэ кэлбитигэр Балхаш кыыспын күүстээхтэн күүстээххэ, баайдаахтан баайдаахха, кэрэттэн кэрэҕэ биэрэбин диэбит. Кэлбит кэргэттэртэн тобус толору баай таһаҕас караваннардаах Кытай императорын икки уола, үөр аттаах уонна үрүҥ көмүстээх монгол хаан уолаттара, ону таһынан көбүөрдээх, сэлии муоһуттан оҥоһуктардаах Бухара куорат эдэр атыыһыттара бааллар эбит. Кинилэри кытта биир дьадаҥы Каракал диэн маныыһыт уол баар эбит, ону кыыс таптыы көрбүт.
Күрэстэр кэннилэриттэн Каратал кыайыылаҕынан тахсыбыт, ону Балхаш оҕонньор үүрэн ыыппыт. Онуоха Или түүнүн тапталлааҕын кытта куотан барбыт. Куоппутун билэн Балхаш оҕонньор тапталлаахтары кыраабыт уонна тапталлаахтар икки өрүскэ кубулуйбуттар, оттон өрүстэр хаһан да холбоспотуннар диэн Балхаш икки ардыларыгар күүгэйэ сытар күөлгэ кубулуйбут[6].
Өссө биир версиянан Ворукаша (Воурукарта) авеста тылыттан уонна перстар Варкаш диэн тылтан төрүттээх буолуо диэн сабаҕалааһын баар[7].
Сүрүн информация[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Балхаш күөл бассейна
Балхаш Балхаш-Алаколь хотоол ордук дириҥ сиригэр сытар. Хотоолго өссө Сасыкколь, Алаколь уонна Эби-Нур күөллэр сыталлар[8]. Ити күөллэр Балхаш-Алаколь хотоолун толорон сыппыт былыргы Ханхай байҕал тобохторо буолаллар[9].
Балхаш күөл иэнэ 16,4 тыс. км² (2000 год)[10]. Балхаш муора таһымыттан быһа холоон 340 м үрдүккэ сытар. Уһуна 600 км, кэтитэ илин өттүгэр 9—19 км, арҕаа 74 км диэри. Кытылын уһуна 2358 км [11]. Сарыесик тумул арыы күөлү аҥы чыҥха атын састааптаах ууларга араарар. Арҕаа өттө дириҥэ суох киһи иһэр уулаах, илин быдан дириҥ уонна туустаах уулаах[12]. Тумул арыы оҥорор 3,5 км кэтиттээх Узынарал (каз. Ұзынарал — «уһун арыы») силбэһиитинэн уу арҕаа өттүттэн илин өттүн толорон биэрэр. Силбэһии дириҥэ 6 м[13].
Күөлгэ улахан арыылар суохтар. Ордук улахаттар Басарал уонна Тасарал, ону таһынан Ортаарал, Аякарал уонна Олжабекарал күөл арҕаа өттүгэр сыталлар. Илин өттүгэр Озынарал, Ултаракты, Коржын уонна Алгазы арыылар бааллар. Уопсайынан күөлгэ 66 км² иэннээх 43 арыы баар[14]. Уу таһыма түстэҕинэ күөлгэ саҥа арыылар үөскүүллэр уонна баар арыылар иэннэрэ улаатар[15].
Басарал и Тасарал (наиболее крупные), а также Ортаарал, Аякарал и Олжабекарал расположены в западной части озера. В восточной части находятся острова Озынарал, Ултаракты и Коржын, а также остров Алгазы. Всего на озере насчитывается 43 острова общей площадью 66 км²[14], однако со снижением уровня воды образуются новые острова, а площадь уже существующих увеличивается[15].
Күөлгэ уу кэлиитин 73-80 % арҕаа өттүгэр түһэр Или өрүс уута буолар. Өрүс Тянь-Шань хайаларыгар саҕаланар уонна хайа муустарыттан хааччынар. Күөлгэ түһүүтүгэр Или өрүс 8 тыс. км² иэннээх элбэх үөстээх дельта олохтуур (Кур-Ли, Ак-Узек, Джиде уо.д.а.).
Күөл илин өттүгэн Каратал, Аксу Лепсы өрүстэр уонна үрэхтэр түһэллэр, ону таһынан сир уутунан хааччынар[10][16]. Джунгар Алатау хайаларыттан түһэр Каратал өрүс күөлгэ түһэр иккис улахан өрүс буолар. 50-ус сылларга дылы уунан хааччыйбыт Аягуз үрэх уута билигин күөлгэ дылы тиийбэт. Былыр сөҥүүлээх дьылларга хотуттан күөлгэ Моинты, Жамши, Токрау уонна Баканас үрэхтэр түһэллэр эбит[17]. Илэр бары хаартан ууланаллар ол иһин ыам ыйыгар уолаллар. Сыллааҕы уу түһүүтэ күөл арҕаа уонна илин өттүлэригэр 1,15 км³[18] тиийэр эбит.
Экология[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Флора уонна фауна[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Кытылга үүнэр тростник
Кытылларга туранга уонна үөт үүнэллэр, ону таһынан тростник обыкновенный (Phragmites australis), соҕуруу рогоз (Typha angustata), хомус хас да көрүҥэ — камыш приморский (Schoenoplectus littoralis), күөл хомуһа (S. lacustris) уонна казах хомуһа (Scirpus kasachstanicus) диэн эндемик. уу анныгар уруть колосистая (Myriophyllum spicatum) уонна уруть мутовчатая (M. verticillatum), рдест хас да көрүҥэ: рдест блестящий(Potamogeton lucens), рдест пронзеннолистный(P. perfoliatus), рдест крупноплодный (P. macrocarpus) уо.д.а. үүнэллэр; пузырчатка обыкновенная, роголистник темно-зеленый уонна наяда икки көрүҥэ көстөллөр[19].
Күөл фауната 70-ус сылларга дылы баай эбитэ үһү, кэлин уута мөлтөөн быдан аччаабыт. Күөлгэ балык 20 көрүҥэ баар эбитэ үһү, олортон 6 көрүҥэ олохтоох көрүҥнэр эбит — или (Schizothorax pseudoksaiensis) уонна балхаш (S. argentatus) маринкалара, балхаш алыһара (Perca schrenkii), пятнистай (Nemachilus strauchi) уонна биир өҥнөөх губач (N. labiatus) уонна балхаш мундута (Phoxinus poljakowi). Атын көрүҥнэри күөлгэ киһи аҕалан ииппит: сазан, шип, осман, линь, сыалыһар, судак, собо, карп уо.д.а. Сүрүн хостонор балык сазан, судак, жерех уонна лещ[19][20].
Соҕуруу өлгөмнүк үүммүт хомус көтөрдөр уйаланар сирдэрэ буолар эбит. Капчагай водохранилщетыттан сылтаан уу түһүүтэ Или өрүс дельтатын биллэрдик аччаппыт — 1970 сыллартан дельта иэнэ 3046 км² 1876 км² дылы аччаабыт, онтон сылтаан уу-маар сирдэр уонна тугай тыалара аччаабыттар — көтөрдөр уонна кыыллар үөскүүр сирдэрэ. Сири хорутуу, пестицидтары туһаныы, дьиэ кыылын аһары мэччитии уонна хомустарыы кэрдии күөл эгэлгэтигэр дьайбыт. 342 тоноҕостоохтор көрүҥнэриттэн 22 Казахстан кыһыл кинигэтигэр киирбиттэр [21]. Дельта тыаларыгар XX үйэ аҥаарыгар дылы туран баабыра баар эбит, кабаннары тутан аһылыктанар эбит.
Балхашка улахан бакланнар, чыркымайдар, фазаннар, боруллуо уонна маҥан цаплялар ареалларыгар киирэр эбит. 120 көтөр көрүҥүттэн 12 кыһыл кинигэҕэ киирбит, ол быыһыгар кытархай уонна будьурхай пеликаннар, колпица, куба уонна ала хотой[22].
Экология[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Балхаш
Балхашка Арал катастрофата хатыланыах куттала баар. Онно хас да төрүөт баар. 1970 сыллартан саҕалаан Или уутун туттуута уонна Капчагай водохранилищетын уунан толоруута (онно 39 км³ уу барбыт) өрүс уутунан хаачччыйыы 2/3 аччаабыт уонна күөл таһыма түспүт. Уу таһыма сылга 15.6 см аччаабыт, 1946 сыллаахха дылы уу таһыма 9,2 см аччыыр эбит[23]. 1972 сылтан 2001 сылга дылы кыра туустаах Алаколь сүтэ сылдьыбыт, оттон Балхаш соҕуруу өртө 150 км² иэнэ аччаабыт. 16 күөллэр системаларыттан 5 эрэ ордубут. Кумах тэнийиитэ бассейн 1/3 ылбыт[24]. Күөл куурбут сирдэриттэн туустаах быыл үөскээн Азиятааҕы быыллаах буурҕаларыгар кылаатын киллэрэр уонна регион климатыгар дьайыыны оҥорор[25].
Балхаштааҕы хайа уонна металлургия кэмбинээтэ
Өссө биир сүрүн экологияны буортулуур биричиинэ Балхаштааҕы хайа металлургиятын кэмбинээтин киртиитэ буолар. 1990 сылларга кэмбинээт киртитиитэ сылга 280-320 тыһ. тонна тиийбит уонна күөлгэ 76 тонна алтан, 68 тонна цинк, 66 тонна сибинээс сөҥмүт. Ол сылтан киртитии сабардама икки төгүл улааппыт. Ону таһынан буортулуур веществолар күөлгэ хвостохранилищелар нөҥүө, быыллаах буурҕалар киирэллэр[26]. Экологияны сөргүтүү миэрэлэринэн Капчагай водохранилищетын уутун толоруутун тохтотуута, кэмбинээт кирдээх уутун ыраастааһына, сири нүөлсүтүүнү аччатыы уо.д.а[19]. 2005 с. Аан дойдутааҕы экология форумугар «Казахмыс» корпорация эһиил экологияны киртиппэт производствотын тутуутун бүтэрэрин туһунан эппит, оччотугар киртитии 80-90 %[27] аччыахтаах.
Балхаш күөл сүрүн киртитээччилэринэн буолаллар: ыарахан металлар (алтан уонна цинк), ону таһынан ниэп бородуксуйалара, феноллар уонна фторидтар.
Кытай сабыдыала[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Кирдээх иһэр уу Кытайтан эмиэ кэлэр — кыраныыса пууннара алтанынан уонна атын веществоларынан улахан киртиийии баарын бэлиэтииллэр, уу киртиийитэ V кылааска эппиэттиир. Кытайга 14,5 км³ сабардамнаах ууну Или өрүстэн сүүмэрдээн ылаллар, ону өссө 3,6 төгүл улаатыннараары сылдьаллар[28], билиҥҥи ууну сүүмэрдээһин сылга 0,5—1 2—4 км³ дылы улааппыт [16] (Синьцзян-Уйгур автономнай оройуон дьоно элбээн). Экспердар этэллэринэн уу сүүмэрдээһинин 10 % улаатыыта күөлү катастрофаҕа тиэрдиэн сөп — Балхаш икки аҥы хайдан баран илин сорох өттө кууруон сөп[28][29].
Куораттар уонна экономика[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
2005 с. Балхаш бассейныгар 3,3 мөл. кэриҥэ киһи олорор эбит, ол быыһыгар Алматы куорат — Казахстан ордук улахан куората. Күөл кытылыгар турар куораттартан ордук улахан куоратынан Балхаш буолар (80 тыһ. киһи). Куоракка Балхаштааҕы хайа уонна металлургия кэмбинээтэ баар. Элбэх алтаннаах сири Конырат уонна Саяк диэн күөлтэн хоту сытар бөһүөлэктэргэ хостууллаар. Күөл арҕаа кытылынан М36 диэн Бишкектан Карагандааҕа трасса ааһар, ол суолга Гульшат, Балхаш-9, Сарышаган уонна Приозерск нэһилиэктэр сыталлар. Соҕуруу өртүгэр Улькен, Мынарал, Шыганак диэн бөһүөлэктэр бааллар.
Приозерск куорат тула сэбиэскэй кэмҥэ тутуллубут элбэх байыаннай объектар бааллара биллэр. Балхаш-9 куоракка «Дарьял-У», «Днепр» уонна «Днестр» радиолокационнай станциялар бааллар. Сарышаган арҕаа өртүгэр противоракетнай полигон баар, оттон соҕуруу өртүгэр, Кашкантениз хомоҕо лазер сэрии сэбин бэрэбиэркэлиир Терра-3 диэн полигон баар эбит.
Соҕуруу кытыл олохсуллубатах сир. Или өрүс төрдүгэр Куйган диэн бөһ, Каратал төрдүгэр — Килбирлик бааллар. Илин өттүгэр Турксиб тимир суола ааһар (Аягуз уонна Талдыкорган икки ардыларынан). Тимир суол уонна Лепсы үрэх быһа ааһыытыгар Лепсы диэн дэриэбинэ баар.
Ылыллыбыт сирдэрэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
↑ Казахстан. Общегеографическая карта (масштаб 1:3 000 000). — Роскартография, 2011.
↑ Балхаш или Балкаш // Брокгауз уонна Ефрон энциклопедическай тылдьыта: 86 туомнаах (82 т. уо. 4 эб.). — СПб., 1890—1907.
↑ Макс Фасмер Этимологический русскоязычный словарь.
↑ Министерство образования и науки Республики Казахстан Словарь казахско-русский, русско-казахский.
↑ Иллич-Свитыч В. М. «Опыт сравнения ностратических языков (семито-хамитский, картвельский, индоевропейский, уральский, дравидийский, алтайский)»
↑ Алтайский К., Каратаев М. Путешествие в Жер-Уюк. — М., 1971. — С. 67-68.
↑ Золотой Сириус
↑ Maria Shahgedanova The Physical Geography of Northern Eurasia. — Oxford University Press, 2002. — С. 140-141. — 571 с. — ISBN 0198233841
↑ Соколов А. А. Глава 21. Средняя Азия и Казахстан, раздел Озера // Гидрография СССР. — Л.: Гидрометеоиздат, 1952.
↑ 10,0 10,1 Igor S. Zektser, Lorne G Everett Groundwater and the Environment: Applications for the Global Community. — CRC Press, 2000. — С. 76. — 175 с. — ISBN 1566703832
↑ Lake Balkhash (английский). Тургутулунна 4 Тохсунньу 2015.
↑ dic.academic.ru. Выдержки из Большой советской энциклопедии (русский). Тургутулунна 4 Тохсунньу 2015.
↑ https://global.britannica.com/place/Lake-Balkhash Britannica Online Encyclopedia
↑ 14,0 14,1 Горкин А.П. Балхаш. География: Современная иллюстрированная энциклопедия. Тургутулунна 5 Тохсунньу 2015.
↑ 15,0 15,1 Guillaume Le Sourd, Diana Rizzolio. United Nations Environment Programme — Lake Balkhash(ааҥл.). UNEP Global Resource Information Database (2004). Тургутулунна 29 Тохсунньу 2009. Төрүт сириттэн архыыптанна 18 Атырдьах ыйын 2011.
↑ 16,0 16,1 Институт гидрогеологии и гидрофизики Министерства образования и науки. Водные проблемы Казахстана. unesco.kz. — (нууч.)(ааҥл.). Тургутулунна 29 Тохсунньу 2009. Төрүт сириттэн архыыптанна 18 Атырдьах ыйын 2011.
↑ http://kazembassy.com.ua/img/Проекты%20АО%20Тау%20Кен%20Самрук%20предлагаемые%20к%20совместной%20реализации.pdf
↑ Водные ресурсы Казахстана в новом тысячелетии. UNDP Kazakhstan (19 апреля 2004). Тургутулунна 14 Олунньу 2009. Төрүт сириттэн архыыптанна 18 Атырдьах ыйын 2011.
↑ 19,0 19,1 19,2 Цитата сыыһата: Сыыһа <ref> тиэк (тег); ilec диэн хос быһаарыыларга аналлаах тиэкис суох
↑ Халыып:БСЭ3
↑ http://www.kz.undp.org/library_of_publications/files/1030-25100.pdf Или-Балхаш — Концепция устойчивого развития
↑ http://www.kz.undp.org/library_of_publications/files/1030-25100.pdf Или-Балхаш — Концепция устойчивого развития
↑ http://www.kz.undp.org/library_of_publications/files/2496-24188.pdf Водные ресурсы Казахстана в новом тысячелетии
↑ http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1128411000 Спасти уникальное озеро. Стремительно мелеет казахстанский Балхаш
↑ http://www.kz.undp.org/library_of_publications/files/1030-25100.pdf Или-Балхаш — Концепция устойчивого развития
↑ http://www.zakon.kz/64827-osnovnaja-problema-ozera-balkhash.html Основная проблема озера Балхаш — плохое качество воды – А.Самакова
↑ http://www.zakon.kz/64827-osnovnaja-problema-ozera-balkhash.html Основная проблема озера Балхаш — плохое качество воды – А.Самакова
↑ 28,0 28,1 Цитата сыыһата: Сыыһа <ref> тиэк (тег); zakon диэн хос быһаарыыларга аналлаах тиэкис суох
↑ Арал номер два. Как Китай превращает Казахстан в пустыню
Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/w/index.php?title=Балхаш&oldid=328794»
Категориялар:
Азия
Казахстан
Күөллэр
Страницы с ошибками в примечаниях
Кистэммит категория:
ISBN сигэлээх сирэйдэр
Навигация
Тус бэйэ туттар тэриллэрэ
Ааккын эппэтиҥ
Ырытыы
Суруйуу тиһилигэ
Бэлиэтэнии
Киир
Аат даллара
Ыстатыйа
Ырытыы
саха тыла
Көрүү
Ааҕыы
Уларыт
Биики-тиэкиһи уларыт
Устуоруйатын көрүү
Эбии
Навигация
Сүрүн сирэй
Рубрикалар
А - Я
Бастыҥ ыстатыйалар
Түбэспиччэ сирэй
Туох буола турара
Тэриллэр
Бикипиэдьийэ:Түмсүү сирэ
Кэпсэтэр сир
Кэнники уларытыылар
Саҥа ыстатыйалар
Көмө
Бу сири өйөө
Сэп-сэбиргэл
Манна сигэнэллэр
Сигэнэр уларытыылар
Билэни угуу
Анал сирэйдэр
Куруук баар сигэ
Сирэй туһунан
Сирэйи цитируйдааһын
Викиданные кэрискэ
Бэчээт/Экспорт
Кинигэни айарга
Маннык PDF киллэр
Бэчээттииргэ аналлаах барыл
Атын бырайыактарга
Викисклад
Атын омук тылынан
Afrikaans
العربية
Asturianu
Azərbaycanca
Башҡортса
Беларуская
Беларуская (тарашкевөца)
Български
Brezhoneg
Bosanski
Català
Čeština
Чӑвашла
Cymraeg
Dansk
Deutsch
Ελληνικά
English
Esperanto
Español
Eesti
Euskara
فارسی
Suomi
Français
Frysk
Galego
עברית
हिन्दी
Hrvatski
Magyar
Հայերեն
Bahasa Indonesia
Italiano
日本語
ქართული
Қазақша
ಕನ್ನಡ
한국어
Кыргызча
Latina
Lingua Franca Nova
Lietuvių
Latviešu
Олык марий
Македонски
മലയാളം
Монгол
मराठी
Nederlands
Norsk nynorsk
Norsk bokmål
Occitan
ਪੰਜਾਬੀ
Polski
پنجابی
Português
Runa Simi
Română
Русский
Srpskohrvatski / српскохрватски
Simple English
Slovenčina
Slovenščina
Српски / srpski
Svenska
Kiswahili
தமிழ்
Тоҷикӣ
ไทย
Türkçe
Татарча/tatarça
Українська
Oʻzbekcha/ўзбекча
Tiếng Việt
Winaray
吴语
მარგალური
中文
粵語
Сигэни уларыт
Бу сирэйи бүтэһигин 18:09 28 Сэтинньи 2016 уларыппыт.
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Олоҥхо күнүн чэрчитинэн «Олоҥхо Саха фольклорун кылаан чыпчаала, уус-уран тыл алыба, кэрэтэ» тэрээһин программата
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Аармыйаҕа күһүҥҥү ыҥырыы хампаанньата сэтинньи 1 күнүттэн ахсынньы 31 күнүгэр диэри ыытыллар. Сааскы ыҥырыы болдьоҕо муус устар 1 күнүттэн от ыйын 15 күнүгэр диэри салҕанар. Уһук хоту сир оройуоннарыгар сааскы ыҥырыы ыам ыйын 1 күнүттэн от ыйын 15 күнүгэр диэри оҥоһуллар.
Урут, кистэл буолбатах, “хайдах эмэ куотунар инибин» диэччи элбэх буолара. Кэлиҥҥи сылларга аармыйа диэн тыл дорҕооно лаппа күүһүрдэ. Ол дойду политическай балаһыанньатыттан, сокуоҥҥа киирбит уларыйыылартан даҕаны көстөр. Онон билиҥҥи ыччат баҕа өттүнэн сулууспалыы барарга дьулуһар буолан, аармыйаҕа хомуйар хамыыһыйа байыаннай сулууспаҕа ыҥырыллааччылары соччо-бачча ирдэспэт буолбут.
Киин куораппытыгар сыллата 1000-тан тахса уол орто анал, үрдүк үөрэх кыһаларыгар туттарса кэлэр. Бу оҕолор үөрэххэ киирэн баран хайаан да военкомакка учуокка тураллара ирдэнэр – бу сокуоҥҥа сурулла сылдьар.
Ыччаттар үөрэннилэр, идэ ыллылар. Ол эрээри, үөрэҕи бүтэрэллэрин саҕана, кинилэргэ Аҕа дойдуларын иннигэр төлөнө илик ытык иэстээх сылдьалларын санатар бэбиэскэ көтөн кэлэр. Бу бэбиэскэни туппутунан Дьокуускай куорат байыаннай комиссариатын дьиэтигэр тиийэр булгуччулаах. Онно тиийэн ыҥырыыгытын эбэтэр пааспаргытын көрдөрөн, үһүс этээскэ ааһаҕыт. Манна аактабай саалаҕа психологическай тургутук уонна анкета толороҕут.
Ыҥырыыга ээл-дээл сыһыаннаһан байыаннай комиссариакка тиийбэт түгэҥҥэ, эбэтэр сылтах була сатаан саһа сырыттахха, холуобунай дьыалаҕа тардыллыахха сөп.
Медицинскэй бэрэбиэркэ туһунан
Медицинскэй бэрэбиэркэ иккис этээскэ ааһар. 28-с кэбиниэттэн учуотунай каартаҕытын ылан баран, быраастарынан бараҕыт – невролог, психиатр, харах бырааһа, отоларинголог, хирург, тиис бырааһа, фтизиатр, дерматовенеролог уонна терапевт (киниэхэ саамай бүтэһик сылдьаҕыт).
Терапевт бырааска киириэх иннинэ хаан уонна иик анаалыһа туттарыллар. ЭКГ, ФЛГ түмүктэрин илдьэ киирэҕит. Доруобуйаҕыт туруга мөлтөх эбэтэр улаханнык ыалдьар буоллаххытына, тутатына бырааска туоһулуур ыспараапкаларгытын көрдөрөр наада. Туоһулуур докумуоҥҥут суох эрээри, доруобуйаҕыт туруга мөлтөх түгэнигэр, кыбыстыбакка бырааска кэпсиир ордук.
Саамай бүтэһик түһүмэх — 21-с кэбиниэт. Манна кылаабынай быраас түмүк таһаарар. Санатан эттэххэ, аармыйаҕа сулууспалааһын уопсайа биэс категорияҕа арахсар:
А (сулууспалыыр кыахтаах), Б (сулууспалыыр кыахтаах эрээри, кыра хааччахтааһын баар), В (билигин өссө даҕаны эрдэ), Г (быстах кэмҥэ аармыйаҕа сулууспалыыр кыаҕа суох, аҕыйах сылынан ыҥырыахпыт) уонна Д (сулууспалыыр кыаҕа суох).
Куорат байыаннай комиссариата салгыы эһиги дьыалаҕытын Өрөспүүбүлүкэтээҕи мустар кииҥҥэ ыытар. Манна хаттаан медхамыыһыйаны ааһаҕыт уонна бүтэһиктээх түмүгү ылаҕыт.
Сулууспа болдьоҕо кылгас
2008 сылтан аармыйаҕа биир эрэ сыл сулууспалыыр буолан тураллар. Омуннаатахха, саллааттарбыт саҥардыы оннуларын булуох курдук буолан иһэн, номнуо дойдуларыгар эргиллэр кэмнэрэ тигинээн кэлэр. Ол да иһин буолуо, үөрэҕи саҥа бүтэрбит уолаттар икки сылга хантараак баттаан хаалар түгэннэрэ баар.
Аармыйаҕа ыҥырыы болдьоҕо доруобуйа туругунан, дьиэ кэргэн уустук балаһыанньатынан, үлэнэн, үөрэҕинэн сибээстээн уһатылларын билэргит буолуо. Ол курдук, 2017 сылтан устудьуоннары үөрэх ортотуттан аармыйаҕа ыҥырыы тохтообута. Куорат байыаннай комиссариатыгар иһитиннэрбиттэринэн, онон даҕаны буолуо, аармыйаҕа барар ыччат ахсаана сыллата аҕыйаан иһэр эбит. Көнөтүнэн эттэххэ, урут 100 уолу ыҥырбыттарыттан сулууспалыы барааччыта 80-90 киһи буоллаҕына, билигин 30-ҕа нэһиилэ тиийэр буолбут. Маннык хартыына биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр эрэ буолбакка, бүтүн Арассыыйа үрдүнэн көстөр. Ол биир төрүөтэ – атын омук аһынан үлүһүйэн, муоданы эккирэтэн, тоһуттар тымныыга чараас бачыыҥканан кыстаан, доруобуйаҕа үйэ-саас тухары эчэйиини оҥоруу.
Сулууспаҕа тугу илдьэ барыахха сөбүй?
Бытык хорунар уонна суунар-тараанар тэрил (тиис суунар суокка, пааста, тараах, пластырь уо.д.а.)
Төлөпүөн. Ол эрээри үгүс чаастар төлөпүөнү көҥүллээбэттэр.
Баан каарталара уонна кумааҕы харчы.
Инники олоҕу толкуйдуу-толкуйдуу
Билиҥҥи ыччат инникитин толкуйдуур, былаанныыр. Ол сөп. Холобура, байыаннай сулууспаны ааспатах киһи судаарыстыбаннай сулууспаҕа үлэҕэ киирэрэ ыарахаттардаах. Тоҕо диэтэххэ ытык иэһин төлөөбөтөх киһини 27 сааһын туолуор диэри байыаннай хамыыһыйа ыҥыра турар. Үлэҕэ ылааччыга ол ночооттоох.
Хантараак туһунан эттэххэ
Дьиэтэ-уота, оҕото-уруута суох эдэр дьон икки сылга хантараак баттаан хаалыахтарын сөп. Оччоҕуна кинилэр казармаҕа буолбакка, уопсайга олороллор, хамнастаах үлэһит буолаллар. Хамнастара быһа холоон 17 400 солкуобайтан 60 000 диэри халбаҥныыр эбит. Уопсай дьиэни сөбүлээбэт дьоҥҥо дойду министиэристибэтэ ыйга 25 тыһ. солк. тиийэ суумаҕа дьиэ куортамын төлүүр. Маны таһынан, байыаннай ипотекаҕа киирэн, дьиэ атыылаһар кыах баар. Онуоха төһөнөн ипотека болдьоҕо уһун даҕаны, хантараак соччонон уһаан биэрэр. Билигин сыллата 150-200 киһи аармыйа кэнниттэн байыаннай хантараак түһэрсэн хаалар буолбут.
Туһалаах төлөпүөннэр
Консультациялаһарга: Саха сирин байыаннай комиссариата – 23-42-31 (үлэ кэмэ 8:30-16:45 чч.), Дьокуускай байыаннай комиссариата – 36-51-67 (үлэ кэмэ 8:30-16:45 чч.).
Сонуннар
28.11.2022 | 17:26
Сунтаардар хотугу дьүкээбил "анныгар"
27.11.2022 | 10:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 28 - ахсынньы 4 күннэригэр
24.11.2022 | 11:00
Саха сирин бастыҥ IT-бырайыактара
23.11.2022 | 17:30
Олоҕун науканы кытта ситимнээн
23.11.2022 | 17:00
Үс игирэ төрөөтө
23.11.2022 | 16:30
Куорат учууталларыгар — саҥа бириэмийэ
23.11.2022 | 16:00
Саамай кэрэ сүөһүнү таллылар
23.11.2022 | 15:56
«Үтүө санаа харыйата» оҕолор баҕа санааларын толорор
23.11.2022 | 15:00
Дьикти быыстапканы көтүтүмэҥ
23.11.2022 | 14:00
Нолуоккун төлөө — холкутук утуй!
23.11.2022 | 13:00
Кыһыҥҥы суоллар аһыллар болдьохторо билиннэ
23.11.2022 | 12:00
Саҥа дьылы — иэһэ суох
23.11.2022 | 11:00
Ыккытын босхо ыытымаҥ
23.11.2022 | 10:00
Дьоҥҥут аатын үйэтитиҥ
23.11.2022 | 09:00
Онлайн төлүөҥ — бириис сүүйүөҥ
23.11.2022 | 08:00
Сийиэскэ 500-тэн тахса дэлэгээт кытынна
20.11.2022 | 09:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 21-27 күннэригэр
19.11.2022 | 16:00
Эҥсиэли хочотугар, Максим Аммосов дойдутугар
18.11.2022 | 09:00
Саҥа саҕахтары арыйан, сонун хайысхалары тутуһан
17.11.2022 | 18:44
Дьиҥ олохтон кэпсээн ааптарын кытта көрсүһүү
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Ойуур ортотугар ойо баһан ылбыкка маарынныыр, эбэм алаадьылыыр хобордооҕун курдук төп-төгүрүк, нэлэмэн ырааһыйаҕа дьон-сэргэ баар суох мааны таҥаһын кэтэн, киэргэнэн-симэнэн сопхуос ыһыаҕар тоҕуорустулар. Пааркабыт бөһүөлэкпититтэн син тэйиччи, санаабар наһаа да үрдүк сыыры дабайан, сороҕор сүктэрэн, сороҕор сатыылаан сылайан-элэйэн айаннаан тиийдим.
Бу мин бэйэбин өйдүөхпүттэн бастакы ыһыахпар бэлэмнэнии балачча эрдэттэн саҕаламмыта. Ыһыах тэрээһинигэр аналлаах мунньахха ытык кырдьаҕастар:
“Бу сырыыга хайаан да биэ кымыһын амсайыахха баар этэ”, – диэн этии киллэрбит сурахтара иһилиннэ.
Онон бүтүн Кириэстээх үрдүнэн мин эбэм, Сэмэнчик Маайата уонна ыраах, Татаар бөһүөлэгин анараа уһугар олорор Суурка Маайата эрэ биэни ыы үөрүйэхтээх буоланнар, эмээхситтэр дьиэлэрин ис-тас түбүктэригэр эбии сопхуос суһал сорудаҕын толороору үлэ үөһүгэр түспүттэрэ.
Биһиги дьиэбит бөһүөлэк хабайар-хаба ортотугар турар: лааппы, оскуола, балыыһа, кулууп, бэкээринэ чуп-чугастар. Суол нөҥүө – ат дала. Манна көлүүр аттары аһатар-сиэтэр, көрөр-харайар сирдэрэ. Хаһааҕа сиэмэлээх кууллар кыстанан тураллар, туспа күрүөҕэ сиир отторо лөглөллөн көстөллөр. Урут бу далга элбэх ат көрүллэн-харайыллан турдаҕа буолуо, онтон мин борбуйбун көтөҕө сатыыр кэммэр икки-үс ат эрэ толугураһаллара.
Биирдэстэринэн тыла суох Кууһума сайын тэлиэгэҕэ, кыһын сыарҕаҕа көлүйэн бэкээринэттэн маҕаһыыҥҥа сип-сибиэһэй, буруолуу сылдьар килиэби таһара. Кэлин сопхуоспутугар тимир көлө элбээн, дал оннугар саҥа дьиэлэр кэккэлэспиттэрэ. Онон улаатарым саҕана уулуссабытыгар оҕо-аймах элбээн иллээхтик оонньуурга да, “ар-бур” дэһэн атааннаһарга да ордук интэриэһинэй буолан биэрбитэ.
Дьэ, бу далга ыһыах маанылаах аһын – кымыһы бэлэмнээһин бастакы түһүмүҕэ ааспыта. Ат мииммит эр дьон уончалыы биэни күөйэн аҕалан кыараҕас, усталарынан кэккэлэһэ турар ыпсалҕаларга биир-биир хаайан биэрдэхтэринэ эмээхситтэр утуу-субуу икки хара эмиийдэри имиппитинэн бараллара. Биэлэр бэйэтэ да аҕыйах үүттэриттэн бэрсимээри тэбиэлэнии, мөхсүү бөҕө буолаллара. Сороҕор сиэрдийэни тосту тэбэн, кый ойон куотан хаалаллара. Араллаан тахсар түгэнигэр, сылгыһыттар тутатына алдьаммыт күрүөнү сабыта саайан, атын биэ киирэригэр суол бэлэмнииллэрэ. Ону ол диэбэккэ эбэм аах бэрт сымсатык туттан, ыһыы-хаһыы ортотугар биири ыы охсоот атыҥҥа көһөллөрө. Ити курдук баһаам элбэх биэни төттөрү-таары хатайдыыллара.
Хас сарсыарда, киэһэ аайы хатыланар көстүүттэн хал буолбакка, эбэбин иҥнэлээх сап курдук сырса сылдьабын. Ол сылдьан түөрт атахтаах туйаҕын анныгар киирэн биэрэ сыһан мөҕүллэрим ахсааннаах буолуо дуо? Ардыгар, дьон көрбөтүгэр, эбэм кистээн иҥэмтиэлээх биэ үүтүн айахпар сүүрдэн биэрэр.
Ыам кэнниттэн икки Маайа чугастыы биһиги ампаарбытыгар кымыс кыйырдаллар. Ампаарбыт биир да түннүгэ суох, онон кыһыннары-сайыннары дөйө тымныы. Ол үрдүнэн: “Били аспыт аһыйан хаалбыт”, – диэн айманыы хаста да буолан турар. Оннук түгэҥҥэ таайым, сэбиэт Мэхээс, киирэн сахалыы малтаччы тото-хана мөҕөн тахсара. “Туохха да туһата суох дирээн эмээхситтэр очоҕосторун сааҕын ыгыта тутуталаан биэрбит киһи баар ини”, – диэн кыыһырбыт уоҕар ордоотуура. Эбэм барахсан бииргэ төрөөбүт быраатыгар биир да утары тылы бырахпакка туран биэрэрэ. Атын Маайа даҕаны тойоҥҥо туох диэн туруулаһыай.
Дьэ, оннук итиигэ эмээхситтэр эбиитин итии чэй иһэ-иһэ, былыргы сахалар куйааска кымыс буорту буолбатын туһугар баҕаны тутан тыыннаахтыы уохтаах утахтарыгар угаллара эбитэ үһү дэһэллэрин истэрим. Билигин кэлэн кинилэри оннук гыммыттара, маннык гымматахтара диэн бигэргэтэр кыаҕым суох. Ол эрээри, тиһэҕэр тиийэн айдааннаах аспыт бэккэ табыллан, сэбиэппит астынан, кымысчыттарын сылаастык сыллаан сырылаппытын икки харахпынан көрбүтүм.
Ыһыах чугаһаабыт сибикитэ таҥас-сап бэрийиититтэн эмиэ биллэрэ. Оччолорго ыһыахха дьон сахалыы таҥас таҥналларын соччо өйдөөбөппүн. Ыллыыр, үҥкүүлүүр, кэнсиэргэ кыттар дьон эрэ сахалыы таҥас кэтэрэ. Таҥас-сап билиҥҥи курдук дэлэйэ илик кэмигэр мааныга кэтэр таҥас, дьонтон ураты буолар баҕаттан, үксэ бэйэ тигиитэ. Ийэм бииргэ төрөөбүт үс балтын, икки быраатын, эбэм, бэйэтин таҥаһын уонна миэнин бэрэлэтэлиир. Кимиэхэ туох наадатынан көрөн улаатыннарар, кыччатар, абырахтыыр, биитэр саҥаттан тигэр.
Иистэнньэҥ ийэлээх буолан үөлээннээхтэрбиттэн мэлдьи ураты, мааны буоларым. Ол ыһыахха бырдах сиэбэтин диэн ким эрэ эргэ, ол эрээри сэнэх таҥаһын көтүрэн уһун сиэхтээх куопта уонна күлүөс бүрүүкэ тикпитэ. Төбөбөр муодунай диэн ааттаан, мин көрдөхпүнэ, саах тэллэйигэр майгынныыр сэлээппэ кэтэттэ. Баспыттан атахпар диэри муус маҕаммын.
– Тоойуом, таҥаскын бука диэн киртитээйэххин, – диэн буолла.
Пааркаҕа кэлбиппит араадьыйанан эгэлээх дэгэрэҥ ырыа кутуллар.
Өндөрүүскэ тиэтэйбэт,
Өндөрүүскэ тыла биир,
Үлэ куобах буолбатах,
Үргэн куотуо буоллаҕай…
Сааһырбыт эр киһи кылыһахтаах куолаһын истээт, эмискэ баар-суох доҕорбунаан Өндөрүүстүүн ыһыахха тиийэн көрсүөх буолбуппутун саныы түстүм. Хата бу ырыанан тэллэх баттаһа олорор аллар атаспын күлүү-элэк оҥостуохха сөп эбит диэн мэник санааҕа уйдаран өйүм сыыһын түмэн, тылын өйдүү сатыыбын. Араадьыйа мин өйүм дуома түмүллэрин кэтэһэн туруо дуо, ырыа ылланан бүттэ, хаста да хатыламмыт хос ырыатын эрэ өйбөр тутан хааллым. Уонна, дьэ, умнуох иннинэ хаадьылыы охсоору киһибин көрдүү сүүрдүм. Ол сүүрэн истэхпинэ үөһээ сөмөлүөттэн тэтэрээт лииһин аҥаардаабыт саҕа кумааҕы бөҕөтүн ыстылар. Оҕо-аймах үөрэ-көтө кумааҕыны хомуйбутунан барда, мин да тэбис-тэҥҥэ түсүһэн иһэбин. Бу сылдьан оҕолор саҥаларыттан-иҥэлэриттэн, хомуйар кумааҕым «листовка» диэн буоларын биллим. Солото суох буолларбын да аҥаар харахпынан көрдөхпүнэ, бэйэбиттэн балачча улахан кыыс листовкатын эргитэ тутаат туох эрэ диэн нууччалыы добдугураччы аахта уонна кыратык толкуйдаатаҕа буолан баран: “Ээ, ыһыаҕынан эҕэрдэлээбиттэр,”– диэт өрө эккирии түстэ.
Тиһэҕэр листовкаларбыт былдьаһык буоллулар. Сөмөлүөппүтүттэн халлааҥҥа сурааһын суол эрэ суураллан хаалла. Оттон мин били киртитиэ суохтаах ыстааным тобуга күп-күөх буолла. Ол сылдьан Өндөрүүспүн көрсө түстүм. Киһим маҕаһыынтан сабыс-саҥа ылыллыбыт көстүүмүн имитимээри тобугун да, тоҥолоҕун да токуруппакка сор бөҕөнү көрө сылдьар, ол да буоллар балачча элбэх листовканы хомуйбут. Бастаан бэйэ-бэйэбитин булсан үөрэн сэгэйдэҕэ буоллубут, ол эрээри идэбитинэн түһүлгэ ортотугар мөккүөрбүтүн тоҕо тардан кэбистибит. Оо, ахсааны билбэт эрэй да этэ! Уолум листовкаларын тоҥолоҕун сыыһынан ойоҕоһугар ыгыта тутта уонна уон тарбаҕын саратан илиитин хаста да үөһээ-аллараа эйэҥэлэттэ:
– Мин баччаны хомуйдум, – диир.
Кыһыыбар листовкаларбын сэҥийэбинэн түөспэр сыһыара тутаат эмиэ уон тарбахпын саратан баран илиибин кинитээҕэр элбэхтик эйэҥэлэттим уонна:
– Миэнэ муох курдук, эйиэнинээҕэр элбэх, – диибин.
– Оччоҕо миэнэ бырдах саҕа, бырдах муохтааҕар элбэх.
– Миэнэ оҥоойу саҕа, оҥоойу бырдахтааҕар элбэх.
– Оҥоойу бырдахтааҕар кыра.
– Буоллун, син биир элбэх.
Онуоха киһим тиһэҕэр:
– Инньэ диир буоллаххына, миэнэ миллион, – диэн нууччалаан саайда.
Мин истибэтэх тылбын истэн ах бэрдэрдим. Ол да буоллар бэриммэтим.
– Сымыйалаама, оннук диэн суох.
– Баар, улахан дьонтон ыйытаар, саамай элбэх чыыһыла, – диир уонна сирэйим уһаабытын көрөн үөннээхтик үөрэр. Хам этиттэрэн уоскуйа сатааһын буолла, хантан эрэ көмө көрдөөн уҥа-хаҥас көрүтэлээбитим, арай, оҕолор, листовкаларыттан ордон биһиги этиһэрбитин истэн тураллар эбит, күлбүттэр-үөрбүттэр аҕай.
Хайыыр да кыах суох, бачча элбэх оҕо көрөн турдаҕына хотторон хаалбат баҕаттан, кыбыһыннарбын даҕаны, ыыстыахтаах ырыабын ыыра тардан кэбиһэбин:
Өндөрүүскэ тиэтэйбэт,
Өндөрүүскэ тыла биир,
Үлэ куобах буолбатах,
Үргэн куотуо буоллаҕай…
Киһим мэктиэтигэр кыбдьырына түстэ, саратан турбут тарбахтарын хомуйан, уоһун быһа ыстаан охсордуу сананан эрдэҕинэ, ийэм:
– Ээ, бу кыыс бу сылдьар эбит, – диэт, сиэтэн дэллэритэн илдьэ баран хаалла. Ийэбинээн сиэттиспитинэн оһуохайдьыттар диэки бардыбыт.
Өндөрүүс уоҕуттан куоппут киһи быһыытынан, ийэбэр мичээрдии-мичээрдии дьиэрэҥкэйдээн илин-кэлин түһэбин. Кэлбиппит эбэбит дьуохардаан өйө суох. Оһуохайдьыттарбыт тэйиэккэлээн ууларыгар-хаардарыгар дьэ киирэн эрэллэр. Мин обургу дэлэҕэ да бэрээдэктээх оҕолор курдук ыраахтан көрөн туруом дуо, тоҥолохторуттан ыгыта тутуспут дьуохардьыттар ыккардыларынан кыбыллан куруук ис, тас өттүгэр дьылыс гынан бэйэбэр дылы орой мэник оҕолордуун сырсыалаһа сүүрэбит, оһуохайдьыттарга мэһэй-таһай буолабыт. Бу сылдьан, төһө да улахан дьонтон борулуннарбыт эбэ, эһэ кутуруктара, быыкаайык баҕайылар өбүгэбит мааны үҥкүүтүнээн, оһуохайдыын, бастакы билсиһиибит буоллаҕа.
Киэһэлик ат сүүрдүүтэ буолуохтаах, хорчуоппаҕа таарыйан тото-хана аһаат, аны онно ыстанабыт. Ат сүүрдүүтэ сөмөлүөт түһэр пуордугар ыытыллар, онно тиийбиппит номнуо киһи бөҕө мустубут. Урут суол оҥоһуллуон иннинэ дьон-сэргэ Сунтаарга мантан сөмөлүөтүнэн тиэстэрэ. Сөмөлүөт сүүрэн даллаһыйан халлааҥҥа өрө тыраадыйан тахсыар диэри сүүрэр суола ыһыах күн саха аттара күөн көрсөр, күрэс былдьаһар сирдэригэр кубулуйара.
Кыра убайым Уйбаан, аарымыйаҕа барар сааһын ситэ илик уол, ат сүүрдэн холонон көрүөхтээх. Эбэлээх ийэм долгуйуулара миэхэ бэриллэр. Ырыых-ыраах, ойуур саҕатыттан аттар түстүлэр. Аттар туйахтарын тыаһа ыраахтан тибигирээн, кумаҕы өрүкүтэн, быылы бурҕатан туох да көстүбэт. Аттыбытынан аттар быылынан саба тибэн ааспытын кэннэ Уйбааммыт хотто диэн буолла.
Дьиэбитигэр төннөн иһэн эбэм кыратык мичик гынан үөрэр, мичээрдээтэҕинэ мэктиэтигэр сирэйэ сырдыырга дылы.
– Эбээ, ити эн Уйбаан бастакы миэстэ буолбутуттан үөрэҕин дуо? – диибин. Киһим хоруйдаабат. Ким билиэй, баҕар иһигэр, мин төрүөм биир сыл иннинэ өлбүт кэргэнигэр кыра уолларын ситиһиитин кэпсии, киһиргии иһэн саҥабын истибэккэ хаалбыта буолуо. Ийэм эбэм санаатын таайбыттыы:
– Уйбааммыт аҕатын батан үчүгэй ат сүүрдээччи буолсу, – диэбитигэр эбэм барахсан өҥө сүтэн өлбөөдүйбүт хараҕын сэмээр ньухханаахтыыр.
Онтон мин… Онтон мин лыахтары сырса оонньуубун уонна сарсыардааҥҥы саһарҕалыы саҥа сандааран эрэр олоҕум биир кэрэ түгэнин кырачаан сүрэҕим кистэлэҥ сиэбигэр сомуоктуубун.
|
oscar
|
Аҕыйах хонуктааҕыта «Главстрой» тэрилтэ иһитиннэрбитинэн, Петровскай уулуссатын өрөмүөннэммит учаастагар (Ленин проспегыттан Ойуунускай уулуссатыгар диэри) кутуллубут аспаал, бетон бүрүөһүнүн халыҥын коэффициенын быһаарар сыаллаах хос боруоба ыллылар.
Манна «Алаас» ХЭТ (генеральнай бэдэрээтчит), «Лена» Упрдор ФКУ уонна Бүтүн Арассыыйатааҕы норуот фронун уопсастыбанньыктара кытыннылар. Ылыллыбыт боруобаны Москватааҕы «Микро» лабораторияҕа чинчийиэхтэрэ.
Дьокуускай куоракка «Куттала суох уонна хаачыстыбалаах айан суоллара» национальнай бырайыак үлэлиэҕиттэн 2019 уонна 2020 сылларга бу курдук уонтан тахса чинчийии буолбута. Стандартка эппиэттээбэтэх кэккэ түгэннэргэ үлэ саҥаттан ыытыллыбытын туһунан «Главстрой» тэрилтэ үлэһиттэрэ бэлиэтииллэр.
Сонуннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
01.12.2022 | 11:00
Ыччаппыт талаанынан сөхтөрдө
01.12.2022 | 10:00
Сэргэх көрсүһүү
01.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 1 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
01.12.2022 | 09:30
Дьокуускайга — бастакы харыйа уота
01.12.2022 | 09:00
Владимир Трегубов: «Дьокуускайга дьиэ тутуута биир кэлимник барыа»
30.11.2022 | 22:38
Сүдү үлэтэ — духуобунай нэһилиэстибэбит
30.11.2022 | 18:30
Босхо юридическай көмө
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Уус Алдан улууһун спортсменнара соргулаах түһүлгэҕэ алгыһы сиэр быһыытынан үһүйээҥҥэ кэпсэммит, номоххо ахтыллыбыт дуулаҕа күүстээх Майаҕатта Бэрт Хара төрөөбүт алааһыгар кыыс Хаҥаҕа ыллылар
3 июля, 2022
Спортсменнарбыт соргулаах түһүлгэҕэ алгыс ыллылар. Сарсыҥҥаттан спортивнай оонньууларбыт итии-буһуу күннэрэ саҕаланыахтара. Уус Алдан спортсменнара ол иннинэ соргуга сирдиир алгыс ыллылар. Ол тэрээһин сиэр быһыытынан үһүйээҥҥэ кэпсэммит, номоххо ахтыллыбыт дуулаҕа күүстээх Майаҕатта Бэрт Хара төрөөбүт алааһыгар кыыс Хаҥаҕа ыытылынна.
Улуус улуус аайыттан дойдуларын сураҕырдаары анаан минээн, аат ааттаан кэлбит ааттаахтардыын илин-кэлин түсүһэр, күүс холоһор бастыҥ спортсменнарбыт алгыһы аҥаар тобуктарыгар тирэнэн сөһүргэстээн туран ыллылар. Алгысчыт Павел Окоемов уран тыл имэҥинэн арчылаан, алҕаан быһыйдарбытын, бөҕөлөрбүтүн, бэргэннэрбитин, сытыы өркөн өйдөөхтөрбүтүн улахан кыайыыларга ыҥырда. Спортсменнарга анаан баҕа санааларын, кэс тылларын Ил Түмэн дьокутаата Геннадий Васильев, улууспут баһылыга Алексей Федотов, улуус спордун салайааччыта Константин Давыдов анаатылар. Спортсменнар ааттарыттан харда тылы Амматааҕы оонньуулар чөмпүйүөннэрэ Евгений Алексеев эттэ.
Түмүккэ спортсменнарбыт соргуну ыҥырар оһуохайга төгүрүччү хаамтылар. Ол кэнниттэн кинилэри Бэрт Ууһун далбар хотуттара алгыстаах быырпаҕынан айах тутан атаардылар.
Пресс-центр культурных мероприятий VIII Спортивных игр народов Республики Саха (Якутия)
Поделиться
Печать
WhatsApp
Instagram
Facebook
Похожее
Версия для слабовидящих
Translate
Полезные ссылки
Время работы
Пн: 09:00-18:00
Вт: 09:00-18:00
Ср: 09:00-18:00
Чт: 09:00-18:00
Пт: 09:00-18:00
Обед: 13:00-14:00
Сб-вск: Закрыто
Политика конфиденциальности и использования файлов сookie: Этот сайт использует файлы cookie. Продолжая пользоваться этим сайтом, вы соглашаетесь с их использованием.
Дополнительную информацию, в том числе об управлении файлами cookie, можно найти здесь: Политика использования файлов cookie
|
oscar
|
Үйэлэри уҥуордаан илдьэ кэлбит өбүгэбит үтүө үгэһин сөргүтэр, уус — уран оҥоһуктары, саҥа ааттары киэҥ эйгэҕэ таһаарар сыаллаах – соруктаах ыытыллар «Уус-Алдан уран уустарын түһүлгэтэ» улуустааҕы көрүү – күрэс олунньу ый 27 күнүгэр быйыл 4–с төгүлүн “Олоҥхо Дьиэтигэр” ыытылынна. Быйылгы быыстапкаҕа Хоро, 1-кы Хоро, Өнөр, Түүлээх, Мүрү, Суотту, Бороҕон, Найахы Дүпсүн, Байаҕантай, Лөгөй, Курбуһах, 1-кы Өспөх, Бээрийэ, Бэрт-Ууһа, Баатаҕай, Өлтөх, барыта 17 нэһилиэктэн тарбахтарыгар талааннаах 119 маастардар киирэн 9 көрүҥҥэ күрэхтэстилэр.
Үтүө үгэскэ кубулуйбут быыстапка – дьаарбаҥка үөрүүлээх аһыллыытынан улуус баһылыгын солбуйааччы Михаил Васильевич Борисов эҕэрдэлээтэ уонна быйылгы сылга улууспут бастыҥ маастардарыгар “Уус-Алдан улууһун норуотун маастара” үрдүк ааттары, наҕараадалары туттарда.
“Өрөспүүбүлүкэ уус-уран оҥоһуктарга маастара” үрдүк ааты Баатаҕай нэһилиэгиттэн кылтан, туостан тигии маастара Данилова Людмила Ивановна, “Уус-Алдан улууһун норуотун маастара” үрдүк ааттары Пестерева Маргарита Алексеевна (Найахы), Босикова Александра Гаврильевна (Дүпсүн), Васильева Марфа Алексеевна (Мүрү) ыллылар. “Уус-Алдан улууһун социальнай-экономическй сайдыытыгар киллэрбит кылаатын иһин” анал бэлиэнэн Өлтөх нэһилиэгиттэн Колодезникова Ольга Петровна, улуус Баһылыгын бочуотунай грамотатынан Мүрүттэн Охлопкова Галина Семеновна наҕараадаланнылар.
Уус-Алдан улууһугар норуот маастарын күнүнэн, улуус уран уустарын түһүлгэтин үөрүүлээх аһыллыытынан В.В.Никифоров-Күлүмнүүр аатынан Тойон Мүрү култуура киинин директора Максим Петрович Гоголев, биир дойдулаахпыт Роман Ильич Готовцев эҕэрдэлээтилэр.
Улуус маастардара сылга биирдэ түмсэр улахан түһүлгэлэринэн бэйэлэрин ылбаҕай ырыаларынан-тойуктарынан эҕэрдэлээтилэр улууспут бастыҥ ырыаһыттара Александра Илистярова (Майаҕас), Гаврил Шепелев (Тулуна), Мария Винокурова (Түүлээх), Марсен Протопопов (Бороҕон), Екатерина Готовцева (Танда), Игнатий Слепцов (Чараҥ). Баай барыылаах Байанай сылынан айылҕа маанылаах көтөрдөрө куба, кыталык, улар, хотой кынаттарын уустаан-ураннаан оҥорон Хоноҕор сүрүн оскуолатын учуутала Розалия Бубякина киллэрэн көрдөрдө.
Байанай сылынан бу түһүлгэҕэ өбүгэ үгэһин, булт сиэрин-туомун, өбүгэлэрбит туттубут булт тэриллэрин кэлэр кэнчээри ыччакка, дьоҥҥо-сэргэҕэ билиһиннэрэр, айылҕаҕа харыстабыллаахтык сыһыаннаһыыны иитэр, булт үөрүйэхтэригэр үөрэтэр сыаллаах “Бултка туттуллар тэриллэр” диэн көрүү-күрэх ыытылынна. Бириистэри Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун маастардара, Уус-Алдан улууһун бочуоттаах олохтоохторо Бурцев Герман Гаврильевич – Кэрэмэн Уус, Готовцев Роман Ильич – Мындыр Уус, Атласова Мария Семеновна – Маай Иис туруордулар. “Сэдэх экспонат” анал ааты Бурцев Г.Г. Сыырдаахтан кэлбит кыттааччыга Местников Василий Васильевичка, “Саамай былыргы булт тэрилэ” анал ааты Готовцев Роман Ильич Тандаттан Турантаева Екатерина Гаврильевнаҕа, уонна “Баай экспонаттаах кыттааччы” анал ааты Атласова М.С. Чаараҥтан Бурцев Григорий Николаевичка туттардылар.
Эмиэ бу күн, күнүс 14 чаастан СӨ култууратын туйгуна, идэтийбит реставратор, өр сылларга Емельян Ярославскай аатынан музейга худуоһунньук – реставраторынан үлэлээбит Василий Егорович Протопоповы кытта көрсүһүү буолла. Василий Егорович 16-17-с үйэтээҕи былыргы чорооннор, саҥа хаһыыттан булуллубут, дьон-сэргэ көрүүтүгэр саҥа тахсар чорооннор тустарынан, чороон быһыытын-таһаатын, атаҕын суолтатын, оһуорун ис хоһоонун, чороон хайдах оҥоһулларын туһунан кэпсээтэ. Салгыы Василий Егорович улууспут чороон оҥорооччуларыгар маастар кылаас биэрдэ, боппуруостарга эппиэттээтэ.
Быйыл 4-с төгүлүн ыытыллыбыт улууспут уран уустарын күрэҕэ 9 көрүҥҥэ арахсан ыытыллынна. Балаһыанньа быһыытынан көрүү — күрэххэ 18 сааһыттан үөһээ саастаахтар кыттыыны ыллылар. Үлэлэр төрүт үгэһи тутуһан оҥоһуллубуттара, хаачыстыбалара, көрүү ирдэбилигэр толору эппиэттииллэрэ, кэнники 3 сыл иһигэр оҥоһуллубуттара сыаналанна.
Көрүү – күрэҕи Готовцев Роман Ильич – Мындыр Уус, СР норуотун маастара бэрэссэдээтэллээх, СР норуотун маастардара Атласова Мария Семеновна, Крылова Прасковья Степановна, Васильева Варвара Тихоновна, Егоров Владимир Прокопьевич – Дархан Уус, СР норуот уус-уран оҥоһуктарга маастардара Петрова Мария Егоровна, Колодезникова Ольга Петровна састааптаах дьүүллүүр сүбэ сыаналаата.
Кыайыылаахтарынан буоллулар:
“Кылаан кылыс” көрүҥҥэ , саха бастыҥ быһаҕын оҥорууга, барыта 10 киһи кыттыыны ылла. 1 миэстэ – Бурцев Гаврил Германович (Сыырдаах), 2 миэстэ – Портнягин Илья Николаевич (Сыырдаах), 3 миэстэ – Бурнашев Петр Петрович (Кэптэни), анал ааттар – Попов Спиридон Дмитриевич, Катакинов Александр Петрович (иккиэн Сыырдаахтар).
“Үйэлэр дуорааннара”, өбүгэ үгэһинэн оҥоһуллубут инструменнар көрүҥнэригэр (манна сахалыы инструменнар, хомус киирэллэр) 6 киһи кыттыыны ылла. 1 миэстэ – Шепелев Александр Афанасьевич (Сыырдаах), 2 миэстэ – Пестряков Алексей Алексеевич (Түүлээх), 3 миэстэ – Петров Семен Семенович (Майаҕас), анал ааттар – Куличкин Петр Дмитриевич (Бороҕон), Тордуянов Гаврил Иванович (Танда).
“Туос тойуга”, өбүгэ үгэһинэн тигиллибит туос иһиттэр көрүҥнэригэр 7 киһи кыттыыны ылла. 1 миэстэ – Васильева Евдокия Васильевна (Бээрийэ), 2 миэстэ – Горохова Варвара Михайловна (Бороҕон), 3 миэстэ –Васильева Парасковья Николаевна (Бээрийэ), анал ааттар – Васильева Екатерина Николаевна, Семенова Елизавета Егоровна (иккиэн Бээрийэлэр).
“Симэх, быысапка” — дьахтар, эр киһи симэхтэрэ, араас көрүҥнэрэ киирэллэр. Бу көрүҥҥэ саамай элбэх 34 киһи кыттыыны ылла. 1 миэстэ – Сидорова Варвара Гаврильевна (Бороҕон), 2 миэстэ – Малагина Розалия Николаевна (Түүлээх), 3 миэстэ – Алексеева Зоя Николаевна (Тумул), анал ааттар – Лукачевская Снежана Александровна (Өнөр), Габышева Ольга Николаевна (Тумул).
“Кыл-сиэл алыба”, кылтан-сиэлтэн оҥоһуктар, өрүүлэр араас көрүҥнэрэ киирэллэр, бу көрүҥҥэ 17 киһи кыттыыны ылла. 1 миэстэ – Соловьева Пелагея Васильевна (Дүпсүн), 2 миэстэ – Томская Ольга Прокопьевна (Бээрийэ), 3 миэстэ – Найахыттан “Симэх” түмсүү (сал. Гоголева Х.И.), анал ааттар – Богатырева Антонина Петровна (Мүрү), Черноградскай Анатолий Николаевич (Майаҕас).
“Уран саха”, бу көрүҥҥэ мастан, удьурхайтан оҥоһуллубут иһиттэр киирэллэр. 5 киһи кыттыыны ылла. 1 миэстэ – Петров Семен Семенович (Майаҕас), 2 миэстэ – Корякин Меркурий Васильевич (Курбуһах), 3 миэстэ – Калининскай Василий Иннокентьевич (Танда), анал ааттар – Бочкарев Гаврил Николаевич, Бурнашев Петр Петрович.
“Кырадаһын кустуга” кырадаһынтан тигии араас көрүҥнэрэ – 17 киһи кыттыыны ылла — 1 миэстэ – Николаева Людмила Михайловна (Баатаҕай), 2 миэстэ – Васильева Марфа Алексеевна (Мүрү), 3 миэстэ – Федорова Мария Ивановна (Найахы), анал ааттар – Данилова Сталина Гуружаповна (Мүрү), Лыткина Ирина Ивановна (Өнөр).
“Өбүгэ ииһэ” оҕо, дьахтар, эр киһи өбүгэ үгэһинэн тигиллибит таҥастара көрүҥҥэ 11 киһи кыттыыны ылла — 1 миэстэ – Егорова Алдана Иннокентьевна (Мүрү), 2 миэстэ – Стрекаловская Айталина Ивановна (Мүрү), 3 миэстэ – Босикова Александра Гаврильевна (Дүпсүн), анал ааттар – Дьяконова Ирина Афанасьевна (Найахы), Ноговицына Ольга Ивановна (Майаҕас).
“Сувенирдар, куукулалар” куукулалар араас көрүҥнэрэ, мастан, талахтан оонньуурдар, сувенирдар көрүҥҥэ 12 киһи кыттыыны ылла — 1 миэстэ – Габышева Ольга Николаевна (Тумул), 2 миэстэ – Бочкарев Владимир Владимирович (Түүлээх), 3 миэстэ – Тимофеева Уйгулана Семеновна (Дүпсүн), анал ааттар – Кириллова Ирина Николаевна (Уһун-Күөл), Тордуянов Гаврил Иванович (Танда).
Баай барыылаах Байанай сылыгар үтүө санааҕытынан, бигэ эрэлгитинэн, сатабыллаах санааҕытынан, дьоҕургут, талааҥҥыт өссө арыллан истин диэн баҕа санаанан быыстапка бары кыттыылаахтарыгар салгыы айымньылаах үлэни баҕарабыт.
Анна Федорова, улуус култуураҕа управлениетын норуот айымньытыгар отдел кылаабынай специалиһа. 2019 сыл.
[meta_gallery_slider id=»1690″]
Поделиться
Печать
WhatsApp
Instagram
Facebook
Похожее
Версия для слабовидящих
Translate
Полезные ссылки
Время работы
Пн: 09:00-18:00
Вт: 09:00-18:00
Ср: 09:00-18:00
Чт: 09:00-18:00
Пт: 09:00-18:00
Обед: 13:00-14:00
Сб-вск: Закрыто
Политика конфиденциальности и использования файлов сookie: Этот сайт использует файлы cookie. Продолжая пользоваться этим сайтом, вы соглашаетесь с их использованием.
Дополнительную информацию, в том числе об управлении файлами cookie, можно найти здесь: Политика использования файлов cookie
|
oscar
|
Арассыыйа Донбасс өрөспүүбүлүкэлэрин тутулуга суохтарын билиннэ. Арҕаа дойдулар 1991 с. НАТО илин барыа суоҕа диэбит боротокуоллара көһүннэ. Улахан геобэлиитикэ оонньуутун туһунан Владимир Степанов суруйар.
ФГОС: төрөөбүт тыл чааһа сарбыллыа дуо?
Соторутааҕыта аҕай “саҥа ФГОС киирэр, онон төрөөбүт тыллары үөрэтэр чаас сарбыллар үһү” диэн сонун тилийэ сүүрдэ, киһи бөҕөнү аймаата. Ордук саха уонна төрүт омуктар тылларын үөрэтэр учууталлар, оскуола дириэктэрдэрэ айманан, норуот дьокутаата Мария Христофороваҕа тахсан, “Кыым” хаһыат иилээн-саҕалаан, “Саҥа ФГОС – төрөөбүт тыл дьылҕата” диэн бэрт сытыы кэпсэтии буолан ааста. Тэрээһини суруналыыс Нина Герасимова сырдатта.
Нэһилиэктэр, туох кэпсээн?
Горнай Одуну уонна Киров нэһилиэктэригэр тыа хаһаайыстыбатын туруга хайдаҕый? Кыстыгы туоруур отторо баар дуо? Ынахха көрүллэр көмө туох түмүгү аҕалла? Бу уонна да атын туһунан нэһилиэктэр тыа хаһаайыстыбатыгар исписэлиистэрин кытта кэпсэтиигэ ааҕыҥ.
Мэхээс Сэмэнэп-Серкан олоҕун орто омурҕана
Саха тыыннаах муусукатын көҕүлээччи, уран тыл маастара, хорутуулаах хоһоонньут, ылбаҕай ырыаһыт, ураты суоллаах-буочардаах суруналыыс - Мэхээс Сэмэнэп-Серкан бу күннэргэ олоҕун орто омурҕаныгар үктэннэ. Эр киһиэхэ сааһын ортото эрэ буоллаҕа.
“Ийэ дойдум көмүскэлигэр турарга бэлэммин”
Чечня, Донбасс сэриилэрин кыттыылааҕа: ''Билиҥҥи балаһыанньаны кычыгылана көрөбүн. Бу эйгэ, син эмиэ атын эйгэлэр курдук, бэйэтигэр курдары тардар аналлаах эбит. Онуоха сааһым да ыраатта, олоҕум-дьаһаҕым да уларыйда. Тоҕоос эрэ көһүннэр, Ийэ дойдум көмүскэлигэр турарга бэлэммин''. Интервьюну 16-с балаһаҕа аах.
Сэбиэскэй кэм уонна аныгы кэм саллааттара
Уол оҕо - эр киһи буолан ханна-ханна тиийэн сулууспалаабатаҕа баарай?! Ыксаллаах быһыыга-майгыга саха уолаттара ордук быһаарылыынаахтарынан, түргэннэринэн-тарҕаннарынан биллэллэр. Сэбиэскэй уонна аныгы кэм саллааттара сулууспаларын хайдах ааспыттарын туһунан кэпсээтилэр.
Сэрии буолар түгэнигэр саа-саадах тутан сэриилэһэ барыаҥ этэ дуо?
Куһаҕаны биттэммэппит эрээри, «арай сэрии буолан хаалар түгэнигэр саа-садах тутан сэриилэһэ барыаҥ этэ дуо?» диэн ыйытыыны билэр-билбэт дьоммутугар биэрдибит. Хоруйдааччылар – орто саастаах эр дьон. Аны туран билиҥҥи аармыйа күүһэ-күдэҕэ, суолтата лаппа түстэ, туохха да үөрэппэттэр, “олох оскуолата” буолан бүттэ” диэн этэр дьон бааллар. Чахчы, оннук дуо? Соторутааҕыта сулууспалаан ийэ дойдуларыгар ытык иэстэрин төлөөн кэлбит саллааттар хоруйдарын ааҕыах.
Булчут кыыс
Дьахтар, кыыс киһи бултуура уруккуттан баар суол. Горнай Аһыматыгар олорор, булт абылаҥар куустарбыт эдэркээн кыыс туһунан сэргэх матырыйаалы ааҕыҥ.
“Чахчы, Ил Дархан Егор Борисов илэ бэйэтинэн!”
Түөрт-биэс сыллааҕыта куйаар ситимигэр, бассаапка өрөспүүбүлүкэбитин аҕыс сыл салайбыт Ил Дархаммыт Егор Борисов “илэ бэйэтинэн” турар куукулата тарҕанан дьону соһуталаабыта. Бу үлэни саха дьоно олус сэҥээрбитэ, сэргээбитэ. “Егор Афанасьевич, чахчы, илэ бэйэтинэн турар!”, “Үүт-маас түһэрбиттэр, хайдах маннык үтүгүннэриэххэ сөбүй?!” - диэн дьон сөҕөр-махтайар санаатын үллэстибитэ. Ол куукуланы ким оҥорбута киэҥник биллибэккэ эрэ, сонун сыыйа-баайы уҕараабыта, умнуллубута. Оттон былырыын аны “Андыһыттар” диэн сахалар бары билэр киһибитин, тапталлаах артыыспытын Аркадий Новиковы уонна кини тэттик кэмиэдьийэ-киинэлэригэр бииргэ оонньообут атастарын – Петр Попову, Николай Максимовы - үтүгүннэрэн оҥорбута тарҕаммыта. Ити үлэлэр эмиэ киэҥ сэҥээриини ылбыттара. Маны барытын ким, хайдах оҥорбут эбитий?
Хоту өлбүт киһини харайыы кыһалҕата сытыырхайда
Өлбүт киһини аһыыр ас хараллар булууһугар өр кэм устата сытыарар төһө сөбүй? Ол эрээри хотугу улуустар балыыһалара онтон атыннык кыһалҕаны быһаарар кыахтара суох. Үөһээ Дьааҥыга уонна да атын хотугу улуустарга морг уонна морга өлбүт дьону сытыарар халадыынньык суоҕа - улахан кыһалҕа. Бу туһунан Майя АКИМОВА суруйуутын ааҕыҥ.
ААҔАР КИҺИ КИЭҤНИК ХАРДЫЫЛЫЫР!
Тарҕат:
Ситимнээх ыстатыйалар
«Кыым» хаһыат муус устар 21 күнүнээҕи нүөмэригэр
«Кыым» хаһыат муус устар 14 күнүнээҕи нүөмэригэр
«Кыым» хаһыат кулун тутар 31 күнүнээҕи нүөмэригэр
«Кыым» хаһыат кулун тутар 24 күнүнээҕи нүөмэригэр
“Кыым” хаһыат кулун тутар 17 күнүнээҕи нүөмэригэр
Тыҥааһыннаах кэмҥэ “Кыымы” аах, холкутуй, намыраа...
«Кыым» хаһыат олунньу 17 күнүнээҕи нүөмэригэр
“Кыым” хаһыат олунньу 10 күнүнээҕи нүөмэригэр
Санааҕын суруй
Ааккыт-суолгут
Отправить
Отменить
Бүтэһик сонуннар
Дьон
Нарыйаана Данилова: "Бойобуой доҕотторун туһугар олоҕун толук уурда"
1996 сыллаахха хаһыат эйгэтигэр саҥардыы сыстыбыт эдэр үлэһит Чечня сэриитигэр сиэртибэ…
Уопсастыба
Күнтэгил, Сахат, Аламай
Култуура
Монголия киинэтин күннэригэр ыҥыраллар
Сонуннар
Арктика өссө биир улууһугар түргэн интэриниэт киирдэ
Сонуннар
"Кыым" хаһыат байыастарга таҥаһынан көмөнү ыытта
© 2022 KYYM.RU
«КЫЫМ»
Тэрийэн таһаарааччы: “Ситим” медиа-бөлөх ХЭУо
Сүрүн эрэдээктэр:
М.Г. Дегтярева
Эрэдээксийэ аадырыһа: 677027, Дьокуускай к., Киров уул. 18, В блок, 710 оф.
Аан ситим нүөмэрэ:
+7 (914) 820-09-75
Биллэрии өҥөтө:
+7 (924) 367-01-56, +7 (4112) 34-05-03
Реклама өҥөтө:
+7 (914) 280-11-20, +7 (4112) 42-59-47
E-mail : [email protected]
Сибээс, информационнай технология уонна маассабай коммуникация эйгэтин кэтээн көрөр федеральнай сулууспа 08.05.2019 бэлиэтэммит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-75678
|
oscar
|
Европа үгүс дойдуларыгар снюс өссө 1992 сылтан бобуулаах. Арассыыйаҕа 2004 сылтан табаҕы солбуйар эттиктэр тарҕанан барбыттара биллэр. Снюс табах атыытын сокуонугар сатаан хабыллыбакка, 2015 сылга диэри кыайан бобуллубакка, аһара тарҕанан хаалла. 2016 сылтан снюс биир көрүҥэ – “ыстыыр табах” диэн аатынан Арассыыйаны биир гына ыһан кэбиспитэ. Дьокуускайы бу дьаллык эмиэ тумнубата...
Киин куораппытыгар снюс былырыыҥҥыттан ыла аһаҕастык тарҕанар, атыыланар буолбута. Онтон, Ил Дархан ыйааҕынан, снюс атыыта бобуллан, тустаах уорганнар рейдэлэринэн төһө эмэ хааччахтанна. Куорат атыы-эргиэн кииннэригэр ыстанар ыас курдук атыылана турар табаары элбэҕи туттулар.
Билигин интернетинэн, Ютуб роликтарыгар бу табахтары киэҥник рекламалыыр буоллулар. Күннээҕи олох саҥа сонун сүүрэнин курдук, муода курдук көрдөрөллөр. Блогердар хото рекламалыыллар. Обургу саастаах оҕолор үтүктүһэ-үтүктүһэ, блогердар челленджтэрин хатылыыллар – маассабай хамсааһыҥҥа кыттыһаллар, ол аата уопсастыба сорҕото буолалларын дакаастыыллар.
Снюс – табах бииһин ууһа. Үөһээ уостарын кэннигэр уктан эмэллэр эбэтэр кэмпиэт курдук ыстыыллар. “Буруота суох табах” диэн ааттыыллар. Никотины кытта киһи организмҥыгар атын буортулаах эттиктэр түргэнник тарҕанар буоланнар, доруобуйаҕа буортута сөҕүмэр.
Снюс киһи организмыгар буортутун уонна төрөппүттэр оҕолоро бу эттиги туттарын хайдах билиэхтэрин сөбүн туһунан СӨ наркологическай диспансерыгар манныгы кэпсээтилэр:
– Табах биир сототугар 1,5 мг никотин баар буоллаҕына, снюска никотин 40-60 мг баар. Маны таһынан, маннык “кэмпиэккэ” эбии 30-тан тахса атын химическэй эттиктэри булкуйаллар. Бу эттиктэр айах иһинээҕи тириини быһа сиэн, устунан бааһырдан бараллар. Баастаах айахха снюс угуннахтарына, эттиктэр түргэнник киһи хааныгар тарҕаналлар.
Сорох дьон снюс табаҕы быраҕарга көмөлөһөр дии саныыр эбит – ол сыыһа өйдөбүл. Табаҕы быраҕарга анал эмтэр туһалыахтарын сөп, холобур, “никоретте” таблеткалар. Ол эрэн ханнык да пластырь, эмп киһи эҕирийэн ылар туругун солбуйбат. Ол иһин табахсыттар дьаллыктарын уһун сыллар устата сатаан бырахпаттар. Табаҕы быраҕарга, ханнык да солбуйар эмп наадата суох, киһи бэйэтин баҕа санаата эрэ быһаарар.
Снюс буруолаах табахтааҕар буортута кыра дии саныыр эмиэ сыыһа. Бу ыстанар табахха, никотинын дозата олус элбэх буолан, киһи түргэнник ылларар, тутулуктаах буолан хаалар.
Төрөпүттэр оҕо снюс ыстыырын хайдах сэрэйиэхтэрин сөбүй? Бу наркотикка өссө тэҥнэнэ да илик буоллар, син биир улахан куһаҕан дьайыылаах эттик ордук обургу оҕолорго тарҕанна. Снюс эмэр оҕолор айахтарыттан табах сыта кэлбэт, тиистэрэ саһарбат. Онон төрөппүттэр болҕомтолоох буолуохтарын наада. Оҕо тутта-хапта сылдьара уларыйыан сөп – кыраттан кыйаханар, түргэнник сылайар, үөрэҕин кыайбат буолан хаалар.
Билигин табахтаан бусхата сылдьар муода ааста, аныгы ыччат сигаретаны тардыбат буолан эрэр. Ол оннугар табах атын көрүҥнэрэ кэллилэр.
2019 сылга 11 төрөппүт “оҕобут снюс туттар быһыылаах” диэн Наркологияҕа кэлбиттэриттэн, 6 оҕону кэтээн көрүүгэ, эмкэ ыллыбыт.
Снюс кэмпиэт курдук чаҕылхай хахтаах эбэтэр кыракый бааҥкаларга угуллубут буолар, бэйэтэ пааста курдук ньалҕаархай.
СӨ Наркологическай диспансера обургу саастаах оҕолору кытта үлэлиир анал сулууспалаах:
Дьокуускай к., Автодорожнай уул., 38, манна быраастар уонна психологтар бааллар.
Роспотребнадзорга иһитиннэрбиттэринэн, Дьокуускайга уонна улуустарга рейдэлэр ыытылыннылар, сүүһүнэн атыы-эргиэн кииннэрэ, маҕаһыыннар бэрэбиэркэлэннилэр. 2000-тан тахса атыыга бэлэмнэнэн хахтаммыт снюс тутулунна.
Снюс атыыланарын биллэххитинэ, Роспотребнадзор быһа линиятыгар 8-800-550-21-24 эбэтэр www.14.rospotrebnadzor.ru. сайтка биллэриҥ!
Сонуннар
02.12.2022 | 18:00
Дьокуускай 100 бастыҥ үөрэнээччитигэр стипендия олохтонно
02.12.2022 | 16:00
Тымныы Оҕонньорго баҕа санааларбытын суруйабыт
02.12.2022 | 12:00
Охчуттар мэтээллэри аҕалаллар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
01.12.2022 | 11:00
Ыччаппыт талаанынан сөхтөрдө
01.12.2022 | 10:00
Сэргэх көрсүһүү
01.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 1 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
01.12.2022 | 09:30
Дьокуускайга — бастакы харыйа уота
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Cүүстэ кыргыһан сүүстэ кыайар ордуктан ордук буолбатах, өстөөх сэриитин сэриилэспэккэ эрэ кыайыы оннооҕор ордук. Уран сэрии.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Бэйэлэригэр эрэллээх Эверстовтар — АОУ ДПО РС(Я) "Институт развития образования и повышения квалификации им. С.Н. Донского-II"
Перейти к содержимому
АОУ ДПО РС(Я) "Институт развития образования и повышения квалификации им. С.Н. Донского-II"
Главное меню
MENUMENU
Главная
Основные сведения
Руководство
Документы
УСТАВ
Положение
Лицензия
Коллективный договор
Публичный отчет
Единый государственный реестр юридических лиц
План финансово-хозяйственной деятельности
Финансово-хозяйственная деятельность
Материально-техническое оснащение
Иные документы
Антикоррупционная деятельность
Политика конфиденциальности персональных данных
Августовское совещание 2022
Поиск
Поиск:
Бэйэлэригэр эрэллээх Эверстовтар
Новости / От admin14
“Саха сирэ” хаһыат уонна Үөрэх сайдыытын, идэни үрдэтии институтун “Сиэрдээх уонна ситиһиилээх дьиэ кэргэн” диэн 2019 сылтан саҕаламмыт бырайыакпытын быйыл эмиэ салгыыбыт. Быйылгы сылга киирэн баран, бастакы тиийэн билсибит ыалбытынан Нам улууһун Хатыҥ Арыы нэһилиэгэр (Аппааны сэлиэнньэтигэр) олорор Анастасия уонна Евгений Эверстовтар буоллулар.
Анастасия уонна Евгений Эверстовтар 4 оҕолоохтор: улахан кыыстара Айта экэнэмиис үөрэҕин бүтэрбит, Дьокуускайга олорор. Сыллата төрөөбүт Виктордаах Денис 1-кы уонна 2-с кылааска үөрэнэллэр, оттон муннуларын бүөтэ кыысчааннара Нарыйаана 1 сааһын туолара чугаһаан сылдьар. Кэргэннии Эверстовтар кыратык тэрилтэҕэ үлэлээн баран, бэйэлэрэ туспа тэрилтэ тэринэн барарга санаммыттар. Ыал аҕа баһылыга, Новосибирскайга үрдүк үөрэх кыһатыгар тутуу инженерин баһылаабыт. Евгений Викторович 2008-2010 сылларга улуус дьаһалтатыгар тутуу отделыгар үлэлээбит. 2012 сылтан тутуу чааһынай тэрилтэлэнэн, билигин “Профистрой” ХЭТ генеральнай дириэктэрэ, Намҥа омук массыыналарын саппаас чаастарын атыылыыр “НАМ-АВТО” маҕаһыыны арыйбыт. Ону таһынан, нэһилиэнньэҕэ араас өҥөнү оҥорор. Холобур, көрдөһүүлээх дьоҥҥо тутуу докумуоннарын, ол иһигэр симиэтэлэри, аакталары уо.д.а. оҥорон биэрэр уонна массыынатынан тиэйэр-таһар өҥөлөрү оҥорор. Биир тылынан эттэххэ, олорон көрбөт үлэһит. Оттон алаһа дьиэлэрин араҥаччылааччы Анастасия Борисова дьахтар киһиэхэ сэдэх уонна дьикти идэлээх эбит. Бырааһынньык буолар сирдэрин киэргэтээччи, дьон сакааһынан үлэлиир (тэрилтэтэ суох).
“КИҺИНИ АТАХТАРА АҺАТАЛЛАР”
“Киһи талан ылбыт үлэтин таптыахтаах, үлэтиттэн сүргэтэ көтөҕүллүөхтээх. Мин үлэбин наһаа сөбүлүүбүн, санаабын барытын ууран туран үлэлиибин. Нуучча өс хоһоонунан эттэххэ, киһини атахтара аһаталлар. Төһөнөн үлэлиигин, оччонон хамнастанаҕын, оччонон бэйэҕин туруктаахтык сананаҕын. Кимтэн да көмө күүппэккэ, көрдөөбөккө! Билиҥҥи эдэр ыччат, мин ¬саастыылаах да дьон, үксүлэрэ үлэ суох дииллэрин итэҕэйбэппин. Тоҕо диэтэххэ, үлэ баар, үлэлиэххэ, бэйэни көрдөрүөххэ эрэ наада. Сорохтор тута улахан хамнаска наадыйаллар, үлэлии да иликтэриттэн харчыларын мыыналлар. Кинилэргэ: “Бастаан эн бэйэҕин көрдөр, үлэһит киһини үлэ бэйэтэ сырса сылдьар”, — диэн этиэхпин баҕарабын. Бу олоххо бэйэлэрин суолларын булуна илик дьон үлэ суох диэн муҥатыйаллар. Бэйэм тэрилтэ салайааччыта да буоларым быһыытынан уонна уонча сылы быһа тутууга үлэлээн, дьону-сэргэни кытары элбэхтик алтыһабын. Онно көрдөхпүнэ, эдэр дьон аҕыйах эрэ бырыһыана үлэҕэ эппиэтинэстээх, киһи эрэнэр киһитэ буолар. Бэйэм, хайа баҕарар салайааччы курдук, ирдэбиллээх соҕуспун. Эппит тылыгар турар, эппитин толорор киһини убаастыыбын”, — диэн Евгений Викторович санааларын аһаҕастык үллэстэр. Кини туруу үлэһит киһи ¬буолбутугар төрөппүттэрэ Любовь Павловна уонна Виктор Елисеевич иитиилэрэ улахан оруоллааҕын киэн тутта этэр. Төрөппүттэрэ Евгенийи уонна куоракка олорор балтын ханнык да үлэттэн толлубакка, үлэни таптыырга, бэйэ иннигэр эппиэтинэстээх буоларга ииппиттэр. “Соҕотох уолбут диэн атаахтаппатахтара, сэттис кылааска тахсыбыппар, Намҥа гимназияҕа ыыппыттара”, – диэн, номнуо сэттис кылаастан төрөппүттэриттэн тутулуга суох, бэйэтин бэйэтэ бас билэр, дьаһанар киһи буолбутун туһунан кэпсиир.
“ИЙЭЭ”, “АҔАА” ДИЭН ЫҤЫРДАХТАРЫНА…
Ыал аҕата: — Билиҥҥи үйэҕэ бэйэҕэр эрэ эрэниэххэ уонна сытыы-хотуу буолуохха, туохха барытыгар аҥаар кырыытыттан киирсэн уонна ситиһэн иһиэххэ наада. Сахабыт сириттэн саҕалаан, аан дойдуга тиийэ бэлиитикэ, олох-дьаһах уларыйа турар, күүппэтэх-көһүппэтэх өттүгүттэн туох баҕарар буолуон сөп. Онно барытыгар оҕону бэлэм оҥоруохха наада, туохтан эрэ иҥнэн, саараан хааллаҕына, муммут оҕо курдук, биир сиргэ тэп¬сэҥнээн хаалыан сөп. Ыал ийэтэ: — Оҕо өйөбүлү, бастатан туран, төрөппүттэриттэн көрдүүр. Туга эрэ сатамматаҕына, кими эрэ кытта өйдөспөтөҕүнэ, ол үөскээбит балаһыанньаны бииргэ олорон үчүгэйдик илдьиритиэхтээххин. Этэргэ дылы, “мин оҕом саары чаккылаах” диэбэккэ. Оҕо сөпкө дуу, сыыһа дуу гыммытын туораттан көрө, анаалыстыы үөрэниэхтээх. Уолаттарбыт саахыматтыыллар, дуобаттыыллар. Оҕолору өй-санаа уонна эт-хаан өттүнэн дьүөрэлээн дьарыктыахха наада диэн санаалаахпыт. Биһиги оҕолорбутун иитэрбитигэр эбээлээх-эһээбит наһаа көмөлөһөллөр. Кэргэним ийэтэ эдэр сааһыттан олоҕун тухары Аппааныга оҕо уһуйааныгар үлэлиир. Ыал аҕата: — “Сахалар буоларбытынан, омукпут төрүт сиэрин-туомун тутуһа сатыыбыт. Оҕолорбут биһигини сахалыы “ийээ”, “аҕаа” диэн ыҥыраллар. Туох барыта иитииттэн саҕаланар. Уолаттарбыт “ийэ-аҕа” дииллэрин дьон истэн соһуйдаҕына, киэн туттан чынас гынабын (күлэр), истэргэ да олус үчүгэй. Дьиэбитигэр оҕолорбутугар көмпүүтэрбит суох, төлөпүөнү тутан баран олорботтор. Ол кэ¬¬риэтэ оскуолаларыттан кэлээт да, саахыматтыахтара, уруһуйдуохтара, турниктарыгар дьарыктаныахтара, балтыларын көрүөхтэрэ. Төһө да 1-2 кылааска эрэ үөрэннэллэр, төгүл, түҥэтии табылыыссатын номнуо нойосуус билэллэр, тыһыынча иһинэн суоттууллар. Итиннэ барытыгар эбээлэрэ үөрэтэр.
ТӨРӨӨБҮТ ДЬИЭ КӨМӨЛӨҺӨР КҮҮСТЭЭХ
Евгений Викторович Хатыҥ Арыыга төрөөбүт уонна улааппыт алаһа дьиэтигэр олорорунан киэн туттар. “Санаабар, төрөөбүт төрүт дьиэм миэхэ көмөлөһөр курдук, дьиэбин наһаа харыстыыбын”, — диир. Кини ыал буолан баран, ¬улааппыт дьиэтигэр төттөрү көһөн кэлбитэ эмиэ киһи эрэ сэҥээрэр төрүөттээх эбит. Ол эбэтэр төрөппүттэригэр махталын биллэрэн, кинилэргэ саҥа дьиэ тутан, ол дьиэни тупсаҕай оҥоһуулаан биэрбит уонна бэйэтэ дьиэ кэргэнинэн төрөөбүт дьиэтигэр төннөн кэлбит. Кырдьыга да, бэйэтигэр буолбакка, бастатан туран, төрөппүттэригэр дьиэ тутан биэрэр киһи, хомойуох иһин, элбэҕэ суоҕа дуу. “Бэйэбит дьиэбитин билиҥҥитэ тупсаҕай гына иликпит. Тутуунан дьарыктанабын да, 11 сыл эрэ ¬буолан баран, массыынам гарааһын дьэ тутан, үөрэн аҕай сылдьабын”, — диэн “саппыкыта суох саппыкыһыппын” диэн күлэ-оонньуу кэриэтэ этэр. Уопсайынан, Евгений Эверстовы кытары кэпсэтэ олорон, киниэхэ ыарахаттары көргө-нарга сатаан кубулутар, олоҕу үчүгэй эрэ өттүнэн көрөр, бэ¬¬йэҕэ эрэллээх буолуу курдук үтүө хаачыстыбалар баалларын бэлиэтии көрөҕүн.
БИИСИНЭС КӨСТҮБЭТ СОКУОННАРА
“Чааһынай киһи үлэлээн булбут үбүн-харчытын биирдэ туттан, ыһан-тоҕон кэбиспэт, мунньар, эргитэр. Биисинэс биир уратыта итиннэ сытар. Сорохтор чааһынай тэрилтэлээх дьону баай дьон курдук сыыһа саныыллар. Туох барыта көлөһүнтэн тахсар. Ону өйдүүр, киэҥ көрүүлээх дьон эмиэ бааллара үөрдэр. Мин үлэтигэр бэриниилээх, кыахтаахтык олорор, бу олоххо бэйэтин булуммут дьону олус хайҕыыбын. Сүрүнэ, дьону кытары сыһыан үчүгэй буолуон наада. Тэрилтэлэр ханнык эмэ тэрээһиннэригэр көмөлөһөргө көрдөстөхтөрүнэ, төһө кыах баарынан көмөлөһөбүн. Спортсмен буолбатахпын, ол гынан баран, хапсаҕайы уонна многоборьены интэриэһиргиибин. Бэйэм ааппыттан бириис ту¬¬руорабын. “Автолюбители” диэн уопсастыбабыт пуондатыгар эмиэ кыралаан харчы мунньабыт. Кыаммат оҕолорго көмө оҥоробут. Уопсайынан, ис сүрэхтэн оҥорор көмөбүт туһунан киэҥ эйгэҕэ биллэрэ, иһитиннэрэ сатыырбын сөбүлээбэппин, бэйэни түөскэ охсунуу курдук саныыбын.
КЫЛААБЫНАЙА, ОҔОЛОРБУТУН КИҺИЛИИ КИҺИ ГЫНА ИИТИИ
Евгений Эверстов: — Биллэн турар, хас биирдии киһи инники олоҕор соруктаах, былааннаах олорор уонна ол туһугар үлэлиир-хамсыыр. Биһиги дьиэ кэргэн сүрүн сорукпутунан, кы¬¬лаабынайа, оҕолору киһилии киһи гына иитии буолар. Билигин дойду баһылыга Владимир Путин эппит элбэх оҕолоохтор дьиэ ылалларыгар 2 бырыһыаннаах ипотека туһунан толкуйдаабаппыт. Кирэдьиит хабалатыгар киирбэтэх киһи бэрт буолуо этэ. Биисинэскэ биэрэллэрэ буоллар, баҕар, ылыам эбитэ дуу? (күлэр). Ыарахаттар да бааллар. Холобур, үбүҥ-харчыҥ эрги¬йиитэ төһөнөн улаатар да, нолуокка, бүддьүөккэ иэһиҥ улаатар курдук. Атыннык эттэххэ, судаарыстыба биир өттүнэн көмөлөһөр, атын өттүнэн эйигиттэн ыган ылар…
СЭДЭХ ДЬОҔУРДААХ НАРЫН-НАМЧЫ АНАСТАСИЯ
Эверстовтар иэримэ дьиэлэрин иччилээччи, оҕолор амарах ийэлэрэ Анастасия Борисовна Намнааҕы педагогическай кэл¬лиэһи, онтон педагогическай академияны бүтэрбит. Анастасия Эверстова нарын-намчы бэйэтэ, эмиэ дьикти дьа¬рыктаах буолан соһутта. Кини наар сүүрэ-көтө, устудьуоннары, дьону-сэргэни кытары алтыһа, олох үөһүгэр сылдьыбыт киһи утуу-субуу кырачааннарданан дьиэҕэ олорон хаалбытын бастаан ыарырҕаппытын туһунан этэр. “Нам сэлиэнньэтин түгэҕэр дьиэ уларсан олорбуппут. Ырааҕа бэрт буолан, ким да кэлбэт-барбат буолан хаалбыта. Кэргэним сарсыарда эрдэттэн киэһэ хойукка диэри үлэтигэр сылдьара, өрөбүлэ суох үлэлиирэ. Онтон биир-икки сылынан син үөрэнэн хаалар эбиккин – хаһаайка быһыытынан -дьиэҕэ олороҕун, ас астыыгын, оҕолоргун көрөҕүн. Арай биирдэ, чугастааҕы ыалбыт уолларын уруу киэһэтин тэрийэр буолбуттара. Онно сыбаайбабыт остуолун киэргэтиэҥ дуо диэн соһуччу көрдөһүүлээх буолан биэрбиттэрэ. Мин сөбүлэспиппин билбэккэ да хаалбытым уонна эдьиийдэрбин, балтыларбын кытары баран киэргэппиппит. Арай, дьон наһаа сөбүлээбитэ, бэйэм да астыммытым. Онтон ыла сыл ¬аҥаарыгар биирдэ-иккитэ аймахтарбыт, доҕотторбут кэлэн көрдөһөр буолбуттара. Харчытыгар буолбакка, дьарыктаах эрэ булуохха диэн санааттан бырааһынньыктарга араас киэргэллэри толкуйдаан оҥорор буолбутум”, — диэн Анастасия Борисова оҕолорун көрөр кэмигэр бэйэтин суолун булуммутун туһунан сэһэргиир. Наадалааҕын куораттан атыылаһан, туттар тэрилэ элбээн, үөрэ-көтө үлэлиир буолбута. Аны лобзигынан маска быһан, араас киэргэллэри, оһуордаах быыһыгар (ширма) тиийэ оҥорор буолбута. Ол саҕана, үөрүүлээх тэрээһиннэри киэргэтээччилэр (оформителлар) син элбэх буоллахтарына, сыыйа-баайа аҕыйаан испиттэр. Арай, Анастасия Борисовнаҕа сакааһа өссө элбээтэр элбээн барбыт. Билигин, биллэн турар, оҕото өссө кыра буолан, ити дьарыгын тохтоппут. “Билиҥҥитэ тохтоттум. Киһи наһаа умсугу¬йан үлэлиир дьарыга. Ылсыбыт үлэҕин бүтэрэн эрэ баран уоскуйаҕын, утуйаҕын”, — диир Анастасия Борисовна. Фанераттан оҥоһуллубут курдаттыы көстөр (ажурнай) киэргэллэр, олбуорга сыһыарыллар харысхал бэлиэлэрэ, сибэкки олордор нарын-намчы иһиттэр, харысхал ойуулаах быыстар, хаартыскаҕа түһэргэ аналлаах зоналар уо.д.а. – бу барыта илиитигэр талааннаах, нарын дууһалаах кэрэ куо, 4 оҕо ийэтэ айбыт үлэлэрэ.
Сахабыт сирин улуустарыгар бэйэлэригэр эрэллээх, этэргэ дылы, байылыат олох халлаантан түһэн кэлэрин күүппэккэ, сити¬һиилээхтик үлэлии-хамсыы сылдьар кэргэннии дьон аҕыйаҕа суоҕуттан киһи санаата көтөҕүллэр. Маннык ыаллар дьиэ кэргэннэрин уонна үлэлэрин-хамнастарын тэҥҥэ дьүөрэлииллэр, ис куттарын ары¬йан, дьоҕурдарын, талааннарын уһугуннаран, дьоллоох олоҕунан олороллор. Кинилэри кытары сэһэргэһэн, олохторун-дьаһахтарын илэ хараххынан көрдөххүнэ, “маннык ыччаттардаах буоллахпытына, тыа сирэ тоҕо эстиэй” диэн санааҥ күүһүрэр.
Надежда ЕГОРОВА, «Саха сирэ», edersaas.ru © edersaas.ru сайтан: http://edersaas.ru/bejeleriger-erelleeh/
]]>
Related posts:
Интерактивные методы в эколого-валеологическом воспитании
Издательство «Просвещение» в целях оказания методической поддержки педагогическому сообществу субъек...
Кафедра иностранных языков ИРО и ПК приглашает учителей английского языка на внебюджетные курсы с 1...
Курсы повышения квалификации «Введение ФГОС ДО: формирование ООП ДОО»
Семинар по вопросам внедрения новых финансово-экономических механизмов
Навигация по записям
← Предыдущая Запись
Следующая Запись →
Календарь
Февраль 2020
Пн
Вт
Ср
Чт
Пт
Сб
Вс
1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29
« Янв Мар »
Найти:
Архивы
Архивы Выберите месяц Декабрь 2022 Ноябрь 2022 Октябрь 2022 Сентябрь 2022 Август 2022 Июль 2022 Июнь 2022 Май 2022 Апрель 2022 Март 2022 Февраль 2022 Январь 2022 Декабрь 2021 Ноябрь 2021 Октябрь 2021 Сентябрь 2021 Август 2021 Июль 2021 Июнь 2021 Май 2021 Апрель 2021 Март 2021 Февраль 2021 Январь 2021 Декабрь 2020 Ноябрь 2020 Октябрь 2020 Сентябрь 2020 Август 2020 Июль 2020 Июнь 2020 Май 2020 Апрель 2020 Март 2020 Февраль 2020 Январь 2020 Декабрь 2019 Ноябрь 2019 Октябрь 2019 Сентябрь 2019 Август 2019 Июль 2019 Июнь 2019 Май 2019 Апрель 2019 Март 2019 Февраль 2019 Январь 2019 Декабрь 2018 Ноябрь 2018 Октябрь 2018 Сентябрь 2018 Август 2018 Июль 2018 Июнь 2018 Май 2018 Апрель 2018 Март 2018 Февраль 2018 Январь 2018 Декабрь 2017 Ноябрь 2017 Октябрь 2017 Сентябрь 2017 Август 2017 Июль 2017 Июнь 2017 Май 2017 Апрель 2017 Март 2017 Февраль 2017 Январь 2017 Декабрь 2016 Ноябрь 2016 Октябрь 2016 Сентябрь 2016 Август 2016 Июль 2016 Июнь 2016 Май 2016 Апрель 2016 Март 2016 Февраль 2016 Январь 2016 Декабрь 2015 Ноябрь 2015 Октябрь 2015 Сентябрь 2015 Август 2015 Июль 2015 Июнь 2015 Май 2015 Апрель 2015 Март 2015 Февраль 2015 Январь 2015 Декабрь 2014 Ноябрь 2014 Октябрь 2014 Сентябрь 2014 Август 2014 Июль 2014 Июнь 2014 Май 2014 Апрель 2014 Март 2014 Февраль 2014 Январь 2014 Декабрь 2013 Ноябрь 2013 Октябрь 2013 Сентябрь 2013 Август 2013 Июль 2013 Июнь 2013 Май 2013 Апрель 2013 Март 2013 Февраль 2013 Январь 2013 Декабрь 2012 Ноябрь 2012 Октябрь 2012 Сентябрь 2012 Август 2012 Июль 2012 Июнь 2012 Май 2012 Апрель 2012 Март 2012 Февраль 2012 Январь 2012 Декабрь 2011 Ноябрь 2011 Октябрь 2011 Сентябрь 2011 Август 2011 Июль 2011 Июнь 2011
Copyright © 2022 АОУ ДПО РС(Я) "Институт развития образования и повышения квалификации им. С.Н. Донского-II"
|
oscar
|
«Саха АССР төрүттэммитэ 100» сылыгар, Амма улууһугар уонна Бөтун нэһилиэгэр «А5а сыла», «Бөтүҥ нэһилиэгэ төрүттэммитэ 110» сылыгар аналлаах ыһыах — МБУ «ЦНТ им. С.Я. Левина»
Перейти к содержимому
МБУ «ЦНТ им. С.Я. Левина» МО Бетюнский наслег
Главное меню
Главная
Структура
О учреждении
Услуги
Контакты
Галерея
Поиск
Поиск:
«Саха АССР төрүттэммитэ 100» сылыгар, Амма улууһугар уонна Бөтун нэһилиэгэр «А5а сыла», «Бөтүҥ нэһилиэгэ төрүттэммитэ 110» сылыгар аналлаах ыһыах
|
oscar
|
Тас дойдуларга үлэлиир-үөрэнэр биир дойдулаахтарбыт сыллата элбээн иһэллэр. Эн, арай, кыһалҕаҕа ылларан дуу, үлэ-хамнас, олох-дьаһах табыллыбатаҕына дуу, ханнык омук дойдутугар олохсуйа барыаҥ этэй?
Геннадий Охлопков, үлэһит:
- Оннук кыах уонна усулуобуйа баара да буоллар, барар санаа суох. Ол туhунан төбөбөр оҕустаран да ылбаппын. Оннук буолуон сатаммат. Сахам сирэ, Дьокуускай куорат олорорбор, үлэлиирбэр оруобуна сөп. «Бу миэнэ!» -диэн этэр кыахтаахпын. Дьонум, доҕотторум, төрөөбүт-үөскээбит айылҕам, үлэлиир сирим барыта манна баар. Онтон ордук туох наада?
Оҕо да сылдьан оннук ыраламмат этим. Ол иhин оскуола кэнниттэн, саха тылын факультетыгар туттарсыбытым. 9-с кылаастан баҕаран туран дьарыктанан, сыал-сорук оҥостон киирбитим. Үлэбэр табыллан бэйэбин көрдөрө сылдьабын. Инники былааннар, толкуйдар Сахабыт сирин эрэ кытта ситимнээхтэр.
Элбэх командировкаҕа сылдьабын. Арассыыйа куораттарынан, атын да дойдуларга. Онно барыта үчүгэй диир кыах суох. Этэллэр дии, «Ханна биhиги суохпут да, онно үчүгэй» диэн. Үгүс киhи интэриниэт, телевидение нөҥүө «олох үрүт эрэ өттүн» көрөн дуоhуйара, ымсыырара буолуо.
Дьиҥэ, Арассыыйаҕа орто баайыылаах киhиэхэ уопсай сайдыыны ыларга табыгастаах. Үөрэх бары таhыма босхо. Кыратык толкуйдуур буолларгын, син дьон тэҥэ үөрэхтэнэҕин. Доруобуйа харыстабылын өҥөтүнэн барыбытын хааччыйаллар. Холобур, Кореяҕа балыыhаҕа эмтэнэ киирдэххэ, суукка аайы 2 тыhыынча төлүүгүн. Онтон биhиги дьоммут манна балыыhаҕа киирэн эмтэн диэтэххэ, аккаастаналлар. Эбэтэр иккис холобур. Америкаҕа оҕо төрөөтө да, бааҥҥа счет арыйаллар. Кэлин үөрэхтээх киhи буоллун, дьон тэҥэ олордун диэн. Тоҕо диэтэххэ, үөрэх үксэ төлөбүрдээх. Онтон конкуренция олус үрдүк.
Ол оннугар кинилэргэ үлэhит дьон элбэх. Күүстээхтэн күүстээх, кыахтаахтан кыахтаах тыыннаах хаалар. Онтон биhиэхэ үлэтэ да суох дьоммут «норковай шубалаахтар». Араас социальнай босуобуйа, төлөбүр, субсидия көрүллэр. Ама ити үчүгэй олох буолбатах дуо? Ол эрэн сытан хаалбакка, бэлэмҥэ үөрэнэн бытаарбакка, сайдарга, саҥа таhымнаах олоҕу манна баар оҥорорго кыhаллыахха диэн ыҥырабын.
Диана Тарасова, үлэһит:
Мин уруккуттан Канадаҕа олохсуйуохпун баҕарабын. Бастатан туран, онно килиимэтэ үчүгэй. Маны таһынан, бу дойдуга гражданство ылар чэпчэки, дьон-сэргэ майгыта аламаҕай уонна, саамай сүрүнэ, хамнас улахан дииллэр. Онон киһи үлэлээн-хамнаан олороругар табыгастаах дойду. Киһи дойдутуттан киэҥ сиргэ талаһара куһаҕана суох дии саныыбын. Сайдыы үйэтигэр уонна ырыынак кэмигэр олоробут. Биирдэ кэлэн барар олохпутугар атын омук сирдэрин кэрийиэххэ, олоро барыахха сөп дии саныыбын.
Ян Степанов, үлэһит:
- Ханнык баҕарар киһи олорор сирин уларытар туһунан хаһан эмит толкуйдаан ылбыт буолуохтаах. Билигин глобализация үйэтэ. Ким баҕарар, ханна баҕарар тиийэн олохсуйар кыахтаах, ону ким даҕаны боппот.
Арай олохпун тосту уларытардыы сананан киирэн бардахпына, Америкаҕа көһөн барыа этим. Билигин онно Саха сириттэн элбэх чугас доҕотторум-атастарым сыллата көһөн барар, устунан олохсуйа хаалар буоллулар. Бэккэ олороллор.
Пандемия нэһилиэнньэ улахан аҥаарын дьадаҥы оҥорон эрэр. Бу кыһалҕа кыраныысса таһыгар көһөн барыыны намтатар диэн көрөбүн.
Тууна Иванова, ХИФУ устудьуона:
Тус бэйэм тас дойдуга көһөн олохсуйууну олох сэргээбэт суолум. Биһиги, сахалар, баара-суоҕа биир кыра куорат нэһилиэнньэтин саҕа ахсааннаах омукпут. Үөрэхтэммит, сайдыбыт ыччаппыт кыыстыын-уоллуун омук дойдуларын диэки көрөр буоллахтарына, кэскилбит ханна баарый, сайдыыбыт? Атын омугу кытта буккуһуу, бэйэ силиһин быһа кэрдинии буолар дии саныыбын.
Сардана Осипова, эдэр ийэ:
- Омук сиригэр олорор туһунан толкуйдаабатаҕым. Санаабар, Сахам сиригэр саамай ордук курдук. Чугас дьонум, доҕотторум, үлэм, сахалыы тылым эйгэтэ – барыта манна баар. Атын дойдуларга көннөрү көрө-истэ, сайда, үөрэнэ, сынньана барыахха сөп дии саныыбын. Оттон олоҕу олорорго төрөөбүт дойдута ордук. Атын куораттарга бардахпына, икки-үс нэдиэлэнэн дойдубун ахтан киирэн барабын, ол иһин өр сатаан сылдьыбатым буолуо дии саныыбын. Ол эрээри кэнники бириэмэҕэ сахалар омук сиригэр көһөн бараллара элбээтэ быһыылаах.
Елена Аммосова, блогер:
- Мин төрөөбүт ийэ сирбиттэн ханна даҕаны барыам суоҕа буолуо. Тоҕо диэтэххэ, киһиэхэ төрөөбүт сирэ киһи олох олорорун тухары саамай улахан суолтаны ылар.
Арай ханнык эрэ быһыы-майгы үөскээн бары мантан көһөн барыҥ диэн балаһыанньаҕа, Скандинавия дойдуларын диэки барыам буолуо. Килиимэттэрэ үчүгэй, кыһыннара даҕаны сылаас, сайыннара эмиэ наһаа итии буолбатах уонна олохторун таһыма үрдүк буолан, уһун үйэлээхтэр.
Скандинавия дойдуларын үөрэҕэ аан дойдуга биир бастыҥынан биллэр. Медицинэлэрэ, сокуоннара, үлэ ырыынага эмиэ үрдүк таһымнааҕын истэбин.
Руслана Максимова, суруналыыс:
- Мин Сахам сирин ыраас салгынын, киэҥ нэлэмэн ойуурун, кыһыҥҥы тымныытын, сайыҥҥы куйааһын туохха даҕаны атастаһыам суоҕа этэ. Хаһан даҕаны көһөн барар туһунан толкуйдаан көрбөтөҕүм.
Ыйытыкка кыттыбыт үгүс киһи «төрөөбүт дойдубутугар хаалабыт, барбаппыт, көспөппүт” дэһэллэр. Исписэлиистэр этэллэринэн, бу пандемия Арассыыйа үгүс олохтооҕо кыраныысса таһыгар олох туһунан санаатыгар күүскэ сабыдыаллыаҕа.
Сонуннар
27.11.2022 | 10:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 28 - ахсынньы 4 күннэригэр
24.11.2022 | 11:00
Саха сирин бастыҥ IT-бырайыактара
23.11.2022 | 17:30
Олоҕун науканы кытта ситимнээн
23.11.2022 | 17:00
Үс игирэ төрөөтө
23.11.2022 | 16:30
Куорат учууталларыгар — саҥа бириэмийэ
23.11.2022 | 16:00
Саамай кэрэ сүөһүнү таллылар
23.11.2022 | 15:56
«Үтүө санаа харыйата» оҕолор баҕа санааларын толорор
23.11.2022 | 15:00
Дьикти быыстапканы көтүтүмэҥ
23.11.2022 | 14:00
Нолуоккун төлөө — холкутук утуй!
23.11.2022 | 13:00
Кыһыҥҥы суоллар аһыллар болдьохторо билиннэ
23.11.2022 | 12:00
Саҥа дьылы — иэһэ суох
23.11.2022 | 11:00
Ыккытын босхо ыытымаҥ
23.11.2022 | 10:00
Дьоҥҥут аатын үйэтитиҥ
23.11.2022 | 09:00
Онлайн төлүөҥ — бириис сүүйүөҥ
23.11.2022 | 08:00
Сийиэскэ 500-тэн тахса дэлэгээт кытынна
20.11.2022 | 09:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 21-27 күннэригэр
19.11.2022 | 16:00
Эҥсиэли хочотугар, Максим Аммосов дойдутугар
18.11.2022 | 09:00
Саҥа саҕахтары арыйан, сонун хайысхалары тутуһан
17.11.2022 | 18:44
Дьиҥ олохтон кэпсээн ааптарын кытта көрсүһүү
17.11.2022 | 18:00
«Мир» каартаҕа региональнай төлөбүрдэри ыытыахтара
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
LGBT (ол эбэтэр ЛГБТ, кылгатан лесби, гей, бисексуал, трансгендер) диэн дьон араас сексуальнай туттуутун арааһын холбоон, ааттанар Аан Дойду норуоттар икки ардылаларынааҕы хамсааһын, түмсүү.
Биология үөрэтиитинэн 23% эр дьон, 31% дьахтар айылҕаттан ЛГБТ буолаллар.
2020 сыл түмүгүнэн 96 омук сиригэр ЛГБТ дьон һокуоннар бырааптаахтар, атын гетеро дьон тэҥэ. 103 омук сиригэр ЛГБТ дьон бырааба кэһиллэр, 3 омук сиригэр өлөрөллөр (Саудовскай Аравия, Иран уонна Чечня). Улахан дойдулартан АХШ соҕотох 2005 сыллаахха ЛГБТ түмсүүнү билиммитэ, 2015 сыллаахха тэҥ быраабы биэрбитэ гетеро дьону кытта.
Нью Йорк (1,422,754 - 7%) уонна Сан Франциско (644,854 - 75%) Аан Дойдуга саамай элбэх ЛГБТ дьону түмэр куораттар буолаллар.
|
oscar
|
Баай күөл (Байкал) диэн Соҕуруу Сибиир күөлэ. Иркутскай уобаласка уонна Бүрээт Өрөспүүбүлүкэтигэр баар.[1]
Баай күөл
Ольхон арыыга ойуун тааhа
Координаталара
53.5° N 108.2° ECoordinates: 53.5° N 108.2° E
Көрүҥэ
Континентальнай рифт
Primary inflows
Селенга, Чикой, Хилох, Уда, Баргузин, Ангара
Primary outflows
Ангара
Catchment area
560 000 km² (216 000 sq mi)
Дойду
Россия
Ордук уhуна
636 km (395 mi)
Ордук кэтитэ
79 km (49 mi)
Иэнэ
31 494 km² (12 159,9 sq mi)
Орто дириҥэ
758 m (2487 ft)
ордук дириҥэ
1637 m (5371 ft)
Уутун сабардама
23 600 km3 (5700 cu mi)
Residence time (of lake water)
350 сыл
Кытылын уhуна1
2100 km (1300 mi)
Ньуурун үрдэлэ
456 m (1496 ft)
Тоҥоро
Тохсунньу–Ыам ыйа
Арыылар
22 (Ольхон)
Нэhилиэктэр
Иркутскай
1 Shore length is not a well-defined measure.
Байкал күөлэ Азия саамай улахан өрүстэрэ , иэнэ 31,494 км2. Бу аан дойдуга саамай дириҥ күөл 1,637 м дириҥнээх уонна ол кэмҥэ аан дойдуга саамай улахан кээмэйдээх уонна сир ньуурун 20 %- нын бас билэр аан дойдуга саамай улахан күөл.
Ити 25 мөлүйүөнүнэн сыаналанар сир саамай кырдьаҕас күөлэ. аан дойдуга атын улахан күөллэр үксүлэрэ 5000-10 000- тэн тахса сыл буолбатах. Ландшафтаҕа улахан буруо тахсарын кэнниттэн кэнники булбуттар. Байкал мууһунан бүрүллүбэтэх, күөл флоратын, фаунатын улахан өттө өрүскэ мууһунан бүрүллүбэтэх. Кыыллар көрүҥнэрэ Байкал эндемиктарынан буолаллар. Бу Ф.эх. nerpan, ону сэргэ Bajkalen, уонна lakssis Омоллоон.
Геологтар 35 мөлүйүөн кэриҥэ улахан сир хамсааһынын түмүгэр үөскээбитин сабаҕалыыллар. индийскэй субконтинент Азияҕа сууллан түспүтэ үгүс сыл буолла. Сир хамсааһынын кэнниттэн эмиэ континенцамм Гимналларынан айанныаҕа,арай Сибииртэн Чуумпу Океан байҕалыгар диэри сир хайа барыыта. Сыл аайы 2000 сир хамсааһына уонна сир хамсааһына бэлиэтэнэр. Онон күөллэр сыл аайы 1-2 см кэриҥэ кэтирээн, дириҥээн иһэллэр. Бу эмиэ кини үрдүк сааһа төрүөтүнэн ааҕыллар.
Байкалга саҕаланар соҕотох өрүс Ангара - Байкалга түһэр уонна Күөл арҕаа өттүгэр түһэр уонна Енисей өрүскэ түһэр. 336 улахан уонна кыра өрүстэр Байкалга тахсар суоллаахтар. Күөлгэ түһэр улахан өрүс күөл аҥарын хааччыйар сэлиэнньэ буолар.
1996 сыллаахха Байкал күөлэ аан дойдутааҕы ЮНЕСКО нэһилиэстибэтин испииһэгэр киллэриллибитэ.
ЭтимологиятаПравить
Былыр бу улуу күөлгэ сахалар олоро сылдьыбыттара диэн сабаҕалааһын баар. Өлүөнэ өрүс Баай күөл таһыттан саҕаланарын учуоттаатахха бу оруннаах этии буолуон сөп. Онон күөлү сахалар ааттаабыт буоллахтарына Баай күөл эбэтэр байҕал диэн тыллар кэлин уларытыллан Баай күөл буолбут буолуохтарын сөп. Маны өссө биир сабаҕалааһын бигэргэтэр - Баай күөлгэ баар бөдөҥ арыы билигин Ольхон диэн ааттаах, ол урукку төрүт аата Улахан буолуон сөп.
|
oscar
|
бары(Сүрүн)ЫрытыыКыттааччыКыттааччы ырытыытаБикипиэдьийэБикипиэдьийэ ырытыытаБилэБилэ ырытыытаMediaWikiMediaWiki-ни ырытыыХалыыпХалыыбы ырытыыКөмөКөмөнү ырытыыКатегорияКатегорияны ырытыыTimedTextTimedText talkМодульОбсуждение модуляГаджетОбсуждение гаджетаОпределение гаджетаОбсуждение определения гаджета
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
21-с үйэ сытыы кыһалҕата – Ийэ айылҕаны харыстааһын. Икки атахтаах дьалаҕайыттан тахсар бөх-сыыс, кир-хах, промышленнаска туттуллар дьаат тобоҕо сири-уоту, үрэхтэр, өрүстэр ууларын сүһүрдэн буортулуурун көрө-истэ сылдьабыт. Биллэрин курдук, тулалыыр эйгэбит, төрөөбүт дойдубут чөл туруктаах буолара киһи тус бэйэтиттэн, ийэ айылҕаҕа сыһыаныттан улахан тутулуктаах. Айылҕа киртийдэҕинэ, тыынар тыыннаах, от-мас кэхтэр. Киһи...
Тыа сирэ | 11.07.2019 | 10:17
Ырыаҕа ылламмыт Куочай алааһа, Кыталыктаах кырдала
Ньурба уйгулаах туонатыгар 18 нэһилиэк түөлбэлээн олорор. Саамай улахан Октябрьскай нэһилиэк буолар, киһитин ахсаана 3 тыһыынча. Онтон саамай дьоҕус нэһилиэктэрэ, үлэһит үтүөтэ дьоннордоох Үөдэй нэһилиэгэ. Улуус киинэ Ньурба куорат статуһун ылбыта 22-с сылыгар барда. Манна 10-тан тахса тыһыынча киһи олорор. Улуус үрдүнэн нэһилиэнньэтин ахсаана 27 тыһыынча. Күөх Ньурба үбүлүөйдээх ыһыаҕар...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МБУ Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Митхат Байрак (туур. Mithat Bayrak, 1929 сыллаахха кулун тутар 3 күнүгэр төрүүбүтэ, Турция өрөспүүбүлүкэтэ, Сакарья ил, Адапазары -- 2014 сыллаахха муус устар 20 күнүгэр өлбүтэ) — турок омугун тустууга, Олимпиада оонньууларын икки төгүллээх чөмпүйүөнэ.
Успуорка карьератаПравить
Митхат Байрак көҥүл тустуунан 1948 сыллаахха оччолорго киэҥник биллэр, сураҕынан, бир бастыҥ бөҕөстөрү бэлэмнээн таһаарар «Сакарья Гюнеш» диэн тустуу кулуубуттан дьарыктанан саҕалаабыта. Сотору буолан баран, ол түмүгэ көстөн, Турция көҥүл тустууга национальнай сүүмэрдэммит хамаандатын састаабыгар киирбитэ. Митхат Байрка Газанфер Билге, Мехмет Октав, Хусейн Эркмен уонна Джеляль Атик курдук Турция биир саамай биллэр, улахан ааттаах суоллаах уонна ытыктанар тириэньэрдэригэр утумнаахтык дьарыктаммыта.
Митхат Байрак олоҕор саамай улахан бастакы түһүлгэтэ 1955 сыллаахха Барселона куоракка түстэммитэ. Онно норуоттар икки ардыларынааҕы Сир ортото байҕал оонньууларын турнира ыытыллыбыта. Бу улахан түһүлгэҕэ кини хонноҕо арыллан тустубатаҕа уонна бастакы улахан уопута буолан, орто аҥаардаах ыйааһыҥҥа бэһис миэстэ буолбута.
Ол гынан баран, биир сыл ааспытын кэнниттэн, 1956 сыллаахха, кини Мельбурн куоракка ыытыллыбыт сайыҥҥы Олимпиадаҕа кыһыл көмүс мэтээли ылбыта. 1959 сыллаахха Стамбул куоракка Балкан оонньууларыгар уонна Бейрутка ыытыллыбыт Сир ортото байҕал оонньууларыгар үрүҥ көмүс мэтээллэри ылаттаабыта.
Ити кэнниттэн 1960 сыллаахха Митхат Байрак Рим куоракка ыытыллыбыт сайыҥҥы Олимпиадаҕа икки төгүлүн кыһыл көмүс мэтээли ылары ситимпитэ.
1964 сыллаахха Япония Токио куоратыгар ыытыллыбыт Олимпиадаҕа биирдэ даҕаны кыайтарбатаҕа эрээри, оонньууттан туораабыта, икки төгүллээн тэҥнэспитэ. .
1960 сыллаахха кини Турцияҕа "Сыл бастыҥ спортсмена" ааты ылбыта
2011 сыла балаҕан ыйыыгар кинини FILA Албан аат саалатыгар киллэрбиттэрэ.
БэлиэтээһиннэрПравить
СигэлэрПравить
Митхат Байрак — олимпийская статистика на сайте Sports-Reference.com (англ.)
Митхат Байрак — профиль на сайте International Wrestling Database (англ.)
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B9%D1%80%D0%B0%D0%BA,_%D0%9C%D0%B8%D1%82%D1%85%D0%B0%D1%82
|
oscar
|
«Саас – сырылыырга, хаҥкылыырга, хайыһардыырга бэртээхэй кэм! Сотору мууспут, хаарбыт ууллуоҕа! Тиэтэйиэххэ, ыксыахха! Оонньоомохтоон хаалыахха!» – дииллэр биһиги күрэхпит кыттааччылара. Күннүүн сырса “Ил Эйгэ” сыырыгар. Ярослав Романов, 4 «Д» кылаас, Саха политехническай лицей, Дьокуускай. Сааскы тыаллыын сырсан, сноубордуу сылдьабын. Радмир Петров, 4 «Д» кылаас, Саха политехническай лицей, Дьокуускай. Биир сааскы...
Сынньалаңңа | 28.04.2022 | 18:30
Ханна сынньанабыт?
Халлааммыт лаппа сылыйан, бырааһынньык өрөбүллэрэ чугаһаан, куорат дьонугар ханна чугастыы сынньана барыахха сөбүй диэн боппуруос турар. Онон бу балаһаҕа сынньанар сирдэри кылгастык билиһиннэриэхпит. «Атласовтар уһаайбалара» этнокултуурунай комплекс Саамай киэҥник биллэр сынньалаҥ комплекса диэтэхпитинэ, сыыспаппыт буолуо. Манна национальнай үгэстэри, сиэри-туому билсиһиэххэ, сахалыы уонна европейскай куукуна аһын-үөлүн амсайыахха сөп. Субуотаҕа уонна баскыһыанньаҕа...
Сынньалаңңа | 24.04.2022 | 12:00
Быйыл ураты ыһыах буолар!
Халадаай, хаһыаччык кэтэбит, сиэдэрэйдик симэнэбит уонна Үс Хатыҥҥа хайаан да киирэбит. “Туймаада ыһыаҕын” күүтэбит, билиҥҥэттэн бэлэмнэнэ сылдьабыт. Тыый, тоҕо эрдэтэй? Суох, доҕоттор, күөххэ үктэнэрбит биир эрэ ый хаалла. Биирдэ өйдөөбүппүт, ыһыах түһүлгэтигэр олорор буолуохпут. Соторутааҕыта ыытыллыбыт “Ыһыаҕым саргылаах таҥаһа, кэскиллээх киэргэлэ” быыстапка-дьаарбаҥкаҕа дьон-сэргэ тоҕуоруһа мустубутуттан көрдөххө, бары да ыһыахпытын суохтаабыппыт....
Сынньалаңңа | 21.04.2022 | 19:00
Ийэбит сааһын тухары эдьиийиниин бэрт былдьаһар
Күрэстэһии, күрэхтэһии, бэрт былдьаһыы диэн киһи аймах үөскүөҕүттэн баар. Күүстээҕинэн өттөйүү, өй былдьаһыыта, талаанынан күөн күрэс, ким кыайыылааҕын быһаарсыы оҕо эрдэхтэн, уһуйаантан, оскуолаттан саҕаланар. Дьиҥэр, өйдөөхтүк, чиэһинэйдик күрэстэһии туох да куһаҕана суох. Оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан үчүгэйгэ тардыһаҕын, туйгуннук үөрэнэр оҕону холобур туттаҕын. Оттон дьэ, этэргэ дылы, “черная зависть” диэн кэллэҕинэ,...
Сынньалаңңа | 17.04.2022 | 14:00
Сулустарга талаһан
Дьокуускайга «Путь к звездам. 100-летие ЯАССР» диэн ыччат айымньытын бэстибээлэ буолан ааста. Тэрийээччилэр – «Сулус Арт» Автономнай кэмиэрсийэтэ суох тэрилтэ (дириэктэр С.Т. Иванова) уонна Ю.А. Гагарин аатынан Култуура уонна аныгы искусство киинэ (дириэктэр Е.П. Винокурова). Бэстибээл Саха Өрөспүүбүлүкэтин Баһылыгын Саха сиригэр гражданскай уопсастыбаны сайыннарыыга гранын үбүнэн ыытылынна, салайааччы – Е.С....
Сынньалаңңа | 16.04.2022 | 10:00
Тапталыҥ туһугар охсус
Сарсыардааҥы күн уота уол сирэйин кыһыл көмүс сардаҥаларынан оонньоон сүгүн утуппата. Хайыаҕай, уһуктан хаалан, Петя турарыгар тиийдэ. Саас буолан, уол дэриэбинэҕэ сыбыытыыра уурайбыта. Санаатыгар Маринаттан сурук кэтэһэрэ да, почта дьааһыга куруук кураанах буолара. Сырыы-айан, суол алдьанан, учаастакка почта ый баһыгар-атаҕар тиийэрэ буолуо диэн бэйэтин уоскутунара. Эппиэти эрэйбэккэ да, бэйэтэ харса...
Сынньалаңңа | 10.04.2022 | 22:00
Өймөкөөн — тымныы чыпчаала
Өймөкөөн улууһа тымныытынан эрэ буолбакка, баай историятынан, сирин баайынан, булдунан, хоһуун, үлэһит, эйэҕэс, ыалдьытымсах дьонунан биллэр. Кулун тутар бүтэһик күннэригэр Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылын бэлиэтиэхпит лоп курдук биир ый иннинэ Саха АССР оскуолаларын 1985 сыллаахха бүтэрбиттэр Дьокуускай-Өймөкөөн-Дьокуускай хайысханан автодесаҥҥа сырыттыбыт. Сүрүн сыалбыт – "Үтүө дьыала Кубога" хамсааһыммыт иитинэн ыыппыт...
Сынньалаңңа | 03.04.2022 | 12:00
«Аҕа күрэҕэ — 2022»
Кулун тутар 27 күнүгэр Сайсары күөлүгэр V-с төгүлүн куораттааҕы «Аҕа күрэҕэ» буолан ааста. Тэрээһин Саха АССР 100, Дьокуускай куорат 390 уонна Саха өрөспүүбүлүкэтигэр Ийэ сылларын чэрчитинэн ыытылынна. Күрэххэ киин куорат бары уокуруктарыттан 15 хамаанда кыттыыны ылла. Хамаандалар уопсайа сэттэ көрүҥҥэ күрэхтэстилэр: бэрэбинэни суоруу, маһы хайытыы, ойбону алларыы, остуолбаҕа тахсыы, кутаа...
Сынньалаңңа | 03.04.2022 | 10:16
Этэрбэһим элэйбэтэх, онон — сатыы...
Раиса Дмитриевна Чирикова – СӨ Култууратын туйгуна, Дьааҥы улууһун бочуоттаах олохтооҕо, РФ суруналыыстарын, СӨ суруйааччыларын сойуустарын чилиэнэ. Дьааҥы фольклорун тарҕатааччы, сөргүтээччи быһыытынан бар дьонугар ытыктанар, улуус култууратын сайыннарыыга улахан кылааттаах тумус туттар киһилэрэ, ырыаһыт, ырыа айааччы, поэт, суруналыыс. Дьааҥы улууһун, Дьааҥы учууталларын, Олоҥхо гимнэрин уо.д.а. элбэх ырыа ааптара. Лоһур дуйдаах...
Сынньалаңңа | 02.04.2022 | 10:00
Эбээ Балбаара остуоруйата
(худуоһунньук И. Корякин хартыынатынан)
Сынньалаңңа | 01.04.2022 | 09:01
Болҕойуҥ! «Сандал саас» хаартысканан куонкурус!
Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бастакы кыттааччыларбытын билиһиннэрэбит. Кырачаан ааҕааччыларбыт сааскы ылааҥы күннэрин айылҕаҕа атааралларын ордороллор. Альберт, Эдик, Ярик Атласовтарга дьоллоох оҕо сааһы баҕарабыт! Кыттыҥ уонна кыайыҥ! Сандал сааспыт күлүм-чаҕыл оонньоон тиийэн кэлбитэ үчүгэйин! Сырылыырга, хаҥкылыырга, салааскалыырга бэртээхэй күннэри мүччү тутумаҥ! Дьиэ кэргэнинэн сынньалаҥҥытын, оонньуу-көрүлүү сылдьаргытын хаартыскаҕа түһэрэн ыытыҥ, биһиги күрэхпитигэр кыттыҥ! Усулуобуйата...
Сынньалаңңа | 01.04.2022 | 09:00
Устудьуон көрдөөх кэпсээннэрэ
«Сорохтор геройдуу охтоллор» Литературоведение паарата буола турар. Бүтэһик паара. Бары сылайан, эстэн-быстан, хахпыт эрэ ордон олоробут. Сорох-сорохтор аат эрэ харата тугу эрэ суруммута буолаллар, оттон “камчаткалар”, кэнники паарталарга олорооччулар, букатын да умса түһэн баран утуйа сыталлар. Мин дьукааҕым мунна сыыгыныыр, кэнникинэн олох да үлүгүнэйэн барда. Туруора сатыырбын кымаардаан да көрбөт....
Сынньалаңңа | 25.03.2022 | 16:00
Дьокуускай, сандал сааһы көрүс!
Киин куоракка кыһыны атаарыы, сандал сааһы көрсүү үөрүүлээх күнэ кулун тутар 27 күнүгэр буолар. Комсомольскай болуоссакка күнүс 12 чаастан киэһэ 17 чааска диэри ырыа-тойук дьиэрэйиэ, көрү-нары көҕүлүттэн, оонньууну оройуттан тутуохпут. Бырааһынньыктааҕы бырагырааманы, тэрээһиннэр ыытыллар сирдэрин, бириэмэлэрин көрүҥ. Норуот күүлэйигэр көхтөөхтүк кыттыҥ, өрөбүл күҥҥүтүн сэргэхтик атаарыҥ! БЫРААҺЫННЬЫКТААҔЫ БЫРАГЫРААМА Комсомольскай болуоссат киин...
Сынньалаңңа | 20.03.2022 | 14:00
Сааскы Дьокуускай
Күммүт уһаан, хамсык хааччахтара сымнаан, дьон-сэргэ сааскы күн уотугар сыламныы салгыҥҥа сылдьара элбээтэ. Ол да буоллар хаарбыт хойутаан түспүт буолан, билигин даҕаны халлааммыт тымныыта сүрдээх. Мантан аллараа сааскы куорат хаартыскаларын, олох-дьаһах көстүүлэрин сырдатабыт. Кыайыы болуоссатын хаарын номнуо тиэйэн бүтэрбиттэр. Мантан саас чалбах тахсыыта арыый аҕыйыыһы. Оптуобустарбыт барахсаттар өрүү буоларын курдук...
Сынньалаңңа | 20.03.2022 | 10:00
Балыыһа кэпсээннэрэ
Киһи балыыһаҕа сытан араас кэпсээннэри истэр буоллаҕа. Хаһан да олоххор аны көрсүбэт дьонноруҥ Дьокуускайтан, улуустартан кэлэн биир палаатаҕа хаайтаран сытан ардыгар олохторун бүтүннүү кэпсэтэллэрэ баар суол. Ыарыһахтар ол ардыгар омуннаах, күүркэтиилээх, ардыгар кырдьыгы сымнатан, сороҕор дьону сөхтөрөөрү, сорохтор аһыннаттараары гынар кэпсээннэригэр элбэх биричиинэ баар буоллаҕа. Урут, 90-с сыллар бүтүүлэригэр, күнүскү...
Сынньалаңңа | 19.03.2022 | 20:00
Хаһан тэҥнээн бүтэҕит?
Кыра эрдэхтэн төрөппүт буоллун, учуутал буоллун оҕону кимиэхэ эрэ тэҥнии, ханыылыы сатыыр. “Маша үөрэҕэр үчүгэй, эн киниэхэ тардыһыахтааххын, кыһаллыахтааххын”, “Ваня мэниктээбэт, эн буоллаҕына улааттаххына күлүгээн буолуоҥ” эҥин диэбит курдук оҕону тарда сатыыр дуу эбэтэр, төттөрүтүн, билигин санаатахха, бэйэтин сэнэнэригэр, мин киниэхэ хаһан тэҥнэһээри диэн санаа үөскүүрүгэр төрүөт курдук. Эмиэ да...
Сынньалаңңа | 19.03.2022 | 10:00
Кэргэним үөрэххэ барбыта...
(Соҕотох хаалбыт эр киһи суланыыта)
Сынньалаңңа | 13.03.2022 | 16:00
Саха сирин бастыҥ кэрэ аҥаардара кимнээҕий?
Аан дойдутааҕы дьахталлар бырааһынньыктарынан Сахабыт сирин биллэр-көстөр, талааннаах, холобур буолар кэрэ аҥаардарын рейтинин оҥордубут. Альбина Дегтярева Сахабыт эстрадатыгар сулус буолан ыллыы, айа-тута сылдьар ырыаһыттарбыт бары кэриэтэ Альбина Михайловна оскуолатын ааспыттара. Урукку сылларга Музыка үрдүкү оскуолатын иитиллээччилэрэ уонна музыкальнай колледж устудьуоннара дьарыктанар эбит буоллахтарына, кэлиҥҥи сылларга Альбина Михайловна талааннаах уонна баҕалаах...
Сынньалаңңа | 08.03.2022 | 20:00
«Ийэттэн төрүүллэр генийдэр, геройдар...»
Бүгүҥҥү бырааһынньыктааҕы нүөмэрбитигэр Саха сирин биллэр-көстөр дьоно ийэлэрин туһунан кэпсээтилэр, күн тэҥэ күндү киһилэригэр тапталга билиннилэр. Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана Айсен Николаев ийэтигэр истиҥ тапталын, ураты сылаас сыһыанын кистээбэт. Айсен Сергеевич күндү киһитин ахтарын, хас көрсүһүүтүттэн дьоллонорун куруук этэр. Ийэтин эрэлэ, өйөбүлэ хайа да ыарахаттары туорууругар көмөлөһөрүн суруйар. “Санаабар эн...
Сынньалаңңа | 08.03.2022 | 18:00
Таптыыр кэргэммин куруук саныыбын...
Антонина: – Мин олоҕум киһи ымсыырбат олоҕо да буоллар, билигин дьоллоохпун дии саныыбын. Оскуолаҕа киирэн баран, өссө кыра кылаастарга үөрэнэ сылдьан бирээмэ сэттэ-аҕыс сыл аҕа киһини таптаабытым. Тапталым, биллэн турар, миигин хантан көрүөй, оскуола кэнниттэн сопхуоска үлэлии сылдьан аармыйаҕа барбыта. Онтон кэлэн тырахтарыыстыы сылдьан бэйэтин саастыыта кыыһы кытта ыал буолбута....
‹
1
2
3
4
5
6
7
8
9
›
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Sakha-sire.ru саайт сүрүн эрэдээктэрэ Ч. Н. Гаврильев. Сибээскэ, информационнай технологияҕа уонна маассабай коммуникацияҕа кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-84126.
Тэрийэн таһаарааччы: «Сахамедиа РИИХ АО».
«Саха сирэ» саайт матырыйаалларын толору эбэтэр быһа тардан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперсыылка ирдэнэр. Хаартыскалары, видео-устуулары, онтон да атын мультимедийнэй матырыйааллары эрэдээксийэттэн суругунан көҥүлэ суох туһанаргыт бобуллар.
|
oscar
|
Тибиэт (тибиэттии བོད་, кытайдыы 西藏) диэн Азия хаптал хайалаах региона. Хималайаттан хоту баар. Тибиэт дьоно олороллор. Үрдэлэ 4,900 м, Сир ордук үрдүк региона буолар. Тибиэт урут тутулуга суох дойду этэ уонна араас хоруоллуктарга уонна иллэргэ арахсара. Билигин Кытай бас билэр сирэ.
Тибиэт хаартата
Тибиэт былааҕа.
Бу географияҕа туһунан сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн биэрэн Бикипиэдьийэҕэ көмөлөһүөххүн сөп.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Уус Маайа оройуонугар Роспотребнадзор Саха сиринээҕи управлениетын сорудаҕынан командировкаҕа сылдьан ууга түһэн сураҕа суох сүппүт Александра Николаева дьыалатын салгыы сырдатабыт. Бэҕэһээ кини бииргэ айаннаабыт дьонун кытта сибээстэһэ сатаатыбыт. Уус Маайа оройуонун дьаһалтатыгар эрийбиппитигэр Владислав Атласов диэн дьаһалта дьыалаларын сүрүннүүр үлэһиккэ утаардылар. Кини социальнай ситимнэргэ тарҕаммыт сурук ис хоһоонун сорох өттүн сөбүлэспэтин биллэрдэ. Быһылаан кыттыылаахтарын туоһуласпыппытыгар оройуон баһылыгын бастакы солбуйааччыта Михаил Дьячковскай уоппускаҕа, Иван Архипов көрдөөһүҥҥэ, Андрей Слепцов үлэтигэр үлэлии сылдьалларын эттэ. Төлөпүөннэрин биэрбэтэ, ол гынан баран хайалара эмэ эрийэн туох буолбутун кэпсиэҕэ диэтэ. Бэйэлэрэ син биир эрийбэттэрин сэрэйэр буоламмын, үлэлии сылдьар киһилэрин булан кэпсэттим.
"Үйэ тухары оспот баас буолла..."
Александраны кытта бииргэ сылдьыбыт Уус Маайа оройуонун Үөрэҕин управлениетын сүрүн экэнэмииһэ Андрей Слепцов, хантан тоҕо эрийэрбин билэн, куолаһа уларыйда, долгуйда. Ол да буоллар, тиһэҕэр диэри кэпсэттэ.
- Андрей Юрьевич, Күп сэлиэнньэтигэр туох улахан кыһалҕа, ыксал баар буолан, куораттан инспектор ыҥырыылаах итиччэ ыраах айаннаатыгыт?
- Күп сэлиэнньэтин оскуолатын урукку дьиэтэ, саахалланар туруктаах буолан, икки сыллааҕыта сабыллыбыта. Саҥа оскуола тутулла илик. Ол иһин саҥа үөрэх дьылыгар, оҕолор үөрэнэр дьиэлэрин иниспиэктэргэ көрдөрөн, көҥүл ылар кыһалҕа турбута. Уус Маайа оройуоннааҕы борокуратууратын ирдэбилин толорон, оройуоммутугар Роспотребнадзор салаата сабыллыбытынан, куораттан Александра Николаеваны инспекторынан ыыппыттара. Миигин кинини кытта Күп сэлиэнньэтигэр Үөрэх управлениетын бэрэстэбиитэлин быһыытынан ыыппыттара.
- Дьэ, айаннаан истэххитинэ туох буолла?
- Тиэнтэнэн бүрүллүбүт «Крым» оҥочонон төрдүөн айаннаан испиппит. Иниспиэктэри кытта сэргэстэһэ, мин уҥа, кини хаҥас, олорбуппут. Эмискэ туохха эрэ охсуллааппытын кытары, оҥочобут уҥа ойоҕоһунан өрө тураат тимирэн барбыта. Уу анныгар биирдэ баар буола түспүтүм. Им балайга харбыалаһан, төбөбүнэн оҥочо анныгар охсуллан бараммын, нэһиилэ тыын ылан тахсыбытым. Чачайбыт уубуттан сөтөллө туран көрдөхпүнэ, икки киһибит эмиэ тахсыбыттар этэ. Оҥочо тумса эрэ көстөн баран сүппүтэ. Кыыс ханнаный диэн үөгүлэһэн бараммыт, тимирбитин өйдөөн тохтообуппут. Сүүрүктээх өрүс ортотуттан халыҥ таҥастаах кытылга харбаан тахсар хайдах даҕаны кыаллыбат этэ. Чаас аҥаара курдук ууга сырыттахпытына, үүтээннэригэр баран иһэр Архиповтар тохтоон ылбыттара.
- Бары быыһыыр сэлиэттээх сылдьыбыт буоллаххытына, Александра тоҕо кыайан тахсыбата? Охсуллууга хайдах буолбутун көрбөтөҕүҥ дуо?
- Хомойуох иһин, көрбөтөҕүм. Охсуллууга оҥочо тумсун диэки баран хаалан эчэйиэн эбэтэр тиэнтэттэн иҥниэн, онтон оҥочону кытта былдьаммыт буолуон сөп. Ол эрээри мин оҥочо иһигэр сырыттахпына ким да суох курдук этэ. Аттыбар ким эрэ баара буоллар, илиим далааһынынан таарыйыам этэ буоллаҕа. Таҥаһым халыҥ буолан, хамсанарга, тыын ылан тахсарга ыарахан этэ.
- Тыыны ким ыытан испитэй? Төһө түргэнник айаннаабыккытый?
- Оҥочону дьаһалта Гражданскай оборонаҕа уонна Ыксаллаах быһыыга-майгыга исписэлииһэ Иван Архипов ыыппыта. Орто тэтиминэн айаннаабыппыт дии саныыбын. Улахан ардахтар кэннэ Алдан уута туолан турар буолан, бөҕө-сыыһа элбэх этэ. Онон устан иһэр маска охсуллубут буолуохтаахпыт.
- Уу туолан, бөхтөнөн-сыыстанан турдаҕына айанныыр көҥүллэнэр дуо? Айанныаххыт иннинэ ыксаллаах быһыыга-майгыга хайдах хамсанар туһунан инструктаж ыытыллыбыта дуо?
- Алларанан суол Уус Майаҕа эрэ диэри баар. Онтон атын пууннарга олохтоохтор уунан сылдьаллар. Ити күн туох да хааччахтааһын, сэрэтии суох этэ. Уонна кыһалҕалаах, сорудахтаах дьон үйэ тухары итинник сылдьан кэллэхтэрэ дии. Маннык быһылаан биирдэ эмэ тахсааччы. Оттон оҥочонон айаҥҥа хаһан ким инструктаж ыыппыта баарай...
- Архиповтар үүтээннэригэр ол күн сибээс суох этэ диир эбиккит...
- Оннук. Тоҕо эрэ чопчу ол киэһэ суотабай сибээс суох этэ. Сарсыарда 5 чааска биирдэ кэлбитэ.
- Эһигини арыгылаабыттара буолуо диэн сабаҕалааһын баар. Арыгыны иһиигэ бэрэбиэркэни ааспыккыт дуо?
- Сарсыарда 7 чааска Уус Маайаҕа тиийбиппитигэр тута доппуруостаабыттара уонна арыгыны иһиигэ бэрэбиэркэҕэ ыыппыттара. Бэрэбиэркэ арыгыны иһии суоҕун көрдөрбүтэ.
- Быһылаан кэннэ үлэҕэр хаһан тахсыбыккыный? Ыалдьыбатаҕыҥ дуо?
- Тымныйыы баар бөҕө буоллаҕа. Бүөрүм тоҥмут этэ. Биир эрэ күн үлэлээбэтэҕим. Үлэбэр кэллэхпинэ, санаам арыый чэпчиир курдук. Эдэр киһи, ыал ийэтин олоҕо быстыбытыттан уонна оҕолорбун тулаайах хааллартыы сыспыппыттан уйулҕам хамсаата. Бу иэдээн миэхэ үйэ тухары оспот баас буолла.
- Көрдөөһүҥҥэ сылдьыбытыҥ дуо?
- Суох. Сылдьыбатаҕым. Кыыс дьонун аҕыйах хонуктааҕыта көрсүбүтүм. Картаҕа экстрасенстар эппит сирдэрин ыйыппыттара. Өрүһү үчүгэйдик билбэт, балыксыт, булчут буолбатах буоламмын, кыайан тугу да эппэтэҕим. Дьаһалта кыыс дьонугар көрдүүр үлэҕэ кыаҕа тиийэринэн көмөлөһөр.
- Эн санааҕар, саҥа үлэлээн эрэр, уопута суох эдэр кыыһы маннык командировкаҕа ыыппыттара төһө сөптөөҕүй?
- Тэрилтэ хайа үлэһитин ыытарын бэйэтэ быһаарар гынан баран, маннык ыарахан суоллаах-иистээх ыраах сиргэ уопуттаах үлэһити, эр киһини ыытыахтарын сөп этэ.
Этиҥ эттэҕинэ эрэ кириэстэнэллэр дуо?
Оройуон дьаһалтата көрдүүр үлэҕэ көмөлөһөрүн, олорор сиринэн, уматыгынан хааччыйарын туһунан дьаһалта дьыалаларын сүрүннээччи Владислав Атласов төлөпүөнүнэн кэпсэтиигэ эмиэ эппитэ. Ол эрээри, биһиги сэниэтэ суохтук, бытааннык баран испит көрдөөһүн Александра эдьиийэ Диана тарҕаппыт суругун кэннэ биирдэ күүһүрбүтүн билэбит.
Холобура, атырдьах ыйын 29 күнүгэр түөрт эрэ оҥочонон баара-суоҕа аҕыс эрэ киһи көрдүү сылдьыбыт буоллахтарына, атырдьах ыйын 30 күнүгэр тоҕус оҥочону уонна сүүрбэ икки киһини эбии ыыппыттар. Онон, «Эр киһи этиҥ эттэҕинэ эрэ кириэстэнэр» диэн нуучча өһүн хоһоонугар дылы, көрдүүр үлэҕэ икки эрэ олохтоох киһини биэрэн олорор дьаһалта, айдаан тахсыбытын эрэ кэннэ күүстээх хамсаныыны оҥордо.
Оттон өлүү быалаах оҥочо аныаха диэри көстө илик. Туолан турар өрүс дириҥ далайыгар хаһан да тахсыбаттыы түһэн сытара буолуо дуо?
Силиэстийэтэ да суох көстөн турар чахчылар
Роспотребнадзор Саха сиринээҕи салаата бачча тымныы күһүн сатыылаан турдаҕына, үлэлээбитэ ый да буола илик эдэр үлэһити өрүһүнэн 3-4 чаастаах оҥочонон айаҥҥа ыыппытын тус бэйэм холус быһыыга тэҥниибин. Бачча улахан тэрилтэҕэ итинник айаҥҥа сөптөөх биир эр киһи көстүбэтэҕэ сөхтөрөр. Оннукка сөптөөх киһи чахчы суох буоллаҕына, салайааччы тоҕо бэйэтэ барбат?
Маны таһынан, дьону кыыһы кытта айаннаан испит үс дуоһунастаах эр киһи эдэр кыыһы тоҕо быыһыы сатаабатылар диэн ыйытыылар үүйэ-хаайа туталлар. Кинилэр быһылаан туһунан 12 чаас буолан баран биирдэ биллэрбиттэрэ эмиэ араас куһаҕан санаалары үөскэтэр. Суһал сулууспалары хайа да ыксаллаах-быһыыга майгыга 101 уонна 112 нүөмэрдэринэн ыҥырыахха сөбүн оннооҕор алын сүһүөх үөрэнээччитэ билэр. Бу өҥө оннооҕор харчыта, сим-картата да суох төлөпүөҥҥэ үлэлиир. Ону ГО уонна ЧС сүрүн исписэлииһэ Иван Архипов билбэт буолуон сатаммат. Онон, үс дуоһунастаах эр киһи «сибээс суох этэ, ол иһин сарсыарда 5 чааска биирдэ биллэрбиппит» диэн этиилэрин дьон төрүт ылыммат. Маны сэргэ, кини туолан турар өрүһүнэн уһун айаҥҥа холустук сыһыаннаспытын бэлиэтииллэр. Кини бастакытын уунан айанныыр кыыска туох даҕаны инструктаж ыыппатаҕа эмиэ улахан кэһии буолар диэн этэллэр.
Кэм-кэрдии көрдөрүө
Сүппүт киһи көстө илигинэ кырдьыгы булар хаһан баҕарар уустук. Онуоха туох барыта кэмнээх-кэрдиилээх. Командировкаҕа ыыппыт тэрилтэ быһылааны силиэстийэлиир хамыыһыйата уон биэс күн иһигэр үлэлээн бүтүөхтээх. Ону кэтэспэккэ, салайааччы аатыгар ыйытыылардаах сурук ыыттыбыт. Онно нэдиэлэ бүтүүтэ хоруйдуохпут диэн эрэннэрдилэр. Быһылаан матырыйаалынан Арассыыйа Силиэстийэлиир кэмитиэтин Илиҥҥи регионнар икки ардыларынааҕы тырааныспарга силиэстийэлиир управлениетын Саха сиринээҕи силиэстийэлиир салаата үлэлиир.
Хаартыска: https://vsegda-pomnim.com
Быһылааны сырдатта КҮНДЭЛИ.
Тарҕат:
Ситимнээх ыстатыйалар
Киһини тимирэн өлүүгэ тиэрдибит оҥочо ыытааччытын сууттаан эрэллэр
Ама, дьон этэрин курдук, «дьыала иһэ хараҥа» дуо?
Уус Маайаҕа өрүскэ тимирбит оҥочо көһүннэ
Александра Николаева командировкаҕа сылдьан «ууга түһэн сүппүтүгэр» силиэстийэ тоҕо тэриллибэт?
Уус Маайа ойуурун баһаарыгар Бе-200 сөмөлүөттэр үлэлииллэр
Сэҥээриилэр
+7 Итиччэ 31.08.2022 21:19
ыраах сиргэ командировка5а ким да барыан ба5арбат буолан куруе намыhахтыы саца улэ5э киирбит улэhити аккаастамматын билэн ыыталлар. Ессе "испытательный срок" диэн усулуобуйайаахтара буолуо. Дьицэ кыра о5олордоох, ессе ацардас ийэни хонуктаах командировка5а куhэйэр бырааптара суох да, чуолаан итинник ийэ улэтэ суох хаалартан ордук куттанарынан туhанан хаалбыттар...
Ответить
+5 Сөпсүһэбин иэтиигэр, 31.08.2022 21:59
Сөпсүһэбин ити этиигэр, ханнык баҕар тэрилтэҕэ инник баар, атын да кэһиилэр элбэхтэр, ону ким да үмсэ илигинэ көрбөттөр, кэтээбэттэр, ол иһин араас куһаҕан кутарҕымнаах быһылааннар тахсаллар.
Ответить
+16 Илья 31.08.2022 21:47
Ити дьон кистииллэр, эппэттэр барытын. Кытаанахтык доппуруостуохтарын наада, полиграфка эмиэ. Следствие мөлтөх.
Роспотребтары эмиэ улахан эппиэккэ тардыахха, салаайыччытын устуохха наада.
Ответить
0 Куустээх Костокуун 31.08.2022 23:31
Сибээс суох этэ диэн сымыйа. Кунус улэ кэмигэр буолта буолуо ди авария. Онтон ити дьон сарсыннаанны эрэ кунугэр тиийбиттэр дуо сирдэригэр ? То есть уже барытын кэпсэтэн баран тиийдэхтэрэ ди. Дьыала харана эбит олох. Зам главы инин баар. Тугу эрэ гыннахтара кыыьы... аньыылара бэйэлэригэр тиийиэ ! Оччо иккис мотор кэлбитин кэннэ тозо сразу топтору барбатылар ? Ким кинилэргэ сэбиэттээн биэрбитий ол сразу тест на ао ааьын диэн ? Онно да барыта аймахтара олордохторо. Гадалке не ходи. Куорат ыраах, айдаан тахсыан диэри хайдах базар дьаабыланыахтарын соп бо ! Дьэ бээ ...
Ответить
+7 Амма уола 31.08.2022 23:49
Кырдьык тугу эрэ кистииллэр ,олох учуейдук престыахха наада биир биир,хайдах иккис моторка тиийэн кэлбитэй эмискэ баайы ити дьону ыла кэллэ5э ди,дьыала иьэ харана
Ответить
+3 Оҕонньор 31.08.2022 23:50
Мин эмиэ отой сөпсөспөппүн кинилэр көрдөрүүлэринэн. Криминал буолбут курдук саныыбын. Хайдах 12 чааһы быһа тугу гыммыттара ханна хайдах кистээбиттэрэ кэпсэппиттэрэ биллибэт. Хоту дойдуга айан хаһан да арыгыта суох буолбат эбит этэ. Оннооҕор массыынанан. Бэйикэй,Таҥара итиэннэ Айылҕа барытын көрөн турар.
Ответить
+2 Саарбахтыыр 01.09.2022 03:10
Ити ыарахан тубэлтэ буолан ааста. Ити киьи кэпсээбитэ кэккэ саарбахтыыр санаалары уескэтэр. Оночо тимирэн эрэрин кербутум диэбит, эмиэ да им балайга харбыалаьан кытылга тахсыбытым диир. Им балай диэн хабыс харана диэн суолталаах этэ ди. Оннукка оночо тимирэн эрэрин хайдах кербутэй? Аны туран ерус ортотунан устан истэхтэрэ, оночо туннэстибитин кэннэ кытылга халын танастаах харбаан тахсыахтарыгар дылы оночо саахалламмыт миэстэтигэр туран хаалбыт курдук ейдеетум. Хотя сууруктээх ерус ортотуттан халын танастаах тахсар ыарахан диэбит. Сууруктээх ерус оночону ыраах илдьэр ини киьи сатаан кербет гына, ол дьоммут хаьан кытылы булан булумахтанан тахсыахтарыгар дылы. Чэ мин санаам ити курдук. Эьиги туох дии саныыгыт?
Ответить
+1 Ыччат лидера 01.09.2022 04:18
Бу дьыала иьэ харана мин санаабар ити дьону бир биир престиэхтэрин наада тойон да боллун тох да боллун
Ответить
0 Кассиопея 01.09.2022 06:01
Учугэй силиэстийэлээччи тугу эрэ кистиир дьону тургэнник араас боппуруостары биэрэн,муннукка ыган, билиннэрэр кыахтаах. Ити дьон явно недоговаривают,ол якобы случайно ааhан испит дьону бэйэлэрэ телефонунан ынырбыт буолуохтарын соп.Уонна дьин'эр он'очонон сылдьыбыт сырыылара буоллага,итинник тун'нэстиэ суохтаахтар этэ,он'очону бэйэлэрэ тимирдибит болохтарын соп,ол сарсыардаанн'а диэри тугу багар гыныахтарын соп испит да боллахтарына,онтулара ааhaр.
Ответить
+3 Дьөгүөр. 01.09.2022 07:09
Төттөрү төннөн тоҕо тыллаабатылар? Эбэтэр саатар сибээс хабар сиригэр тоҕо төннүбэтилэр? Ол аата аргы испит,итирик туруктаах буолуохтарын сөп. Мотуору ыытан испит ЧС үлэһитэ буруйа көстөн турар. Атын аргыстарын кытта кэпсэппит, тугу кистииллэрэ биллэр. Ол кэлбит дьону кытта кыыһы көрдүү да сатаабатахтар, бэйэлэрин тыыннарын эрэ өрүһүммүттэр.
Ответить
+3 Аинааа 01.09.2022 09:46
Сибээс да суох буоллагына 112 эрийэн этиэхэ соп этэ ! Кистиилэр , полиграф наада ,
Ответить
+2 Амма уола 01.09.2022 11:18
Точно криминал олох жоско тоьутуохха наада ити дьону
Ответить
0 Эьргэй 01.09.2022 12:35
Олох сымыйалааман!!!ити101,112 улэлээбэт олох,связь баар эрэ сиригэр хабар!!!! Олох сымыйалааман!!!!! Биьи былырыын февраль ыйга тикситтэн айаннаан иьэммин моря Лаптевых тибиигэ тубэьэн биир нэдиэлэ буксуйан олорбуппут онно ити 101 уонна 112 хуй да улэлээбэт,хаппат этэ!!!!!
Ответить
+2 Куустээх Костокуун 01.09.2022 17:02
Усть майа это тебе не арктика акаары ! Это южная Якутия ! Рядом с амгинским и алданским районом. Ол аварияламмыт сирдэригэр тиийэн следственный эксперимент оноруохха наада. Лодканы осмотрдуохха наада. Есть ли следы удара. Кыыьы булуохха наада срочно. Экспертиза трупа покажет. Охсубут инин буолуохтарын соп. Ол иккис мотор дьоннорун жестко прессовать надо. Туннэстибит сирдэрин, ууну хаары барытын осмотрдуохха наада. Мас ду тимир ду баар дуо диэн. Зам главы тозо куттанан отпусказа куотта ?! Ити дьонтон барыларыттан биир эрэ киьи ити тупой баайы инфо биэрбит. Кэпсэппиттэр явно уже !
Ответить
+4 Айаал 01.09.2022 13:47
Наһаа хомолтооох түбэлтэ тахсыбыт. Быһылааҥҥа түбэспит дьон тугу эрэ ситэ эппэттэр быһыылаах. Маны күүстээх силиэстийэ быһаарыан наада. Алдан эбэ дохсун, күһүҥҥү тымныы ууга киһи уһуннук барбат. Сиһиҥ силиитэ тоҥно да хам ылларан өлөҕүн. Хайдах чаас аҥара устат сылдьыбыттарын өйүм хоппото.
Ответить
0 Хоту 02.09.2022 05:48
Бог судья, рано или поздно накажет виновных,соболезную родным погибшей девушки
Ответить
+1 Долгун 02.09.2022 05:50
Олук булулла илигинэ, маннык таайбаран ор буолуо. Тымныы ууга час анарын быьа уста сылдьар диэн эмиэ саарбах согус. Следствие учугэйдик улэлии турар ини диэн эрэнэбит.
Ответить
0 Ийэ 03.09.2022 01:33
Кыыс барахсан косто охсоро буолла ити дьону миэстэлэрин буллара охсуо этилэр таах мээнэгэ жилеттах киьи тоьо да ууга тумтэр син быьана сатыа этэ ити киьи тоботунэн оночого охсуллубут ол охсуллубутун кордордун дьиэлэринэн улэлэринэн сылдьан допростуохтарын наада наьаа да бытаан барыта сып сап буолан испэтиттэн киьи аьыйар олох барыларын улэлэритэн ууратарга РП тойонун эмиэ допростурга того инник эдэр кыыьы бачча ыраах ыыппытай ити сутук кэннэ сылаас суорганна утуйаллара боло сирэйэ харага суох кыыс дьоно тоьо эрэ айманан иэдэйдилэр тулуйун тутуьун!
Ответить
0 Сур 04.09.2022 23:28
Сигнал букатын суох буоллаҕына телефон хайдах үлэлиэҕэй. Оннук эбитэ буоллар табаһыттар, сылгыһыттар ыксал буоллаҕына вертолету көҥдөй телефонунан дьөлө хаһыытаан ылыа этилэр буоллаҕа. Спутниковай сибээстэммэккэ-таймалаимакка.
Ответить
0 Michelle 14.11.2022 17:23
This is very fascinating, You're an excessively professional blogger.
I've joined your feed and look ahead to searching for extra of your wonderful post.
Also, I've shared your site in my social networks!
My web site - اسعار شحن
شوب اند شيب: http://urbino.fh-joanneum.at/trials/index.php/User:Darryl70E5589
Ответить
0 Lucia 16.11.2022 22:15
It is appropriate time to make some plans for the future and it's time
to be happy. I have learn this put up and if I may I wish to
recommend you few interesting things or advice.
Maybe you could write next articles relating to this article.
I wish to read even more issues about it!
My web-site اسعار شحن شوب
اند شيب: https://topsearch24h.com/search/Is+Touring+Part+Of+Your+Life%3F+Consider+These+Ideas%21
Ответить
Обновить список комментариев
Санааҕын суруй
Ааккыт-суолгут
Отправить
Отменить
Бүтэһик сонуннар
Сонуннар
«Кыым» хаһыат Ньурбаҕа ааҕааччыларын кытары көрсүстэ
Ньурбаҕа «Кыталык» култуура дыбарыаһыгар «Кыым» хаһыат сурутааччыларын кытары…
Сонуннар
Хатырыкка - Өрөспүүбүлүкэ искибиэрэ
Уопсастыба
Саха тылын учууталларын сийиэһэ: кыһалҕа чопчуланна
Сонуннар
“Кыым” суруналыыстара Бүлүүтээҕи ыччат бибилэтиэкэтигэр сырыттылар
Сонуннар
Саха сирин бэрэстэбиитэллэрэ пилота суох аппараттары көтүтэргэ үөрэннилэр
© 2022 KYYM.RU
«КЫЫМ»
Тэрийэн таһаарааччы: “Ситим” медиа-бөлөх ХЭУо
Сүрүн эрэдээктэр:
М.Г. Дегтярева
Эрэдээксийэ аадырыһа: 677027, Дьокуускай к., Киров уул. 18, В блок, 710 оф.
Аан ситим нүөмэрэ:
+7 (914) 820-09-75
Биллэрии өҥөтө:
+7 (924) 367-01-56, +7 (4112) 34-05-03
Реклама өҥөтө:
+7 (914) 280-11-20, +7 (4112) 42-59-47
E-mail : [email protected]
Сибээс, информационнай технология уонна маассабай коммуникация эйгэтин кэтээн көрөр федеральнай сулууспа 08.05.2019 бэлиэтэммит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-75678
|
oscar
|
Ылбаҕай тыллаах ырыа сүргэни көтөҕөр, санааны кынаттыыр, оннооҕор эмтиир сүдү күүстээх. Ис сүрэхтэн тахсыбыт, бары өттүнэн табыллыбыт ырыа уһун олохтонор, үйэлэри уҥуордуур, дьон уоһуттан түспэт, өйүттэн-сүрэҕиттэн сүппэт, умнуллубат. Саха норуодунай поэттара Күннүк Уурастыырап, Сэмэн Данилов, Леонид Попов, о.д.а. тылларыгар айыллыбыт ырыалар хайа баҕарар киһи сүрэҕин-быарын ортотунан киирэллэр.
«Норуот сүрэҕин таарыйбыт ырыа, тустаах кэмэ да аастар, сүппэт аналлаах».
Софрон Данилов, саха норуодунай суруйааччыта
Бу матырыйаал суруллан тахсарыгар хас да күн анаан-минээн араадьыйа иһиттим, ютубка килиип эгэлгэтин көрдүм. Ол курдук, сыал-сорук оҥостон, харыбын ньыппарынан баран аныгы ырыа тылларын ырытарга ылыстым. Ырыаһыттары ыстыыр ыас, күлүү-элэк оҥостоору буолбатах. Ийэ тыл, сурук-бичик күнүгэр аналлаах нүөмэргэ сорудахпын үтүө суобастаахтык толороору.
Хомойуох иһин, билигин ырыа тыла-өһө төһө хомоҕойо улаханнык сыаналаммат курдук. Ол оннугар “бардым, кэллим”, “таптаатым, астынным”, “кэлэйдим, хомойдум” диэн судургу тыллаах ырыалар ордук биһирэнэллэр, көрүөх бэтэрээ өттүгэр хит буолаллар. Оттон дирбиэн-дарбаан муусукалаах ырыалар өссө “былааһы ылаллар”. Уопсайынан, кэнники кэмҥэ тыыннаах муусука, эт куолаһынан дьиэрэтии тоҕо эрэ сэҥээриллибэт.
Ыччат тэтимнээх ырыаны сэргиирэ сэрэйиллэр. Аныгы үйэ дьоно айаҕы муҥунан ыыра барыыны, хабарҕа хайдарынан хаһыыны ордук биһирииллэр быһыылаах.
«Саҥа таһым» үһү дуо?
KitJah “Барда, барда” ырыатын сайын таксинан айаннаан иһэн истибитим. Суоппар араадьыйаны улаатыннарбыта. Тимир көлөбүт иһэ өрө ньиргийэ түспүтэ. Аттыгар олорор аргыһа тохтоло суох күл да күл буолбута. Туохтан күлэрин бастаан өйдөөбөтөхпүт. Арай хобдох үлүгүнэйии быыһыгар кулгааҕым уһугунан “тараһа” уонна “сыа” диэн тыллары арааран истибитим. Онтон чочумча буолаат, аны олох даҕаны биир кэм “барда, барда” диэн мээрилээбитэ.
Ол өйбөр хатанан хаалбыт тыллардаах ырыаны санаан кэлэн хос иһиттим, өссө килиибин көрдүм. Ютубка эдэр толорооччуну “у вас большое будущее”, “новый уровень” диэн үрдүктүк сыаналаабыттар. Ыччат тылынан “чоккай”, “респект”, “огонь” диэн сиртэн халлааҥҥа диэри хайҕаабыттар. Дьэ, буоллаҕа. “Саҥа таһыммыт” татыма сүрдээх.
Өйдөөн-төйдөөн иһиттэххэ, эмис дьону санааҕыт самныбатын, кыбыстымаҥ диэн уоскутар, санааларын көтөҕөр ис хоһоонноох эбит. Килииби 100 412 киһи көрбүт.
Тараһа, тараһа, тараһа, сыа,
Ууллар тиритэн-хорутан сыа.
Тараһа, тараһа, тараһа, сыа,
Ууллар тиритэн-хорутан сыа.
Бу аайы килиипкэ үөрбүт-көппүт бэйэлээх өрөспүүбүлүкэ биллэр-көстөр үскэл дьоно үҥкүүлээн битийэллэр. Оттон ырыаһыт, үрүҥүнэн-харанан көрө-көрө, харса суох баһын булкуйар. Кырдьык, “тиритэ-хорута” ыһыллаҥныырга ааттаах үчүгэй быһыылаах. Барда, барда, барда...
Маннык саҕаланыаҕыттан бүтүөр диэри үлүбээй биир тылы хос-хос хатылааһын, ама, хайа киһи кулгааҕын сылаанньытар үһү?
«Дьээбэлэнии» туохха тиэрдиэй?
Саха Өрөспүүбүлүкэтин култууратын туйгуна, композитор Күннэй “мэниктээбитэ” ыраатта. Бастаан “Дьээбэ” ырыатынан куйаар ситимин “хайа тардыбыта”.
Ээй, бары, истээрискэй,
Саҥа дьыл кэлээрискэй,
Дьолу тосхойоорускай,
Тапталы түстээрискэй.
Доҕоттор түмсээриский,
Бииргэ үҥкүүлээрискэй.
Чөл, чэбдик буолаарыскай,
Сайдаарыскай, тупсаарыскай.
Харахпар Күннэй көстөн кэлэр. Ырыабын тохтотон баран, салгыы истэбин.
Дьээбэни ыллаабистим,
Дэлби үҥкүүлээбистим,
Тылбын куоттараабистим.
Хата, маладьыаһыҥ, ырыа тылын-өһүн “улахаҥҥа уурбакка, туран тэҥҥэ үҥкүүлээ” диэн сэрэтэр ээ.
“Бистим” диэн сыыс тыл ыччат ортотугар хойуутук туттулларын бэлиэтии иһиттэххит. “Кэбистим” диэн тылы кэбилээн. “Биһэ” сылдьан саха ырыата “сайдаарыскай”, “тупсаарыскай” буолара биллибэт. Маннык “дьээбэлэнии” саха ырыатын ыырын ыраатыннарбата, далааһынын кэҥэппэтэ чахчы. Арай аныгы истээччи илигирии, сахсылла түһэригэр үчүгэйэ дуу?
Кэнники кэмҥэ “мэниктиирин” ордорор Күннэй “Тоҥнуҥ даа?” диэн эмиэ биир “дьээбэ” ырыалаах. Килиибин ютубка 231 416 киһи көрбүт.
Ырыа айыллыбыт сыалын сиппит курдук. Тура-тура эккирииргэ, туора-маары ойорго-тэбэргэ, ыччат тылынан эттэххэ, “чоккай”. Мин курдук кулуупка сылдьар саастарын ааспыт дьон төбөлөрө хайа барыах айылаах. Сынньаныахтааҕар, хата, төттөрүтүн чуумпу сири былдьаһар аатыгар барыыһыбыт.
Анаан-минээн иһиттэххэ...
Бу олорон хой баһа тыллаах ырыа аата-ахсаана биллибэт элбэҕин бэлиэтээтим. Киһи санаата түһүөх, сахалыы сайаҕас, урааҥхайдыы уйаҕас тыллаах ырыалары баһыйар курдуктар.
Ис хоһооннорун ылан көрдөххө, улаханнык уратыласпаттар. Үксүн табыллыбатах таптал, таҥнарыы, кэлэйии. Ол туһунан мэнэрийии.
Үчүгэй ырыа сэдэхтик да буоллар, хам-түм иһиллэр. Оннук айымньылар киһи кутун-сүрүн туталлар, санаабытын долгуталлар. Холобур, Игорь Егоров толорор “Хатыҥнар” диэн ырыатын саха тыллаах барыта сөбүлүү истэр буолуохтаах. Мин өйдүүрбүнэн, Иннокентий Гаврильев-Лэкиэс суруйбут ырыата. Дьэ, чахчы, намчы тыллаах. Тыа саҕатын киэргэтэ турар хатыҥнар хараххар көстөн кэлэллэр, бэл диэтэр, суугунуур тыастара иһиллэргэ дылы. Оннук “истиҥ иэйии биһигэ буолан күөгэҥнииллэр”. Бу сырыыга даҕаны иэйэ-куойа иһиттим, сылайбыппын таһыччы умна сыстым.
Виталий Очиров хас да ырыатын эргитэ сылдьан тыаһаттылар. Эмиэ санааны манньытар тыллаахтар. Сиэйэ Уола толорор намыын ырыалара истиҥнэр, этигэннэр.
Күн устата тапталлаах араадьыйабар ньүдьү-балай тыллаах ырыалар үгүстүк тыаһаан ааһаллар. Ардыгар, былыт быыһынан күн тыгарыныы, саха кулгааҕын аалбат ис киирбэх айымньылар дьиэрэйэллэр.
Байыппат, сайыннарбат
Көрөөччүлэргэ хоту дойду холоругунан биллибит Олимпия “Сөбүлээ! Таптаа! Суруттар!” диэн ырыатыгар түбэһэ түстүм.
Сөбүлээ! Таптаа! Суруттар!
Дэлби репоста баттаа!
Бары дьону аймааҥҥын
Аҕал элбэх куоласта!
Истибиккит? Аныгы үйэ социальнай ситимнэрин сиэртибэлэрэ ырыабытыгар кытта ахтыллар буолбуттар. Күннээҕи олохпутугар куоластааһынынан үлүһүйбүт үгүс, “репостаа” диэн көрдөһөөччү элбэх.
Бу ырыа эмиэ тэтимнээх, тэбэнэттээх. Ол эрээри чуор кулгаахтаах киһи иҥнэр, атыҥырыыр, сирэр. Сахаҕа олуонатык иһиллэр, биһиги ырыабытын байыппат, сайыннарбат.
Хата, Олимпия ырыатыттан тэптэрэн, түгэнинэн туһанан, инстаграмҥа биһиги хаһыаппыт @kiinkuorat.ru аккаунугар суруйтарыҥ диэн ыҥырабыт.
Үрдүккэ көтүппэт
Аны ааспыт сыл түмүгүнэн “Үрдэл” национальнай музыкальнай бириэмийэҕэ киирбит ырыалары истэ сатаатым. Киһи иилэн ылара суох. Бары ортоһуор таһымнаахтар. Арай Сиэйэ Уола “Сэбирдэх түһүөн иннинэ” (Сайа тыллара, Григорий Попов мел.), Далаана “Үөр-көт, доҕоччуок” (Далаана тыл., мел.), Байбал Сэмэнэп “Мин аҕам” (Ольга Фролова-Янцен тыл., Б.Сэмэнэп мел.) ырыалара чаҕылхайдар. Тыл-өс өттүнэн.
Бу олорон «Rose Gold» бөлөх “Эй, слышь” (Семен Ченянов тыллара, мелодията) ырыатыгар кэтиллэбин.
Арылхай харахтар
Мин сүрэхпин аймыыллар,
Ол эрээри, сэгэрим,
Бу этэр тылларбын
Эй, слышь...
“Иһит” диэн тыл саха тылыгар суох буоллаҕа дуу? Ама да уратытык биллэ-көстө сатаабыт иһин, сахалыы ырыаҕа оруо маһы ортотунан нууччалыы тылы кыбытар оруннааҕын өйүм хоппото диэн аһаҕастык билинэбин.
Ааттыын да үрдүккэ көтүтэр “Үрдэл” национальнай бириэмийэҕэ маннык халы-мааргы тыллаах ырыалар киирбиттэриттэн кэлэйэбит эрэ.
Түмүккэ
Урут ырыалар тылларын ырытан хас да хаһыакка санаабын суруйбутум, сөбүлэһэр дьон үгүс буолан үөрдүбүтэ. Өһүргэммит да ханна барыай? Бааллара.
Бырастыы гыныҥ, харахтара-кулгаахтара бүөлэммит истээччилэр, баҕар, дьүүлэ-дьаабыта биллибэт ырыалары сөбүлээн истэллэрэ буолуо. Биир бэйэм саҥата суох хаалар, үөрэ-көтө “сыа уулларан” сахсыллар санаам суох.
Саха норуодунай суруйааччыта Суорун Омоллоон: “Ырыа норуот дууһатын көрдөрөр”, – диэбитэ. Оттон итинник ырыалаах омук ханна ыраатыай?
“Кэрэ эйгэтэ” балаһабыт кэрэхсэбиллээҕи эрэ кэпсиирэ. Бу сырыыга, хомойуох иһин, хобдох тыллаах-өстөөх ырыаларга ананна.
Чуор Кулгаах
Сонуннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
01.12.2022 | 11:00
Ыччаппыт талаанынан сөхтөрдө
01.12.2022 | 10:00
Сэргэх көрсүһүү
01.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 1 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
01.12.2022 | 09:30
Дьокуускайга — бастакы харыйа уота
01.12.2022 | 09:00
Владимир Трегубов: «Дьокуускайга дьиэ тутуута биир кэлимник барыа»
30.11.2022 | 22:38
Сүдү үлэтэ — духуобунай нэһилиэстибэбит
30.11.2022 | 18:30
Босхо юридическай көмө
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Sportyakutia.ru - Все о спортивных событиях в Якутии, Борьба, Бокс/ММА, Футбол, Этноспорт и другие виды спорта
Искать...
ВойтиРегистрация
Главная
Новости
Новости
Борьба
Бокс/ММА
Футбол
Легкая атлетика
Волейбол/Баскетбол
Этноспорт
Мас-рестлинг
Якутское многоборье
Дзюдо
Зимние
Детский спорт
Адаптивный спорт
Прочие
Фоторепортажи
Интервью
Истории
Тесты
События
Конкурсы
Газета
ВойтиРегистрация
Sportyakutia.ru
Больше интересного —
в нашем Telegram
Подписаться
Sportyakutia.ru - Все о спортивных событиях в Якутии, Борьба, Бокс/ММА, Футбол, Этноспорт и другие виды спорта
Искать...
ВойтиРегистрация
Главная
Новости
Новости
Борьба
Бокс/ММА
Футбол
Легкая атлетика
Волейбол/Баскетбол
Этноспорт
Мас-рестлинг
Якутское многоборье
Дзюдо
Зимние
Детский спорт
Адаптивный спорт
Прочие
Фоторепортажи
Интервью
Истории
Тесты
События
Конкурсы
Газета
ВойтиРегистрация
Искать...
Главная
Новости
Новости
Борьба
Бокс/ММА
Футбол
Легкая атлетика
Волейбол/Баскетбол
Этноспорт
Мас-рестлинг
Якутское многоборье
Дзюдо
Зимние
Детский спорт
Адаптивный спорт
Прочие
Фоторепортажи
Интервью
Истории
Тесты
События
Конкурсы
Газета
SPORTYAKUTIA.RU — больше интересного в нашем Telegram
Подписаться
Sportyakutia.ru
Новости
Якутские прыжки
Новости
Кай Адамов уонна Андрей Васильев киирсиилэрэ
Подробности
20 нояб 22 - 22:47
Подробности
“Триумф” спорткомплекска буолан ааспыт XX үйэ дэгиттэр спортсмена, атах оонньуутугар Саха АССР, РСФСР спордун маастара, волейболга Саха АССР икки төгүллээх чөмпүйүөнэ Андрей Андреевич Гаврильев кэриэһигэр өрөспүүбүлүкэ турнира бэрт сытыы, сэргэх илин-кэлин түсүһүүлэр буоллулар
Дирбиэн-дарбаан музыка доҕуһуоллаах олуктаах ойуулар сэттэлии ойууларга ыытылыннылар. Маннык дьикти атах оонньуутун күрэхтэһиитэ “Сахаада-спорт” президеннэрэ Александр Ким-Кимэн уонна Иннокентий Григорьев көҕүлээһиннэринэн саҥа “форматынан” тэрилиннэ.
Дьахталлар, ветераннар
Дьахталларга, былырыын Бэрдьигэстээххэ буолбут “Манчаары оонньууларыгар” бастаталаан “Лада” массыынан биһирэммит, Хаҥаластан Валерия Олесова бу да сырыыга үчүгэй туругар сылдьарын көрдөрдө: 24 м 59 см кылыйда, 24 м 29 см ыстаҥалаата, 18 м 82 см куобахтаата.
Соторутааҕыта ветераннарга тахсыбыт, Саха сирин элбэх төгүллээх чөмпүйүөнэ, билигин да үс көрүҥ түмүгүнэн өрөспүүбүлүкэҕэ 2012 с. 135 м 11 см олохтообут рекорда тыытыллыбакка турар, Ньурбаттан Виталий Васильев, туһааннааҕынан, 25 м 70 см, 25 м 45 см, 22 м 29 см көрдөрүүлэрдээх, абсолютнай чөмпүйүөнүнэн эрэллээхтик буолла.
Валерия Варламова (Булун), Евгения Адамова (Уус-Алдан); Андрей Захаров (Мэҥэ-Хаҥалас), Максим Софронов (Нам) иккис-үһүс миэстэлэри ылаттаатылар.
Эр дьон
Күннэригэр сылдьар, күннээн-күөнэхтээн ойор эр дьон, күүтүллүбүтүн курдук, үрдүк көрдөрүүлэринэн үөртүлэр. “Манчаары оонньууларын “ абсолютнай чөмпүйүөнэ, “ыстаҥа” рекордсмена, Кай Адамов (Горнай-Чурапчы) “кылыыга” 30 м 48 см көрдөрүүлээх бастаата. Күүстээх маастардар Яков Гаврильев (Кэбээйи) 29 м 51 см, Владислав Попов (Нам) 29 м 39 см түһүтэлээтилэр.
Кай Адамов бэйэтин “коронкатыгар” “Ыстаҥаҕа” 30 м 23 см түһэн эмиэ бастаата эрээри, Тааттаттан “куобах” рекордсмена Андрей Васильев холонуутун аайы көрдөрүүлэрин эбэн, 29 м 32 см кыырайан, кылыы, ыстаҥа күүстээх маастарын Яков Дмитриеви үһүс миэстэҕэ үтүрүйдэ.
Икки көрүҥ түмүгүнэн Кай Адамов утарсааччыларын балачча хааллартаан, бастаан иһэр. Абсолютнайы бүтэһик “куобах” көрүҥэ быһаарар.
Күүрээннэх “куобах”
“Куобах” көрүҥэ олох атын, күүс спордун көрүҥэ диэххэ сөп. Манна сис, тараһа былчыҥнара күүскэ үлэлииллэр. Ол да иһин мас тардыһааччылар, штанганан дьарыктанааччылар “куобахха” маастар нуорматын дэбигис толорооччулар. Сорох ыстаныы маастардара кылыылаах ыстаҥаны көтүтэн бараннар, анаан-минээн “куобахха” кытталлар.
Онон, дьэ, бу турнирга абсолютнай чөмпүйүөн аатын ылар иһин улахан музыка доҕуһуоллаах, “ыалдьааччылар” ыһыыларын-хаһыыларын ортотугар, бүтэһик көрүҥҥэ “куобах” финалыгар, кытаанах киирсиилэр Андрей Васильев уонна Кай Адамов икки ардыларыгар саҕаланнылар.
Икки көрүҥ түмүгүнэн Кай Адамов 2 м 86 см куотан иһэр. Омос санаан көрдөххө, улахан атыы курдук. Ол гынан баран, “куобах” хаһаайына уонна рекордсмена Андрей Васильевтан тугу баҕарар кэтэһиэххэ сөп. Оннук да буолла. Ким кыайарын атах оонньуутун билэр, сэҥээрэр көрнөөччүлэр күрэхтэһии хаамыытын кыраҕытык кэтииллэр. Болҕомто барыта Адамовтаах Васильевка туһаайыллар.
Маҥнайгы холонууга Андрей Васильев 27 м 33 см түспүтүн, Кай Адамов 24 м 95 см түһэн, атыылара кыччаан, чугаһаан, 48 см тэҥнэһэр. Васильев миэтэрэ аҥара курдугу эптэҕинэ ситиэхтээх. Иккис холонууга Андрей Васильев өссө эбэр – 27 м 92 см түһэн өрөспүүбүлүкэ саҥа рекордун олохтуур уонна Адамовы 11 см куотар! Адамов төрдүс холонуутугар 25 м 38 см түһэн көрдөрүүтүн өссө эбэр уонна атыытын 32 см тиэрдэр, бэһис, алтыс холонууларыгар ити көрдөрүүтүгэр тиийбэт. Васильев бүтэһик холонуутугар, лоп-курдук, түөртүү миэтэрэлэринэн лабырҕатан, барыылаах барыыны барар – 28 м 05 см! “Куобахха” өтөр-наар ситиһиллибэтэх көрдөрүү!! Ити көрдөрүүтүнэн Андрей Васильев “куобахха” сэттэ ойууга өрөспүүбүлүкэ саҥа рекордун олохтоото!
Ол гынан баран, Адамовка баара-суоҕа 16 см тиийбэтэ. “Куобахха” Андрей Васильев бастаата, Ньурбаттан Эрэл Тихонов иккис (26 м 08 см), үһүс Кай Адамов.
Ити курдук, өрөспүүбүлүкэ икки улахан маастардарын сытыы уонна тыҥааһыннах куоталаһыылара Кай Адамов үс көрүҥ түмүгүнэн 86 м 06 см көрдөрүүлээх абсолютнай чөмпүйүөн үрдү к аатын ылла. Иккис миэстэҕэ 85 м 90 см көрдөрүүлээх Андрей Васильев. Үһүс миэстэ – Яков Дмитриев.
Кай Адамов:
“Ыарахан соҕус күрэхтэһии буолла. Уолаттар эбиллэн, тупсан иһэллэр. Кыайыы туһугар туох баарбытынан кииристибит. “Куобахха” диэри ким кыайара биллибэт этэ. Андрей Васильев олох күүскэ эбиллибит. Мин дьарыгым үчүгэй этэ гынан баран, тымныйа сылдьабын. Манчаары ыраах, онон холку соҕуспун. Ыйааһыным үчүгэй, тутабын. Оҕолору дьарыктыыбын. Биир уолум кандидаты толорбута. Артем Пермяков курдук үчүгэй оҕолордоохпун. Кыайыыбын аҕабар аныыбын, мин туспар наһаа долгуйар. Сүбэлиир, “рискуйдаама” диир. Бу турнирга миэстэлэспит тапталлаах кэргэмминээн хардарыта көмөлөсүһэбит. Атах оонньуута сайыннын, өссө да эбиллиэхпит, көрдөрүөхпүт. Тааттаҕа көрсүөхпүт”.
Андрей Васильев:
“Турнир маннык форматынан бастакытын ыытылынна, дьон көрүүтүгэр интэриэһинэй. Музыка ыраах ойууларга көмөлөһөр дии санаатым. Музыкабын бэйэм талбытым. Тренерим Захар Евгеньевич Ефремов ыйыытынан-кэрдиитинэн дьарыгым үчүгэйдик баран иһэр. Үлэм быыһыгар, бириэмэ булан дьарыктанабын. Бүгүн Кай Адамовтыын абытай киирсии буолла. ХИФУ спорка комплекстарыгар уонна “Модуҥҥа” эрчиллэбит. Сүрүн сыалым - дойдубар буолар Манчаары оонньууларыгар үчүгэйдик бэлэмнэнэн тиийии. Кылыыбар, ыстаҥабар эбиллии, потенциал баар. Техниканы таба туруоруу быһаарар оруоллаах. Эрэл Тихоновка куобаҕын туруоран биэрбиппэр сүрдээҕин эбилиннэ. Саха сиринээҕи физико-техническэй проблемалар Наукаларын Академиятыгар специалиһынан үлэлиибин. Үлэм түбүктээх буолан спордунан дьарыктанарга мээһэйдиир. Кыайыыбын дьоммор, Тааталарга аныыбын. 12 туоска кыайыыга эрэнэбин”.
Аныгы атах оонньуутун маастардара бэйэлэрин кыахтарыгар эрэллээхтэрэ үөрдэр. Көрдөрүүлэрэ үрдээн иһэллэрэ сэҥээриини үөскэтэр. Турниры Андрей Андреевич Гаврильев кэргэнэ Тамара Прокопьевна, оҕолоро, сиэннэрэ кэлэн көрдүлэр, махталларын биллэрдилэр. Атах оонньуута үүнэр-сайдар кэскилэ киэҥ.
Баһылай Посельскай
Поделиться:
#Новости
Ветераны настольного тенниса Якутии отличились на турнире в Монголии
Золото, серебро и бронза
В Мирном провели турнир по хапсагаю. Саскылан Данилов и Стас Попов – абсолютные чемпионы
Генеральная репетиция перед Гран-при «АЛРОСА»
Более 5 000 студентов и сотрудников СВФУ стали обладателями знака «Готов к труду и обороне»
О реализации Всероссийского физкультурно-спортивного комплекса «Готов к труду и обороне»…
Разамбек Жамалов – победитель Гайдаровского турнира
В понедельник, 28 ноября, в Махачкале прошел X Открытый всероссийский турнир по вольной…
© 2019 SPORTYAKUTIA.RU
Сетевое издание «Спорт Якутии»
Учредитель: ООО «Медиагруппа «Ситим»
Адрес учредителя: 677000, Республика Саха (Якутия), г. Якутск, ул. Кирова, д.18 - Блок «В», каб.708
Номер государственной регистрации средства массовой информации Эл № ФС77 – 75679 от 23.05.2019, зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций
КОНТАКТНАЯ ИНФОРМАЦИЯ:
Адрес редакции: Республика Саха (Якутия), г.Якутск, ул. Кирова, д.18 - Блок "В", каб.710
Главный редактор: Посельский А.В.
Телефон: +7-4112-42-59-47
E-mail : [email protected]
При полной или частичной перепечатке текстовых материалов в Интернете гиперссылка на сайт сетевого издания «Спорт Якутии» обязательна.
|
oscar
|
Хаарбах дьиэлэртэн дьону көһөрүү федеральнай уонна олохтоох бырагыраамаларынан былаан быһыытынан үлэ ыытыллар.
Дьокуускайга бүгүҥҥү күҥҥэ түөрт дьиэни көтүрүөхтэрэ. Олортон биирдэстэрин Челюскин уулуссаҕа турар дьиэни номнуо көтүрэн бүтэрэн эрэллэр. Бу дьиэ ГРЭС оройуонугар баар. 1970 сыллааҕы тутуу 2011 сыллаахха хаарбаҕынан быһаарыллыбыта, олохтоохтор билигин толору хааччыллыылаах дьиэлэргэ көһөн тураллар. Бу оройуоҥҥа өссө да уонча дьиэ көтүллүөхтээх. Көтүрүүгэ “Якутдорстрой” тэрилтэ үлэһиттэрэ күүс-көмө буола сылдьаллар.
Дьокуускайга 60-70 сылларга тутуллубут дьиэлэр куорат үрдүнэн элбэхтэр. Ол курдук ГРЭС, Сайсары, 17 кыбаартал оройуонугар. Хаарбах, аварийнай дьиэлэртэн дьону көһөрүү федеральнай уонна өрөспүүбүлүкэ олохтоох бырагыраамаларынан үбүлэнэн ыытыллар. Бүгүҥҥү туругунан көһөрүү саҥа бырагырааматыгар 2012 сылтан кэнники аварийнайынан биллэриллибит дьиэлэр киирсиэхтэрэ.
Сонуннар
27.11.2022 | 10:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 28 - ахсынньы 4 күннэригэр
24.11.2022 | 11:00
Саха сирин бастыҥ IT-бырайыактара
23.11.2022 | 17:30
Олоҕун науканы кытта ситимнээн
23.11.2022 | 17:00
Үс игирэ төрөөтө
23.11.2022 | 16:30
Куорат учууталларыгар — саҥа бириэмийэ
23.11.2022 | 16:00
Саамай кэрэ сүөһүнү таллылар
23.11.2022 | 15:56
«Үтүө санаа харыйата» оҕолор баҕа санааларын толорор
23.11.2022 | 15:00
Дьикти быыстапканы көтүтүмэҥ
23.11.2022 | 14:00
Нолуоккун төлөө — холкутук утуй!
23.11.2022 | 13:00
Кыһыҥҥы суоллар аһыллар болдьохторо билиннэ
23.11.2022 | 12:00
Саҥа дьылы — иэһэ суох
23.11.2022 | 11:00
Ыккытын босхо ыытымаҥ
23.11.2022 | 10:00
Дьоҥҥут аатын үйэтитиҥ
23.11.2022 | 09:00
Онлайн төлүөҥ — бириис сүүйүөҥ
23.11.2022 | 08:00
Сийиэскэ 500-тэн тахса дэлэгээт кытынна
20.11.2022 | 09:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 21-27 күннэригэр
19.11.2022 | 16:00
Эҥсиэли хочотугар, Максим Аммосов дойдутугар
18.11.2022 | 09:00
Саҥа саҕахтары арыйан, сонун хайысхалары тутуһан
17.11.2022 | 18:44
Дьиҥ олохтон кэпсээн ааптарын кытта көрсүһүү
17.11.2022 | 18:00
«Мир» каартаҕа региональнай төлөбүрдэри ыытыахтара
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Физико-техническэй лицей выпускнига Василий Волков быйыл бастакынан икки эксээмэҥҥэ 100 баалы ылла. Ол курдук, кини математикаҕа уонна нуучча тылыгар БКЭ-ни муҥутуур баалга туттарбыт.
Учууталларыгар Любовь Ефремоваҕа уонна Лариса Самсоноваҕа махтанна. «Эксээмэҥҥэ дьиэҕэ олорон интернетинэн бэлэмнэммиппит да иһин, бэлэмнэнии тэрээһиннээхтик ыытыллыбыта. Биһиги лицейбитигэр үрдүк таһымнаах учууталлар үлэлииллэр», — диэтэ Василий. Дьаныардаах үөрэх түмүгэ туйгун сыанаҕа тиэрдибитинэн эҕэрдэлиибит!
Сонуннар
28.11.2022 | 17:26
Сунтаардар хотугу дьүкээбил "анныгар"
27.11.2022 | 10:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 28 - ахсынньы 4 күннэригэр
24.11.2022 | 11:00
Саха сирин бастыҥ IT-бырайыактара
23.11.2022 | 17:30
Олоҕун науканы кытта ситимнээн
23.11.2022 | 17:00
Үс игирэ төрөөтө
23.11.2022 | 16:30
Куорат учууталларыгар — саҥа бириэмийэ
23.11.2022 | 16:00
Саамай кэрэ сүөһүнү таллылар
23.11.2022 | 15:56
«Үтүө санаа харыйата» оҕолор баҕа санааларын толорор
23.11.2022 | 15:00
Дьикти быыстапканы көтүтүмэҥ
23.11.2022 | 14:00
Нолуоккун төлөө — холкутук утуй!
23.11.2022 | 13:00
Кыһыҥҥы суоллар аһыллар болдьохторо билиннэ
23.11.2022 | 12:00
Саҥа дьылы — иэһэ суох
23.11.2022 | 11:00
Ыккытын босхо ыытымаҥ
23.11.2022 | 10:00
Дьоҥҥут аатын үйэтитиҥ
23.11.2022 | 09:00
Онлайн төлүөҥ — бириис сүүйүөҥ
23.11.2022 | 08:00
Сийиэскэ 500-тэн тахса дэлэгээт кытынна
20.11.2022 | 09:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 21-27 күннэригэр
19.11.2022 | 16:00
Эҥсиэли хочотугар, Максим Аммосов дойдутугар
18.11.2022 | 09:00
Саҥа саҕахтары арыйан, сонун хайысхалары тутуһан
17.11.2022 | 18:44
Дьиҥ олохтон кэпсээн ааптарын кытта көрсүһүү
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Местников Василий Васильевич (14.01.1908—18.10.1958) — ССРС норуодунай артыыһа, саха тыйаатырын тэрийээччилэртэн биирдэстэрэ, режиссер, олоҥхону тыйаатырга сыһыарбыт киһи.
Ис хоһооно
1 Олоҕун олуктара
2 Айар үлэтэ
3 Наҕараадалара уонна ытык ааттара
4 Ылыллыбыт сирэ
5 Быһаарыылар
Олоҕун олуктара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
1908 сыл тохсунньу 14 күнүгэр Дьокуускайга Баһылай Местников диэн Мэҥэ-Хаҥалас Дойдутуттан төрүттээх кирпииччэ үктүүр артыал салайааччытын уонна Татьяна диэн олус сымнаҕас, сэмэй дьахтар дьиэ кэргэннэригэр төрөөбүтэ. Бу уол иннинэ хас да оҕо төрөөн өлбүт, ол иһин былыргы үгэһинэн оҕолорун кыһыл оҕо эрдэҕиттэн кэлбиккэ-барбыкка кыыс диэн этэллэрэ, үс сааһыгар дылы баттаҕын кыыстыы үүннэрэн, кыыс оҕолуу таҥыннаран улаатынарбыттар.
1915 сыллаахха Дойду нэһилиэккэ оскуолаҕа киирбитэ. 1920 сыллаахха кини 12 саастааҕар ийэтэ өлөр, 8 саастаах Порфирий уонна 5 саастаах Маайыс диэн балыстардаах аҕатын кытта хаалаллар. Сыл аҥаара буолаат балта куортан сыыстаран өлөр.
1924—1929 сыллардаахха Дьокуускайга Педтехникумҥа үөрэммитэ.
1925 сыллаахха Нуучча норуот тыйаатырын иһинэн саха труппатыгар артыыһынан киирэр. Бу сылларга Сапрыгин диэн өр сылларга соҕуруу тыйаатырга сер-артыыс артыыс маастарыстыбатын кууруһугар сылдьар. Бастаан утаа кыра оруоллары, онтон «Олох дьэбэрэтигэр» — Уйбааны, «Олох оонньууругар» — Ыстапааны, «Ол дьылларга» — Павлов курдук улахан оруоллары оонньообут. Бу кэмҥэ нацтруппаҕа үлэлиирин, педтехникумҥа үөрэнэрин таһынан, Мэҥэ улууһун куоракка үөрэнэр оҕолорун түмсүүтүгэр үлэлиирэ. Таҥараһыттары утары үлэҕэ кыттар, Пасха кэмигэр карнавал тэрийбитэ дьону олус итэҕэппитэ диэн кырдьаҕас артыыс Анна Кузьмина бэйэтин ахтыы кинигэтигэр суруйар.
Аҕата иккистээн кэргэннэнэр, сүтүөр ийэтэ бүгүрү, көрсүө уолу сөбүлээн төрөппүт оҕотун курдук сыһыаннаһар. Аҕыйах сыл буолаат сэллик ыарыыттан өлөр. Киниттэн хаалбыт Паша диэн кырачаан балтын оҕолоон улаатыннарар. 1927 сыллаахха аҕата сэлликтэн өлөр. 19 саастааҕар уол бэйэтэ сэлликтиир, Покровскайга тубсанаторийга эмтэнэр.
1929 сыллаахха үөрэҕин бүтэрээт, икки сыл устата Мэҥэ улууһун III Мэлдьэхси оскуолатыгар сэбиэдиссэйдиир уонна учууталлыыр. Оскуолаҕа драма, хор уонна физкультура куруһуоктарын тэрийэр. Үһүн өрөбүлгэ оскуола самодеятельноһа куоракка киирэн оонньоон, онно киирбит харчынан холкуоска хас да суха, барана атыылаһан таһаарар. Ол оннугар колхуос оскуоланы оттук маһынан хааччыйар. Сэбиэдиссэй кыһамньытынан оскуолаҕа аан бастаан киинэ көрдөрөр буолаллар, араадьыйа киллэртэрэр. Бэйэтин төрөөбүт нэһилиэгэр Дойдуга оскуола тутары туруорсар, киэҥ өйдөтөр, үп-харчы, тутуу матырыйаалын булар үлэни ыытар. Инньэ гынан 1930—31 сылларга саҥа типовой оскуола тутуллар.
1930 сыллаахха саха тыйаатырыгар улахан уларыйыылар тахсаллар. Нацтыйаатыр уруккута Кафедра собуоругар туспа дьиэлэнэр. Анал үөрэхтээх режиссердар, артыыстар ирдэнэр буолаллар. Тыйаатырга бииргэ үлэлээбит киһитэ Т. П. Местников Баһылайы, үөрэх комисариатыттан көҥүллэтэн, режиссер үөрэҕэр ыытары ситиһэр. Онон 1931 сыллаахха Москва куоракка А. В. Луначарскай аатынан Ил театрын (билигин ГИТИС) искусствотынн институтугар режиссер факультетыгар киирэр.
Ити сыл институт иһинэн Хотугу Осетия Тыйаатырын мастарыскыайа аһыллар, онно 30 осетин үөрэнэ киирэр. Онтон көҕүйэн, Василий Васильевич Арассыыйа наркомпроһугар уонна Саха бырабыыталыстыбатыгар Саха студиятын арыйары туруорсар. Ол түмүгэр бырабыыталыстыба 20 киһини үөрэххэ ыытарга быһаарар. Маҥнайгы кууруһу бүтэрэн баран бииргэ үөрэнэр уолун С. С. Григорьевы кытта Дьокуускайга самодеятельнай коллективтары тэрийиигэ уонна саҥа студияҕа оҕолору сүүмэрдииргэ үлэлииллэр.
Улахан өйдөтөр, сырдатар, тэрийэр үлэни оҥороннор улуустартан 50 киһи сайабылыанньа биэрэр, онтон эксээмэннээн 20 киһини талаллар. Күһүн ол оҕолор аҥардарын илдьэ Москубалыыр. Уунан, сатыы (сыарҕалаах ат атыылаһан таһаҕастарын сороҕун онно тиэйэн), пуойаһынан уопсайа 58 хонук айаннаан Москубаларын булаллар. Онон 1932 сыллаахха Институт иһинэн саха актер студиятын тэрийэр. Студия Неустроев Н. Д. «Куһаҕан тыын» комедиятын туруорар.
1934 сыллаахха Дьокуускайга төннөр уонна Саха театрын режиссера буолар.
1944—1946 сыллардаахха Саха АССР Совнаркомун иһинэн искусстволар салалтатыгар салайааччы.
1958 сыллаахха ССРС Норуот артыыһа аат иҥэриллибитэ.
1958 сыл алтынньы 18 күнүгэр Дьокуускайга өлбүтэ. Бэйэтин кэриэһинэн дойдутугар Дойдуунускайга таһааран көмпүттэрэ.
Айар үлэтэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Режиссер быһыытынан 26 пьесаны туруорбута.
«Ойуур» уонна «Талааннар уонна сүгүрүйээччилэр» А.Островскай (1952)
«Макар Дубрава» А.Корнейчук (1951)
«Профессор Мамлок» Ф.Вольф
«Айаал» Суорун Омоллоон (1945)
«Туйаарыма Куо» Былатыан Ойуунускай (1937)
«Ньургун Боотур» Суорун Омоллоон (1947)
«Сыгый Кырынаастыыр»
«Полевой цветок» балет
"Күкүр Уус", Суорун Омоллоон (1957)
"Олоҕун бүтүннүү анаабыт үлэтэ — олоҥхо буолар", — диэн суруйар тыйаатыр историга, кырдьаҕас артыыс Анна Кузьмина[1]. Бастаан 1937 сыллаахха Ойуунускай «Туйаарыма Куо» диэн олоҥхотун быһа тардан туруорбута. Нөҥүө сылыгар бу олоҥхону барытын, сорох сиригэр муусукалаан туруорбута. Ити үлэтин оҥороругар тыйаатыр үлэһиттэрэ элбэх олоҥхоһуту истибиттэрэ, Ойуунускайтан бэйэтиттэн элбэх сүбэни-аманы ылбыттара. Худуоһунньугунаан Георгий Туралысовтыын музейдарынан сылдьыбыттара, учуонайдар үлэлэрин кытта билсибиттэрэ. Москубаҕа командировкаҕа баран театр техникатын ымпыгын-чымпыгын үөрэтэн кэлбитэ. Испэктээкили дьон-сэргэ олус сөбүлээбитэ, Михаил Жирков, А. Новгородова, Устин Нохсоров курдук артыыстар уос номоҕуттан түспэт буолан барбыттара. Ол эрэн репрессия ыар тыына мэһэйдээбитэ. «Туйаарыма Куону» репертуартан устан кэбиспиттэрэ. Онтон улахан охсууну ыллар да санаатын түһэрбэккэ С. П. Ефремовтыын хас да олоҥхону инсценировкалаан көрбүттэрэ да, туох да санааҕа кэлбэтэхтэрэ. Василий Васильевич бэйэтэ «Баһымньы Баатыр» диэн олоҥхону саҕалаан көрбүтэ да, эмиэ туһа тахсыбатаҕа. Онтон Местников Суорун Омоллоону тыйаатырга анаан олоҥхо суруйарыгар көрдөһөр.
Наҕараадалара уонна ытык ааттара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Саха АССР искусствотын үтүөлээх деятелэ
ССРС норуодунай артыыһа (1958)
Саха АССР норуодунай артыыһа
Саха АССР үтүөлээх артыыһа
Ылыллыбыт сирэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Словари и энциклопедии
Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
↑ Кузьмина А. И. Умнуллубат сулустар: Ахтыылар. — Дьокуускай: «Бичик», 2009. — 152 с. — ISBN 978-5-7696-3251-8
Бу артыыска сыһыаннаах сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн көмөлөһүөххүн сөп.
Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/w/index.php?title=Местников_Василий_Васильевич&oldid=390829»
Категориялар:
Ситэ илик ыстатыйалар
Дьоннор алпабыытынан
1908 сыллаахха төрөөбүттэр
Тохсунньу 14 күнүгэр төрөөбүттэр
Мэҥэ-Хаҥалас улууһугар төрөөбүттэр
1958 сыллаахха өлбүттэр
Алтынньы 18 күнүгэр өлбүттэр
Актёрдар
Саха норуодунай артыыстара
ССРС норуодунай артыыстара
Театр
Саха биллиилээх дьоно
Кистэммит категория:
ISBN сигэлээх сирэйдэр
Навигация
Тус бэйэ туттар тэриллэрэ
Ааккын эппэтиҥ
Ырытыы
Суруйуу тиһилигэ
Бэлиэтэнии
Киир
Аат даллара
Ыстатыйа
Ырытыы
саха тыла
Көрүү
Ааҕыы
Уларыт
Биики-тиэкиһи уларыт
Устуоруйатын көрүү
Эбии
Навигация
Сүрүн сирэй
Рубрикалар
А - Я
Бастыҥ ыстатыйалар
Түбэспиччэ сирэй
Туох буола турара
Тэриллэр
Бикипиэдьийэ:Түмсүү сирэ
Кэпсэтэр сир
Кэнники уларытыылар
Саҥа ыстатыйалар
Көмө
Бу сири өйөө
Сэп-сэбиргэл
Манна сигэнэллэр
Сигэнэр уларытыылар
Билэни угуу
Анал сирэйдэр
Куруук баар сигэ
Сирэй туһунан
Сирэйи цитируйдааһын
Викиданные кэрискэ
Бэчээт/Экспорт
Кинигэни айарга
Маннык PDF киллэр
Бэчээттииргэ аналлаах барыл
Атын омук тылынан
Eesti
Հայերեն
Кыргызча
Русский
Сигэни уларыт
Бу сирэйи бүтэһигин 00:36 16 Сэтинньи 2022 уларыппыт.
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Кыстыкка киирэр айдаан арыый намыраабытын кэннэ, дьиэҕэ олорор биэнсийэлээх ыт иллэҥ оҕонньор тугунан саатыахпыный – тэлэбиисэртэн түспэт буоллум. Дьэ, нойоттор, онно баар эбит сонун- нуомас бөҕөтө!
Куосдуумабыт быыбара чугаһаабыт бадахтаах. Икки ыйтан ордук бириэмэ баар дииллэр. Ол эрээри, номнуо киин сирбитигэр дьон куолаһын ылаары хатыһыы, айдаан саҕаламмытын туһунан, хас ханаал аайы кэпсээн үллэҥнэтии. Мэлийэрдиэр Буруохарап диэн киһи, «Быраабайа дьыала» диэн баартыйа салалтатыттан уһуллубут айдаана ааспыт нэдиэлэ саамай «амтаннаах куһуоҕа» буолла быһыылаах. Хата, диэбиккэ дылы, бу киһи барар араллаана «быыбар хаамыытыгар син балай эмэ интэриэһи тарта» дэһэллэр. Тэлэбиисэргэ хас ханаал аайы Буруохарап туһунан кэпсээн кэҕийии бөҕөлөрө. Ыалым Маарыйа киирбитигэр саҥаны билбиччэ-көрбүччэ кэпсээри гыммыппар таҥнары сапсыйда. «Ол, өллөхпүнэ мин быарбын сиэбит суор тиийбэт да Москубатыгар буолбуту лахсыйыма! Хата, оҕонньор биэнсийэбит үрдүүр үһү дуо? Ону эт, миэхэ. Тэлэбиисэриҥ туох диирий?» -- диэтэҕэ үһү. Мин, сонуну-нуомаһы син балай эмэ, удумаҕалатар буоламмын, биэнсийэм үрдүүрүн кэтэспэт да буолбутум ыраатта. Үөһээ олорор салалта биһиэхэ -- биэнсийэлээхтэргэ эрэ наада буолбат, атын кыһалҕалаах дьон ини.
Москубаттан ыраах сытар Дьокуускайбытыгар даҕаны, ол-бу сурах-садьык элбэҕэ сүрдээх дииллэр. Ыалым Дэбдэкэ Ньукуу сиэнэ Миитэрээс миэхэ холооно суох үөрэхтээх-билиилээх киһи буоллаҕа. Сулумах, үлэтэ суох да буолан, сүөһүтүн көрдө да, туос иллэҥ. Онон Интэриниэттээн саатыыр, хаһыаты да балай ааҕар быһыылаах. Ийэтэ – Хаһыылаах Хаача биэнсийэтэ баарын тухары оттон оннук олорон эрдэҕэ.
Миитэрээс кэпсээнинэн, Дьокуускайга баар ханнык эрэ баартыйалар аччыгый тэрилтэлэрэ, быыбар хампаанньата саҕаланан, биилбэр (билборд - редакция) былдьаһан сууттаһаллар үһү. Ол биилбэр аайы сууттаһан баран хайа сирэйдэринэн кэлин көрсөллөр? Сахалар бэйэбит да аҕыйахпыт бэрт ээ. Быыбардара бүтүө дии, үйэ тухары салҕанар үһүө. Хас үйэҕэ бараары ол буолар-буолбат быыбар аайы сууттаһан туһэннэр диэх курдук. Аны, Миитэрээс үнүрүүн «биир баартыйа Саха сиринээҕи салаатын тойонугар анньыһан, сорох-сорохтор бэйэ-бэйэлэрин кэриэтэһэллэр үһү» диэн кэпсээтэ. Ол ханнык эрэ баартыйа тойоно буолар инниттэн, аматын дуу, үөрэхтээх-хаардаах эдэр дьон эйэ-дэмнээхтик быһаарсаллар ини. Аата, биһиги курдук түгэх дэриэбинэ дьоно буоллахтарай.
«Түгэх», диэбиккэ дылы, биһиги дэриэбинэҕэ бастакы дэмикирээттии быыбар ыытыллыбытын санаан кэллим. Арыый ама тойотторбут – оскуола дириэктэрэ уонна дьаһалтабыт баһылыга, хайа эрэ баартыйа дэһэ-дэһэ, тылларын былас түһэрэн баран, түүннэри-күнүстэри сүүрэкэлэһии! Ол саҕана маҕаһыыҥҥа көрсөн баран уолуктаспыттара дии-дии, өргөө диэри дьон бэркиһээбитэ баара. Быыбар бүппүтэ, ханнык да баартыйа «бу баарбын» диэн биллибэтэҕэ. Арай, кэлин баһылыкпыт уонна дириэктэрбит бииргэ «аһаан» баран «хайа да баартыйа буоллун, аны киирсибэппит» диэн уулуссаҕа куустуһан баран сылдьаллар диэн күлсэн эрэллэрэ. Оннук ээ, быыбар диэн быыбар. Бүгүн баар, сарсын суох. Онтон биир күөлтэн аһаан олорор дьон, ол аайы өстөспөтөхпүтүнэ сатанар буоллаҕа дии.
Көр, аны, үнүр Миитэрээс маннык кэпсээннээх буолла (былыргы эһэтин Дэбдэкэ курдук омуннаабата ини): «Биир Куосдуума дьокутаатынан олорбут киьи баартыйа кылаабынай «испииһэгэр» киирбэккэ соҕуруу «унсэ» барбыт диэн суруйбуттар» диир. Кырдьыгы кэпсиир буоллаҕына, ол муҥнаах эмиэ тоҕо да Москубаҕа үнсэ бараахтаабыта буолла диэх курдук. Ама, бэйэбит өрөспүүбүлүкэбитигэр дьаһаллыбат боппуруос буолаахтаатаҕа дуу. Онтон мин бирисидьиэннээх энин, син «тос» курдук омукпун диэн сананан сылдьар оҕонньор этим ээ...
Миитэрээс этэринэн, аны саас кулун тутарга диэри быыбарынан «оонньуур» үһүбүт. Киһи курдук үлэлиир-хамсыыр эрдэххэ, быыбар диэни баардыылаабат да этим: «Тугу гынаары сахсарыҥнаһаллар» -- диэн буолара. Билигин биэнсийэлээх иллэҥ оҕонньор саатыырым суох буолан, хата быыбар диэни иһиттэхпинэ үөрэбин. Син, кимиэхэ эрэ наадалаах курдук туттабын. «Ону гыныахпыт, маны кыайыахпыт» дииллэрин истэн да манньыйаарыбын. Төһөлөөх элбэх быыбар ааста да, олохпут оннук тупсан кэлбитэ көстүбэккэ дылы. Баартыйаларбыт халлааны эрдэн, «ону-маны оноруохпут» диэн халытыы ааҥаардаах кэпсээн да кубарытталлар, кинилэр сиикэрик сэһэннэриттэн, аата халлаан сууллуо буоллаҕай, сэһэргээтиннэр. Саатар, истэн кулгаахпын сынньатыам.
|
oscar
|
Мин бүгүҥҥү дьоруойум, Сардаана Саввична Тимофеева – Горнай Мытааҕар кийиит, биһигин ыйаабыт сирэ – Бэрдьигэстээх. Оҕо сааһа Уус Майдаҕа ааспыт.
Ийэлэрин солбуйан...
Сардаана 9-с кылаас кэнниттэн буҕаалтыр идэтигэр үөрэнэ киирэн баран, ийэтэ ыалдьан, бииргэ төрөөбүт 5 саастаах балтын көрөөрү дойдутугар төннүбүт. 18 сааһын туолан баран, олоҕун аргыһа буолуохтаах Петр Максимовы көрсөн, ыал буолар. Балтын таһынан өссө биир оҕону иитэ ылаллар. Уопсайынан, Тимофеевтар чугас урууларын оҕолорун 7-8 ыйдарыттан саҕалаан, дьонноро үөрэнэр, үлэлиир кэмнэригэр ылан харайар үгэстээхтэрин эмиэ да сөҕө, эмиэ да биһирии иһиттим. Холобур, биир балтын кыысчаанын оскуолаҕа киириэр диэри көрбүт-харайбыт. Онто билигин дьонун кытта Эмиэрикэҕэ олохсуйбут. Кэргэнин бииргэ төрөөбүт быраатын оҕотун эмиэ ииппиттэрэ дьонугар эһэтин аахха курдук ыалдьыттаан кэлэрэ үһү. Билигин Кытайга олохсуйда диир.
Киирии оннугар
Сардаана оҕо сааһыттан кыылга-сүөлгэ чугас эбит. Кыра кыыллартан саҕалаан ииппитим диир. Дьонугар олордоҕуна дьэллик ыттары аһынан, дьиэтигэр олохсутаары ол мучумаана буолара үһү. Кэлин ыал буолан олорон, уонча сыл ыты иитэ сылдьыбытын күлэ-үөрэ кэпсиир. Онтулара көннөрү да ыт буолбатахтар, боростуой тэллэх ыты таһынан кусчут, тайахсыт ыттар кытта буолаллар эбит. Онтуларын хааһы буһара-буһара оҕо курдук харайарын кэпсиир. Кэлин ыал буолан баран, аймахтарын оҕолорун көрөр-харайар кэмигэр ыты, куосканы, араас чарапаахыны, попугайы, куруолугу баҕатын хоту балай эмэ иитэн боруобалаабыт.
Билигин Сардаана этэр: “Ити КЫРА КЫЫЛЛАР туһата суохтар эбит. Эмоция той диэн мэлигир, холобур, чарапаахы өлбүтэ-тыыннааҕа, топпута-топпотоҕо биллибэт. Эгэ, үөрэрэ көстүө дуо? Саатар, имэрийэн абыраныаҥ дуу? Өлүк курдук тымныы. Попугай, аквариумнаах балык да олус кэбирэхтэр, ыалдьаллара элбэх. Өлөн хааллахтарына, оҕо истириэстиир. Муора сибииҥкэтин кытта иитэн көрбүттээхпит. Уу, онно холоотоххо, ынах, сылгы барахсаттар тыллара эрэ суох, барытын өйдүүллэр. Куһаҕана диэн, убанан хаалан, идэһэлэнэр кэм кэллэҕинэ – биир туспа мучумаан. Бастакы, били, бэлэх ньирэйим оҕото улаатан, 7 сааһыгар тиийбитин кэннэ, идэһэҕэ анаан, бороон ылбыппыт. Куоста диэн ааттаатыбыт. Атаахтатыы бөҕөбүн. Иккитин туолбутугар идэһэлэниэххэ диэн буолла. Дьонум өлөрө тахсыбыттарыгар санаам ончу батарбата, кэбис, өссө биир сыл иитэр эбиппит диэн тахсыбытым: бэлиэр төбөтө туһунан сытар. Онуоха аймаммыппар дьонум: “Тугуй, ол төттөрү тигэбит дуо?” – диэн мөҕүөхчэлэр. Ол Куоста этиттэн, кистээбэккэ эттэххэ, санаам баран биир ыстыыны айахпар укпатаҕым. Харахпар тыыннааҕа көстө турара. Дьэ, итинник эмиэ баара. Билигин дуо? Ээ, сиибин, хайыамый.
Күн бүгүн Тимофеевтар хаһаайыстыбаларыгар 33 сүөһүлээхтэр. О.и. ыанньыга – 15. Быйыл олохтоох пууҥҥа 11 т үрүҥ илгэни туттарарга кэпсэтиилээх. Билигин, холобур, күн аайы 63 кг туттарар. Ону таһынан 3 сылгылаахтар, икки сибиинньэни, 15 бөдөҥ куруолугу иитэллэр.
Ньирэй бэлэхтээбиттэриттэн саҕаламмыта
– Ийэм, аҕам да өттүнэн дьонум сүөһүлэрэ суох этэ. Онон оҕо сылдьан ынаҕы ыраахтан эрэ көрөрүм. Уус Майдаҕа хантан сүөһү кэлиэй. Төһө да иитиэхпин баҕардарбын, хойукка диэри сатаан харайыам суоҕа диэн, хайдах эрэ иитиэхпин толлор этим. Көрдөхпүнэ, сүөһү барыта биир, ити хайдах арааралларый диэхпэр диэри. Хата, уонча ыты иитэ сылдьыбыппыт. Ол да буоллар, эмээхситтэртэн ээр-сэмээр “ити сүөһүнү хайдах иитэҕитий?” диэн ыйыталаһан көрөрүм. Онтум ким оҕо эрдэҕиттэн сүөһүлээх ыалга улааппыт, ким кийииттии кэлэн баран, бэлэх сүөһү ылбыт буолара. Арай биирдэ ыалларым сыантырга көһөр буоллулар: “Онно сүөһү хотоно суох, хаалларабыт, үлэҥ быыһыгар харчыга көрбөккүн ээ?” – диэн көрдөстүлэр. Мин ол кэмҥэ араас үлэҕэ сылдьыбытым. Харабынайдаан, муоста сууйан, арыы сыаҕар оробуочайдаан да ыларым. Ол ыалларым 2 ынаҕы кытта борооннордоохторо. “Чэ, 70-наах кырдьаҕастар көрөллөр, мин да тулуһар инибин”, – диэн сөбүлэстим. Дьэ уонна “дьон сүөһүтэ” диэн, кыһамньылаахтык көрөн бардым.
Ити курдук саҕаламмыт Сардаана аан бастаан хороҕор муостааҕы көрүүтэ. Аны, төһө эрэ кэм буолан баран, бу сырыыга атын ыаллар: “Германияҕа 1,5 ый буола сэминээргэ барар буоллубут. Сүөһүлэрбитин, 4 ыанньыгы, хамнаска көрүөҥ дуо?” – диэн кэллилэр. Балтылара көмөлөһүө үһү. Бээ, онтум күһүөрү, онон хотон сыбааһыннаах эҥин этэ. Ону сатаа-сатаама диэбиккэ дылы, үйэбитигэр бастакы сыбааһыммыт буолбута. Бастаан утаа сороҕо хоҥнон түһэ турара. Ол да буоллар түмүгэр син сатаабыппыт. Сүөһүлэри тоҥоруоҥ дуо?! Ол кыһыныгар ол ынахтарбыт төрдүөн ньирэйдэммиттэр этэ. “Иккитин эһиги балтыбытыныын эр-биир ылаҕыт, бэлэхтиибит”, – диэн, ыаллар аҕалара кэлэ сылдьан эттэ. Маҥнай утаа дьээбэлэнэр дии санаатым. Онтум чахчы эбит. Кэргэммэр: “Ньирэйдэннибит, үлэҥ төлөбүрүн сорҕотун отунан ылаар”, – диибин. Арай күһүн буолтугар “ньирэйгин ыл” диэн буолла. Инструкция курдук тугу эрэ этиэхтэрэ диэн, эрэх-турах санаалаахпын. Төһө да дьон сүөһүтүн көрдөрбүн, бэйэм киэнин хаһан да харайа илик буоллаҕым. Арай хаһаайкам: “Оҕом, сүөһү төрдө буол!”, – диэн алҕаан, самыыга тап гынан баран: “Барыҥ”, – диир. Мин: “Маннык барабыт дуо?” – диибин. (Күлэр). Бэлэхпин кытта оннук “сиэтиһэн” тиийэн (бэйэбит хотоммут суох), били, сүөһүлэрин көрөр дьонум хотонугар илдьэн, сэмээр баайан кэбистим. Хойутуу, мин суохпар, хаһаайын сүөһүлэрин көрө-истэ кэлбит. Арай, туораттан көрдөҕүнэ, биир борооно “ооҕуй оҕус курдук” элбэх баҕайы атахтаах үһү. Күлээн... “Чэ, туруор, туруор”, – диэн көҥүллээтэ. Ол курдук бэлэх сүөһүм 3 сыл устата – ынах буолуор диэри – кинилэргэ кыстаата. Онтон, дьэ, бөһүөлэк үс хотонун кэрийэ сылдьан, сүөһүлэрбитин кыстатарбыт саҕаланна. Сүөһүм сыыйа эбиллэн истэ. Оо, аны ол бастакы бэлэх ынахпын хайдах төрөппүппүн көрүөҥ этэ. Ынаҕым бэйэтэ да ньирэй эрдэҕиттэн сытыы-хотуу, омуннаах этэ. Төрүөн быдан инниттэн ыҥыраныы, ыалдьыы, сары-ору бөҕө буолбута. Бэйэм эмиэ ынаҕы аан бастаан төрөтүүм. Көрөр ынахтарым суохпуна төрөөбүт буолааччылар. Арай көрдөхпүнэ, оҕото ынах кэннинэн буолбакка киинин диэкинэн тахсыах курдук! Тыҥаан, улаатан хаалбыт. Мин туран, киэһэ 11 ч. буолла диэбэппин, бэтэринээрбэр эрийэн оннук кыһалҕаламмыппын кэпсиибин (күлэр). Бэтэринээрим “ити тугу-тугу этэрий?” диэн, өйдөөбөтө. Түүннэри эмтээх, өссө тэриллэрдээх суумкатын үлэтиттэн аараан ыла-ыла, тиийэн кэллэ уонна көрөн баран... кэтэххэ биэрэ сыста. “Бу эн хайдах “ложнай вызовтыы” олороҕун? Итинник буолар. Үүттээх буолуох ынах киэнэ итинник үллээччи. Эрдэ эбит, маныы сырыт”, – диир. Бэйэбит эрэ хаалбыппыт кэнниттэн, били, “ииндийэбит киинэтэ” саҕаламмата дуо? Ынаҕым орулуур-сарылыыр, мин тула көтө сылдьан тэҥҥэ сарылаһабын. Туораттан көрүүгэ кэмиэдьийэ буолуо. Оттон ол түгэҥҥэ боччумнаах бөҕөбүн. ¤уу, кэмниэ кэнэҕэс, кини буолан баран... сытан эрэ атаҕын өрө тэппитинэн, оҕотун таһаарда. Кырдьык-хордьук, салыҥын эҥин тута ыраастаатым. Бу тухары, арай, ньирэйим хараҕын аһан да бэрт. Мин өлбүт ньирэй төрөөбүт диэн, долгуйуу. Дьэ, чочумча буолан баран, хараҕын көрөн абыраата. Ынахпар ньирэйин салатаары төбөтүгэр илдьэ сатыыбын. Ынаҕым бэйэбиттэн көҥөнөн, муоһунан түһүөлүүр, силбиэтэнии кытаанаҕа. Бэрт өр мадьыктаһыы кэнниттэн син салаата. Быыһыгар инчэҕэйтэн халтарыйан, сууллан тиэрэ таһыллабын эҥин!
– Күлүүлээх баҕайытык кэпсиигин дии! Хата, мадьыны буоларыҥ туһалаатаҕа? Арба, успуорка миэстэлэһэр эҥин этиҥ дуу?
– Эдэрбэр, этэргэ дылы, саалаттан тахсыбат этим. Волейболлуурум, мас тардыһарым. Манчаары икки Оонньуутугар уонна өрөспүүбүлүкэ киэнигэр иккитэ кыттан, үһүс миэстэлэммит эҥин кэмнээҕим. Уопсайынан, успуордунан дьарыктаныы туһалаах ээ. Эрчиллэриҥ көмөлөөх.
– Сүөһүлэрин эһэр эбэтэр сүөһүлэрин көрдөрөр дьон хотоннорунан көһө сылдьан, сүөһүлэргин көрбүт эбиккин. Инньэ гынан бөһүөлэк уҥа-хаҥас мэччирэҥин барытын боруобалаабыппыт диэтиҥ. Хаһан бэйэҕит хотонноннугут?
– Дьиэ туттаары учаастак ылбыппыт. Дьон, үгэс курдук, бастаан туалет, кыладыапка туттар дии? Оттон биһиэнигэр бастакынан былаахы дьоҕус хотон бастакынан дьэндэйбитэ. Оччолорго баар сүөһүбүтүгэр анаан, олус киэҥэ суох гыммыппыт. Кэлин кэҥэтиэхпит диэн эбии баҕана туруортаабыппыт. Аны, күкүр диэкинэн уонна сүөһү киирэригэр диэн, икки ааннаан баран, маҥаас ынах тириитинэн бүрүйэн кэбиспиппит. Ону дьон “Алаа Моҕус киэнин курдук” диэн күлэллэрэ. Быыһыгар ол кэмҥэ өссө биир ыал ороһу төрөөбүт атыыр кулунчугун ылбыппыт. Хара элэмэс. Билигин аҕыһа буолла. Үөр салайааччыта буола үөрэннин диэн, онтубутугар биир тыһы убаһаны аргыстаһыннаран, мэччитэ ыыппыппыт. Онтубут барахсаммыт атын атыырга былдьатан, күһүнүгэр олох атын, эбиитин ... атыыр убаһалаах кэлэн сонньуппута. Салгыы Латифа уонна Жади диэн убаһалары аҕалан холбообуппут. Сылгыларбын эмиэ ... уулуссаҕа аһаталыырым. Далбыт эҥин диэн мэлигир буоллаҕа. Хата, ыт курдук истигэннэрэ бөҕө. Ыҥырдым да тиийэн кэлэллэр. Түөрт сааһыгар төрөөбүтэ, онто атыыр этэ. Бастакы оҕотун өлөрүллүө суохтаах диэн, иитэ сылдьабыт.
– Сүөһүлэриҥ булкаас, сахатыйбыт хааннаахтар диэтиҥ. Ускуустубаннай буоһатыыны туттубаккын дуо?
– 4 сыллааҕыта сиэмэһит үөрэҕэр үөрэнэн, бэйэм да, дьон да киэнин сиэмэлиибин. Мин саныахпар, “Соломинка” диэнинэн сиэмэлээтэххэ, 100 % ууланар, “Гранула”киэнэ 60 % диэххэ сөп. Сүөһү көҕүйэ сылдьар кэмин баттастахха ууланар. Сорохтор хойутаан этэллэр эбэтэр бэйэҥ көрө сылдьан сиэмэлээр диэн буолар. Оҕуһу да аттыыбын, 1-2 мөһөөххө. Сүөһүлэрбин бэйэм укуоллаталыыбын. Кыралаан уһанарга эмиэ сыстаҕаспын. ТВ тэриэлкэтин эмиэ олордон биэриэхпин сөп.
– Тыый, барытыгар сыстаҕас эбиккин дии!
– Кыһаллар, баҕарар буоллаххына, барыга-бары үөрэниэххэ сөп. Билигин оҕо эрдэхпиттэн баҕарар сүөһүлэрбин көрөр-харайар кыахтаммыппыттан олус үөрэбин. Быйыл сүөһүбүтүн элбэтэн, саҥа хотон туттаары сылдьабыт.
Тимофеевтар былырыын “Саҥа саҕалааччы бааһынай” бырагыраамаҕа киирсэн, 3 мөл. грант ылбыттар, онтуларыгар МТЗ-82 тыраахтардаммыттар, 7 сүөһүнү, сүөһүлэрин эһэр дьонтон атыылаһан эбиммиттэр. Ол иннинэ 23 сүөһү сиир отун кэргэнэ мото-хотуурунан охсоро үһү. Ону сэргэ кэргэнэ дьоҥҥо оттоһон, хамнас суотугар от ылан, ынахтарын, сылгыларын кыстыгы туораталлар эбит. Дуойканан ыыллар. Бастаан утаа Арассыыйа оҥоһуга “Фермер” диэн дуойканы ылбыта, “ыһыытаан-хаһыытаан”, арыыта-сыата бычалыйан, соччото суох үһү. Онто уот хамсааһыныгар умайан хаалан, былырыын 60-ча тыһ. сыаналаах икки ынаҕы тэҥинэн ыыр Турция оҥоһуга дуойканы ылан абыраммыттарын кэпсиир. Били, биэс сааһыттан ииппит балта билигин улаатан, идэ ылан, кэргэннэнэн кини хаһаайыстыбатыгар төһүү үлэһит буола сылдьар, 24 сааһыгар барда диир. Сардаана бэйэтэ – билигин 37-тигэр сылдьар эдэр пиэмэр.
Дьэ, ити курдук Сардаана бэрт бэһиэлэй кэпсээннээх бааһынай буолан биэрдэ. Илэ истэргит буоллар, быдан күлүүлээх буолуо этэ. Аны бааһынайбыт өссө биир дьиктилээх: кыһынын сарсыарда уутун тото-хана утуйан баран, 11 ч тахсарын, киэһэ биир оччоҕо – 23 ч. тахсан, сүөһүлэрин аһатар, салгыы ... уулата илдьэр үһү. Сайын үүт туттарар буолан, эрдэлиир эбит. Аны, биэтин бастакы биэлэрин атыыр оҕотун ат гынан, ыҥыырдаан билиҥҥэ диэри илдьэ сылдьаллар. “Суорҕан быраҕан баран, олордон кэбиһэрбит” диир. Аймахтарын, дэриэбинэ оҕолорун хатааһылатарын кэпсиир. Оҕо эрдэҕиттэн оҕо үлбүрүйэ үөрэммит сылгыта олус сымнаҕас үһү. Онто илин атаҕын уунан дорооболоһорун, сыллаһарын ымманыйа кэпсиир. Сүөһүлэрин, сылгыларын оҕо курдук бэрт истиҥник ахтыталыыр. Бу буоллаҕа, арааһа, – киһи бэйэтэ баҕарар дьарыгар ылсан, үлэ оҥостон дохуот киллэринэн дьоллоноро диэн.
Татьяна Захаров-ЛОҺУУРА.
Тарҕат:
Ситимнээх ыстатыйалар
Уустук кыстык...
Мелиорацияны сөргүтэргэ уолдьаста
Ленскэйгэ саҥа ньирэй хотонун үлэҕэ киллэрбиттэр
Фермердэртэн алтынньыга үүт туппаттар диэн сымыйа холуннарыыга харда
Ньурба судаарыстыбаннай тыйаатыра аһыллара бу тиийэн кэллэ
Оттооһун туруга: былаан 61%-на туолла...
Николай Афанасьев: Уу сутугар олорон биэримиэххэ
Үөһээ Бүлүү улууһун Ыҥырыы суруга
Санааҕын суруй
Ааккыт-суолгут
Отправить
Отменить
Бүтэһик сонуннар
Сонуннар
Атах тымырын ыарыытын, баалаппакка, кэмигэр эмтэниҥ!
“Центромед” мэдиссиинэ килииньикэтин флеболог, ангиохирург, үрдүк категориялаах сүрэх…
Дьон
Этитиинэн суруйар эдэр прозаик Сардаана Корякина бастакы кинигэтэ таҕыста
Экэниэмикэ
Бырамыысалыннаска - олохтоох каадыры
Дьон
Хорсун буойун сураҕа суох сүтүө суохтаах
Экэниэмикэ
Уустук кыстык...
© 2022 KYYM.RU
«КЫЫМ»
Тэрийэн таһаарааччы: “Ситим” медиа-бөлөх ХЭУо
Сүрүн эрэдээктэр:
М.Г. Дегтярева
Эрэдээксийэ аадырыһа: 677027, Дьокуускай к., Киров уул. 18, В блок, 710 оф.
Аан ситим нүөмэрэ:
+7 (914) 820-09-75
Биллэрии өҥөтө:
+7 (924) 367-01-56, +7 (4112) 34-05-03
Реклама өҥөтө:
+7 (914) 280-11-20, +7 (4112) 42-59-47
E-mail : [email protected]
Сибээс, информационнай технология уонна маассабай коммуникация эйгэтин кэтээн көрөр федеральнай сулууспа 08.05.2019 бэлиэтэммит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-75678
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тэрийэн таһаарааччылар: «Сахамедиа РИИХ АО». Сибээскэ, информационнай технологияҕа уонна маассабай коммуникацияҕа кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77 — 74960 (25.01.2019)
Edersaas.ru саайт матырыйаалларын толору эбэтэр быһа тардан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперсыылка ирдэнэр. Хаартыскалары, видео-устуулары, онтон да атын мультимедийнэй матырыйааллары эрэдээксийэттэн суругунан көҥүлэ суох туһанаргыт бобуллар.
|
oscar
|
Киинэ диэн бииргэ холбоммут хамсыыр ойуулар (ааҥл. motion picture). Дьоҕур туспа көрүҥэ. Киинэни ойуулары камеранан суруйан, эбэтэр анимацияны уонна анал эффектары туттан ойуулары айан оҥороллор. Киинэ уhулуу киинэ индустрията дэнэр. Хас биирдии монтажтыыр кадр хас биирдии монтажтыыр хамсааһыннар бэлиэтэммит хаартыскалары эбэтэр цифровой ойуулары (кадрдары) утумнааһынтан турар. Киинэ, быраабыла курдук, саҥата- иҥэтэ дорҕоонноох.
A 16 mm spring-wound Bolex H16 Reflex camera, a popular introductory camera in film schools
ХХ үйэ саҕаланыытыгар Арассыыйаҕа «киинэ» (дьахтар көлүөнэтигэр) этиллэр этэ уонна, үгэс буолбут суолтаттан ураты, бу тыл киинэҕэ сыһыаннаах.
Уобалас кинематография диэн ааттанар киинэлэри, уларыппакка, сатабылы кытта сибээстээх. Киинэ кинематографията искусство биир хайысхатынан (киинэ), (кинотехника), ону тэҥэ киноиндустрия буолар. Киинэлэри киинэҕэ уһуллар аппараттар эбэтэр цифровой киинэлэр көмөлөрүнэн тулалыыр эйгэ хамсааһыннарын суруйуу, ону тэҥэ мультипликация эбэтэр спецффицектары туһаныы көмөтүнэн ойууннааһын оҥоһуллаллар.
Киинэни көрүү билиҥҥи култуура сорҕото буолар. Биллиилээх геройдар, артыыстар, кинилэр үҥкүүлэрэ үксүгэр аатырбыт, уобарастара буолаллар. Маассабай көрүүлэргэ анаан кинотеатры туталлар. Киинэ уһуна 90-120 мүнүүтэ (1,5- 2 чаас). Дьиэтээҕи усулуобуйаҕа киинэни көрөргө үгэс курдук телевизор киниэхэ холбоммут видеоприигрыватели кытта туһаныллар, кэнники кэмҥэ бу сыалларга персональнай компьютер, смартфон уонна да атын электроннай тэриллиилэр үлэлииллэр[1].
|
oscar
|
Соторутааҕыта биһиги ортобутуттан ыарахан ыарыыттан туораабыт Саха Өрөспүүбүлүкэтин боксаҕа сүүмэрдэммит хамаандатын сүрүн тренерэ, Саха сирин уонна Арассыыйа үтүөлээх тренерэ, Д.П.Коркин Судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин уонна РФ физическэй култуураҕа уонна спортка үтүөлээх үлэһитэ, Ньурба оройуонун бочуоттаах олохтооҕо Артур Иннокентьевич Пахомов аата Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй култуураҕа уонна спортка Министиэристибэтин коллегиятын быһаарыытынан, Саха сирин боксаҕа оскуолатыгар иҥэрилиннэ.
Артур Иннокентьевич тренердиир сылларыгар РФ спордун икки үтүөлээх маастардарын, биир норуоттар икки ардыларынааҕы кылаастаах спорт маастарын, 12 ССРС спордун маастардарын, 20 маастарга кандидаттары ииппитэ.
Сонуннар
27.11.2022 | 10:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 28 - ахсынньы 4 күннэригэр
24.11.2022 | 11:00
Саха сирин бастыҥ IT-бырайыактара
23.11.2022 | 17:30
Олоҕун науканы кытта ситимнээн
23.11.2022 | 17:00
Үс игирэ төрөөтө
23.11.2022 | 16:30
Куорат учууталларыгар — саҥа бириэмийэ
23.11.2022 | 16:00
Саамай кэрэ сүөһүнү таллылар
23.11.2022 | 15:56
«Үтүө санаа харыйата» оҕолор баҕа санааларын толорор
23.11.2022 | 15:00
Дьикти быыстапканы көтүтүмэҥ
23.11.2022 | 14:00
Нолуоккун төлөө — холкутук утуй!
23.11.2022 | 13:00
Кыһыҥҥы суоллар аһыллар болдьохторо билиннэ
23.11.2022 | 12:00
Саҥа дьылы — иэһэ суох
23.11.2022 | 11:00
Ыккытын босхо ыытымаҥ
23.11.2022 | 10:00
Дьоҥҥут аатын үйэтитиҥ
23.11.2022 | 09:00
Онлайн төлүөҥ — бириис сүүйүөҥ
23.11.2022 | 08:00
Сийиэскэ 500-тэн тахса дэлэгээт кытынна
20.11.2022 | 09:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 21-27 күннэригэр
19.11.2022 | 16:00
Эҥсиэли хочотугар, Максим Аммосов дойдутугар
18.11.2022 | 09:00
Саҥа саҕахтары арыйан, сонун хайысхалары тутуһан
17.11.2022 | 18:44
Дьиҥ олохтон кэпсээн ааптарын кытта көрсүһүү
17.11.2022 | 18:00
«Мир» каартаҕа региональнай төлөбүрдэри ыытыахтара
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Чоломо Сэмэн Ойуун буоспа ыарыытыгар хотторбутун туһунан Ньурба улууһун Маар нэһилиэгин олохтооҕо 1938 с. төрүөх Николаев Иван Ильич кэпсээтэ.
Навигация по записям
Ини-бии Дуйан Өлөксөй уонна Таһыамдьы
Ойуун абын-хомуһунун хайдах көрдөрбүтэ
Тэрийэн таһаарааччы: “Саха өйүн-санаатын баайын уонна култууратын сырдатар-чинчийэр киин” кэмиэрчэскэйэ суох автономнай тэрилтэ.
Сибээһи, информационнай технологияны уонна маассабай коммуникацияны кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС77-79595 (07.12.2020)
Сүрүн эрэдээктэр - тыл билимин хандьыдаата Ангелина Афанасьевна Кузьмина
Аадырыспыт:
Дьокуускай куорат, ул. Подгорная 17Б
элэктириэн буоста: [email protected]. төлөпүөн нүөмэрэ: 89142681196
6+
sakhaetigentyla.ru саайт матырыйаалын толору эбэтэр кылгатан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперссылка ирдэнэр.
|
oscar
|
Бүгүн Новосибирскайтан сахалар түмсүүлэрин ытык кырдьаҕаһа, сахалартан бастакы учуонай-атомщик, саха төрүт билиитигэр тирэҕирбит экодухуобунас диэн этнопедагогика саҥа салаатын арыйан олоххо киллэрэ сылдьар Иоган Егорович Максимов Москубаҕа айаннаан иһэр Дугуйдаан Винокуровы Пасха күн Новосибирскайтан ыраах айаҥҥа салгыы атаарбыттарын туһунан төлөпүөнүнэн кэпсээтэ.
Дугуйдааннаах Новосибирскайга муус устар 12 күнүгэр кэлбиттэр. Үчүгэйдик сынньаммыттар. Хомойуох иһин, Красноярскайга Айан диэн аттара оһоллонон өлбүт, Новосибирскайга чугаһаан баран, Сунтаар диэн Мичил ата хараҕын мутукка өлөрөн, салгыы кыайан айаннаабат буолбут. Уол атын кытта массыынанан дойдутугар эмтии төннөр буолбут. Ол туһунан Дугуйдаан бассаапка ыыппыт суругар сиһилии кэпсэнэр.
Пасха күн Новосибирскай сахалара мустан, уолаттары истиҥ-иһирэх майгыга, санааларын көтөҕөн, сахалыы алҕаан атаарбыттар.
Иоган Егорович үс хос сиэнин илдьэ сылдьыбыт. Кини: “Саха дьоруой аттарын Хаастааҕы уонна Хоҥору астына көрдүм. Өймөкөөн Ньургун сылгыһытын Дугуйдан Винокуровтыын билсэн, аар алгыстаах кинигэлэрбин бэлэхтээтим. Уол сытыы өйүттэн, хорсун санаатыттан, уран тыллаах кэпсээнньититтэн сөхтүм, үөрдүм. Уолаттар Новосибирскайга тиийэ кэлбит аттарын боккуобатын бэлэхтээн үөртүлэр”, - диэн кэпсээтэ.
Дугуйдааннаах үтүөкэн көрсүһүүнү тэрийбит, кыахтара тиийэринэн көмөлөспүт Новосибирскайга олорор сахаларга махтаммыттар. Дугуйдаан икки атынан Москубаҕа диэри айанын салҕаабыт. Кинини кытта Иркутскайтан ыла арыаллаабыт массыына салгыы айаннаспыт. Мустубут дьон айанньыттары ыраах айаҥҥа сахалыы алҕаан атаардылар.
Дугуйдаан Винокуровтаах дойдуларыттан Москубаҕа диэри тиийиэхтээх 11 тыһ. биэрэстэттэн улахан аҥаарын аастылар, өссө 3,5 тыһ. биэрэстэ хаалла. Айаҥҥа араас буолар, Дугуйдаан Винокуров саха киһитин быһыытынан, санаабытын ситэн Москубаҕа тиийэригэр, кини аттара Хаастаах уонна Хоҥор саха атын тулуурун, кыаҕын дакаастаан, этэҥҥэ тиийэллэригэр Үрдүк Айыыларбытыттан алгыс түһэрэн өйүүллэригэр көрдөһүөҕүҥ.
Владимир Степанов.
Тарҕат:
Ситимнээх ыстатыйалар
Дугуйдаан уһун айаны түстээбит дьикти түүлүн кэпсээтэ
Дьокуускайга «Сахатранснефтегаз» былааҕа күөрэйдэ
Дугуйдаан Омскай кыраныыссатын туораата
Сылгыны иитии үбүлэниитэ улаатыахтаах
Ылбаҕай ырыалаах сылгыһыт, ат баайааччы
Сылгыһыты сууттуурбутун баҕас, дьэ, сатыыбыт...
Улуу суолунан тиһэх айан (Саха сириттэн Лондоҥҥа айан кыттааччытын кытта кэпсэтии)
-55 кыраадыска кулунчук күн сирин көрдө
Сэҥээриилэр
0 Алексеева Елизавета 25.04.2022 17:09
Бу хорсун ,саха уолаттарын сого махтайа,коробун истэбин,Саха ата,Саха киьитэ,тулууртаах,дьулуурдаах буолаллар эбит,ити хорсун быьыы,Икки атахтаагы урдуккэ ,уоруугэ сирдиир.Урун тойон айыы,харыстаа,диэн кордоьобун.Бу хорсун уолу.Дом!,Дом!,Дом!
Ответить
Обновить список комментариев
Санааҕын суруй
Ааккыт-суолгут
Отправить
Отменить
Бүтэһик сонуннар
Дьон
Петр Ноговицын: "Оскуола эйгэтэ - инники олоҕум, кэскиллээх үлэм"
Эрэдээксийэбит бүгүҥҥү ыалдьыта – өрөспүүбүлүкэтээҕи лиссиэйи 2012 сыллаахха бүтэрбит,…
Сүбэ
Дьиэни бырайыактааччы Аина Уларова
Сонуннар
Олоҥхо дьыктаанын «туйгун» сыанаҕа 1000 тахса киһи суруйда
Дьон
Нарыйаана Данилова: "Бойобуой доҕотторун туһугар олоҕун толук уурда"
Уопсастыба
Күнтэгил, Сахат, Аламай
© 2022 KYYM.RU
«КЫЫМ»
Тэрийэн таһаарааччы: “Ситим” медиа-бөлөх ХЭУо
Сүрүн эрэдээктэр:
М.Г. Дегтярева
Эрэдээксийэ аадырыһа: 677027, Дьокуускай к., Киров уул. 18, В блок, 710 оф.
Аан ситим нүөмэрэ:
+7 (914) 820-09-75
Биллэрии өҥөтө:
+7 (924) 367-01-56, +7 (4112) 34-05-03
Реклама өҥөтө:
+7 (914) 280-11-20, +7 (4112) 42-59-47
E-mail : [email protected]
Сибээс, информационнай технология уонна маассабай коммуникация эйгэтин кэтээн көрөр федеральнай сулууспа 08.05.2019 бэлиэтэммит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-75678
|
oscar
|
Николай Денисович Неустроев (15.12.1895—21.07.1929) — саха литэрэтиирэтин төрүттээбит суруйааччылартан биирдэстэрэ, драматург уонна прозаик.
Олоҕун олуктара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
1895 сыл ахсынньы 15 күнүгэр Таатта улууhугap төрөөбүтэ.
Анна Неустроевна(суруйааччы) улахан быраата.
Бастакы үөрэҕин Байаганскай оскуолаҕа ылбыта. 1910-1913 сылларга түөрт кылаастаах Дьокуускай куорат училищетыгар үөрэммитэ. Платон Алексеевич Слепцовы(Ойуунскай) уонна Максим Аммосовтыын кытта үөрэммитэ. Үөрэх сылларын кэмигэр литература куруһуогун үлэтигэр көхтөөхтүк кыттар. Тыйаатырынан умсугуйар - ол бириэмэҕэ приказчиттар дьиэллэригэр уонна туспа дьэлэргэ нууча классиктарын драммаларын саха тылыгар тылбаастаан
туруораччылар.
Бастакы нууччалыы кэпсээнэ «Дикая жизнь» 1915
сыллаахха бэчээттэммитэ, комедия жанрын төрүттээбитэ.
Бастыҥ комедията «Кукаакы Кулуба» 1920 сыллаахха суруллубута. Саха драмтеатра кини суруйбут «Kyhaҕaн тыын» драматынан үлэтин саҕалаабыта (1925). «Балыксыт» кэпсээнэ саха классикaтыгаp киирэр.
Неустроев нуучча литературатын ааҕан суруйааччы буолбут. Нууччалыы кэпсээннэри суруйбутун тэҥэ, өссө революция иннинэ Платон Ойуунускайдыын Н. В. Гоголь «Ревизорун» сахалыы саҥардыспыта. Эдэр caaһыгap 1929 сыл от ыйын 21 күнүгэр ыалдьан өлбүтэ. Дьокуускайга көмүллүбүтэ.
Кинини, Ойуунускайы курдук, эмиэ баһааҕырдан, буржуазнай националист диэн ааттыы сылдьыбыттара. Саха үс бастакы суруйааччыларын үтүө ааттарын төнүннэриигэ профессор Г. П. Башарин улахан өҥөлөөх.
Ю.И.Васильев суруйааччы "Прокажённые","Факир","Торжество смерти" кэпсээннэрин, "До5орбор" уонна нууччалыы суруллубут хоhооннорун дьонугар кэриэс суругун архыыптан ылан кун сирин аан бастаан кордорбутэ.
Бэчээттэммит кинигэлэрэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Талыллыбыт айымньылар. — Дьокуускай, 1947.
Талыллыбыт аиымньылар. — Дьокуускай, 1959.
Талыллыбыт айымньылар. — Дьокуускай, 1985.
Пьесалар, кэпсээннэр. — Дьокуускай, 1987.
Төрөөбүт сирбэр, тапталлаах дьоммор…: Пьесалар, кэпсээннэр, очеркалар, тылбаас, xohooннop, суруктар, бэлиэтээһиннэр, докумуоннар. — Дьокуускай, 1995.
Ылыллыбыт сирэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
«Илин» сурунаал, № 2, 2000
Саха суруйааччылара
Абаҕыыныскай | Алампа | Амма Аччыгыйа | Иван Арбита | Баҕатаайыскай Рафаэль | Болот Боотур | Былатыан Ойуунускай | Чаҕылҕан | Иван Гоголев | Далан | Сэмэн Данилов | Софрон Данилов | Моисей Ефимов | Ефремов Степан Павлович | Күндэ | Дьуон Дьаҥылы | Дьүөгэ Ааныстыырап | Кулантай | Күннүк Уурастыырап | Күн Дьирибинэ | Николай Лугинов | Неймохов Егор Петрович | Николай Неустроев | Неустроева Анна | Өксөкүлээх Өлөксөй | Леонид Попов | Руфов Сэмэн | Тимофей Сметанин | Суорун Омоллоон | Савва Тарасов | Таллан Бүрэ | Тобуроков Петр | Пантелеймон Тулааһынап | Тыаһыт | Харлампьева Наталья | Эллэй | Эрилик Эристиин | Николай Якутскай
Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/w/index.php?title=Неустроев_Николай_Денисович&oldid=372401»
Категориялар:
Дьон алпаабытынан
1895 сыллаахха төрөөбүттэр
Ахсынньы 15 күнүгэр төрөөбүттэр
Таатта улууһугар төрөөбүттэр
1929 сыллаахха өлбүттэр
От ыйын 21 күнүгэр өлбүттэр
Саха суруйааччылара
Навигация
Тус бэйэ туттар тэриллэрэ
Ааккын эппэтиҥ
Ырытыы
Суруйуу тиһилигэ
Бэлиэтэнии
Киир
Аат даллара
Ыстатыйа
Ырытыы
саха тыла
Көрүү
Ааҕыы
Уларыт
Биики-тиэкиһи уларыт
Устуоруйатын көрүү
Эбии
Навигация
Сүрүн сирэй
Рубрикалар
А - Я
Бастыҥ ыстатыйалар
Түбэспиччэ сирэй
Туох буола турара
Тэриллэр
Бикипиэдьийэ:Түмсүү сирэ
Кэпсэтэр сир
Кэнники уларытыылар
Саҥа ыстатыйалар
Көмө
Бу сири өйөө
Сэп-сэбиргэл
Манна сигэнэллэр
Сигэнэр уларытыылар
Билэни угуу
Анал сирэйдэр
Куруук баар сигэ
Сирэй туһунан
Сирэйи цитируйдааһын
Викиданные кэрискэ
Бэчээт/Экспорт
Кинигэни айарга
Маннык PDF киллэр
Бэчээттииргэ аналлаах барыл
Атын омук тылынан
Беларуская
Eesti
Polski
Русский
Українська
Сигэни уларыт
Бу сирэйи бүтэһигин 10:48 1 Ахсынньы 2021 уларыппыт.
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Балаҕан ыйын 9 күнүгэр ZOOM-площадка ситимигэр С.С. Васильев-Борогонскай аатынан улуустааҕы киин библиотека “Албан ааттаах Лөгөйгө” диэн эйэлээх олоҕу түстээбит өркөн өйдөөх Лөгөй Тойоҥҥо анаммыт хоһоон хомуурунньугун сүрэхтэниитин тэрийэн ыытта.
Саха Автономията тэриллибитэ 100, Саха Сирэ Россия государствотын састаабыгар киирбитэ 390 сылын уонна Уус Алдан Бороҕон сэлиэнньэтигэр ыытыллыахтаах VIII Саха Сирин норуоттарын спортивнай оонньууларын көрсө хорсун Улуу киһибит Лөгөй Тойон туһунан хоһоону көҥүл айыы түмүгүнэн “Албан ааттаах Лөгөйгө” хомуурунньук “Кэскил” оҕо бэчээтин кыһатыгар сыһыарыы быһыытынан бэчээттэнэн таҕыста. Бу хомуурунньукка уопсайа 11 көҥүл санаалаах, суруйарга холонор дьон хоһоонноро түмүллэн кииирдилэр.
Подробнее...
"Эйэлээх олоҕу түстээбит өркөн өйдөөх Лөгөй Тойон" ("Албан ааттаах Лөгөйгө" хомуурунньук сүрэхтэниитэ)
Опубликовано: 07 сентября 2021
Просмотров: 292
Саха Автономнай республиката төрүттэммитэ 1️⃣0️⃣0️⃣,
Саха сирэ Россия государствотын састаабыгар киирбитэ 3️⃣9️⃣0️⃣сылын уонна Уус Алдан улууһун Бороҕон сэлиэнньэтигэр ыытыллыахтаах VIII Саха сирин норуоттарын спортивнай оонньууларын көрсө өркөн өйдөөх, Улуу нуучча омугу кытта эйэлээх олоҕу түстээбит Лөгөй Тойон туһунан хоһоону көҥүл айыы түмүгүнэн "Албан ааттаах Лөгөйгө" хомуурунньук "Кэскил" оҕо бэчээтин кыһатыгар сыһыарыы быһыытынан бэчээттэнэн таҕыста.
📖Хоһоон хомуурунньугун сүрэхтээһин балаҕан ыйын 9️⃣күнүгэр 11:00 чаастан ZOOM площадка нөҥүө ыытыллар.
Центральная библиотека Усть-Алданская МЦБС приглашает вас на запланированную конференцию: Zoom.
Тема: Эйэлээх олоҕу түстээбит өркөн өйдөөх Лөгөй Тойон
Время: 9 сент. 2021 11:00 AM Якутск
Подключиться к конференции Zoom
https://us02web.zoom.us/j/87607418744?pwd=MG5ZdjdhbWZpRWhKY1E0N0F2MDFLdz09
Идентификатор конференции: 876 0741 8744
Код доступа: 058286
Кыттыыны ылаллар:
⚜️Хотугулуу-Илиҥҥи Федеральнай университет иһинэн үлэлиир сурук-бичик музейын директора, СР М.К.Аммосов аатынан Государственнай бириэмийэ лауреата, СР норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Уус Алдан улууһун бочуоттаах олохтооҕо Афанасий Васильевич Мигалкин;
⚜️"Полярная звезда" сурунаал кылаабынай редактора, СР суруйааччыларын сойууһун бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, СР культуратын үтүөлээх үлэһитэ Вячеслав Семенович Доллонов;
⚜️СР народнай артыыһа, Уус Алдан улууһун бочуоттаах олохтооҕо Владимир Ильич Заболоцкай;
⚜️"Албан ааттаах Лөгөйгө" хоһоон хомуурунньугун идеятын автора, "Кэскил" оҕо бэчээтин кыһатын сүрүн редактора, суруналыыс Татьяна Ильинична Жиркова;
⚜️Уус Алдан улууһун баһылыгын солбуйааччы Михаил Васильевич Борисов;
⚜️Уус Алдан улууһун культураҕа управлениетын начальнига Иннокентий Иннокентьевич Аммосов;
⚜️Иван Николаевич Жирков аатынан Дүпсүн орто оскуолатын директоры үөрэх-методическай чааһыгар солбуйааччы, саха тылын уонна литературатын учуутала, СР үөрэхтээһинин туйгуна Ньургуйаана Алексеевна Сивцева;
⚜️Лөгөй нэһилиэгин баһылыга Марк Васильевич Местников, ⚜️Тустаах предметтары дириҥэтэн үөрэтэр Лөгөй орто оскуолатын үөрэнээччилэрэ;
⚜️II Лөгөй нэһилиэгин баһылыга Иннокентий Иннокентьевич Троев;
⚜️РФ уопсай үөрэхтээһинин бочуоттаах үлэһитэ, РФ Президенын Гранын хаһаайына, педагогическай үлэ ветерана Валентина Ивановна Бурнашева;
⚜️Уус Алдан улууһун С.С.Васильев-Борогонскай аатынан улуустааҕы киин библиотека "Алгыс" кыраайы үөрэтэр отдел сэбиэдиссэйэ Ольга Николаевна Павлова;
⚜️Уус Алдан улууһун С.С.Васильев-Борогонскай аатынан улуустааҕы киин библиотека электроннай ресурса отделын библиотекара Марианна Александровна Сергеева;
⚜️ Улуу өбүгэбит Лөгөй Тойон туһунан тэрээһини киирэн истиҥ, сэргээҥ, сэҥээриҥ! 🙌🏻🙌🏻🙌🏻
Центральная библиотека Усть-Алданская МЦБС приглашает вас на запланированную конференцию: Zoom.
Тема: Эйэлээх олоҕу түстээбит өркөн өйдөөх Лөгөй Тойон
Время: 9 сент. 2021 11:00 AM Якутск
Подключиться к конференции Zoom
https://us02web.zoom.us/j/87607418744?pwd=MG5ZdjdhbWZpRWhKY1E0N0F2MDFLdz09
Идентификатор конференции: 876 0741 8744
Код доступа: 058286
Поздравляем наших дорогих коллег!
Опубликовано: 22 июня 2021
Просмотров: 266
Зав. Суоттунской модельной библиотеки Черкашину Раису Николаевну с Почетным Знаком «За вклад в социально-экономическое развитие Усть-Алданского улуса»
Подробнее...
Улуустааҕы “Куорсун – 2021” литературнай күрэc БАЛАҺЫАННЬАТА Саха автономията тэриллибитэ 100 сылыгар, улууспутугар ыытыллар 8-с Спортивнай оонньууларга ананар
Опубликовано: 16 июня 2021
Просмотров: 280
Тэрийээччилэр: Уус – Алдан улууһун культуратын управлениета, улуустааҕы кииннэммит библиотека тиһигэ, Сэһэн Ардьакыап аатынан улуус историятын түмэлэ, Кулантай аатынан литературнай түмэл.
Сыала-соруга:
- айар дьоҕуру сайыннарыы, төрөөбүт төрүт тылынан суруйууну көҕүлээһин;
- саҥа дьоҕурдаах дьону арыйыы;
- төрөөбүт дойдуга тапталы, бэриниилээх буолууну иҥэрии;
- спорду тарҕатыы.
Ыытыллар бириэмэтэ: 2021 сыл бэс ыйын 16 күнүттэн балаҕан ыйын 1 күнүгэр диэри.
Кыттааччылар: республика араас муннугар олорор Уус Алдантан төрүттээх уонна улууска олорор 18-тан үөһэ саастаах айар дьон.
Айымньы жанра: рифмалаах хоһоон, кэпсээн, сценка;
Тиэмэтэ:
- төрөөбүт төрүт түөлбэҕэ тапталы, киэн туттууну көрдөрүү;
- спорду өрө тутуу.
Дьүүл тосхоллоро: айымньы киэбин уонна сурук үгэһин туттуу, тиэмэ сонуна, арыллыыта, айымньы номоҕо, тыла - өһө, кэпсиир утума, сюжеты оҥоруу.
Уопсай ирдэбиллэр:
1.Кыттааччы айымньытын А-4 илиискэ 14-тээх сахалыы шрибинэн бэчээттээн ыытар (сахалыы шрифт булгуччулаах);
2.Айымньы электроннай вариана булгуччулаах;
3.Айымньы иннигэр ааптар толору аата, псевдонима, телефонун нүөмэрэ, электроннай почтата, айымньытын аата суруллар;
4.Кыайыылахтар айымньылара Уус Алдан электроннай библиотекатыгар киириэхтэрэ.
Кыайыылаахтарга анал дипломнар, бириистэр, кыттыылаахтарга туоһу суруктар туттарыллыахтара.
Үлэлэри балаҕан ыйын 1 күнүгэр диэри маннык аадырыска ылабыт: Бороҕон с., Румянцева уул., 12, С.С. Васильев-Борогонскай аатынан улуустааҕы киин библиотека, билсэр тел.: 89142932129 (Заболоцкай Дьулустан Михайлович) 89142910715 (Аммосова Галина Владимировна), электроннай почта аадырыһа: Этот адрес электронной почты защищён от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра..
Конкурс тематических плакатов
Опубликовано: 08 июня 2021
Просмотров: 287
Участвуйте в онлайн конкурсе рисунков и наглядных плакатов «Здоровое дыхание»
Опубликовано: 31 мая 2021
Просмотров: 282
БИБЛИОТЕКА — БИЛИИ-КӨРҮҮ ХРАМА. Россия үрдүнэн библиотека күнүгэр аналлаах Уус-Алдан кииннэммит библиотека тиһигин специалистэрэ бэлэмнээбит, улэлэспит кинигэлэрин туһунан электроннай библиотекаҕа киирэн ааҕаргытыгар, ютуб каналга көрөргүтүгэр ыҥырабыт.
Опубликовано: 27 мая 2021
Просмотров: 253
УУС АЛДАН УЛУУҺА
Усть-Алданский улус по пути становления местного самоуправления. https://e.uacbs.ru/cbselib/kraeved/aboutulus/uaomsu2008/mobile/index.html#p=1
Үйэлэри өтө көрөн. https://e.uacbs.ru/cbselib/kraeved/aboutulus/yeleri%20ete%20keren/mobile/index.html#p=1
Уйгу сирэ Уус-Алдан. https://e.uacbs.ru/cbselib/kraeved/aboutulus/uigu%20sire/mobile/index.html#p=1
Мүрү нэһилиэгин уулуссалара. Бороҕон сэлиэнньэтэ төрүттэммитэ 80 сылыгар ананар
Подробнее...
К Общероссийскому Дню Библиотек, представляем подборку видео-материалов с участием библиотекарей МКУ "Усть-Алданская МЦБС" - "Библиотекарь в эфире". Источник: ютуб канал «Усть-Алданская библиотека»
Опубликовано: 27 мая 2021
Просмотров: 287
Доклады, беседы:
https://youtu.be/7l7P5_BosdE?list=PL0p0zjUzXZW9zS-9DoI1lRjdgwaLGjsX9
- "В.В. Никифоров-Саха сиригэр бастакы босхо библиотеканы тэрийээччи". Беседаны оҥордо дьиэ кэргэнинэн оҕо уонна ыччат ааҕар киинэ - "Сыккыс" библиотека кыл. библиотекара Анна Николаевна Готовцева.
Подробнее...
Поздравительные видео-обращения в честь Общероссийского Дня библиотек!
"Квиз от Сбера"
Республиканская научно-практическая конференция, посвященная 155-летию со дня рождения В.В.Никифорова – Кюлюмнюр
|
oscar
|
Тэрийэн таһаарааччылар: «Сахамедиа РИИХ АО». Сибээскэ, информационнай технологияҕа уонна маассабай коммуникацияҕа кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77 — 74960 (25.01.2019)
Edersaas.ru саайт матырыйаалларын толору эбэтэр быһа тардан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперсыылка ирдэнэр. Хаартыскалары, видео-устуулары, онтон да атын мультимедийнэй матырыйааллары эрэдээксийэттэн суругунан көҥүлэ суох туһанаргыт бобуллар.
|
oscar
|
Тэрийэн таһаарааччы: “Саха өйүн-санаатын баайын уонна култууратын сырдатар-чинчийэр киин” кэмиэрчэскэйэ суох автономнай тэрилтэ.
Сибээһи, информационнай технологияны уонна маассабай коммуникацияны кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС77-79595 (07.12.2020)
Сүрүн эрэдээктэр - тыл билимин хандьыдаата Ангелина Афанасьевна Кузьмина
Аадырыспыт:
Дьокуускай куорат, ул. Подгорная 17Б
элэктириэн буоста: [email protected]. төлөпүөн нүөмэрэ: 89142681196
6+
sakhaetigentyla.ru саайт матырыйаалын толору эбэтэр кылгатан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперссылка ирдэнэр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тохсунньу 24 — Москубаҕа «Ромэн» тыйаатыр олохтоммут, билигин үлэлиир сыгаан тыйаатырдарыттан саамай кырдьаҕастара.
ОлунньуПравить
Олунньу 1 — Союзкино киин фабрика арыллыбыт (билигин «Мосфильм»).
Олунньу 3 - 9 — Саха сирин сир үлэһиттэрин Бастакы сийиэстэрэ буолбут. Сири олохтооһун сүрүн боппуруостара көрүллүбүттэрэ.
Олунньу 3 — бу күнтэн олунньу 9 күнүгэр диэри Саха сирин сир үлэһиттэрин Бастакы сийиэстэрэ буолбут. Сири олохтооһун сүрүн боппуруостара көрүллүбүттэр.
Олунньу 8 — Үөрүүлээх быһыыга-майгыга Ииндийэ саҥа киин куората Саҥа Дели аһыллыбыт.
Олунньу 13 — Ииндийэ киин куората Калькуттаттан Саҥа Делигэ көспүт.
Олунньу 18 — Саха АССР Совнаркома тыа хаһаайыстыбаны мехснизациялыыр туһунан уураах ылбыт. МТСтары тэрийэргэ соруммуттар. Бу уурааҕынан маҥнайгы МТСтар Абаҕаҕа (Өлүөхүмэ) уонна Намҥа тэриллибиттэрэ. Нам МТС директорынан Винокуров И.Е. анаммыта.
Муус устарПравить
Муус устар 23 — Саха АССР Совнаркома "Өлүөнэттэн Бүлүүгэ диэри суол тутарга" диэн уураах ылбыта.
Ыам ыйаПравить
Ыам ыйын 20 — ВЦИК уурааҕынан маҥнайгытынан:
…национальнай оройуоннар тэриллибиттэрэ: Аллайаха, киинэ Аллайыаха; Муома, киинэ Муома өрүс төрдүгэр; Өймөкөөн, киинэ Өймөкөөн; Саккырыыр, киинэ Дьандабыл үрэххэ; Төмтөөн, киинэ Нагорнай бөһүөлэк; Томпо, киинэ Томпо өрүскэ; Уус-Маайа, киинэ Уус-Маайа; Усуйаана, киинэ Хаһаачыйа; Учур, киинэ Учур өрүс төрдүгэр; Аллараа Халыма, киинэ Нижнеколымскай. …иккиһинэн Бүлүү-Марха оройуон киинэ Улуу Тоҕой диэн сиргэ көһөрүллүбүтэ. Тукулаан оройуонун киинэ Томмот куоракка көһөрүллүбүтэ уонна аата Томмот оройуона диэн буолбута. …үсүһүнэн: Саха АССР тас чэрчитэ бигэргэммит. …төрдүһүнэн: Илиҥҥи долгота 78° уонна 133° меридианнар икки ардыларыгар сытар Хоту океан арыылара Саха АССР сирдэринэн бигэргэммиттэрэ.
Бэс ыйаПравить
Бэс ыйын 25 — Горнай улууһа үөскээбит.
АлтынньыПравить
Алтынньы 12 — Бразилияҕа Рио-де-Жанейро куоратын символа буолбут Христос Толуйааччы статуята аһыллыбыт.
Алтынньы 15 — Чурапчыга «Саҥа олох» хаһыат бастакы нүөмэрэ тахсыбыт.
СэтинньиПравить
Сэтинньи 7 — Мао Цзэдун Кытайга сэбиэскэй өрөспүүбүлүкэни тэрийбит. Бу өрөспүүбүлүкэ хомуньуустар хонтуруоллуур Кытай сорох оройуоннарыгар үс сыл, 1934 сыллаахха диэри, үөскүү сылдьыбыт. Онтон хомуньуустар «Уһун Айаҥҥа» турунан хоту көспүттэрэ.
Сэтинньи 13 — «Дальстрой» тэриллибит — Халыма өрүһүн үөһээ тардыытыгар хаайыылаахтары үлэлэппит, суол уонна бырамыысыланнас тутуутунан дьарыктаммыт трест. «Дальстрой» 1930—1950 сылларга ССРС Хотугулуу-Илиҥҥи өттүн туһаҕа киллэриинэн, чуолаан кыһыл көмүс хостооһунунан, дьарыктаммыта. Саха АССР хотугулуу-илиҥҥи оройуоннара «Дальстрой» территориятыгар киирэр этилэр.
АхсынньыПравить
Ахсынньы 5 — Москубаҕа Киристиэс Өрүһүйээччи таҥара дьиэтэ (Храм Христа Спасителя) тоҕо тэптэриллибит.
ТөрөөбүттэрПравить
Охлопков Василий Егорович - сүүрүк, Саха сирин рекордсмена
Олунньу 1 — Борис Ельцин — Арассыыйа бастакы бэрэсидьиэнэ (1991—1999).
Тохсунньу 10 — Кладкин Василий Михайлович (10.01.1931—27.05.2003) — Социалистическай Үлэ Геройа.
Кулун тутар 6 — Кочнев Валерий Пантелеймонович — педагогическай наука доктора, профессор,
Кулун тутар 19 — Кондратьев Аким Андреевич (19.03.1931—2001) — учуутал, поэт, суруналыыс.
Ыам ыйын 1 — Корякин Иннокентий Дмитриевич - саха живописеһа,
Ыам ыйын 1 — Ермолаев Рафаэль Дмитриевич - Баҕатаайыскай Рафаэль - саха суруйааччыта, поэт. Ойуунускай аатынан бириэмийэ лауреаата. ССРС суруйааччыларын сойууһугар 1962 с. киирбит.
Атырдьах ыйын 15 — Таривердиев Микаэл — сэбиэскэй уонна российскай композитор РСФСР норуот артииһа (1986).
Атырдьах ыйын 18 — Сивцева Надежда Сергеевна — саха уонна нуучча тыллара Саха сирин суруйааччыларын айар үлэлэригэр ирээттэрин, тыллар алтыһыыларын үөрэппит чинчийээччи, филология билимин кандидата.
Балаҕан ыйын 14 — Егоров Семен Степанович, олоҥхоһут, ырыаһыт, чабыргахсыт
Алтынньы 3 — Ара Безродных — мэдиссиинэ дуоктара, бэрэпиэссэр, Саха АССР билимин үтүөлээх диэйэтэлэ. Кини салалтатынан СГУ мэдиссиинэҕэ факультета билимҥэ бигэ ситиһиилэммитэ, идэни кытта ситимнээх ыарыылары чинчийии киэҥ далааһыннаахтык барбыта
Алтынньы 17 — Москуба уобалаһыгар Анатолий Приставкин (11.07.2008 өлб.) — суруйааччы, суруналыыс, түмэт дьайыксыт.
Ахсынньы 18 — Босиков Николай Афанасьевич (18.12.1931—2008) — поэт, сэһэнньит.
ӨлбүттэрПравить
Захаров Тимофей Васильевич — Чээбий (1866 — 1931), аатырбыт олоҥхоһут.
Алтынньы 14 — Иван Кондаков — Саха сиригэр Бүлүү куоратыгар төрөөбүт синтетиичэскэй эрэһиинэни оҥоруу ньыматын бастакынан тобулбут биллиилээх хиимик-учуонай.
Сэтинньи 12 — Виктор Васильев — Илин Сибиир омуктарын олохторун-дьаһахтарын чинчийбит этнограф, Аан дойду бастакы сэриитин кыттыылааҕа.
|
oscar
|
“Кыым” хаһыат сэтинньи 25 күнүгэр кыстык хаамыыта, өйөбүл көрүллүүтэ хайдах баран иһэрин, туох уустук-кыһалҕа баарын билсээри “Кыстыкка бэлэм, бүгүҥҥү турук хайдаҕый?” диэн “Ил Түмэн” хаһыат,...
Мелиорацияны сөргүтэргэ уолдьаста
“Кыым” хаһыат бүгүн, сэтинньи 25 күнүгэр, “Ил Түмэн” хаһыат, Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ кыттыылаах “Кыстыкка бэлэм, бүгүҥҥү турук хайдаҕый?” диэн кыстыкпыт хайдах баран иһэрин, туох...
Ленскэйгэ саҥа ньирэй хотонун үлэҕэ киллэрбиттэр
Ленскэй куорат «Батамайское» хааччахтаммыт эппиэтинэстээх тэрилтэтэ ньирэйи төлөһүтэр 200 миэстэлээх хотону үлэҕэ киллэрбит. 1000 кв. миэтирэ иэннээх эбийиэги урукку көтөр дьиэтин оннугар...
Фермердэртэн алтынньыга үүт туппаттар диэн сымыйа холуннарыыга харда
Бассаап ситимигэр 2022 сыл алтынньы ый 9 күнүгэр бааһынай хаһаайыстыбаттан үүтү соҕотуопкалыыр тэрилтэ үүтү туппакка олорорун туһунан, онон сибээстээн холмогуор боруода ынахтардаах бааһынай...
Оттооһун туруга: былаан 61%-на туолла...
Туох кистэлэ кэлиэй, кэлиҥҥи сылларга тыа хаһаайыстыбатыгар, чуолаан оттооһуҥҥа, ыарахан дьыллар үүннүлэр. Бүтэһик үс-түөрт сылга кураан дьыллар турбуттара. Сыл аайы ардаҕы кэтэһэн-манаһан биэрэрбит...
Николай Афанасьев: Уу сутугар олорон биэримиэххэ
Быйылгы кыстыгы биир да ынах сүөһүнү, сылгыны өлөрбөккө, сутаппакка, ырыарбакка туоратарга өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 443,88 тыһ. т оттонуохтаах, 30,2 тыһ. сенаж, 12,88 тыһ. сиилэс бэлэмнэниллиэхтээх. Бу...
Үөһээ Бүлүү улууһун Ыҥырыы суруга
Өрөспүүбүлүкэ салалтатыгар, тыа сирин бары олохтоохторугар Арҕаа дойдулар сааҥсыйалара күн-түүн улаатан, ыган иһэринэн, Украинаҕа ыытыллар анал эпэрээссийэ хаһан бүтэрэ биллибэтинэн сибээстээн,...
Куокуйга 50-тан тахса сүөһүлээх улахан хаһаайыстыба кыстыыр ото суох хаалла
Бүгүн биһиэхэ Кэбээйи улууһун Куокуй нэһилиэгиттэн, оттуур ходуһата ууга баран, элбэх сүөһүлээх кэтэх хаһаайыстыбатын кыайан кыстаппат турукка киирбит Василий Ноговицын кыыһа суруйда. Тыҥаабыт...
Тыа хаһаайыстыбатыгар бүддьүөт 15 бырыһыанын!
Үөһээ Бүлүүттэн хаһыат актыыбынай ааҕааччыта, уопсастыбаннай кэрэспэдьиэн, үлэ бэтэрээнэ И.Н. Харитонов төлөпүөнүнэн “Быйыл өрөспүүбүлүкэ 100 сылын туолбут улахан эппиэттээх сыла. Дойду салалтата...
Үүт былаана 54,7% туолла
Өрөспүүбүлүкэҕэ үрүҥ илгэни үрүлүтүү тэтимнээхтик бара турар. Атырдьах ыйын 8 күнүнээҕи дааннайынан 33906,3 туонна үүтү ыабыттар, ол эбэтэр сыллааҕы былаан 54,7% туолбут. Быйыл 62 000 туонна үүтү...
Ыанар ынах харчыта сылга иккитэ төлөнөрө төннүөхтээх
2022 сылга ыанар ынах төбөтүгэр бэриллэр 35 тыһыынча, эдэр туҥуй сүөһүлэр төрөөн ынахха көһөллөрүн учуоттаан, 2021 сыллааҕы курдук икки төгүл бэриллэрэ табыгастаах.
Турук билиҥҥитэ этэҥҥэ
Ханна даҕаны дьон ходуһаҕа киирэн, от үлэтэ саҕаланна. “Туймаада” Агроходинг” АУо биэс хаһаайыстыбата ыһыы үлэтин түмүктээн, оттооһун үгэнигэр сылдьаллар. Үлэ хаамыыта хайдах салаллан эрэрин тэрилтэ...
Баһылыктар сүрүн соруктара – тыа хаһаайыстыбата
Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 445 нэһилиэк баһылыга баар. Бассаапка баһылыктар бөлөхтөрүгэр тыа хаһаайыстыбатын тиэмэтин таарыйдахпына, бөлөххө баар кэллиэгэлэрим, 1-2 киһиттэн ураты, отой норуокка тыын...
Ыанньыксыт Владимир Михайловка Үлэ Дьоруойун үрдүк аата иҥэрилиннэ
Муус устар 29 күнүгэр Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Владимир Путин судаарыстыба уонна норуот иннигэр сүҥкэн үтүөлэрин иһин биэс киһиэхэ Үлэ Дьоруойун аатын иҥэрэр туһунан Ыйаах таһаарда.
Кэтэх ынахтаах тыа дьонугар сорохтор тоҕо “тааллара кырыыламмытын” өйдөөбөппүн
Чурапчыттан Уйбаан Пономарев Республика Ил Дархана Айсен Сергеевич Николаев аатыгар Аһаҕас суругун сиһилии аахтым. Биһиги бары даҕаны тыа хаһаайыстыбатыгар бэрт уһуннук үлэлээбит дьоммут,...
Өлөөн олохтооҕо Семен Ефремов хоруолук иитиитин баһылаабыт
Семен Ефремов Өлөөннөөҕү дьиэ-уот, коммунальнай өҥө хаһаайыстыбатын тэрилтэтигэр слесарь-сантехнигынан үлэлиир. Ааспыт сылга кини сүрүн үлэтин таһынан, эһэтин урукку дьарыгын утумнаан, хоруолук...
Ил Дархан ынахтаах ыалы өйүүр ньымата сөптөөх уонна табыгастаах
Уйбаан Пономарев, бэл, сопхуос саҕанааҕыттан да ордон, билигин комбикорм, сиилэс, сенаж бэриллибэтин үрдүнэн Саха сиригэр биир ыанар ынахтан 2500-3000 лиитэрэ үүтү ыан, сымыйа «Гиннес рекордун»...
Абый улууһугар ынах сүөһү, сылгы ахсаана элбиир
Абый улууҺугар 2022 сылга 19 бааҺынай-фермерскай хаҺаайыстыба уонна 3 агрооскуола олохтоох бородууксуйаны оҥорон таҺаарыыга үлэлэҺэллэр. Маны таҺынан, 113 тус көмөлтө хаҺаайыстыба баар. Бу күннээҕи...
«Дьөhөгөй» ТХПК саха сылгытын көрүҥүн бастыҥ ууһатааччы аатын сүктэ
Хаҥалас улууһун экэниэмикэтин сүрүн хайысхатынан тыа хаһаайыстабата буолар. Ынах уонна сылгы сүөһүнү иитии нэһилиэнньэни иҥэмтэлээх аһынан хааччыйарга төһүү буолар. Нөмүгү нэһилиэгин «Дьөhөгөй»...
Михаил Никифоров: тыа хаһаайыстыбатыгар улахан уларыйыы тахсыаҕа
М.В. Никифоров СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччытынан анаммыта сылтан орто. Саҥа салайааччы үлэтин 1-2 сыл билсиэхтээх диир буоллахтарына, кини хара маҥнайгыттан Ил Дархан...
Мииринэйгэ арҕаа эҥэр тыатын хаһаайыстыбатын кэскилин торумнаатылар
Саха сирин арҕаа эҥэрин (Түөрт Бүлүү улуустара, Мииринэй, Ленскэй, Өлөөн, Анаабыр) тыатын хаһаайыстыбатын сайдыытыгар туһааннаах, үрдүк таһымнаах, киэҥ ыҥырыылаах мунньахтар, төгүрүк остуоллар...
Кэлии от хаачыстыбатыттан сиэттэрэн кэпсэтии
Томпо улууһун Кириэс Халдьаайытыгар бааһынай хаһаайыстыбалаах Т.Т. Охлопков Забайкальеттан 32 (43 – Д.Е.) туонна оту атыылаһыннарбыта, сороҕо сүөһү сиэбэт гына мөлтөх, талахтаах кэлбитин туһунан...
Ил Дархан тыа хаһаайыстыбата сайдарын туһугар соруктары туруорда
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана Айсен Николаев кэлэр үс сыл иһигэр тыа хаһаайыстыбатын сайдыытыгар ордук суолталаах хайысхалары быһаарда. Маны олоххо киллэрии былааннара миниистирдэр кабыныаттарын...
Эһиил Үөһээ Бүлүүгэ үүт харчыта үүт туттарааччыга быһа барыаҕа
Үөһээ Бүлүү улууһун планеркатыгар ТХУ начаалынньыга С.И. Иванов 2022 сылга үүт соҕотуопкатын тэрийии механизмыгар уларытыы киллэрэр былааннааҕын эттэ. Ол курдук, ТХМ-тан кэлэр үүт субсидиятын үүт...
Көмө саҥа ньымалара: барыллаан түмүк тугу көрдөрдө?
Ил Түмэҥҥэ “СӨ судаарыстыба т/х өйүүр боломуочуйатын олохтоох бэйэни салайыныы оройуоннарыгар, куораттарыгар биэрии туһунан” сокуон олоххо киириитин, чопчута, сүөһү иитиитигэр судаарыстыба...
Страница 1 из 5
В начало
Назад
1
2
3
4
5
Вперёд
В конец
Бүтэһик сонуннар
Спорт
Маҥнайгы мэйджор
“World Marathon Majors” диэн улахан марафоннар сиэрийэлэригэр эр-биир кыттыбыт уонна…
Уопсастыба
Үлэбэр бырааһынньыкка курдук кэлэрбиттэн үөрэбин, дьоллонобун
Уопсастыба
Үүнэ-сайда тур, тапталлаах ЛИССИЭЙБИТ!
Сонуннар
Атах тымырын ыарыытын, баалаппакка, кэмигэр эмтэниҥ!
Дьон
Этитиинэн суруйар эдэр прозаик Сардаана Корякина бастакы кинигэтэ таҕыста
© 2022 KYYM.RU
«КЫЫМ»
Тэрийэн таһаарааччы: “Ситим” медиа-бөлөх ХЭУо
Сүрүн эрэдээктэр:
М.Г. Дегтярева
Эрэдээксийэ аадырыһа: 677027, Дьокуускай к., Киров уул. 18, В блок, 710 оф.
Аан ситим нүөмэрэ:
+7 (914) 820-09-75
Биллэрии өҥөтө:
+7 (924) 367-01-56, +7 (4112) 34-05-03
Реклама өҥөтө:
+7 (914) 280-11-20, +7 (4112) 42-59-47
E-mail : [email protected]
Сибээс, информационнай технология уонна маассабай коммуникация эйгэтин кэтээн көрөр федеральнай сулууспа 08.05.2019 бэлиэтэммит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-75678
|
oscar
|
Бу ыстатыйаҕа Уон алтыс сайыҥҥы олимпийскай оонньуу ыстатыйа иһинээҕитэ көһөрүллүөхтээх уонна онтон утаарыы туруоруллуохтаах.
Бу ыстатыйалары холбоон көмөлөһүөххүн сөп.
Өскө холбооһун тоҕоостооҕун ырытыы булгуччулаах буоллаҕына, бу халыып оннугар {{Холбуурга}} халыыбы туруор уонна Бикипиэдьийэ: Холбуурга сирэйгэ туһааннаах суругу эбэн кулу.
|
oscar
|
“Бигэ” хампаанньа натрий гипохлоритын тарҕатыыны саҕалаата. 5-7 %-наах “гипохлорит натрия” суурадаһын сыстыганнаах ыарыы тарҕаммыт сирин, дьиэни-уоту дезинфекциялыырга туттуллар. Натрий гипохлоритын ууга суурайарга 1:20 өлүүлээн оҥоһуллар. Ол аата 1 лиитэрэ натрий гипохлоритыгар 20 лиитэрэ уу кутуллар. Суурадаһын 1 л. – 125 солк. 5 л. – 595 солк. Дезинфекциялыырга бэлэмнэммит суурадаһын 5...
Сонуннар | 27.03.2020 | 16:42
БКЭ болдьоҕо көстө
Быйыл биир кэлим эксээмэни эрдэ туттарыы болдьоҕо көстө. Ол курдук, коронавирус тарҕаммытынан сибээстээн, биир кэлим эксээмэннэр уонна 11-ис кылааһы бүтэрэр судаарыстыбаннай эксээмэннэр, эрдэ туттарыллар болдьохторо урут кулун тутар 20 күнүттэн муус устар 13 күнүгэр диэри эбит буоллахтарына, эксээмэни туттарыы сүрүн кэмигэр, ыам ыйын 25 күнүттэн бэс ыйын 29 күнүгэр, көһөрүлүннүлэр....
Сонуннар | 26.03.2020 | 18:38
Оптуобус сырыыта уларыйда
Кулун тутар 24 күнүттэн «ЯПАК» МУТ куорат таһынааҕы нэһилиэктэргэ оптуобус айаныгар быстах болдьоххо уларытыылары киллэрэрин туһунан иһитиннэрэр. Дьокуускай куорат уокуруктааҕы дьаһалтата иһитиннэрэринэн, кулун тутар 24 күнүттэн муус устар 10 күнүгэр диэри, 102,103,107,109,111 нүөмэрдээх маршруттарга уларыйыылар киирдилэр. Оптуобус сырыытын уларытыы айанньыт ахсаана кыччаабытыттан таҕыста. Изменения в расписании пригородных автобусных маршрутов: №...
Сонуннар | 26.03.2020 | 10:59
Атыы-эргиэн кииннэрэ сабыллаллар, оптуобус сырыыта аҕыйыыр...
Коронавирус тарҕаныытын уодьуганныыр өрөспүүбүлүкэтээҕи штаб мунньаҕа буолан ааста. Ол түмүктэрин Ил Дархан Айсен Николаев, Дьокуускай баһылыга Сардаана Авксентьева уонна өрөспүүбүлүкэ кылаабынай санитарнай бырааһа Маргарита Игнатьева брифиннэригэр кэпсээтилэр: Ол курдук, бу кэлэр субуотаттан аныгыскы бэнидиэнньиккэ, ол аата муус устар 6 күнүгэр диэри Саха сирин үрдүнэн атыы-эргиэн кииннэрэ, фитнес саалалар, косметология салоннара,...
Сонуннар | 25.03.2020 | 21:57
Кэлэр нэдиэлэ – уһун өрөбүллэр
Арассыыйа үрдүнэн коронавирус тарҕаммытынан сибээстээн, үрдүк таһымнаах бэлэм буолуу эрэһиимэ бүрүүкээн турар. Бүгүн киэһэ, кулун тутар 25 күнүгэр, дойдубут бэрэсидьиэнэ В.В.Путин телевидение киин ханаалларынан быһа эфиргэ таҕыста. Кини этиитин сүрүн тезистэрин аахтахха маннык: Аан дойду экономиката улахан охсууну ылар балаһыанньаҕа киирдэ.“Арассыыйаҕа коронавирус маассабайдык тарҕаныытын тутабыт”, - диэтэ. Арассыыйа коронавируһу утары...
Сонуннар | 19.03.2020 | 08:27
Сонуннар
«ЯПАК» саҥа салайааччыланна Дьокуускай куорат суолга управлениетын салайааччыта “ЯПАК” МУТ дириэктэрин дуоһунаһыгар куонкуруһу кыайда. Куонкуруска Валерий Домотовтан ураты өссө аҕыс киһи кыттыбыта. Санатар буоллахха, бу тэрилтэни урут Сергей Максимов салайан кэлбитэ. Дьиэлэри дезинфекциялааһын саҕаланна Дьокуускай куоракка Салайар хампаанньалар элбэх киһи олорор дьиэлэригэр коронавируһу утары профилактическай тэрээһин быһыытынан санитарнай чэбдигирдиигэ киирдилэр....
‹
1
2
...
122
123
124
125
126
127
128
129
130
›
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
1944 сыллааҕы Кыhыҥҥы Олимпия оонньуулара Италия Кортина д'Ампеццо куоратыгар буолуохтаах этилэр. Иккис аан дойду сэриититтэн сылтаан буолбатахтара.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
“Дьиҥ поэзия уонна соруйан өйүнэн эрчиллэн оҥоһуллубут поэтическай буола сатыыр поэзия атын атыттар” диэни кулгааҕым уһугунан истэн аһарбыттааҕым. Бэргэнник да эппиттэр. Этии ис хоһооно хайа эрэ өттүнэн бүгүҥҥү сэһэргэһиибэр чугас курдук. Айылҕаттан артыыс буоларга ананан төрөөбүт артыыс уонна артыыс буола сатыыр артыыс эмиэ атын-атыттар...
СӨ үтүөлээх артыыһа, култуура туйгуна Дьулустаан Семеновтыын сэһэргэһиэх санаам кэлбитэ ыраатта. Кэпсээннээх-ипсээннээх, дьээбэтэ киирдэҕинэ, дьээбэлээх уонна киһи артыыстаахпын диир артыыһа дии саныырым. Саныыбын даҕаны. Айар үлэтин, дьиэ кэргэнин уонна дьылҕа туһунан үгүһү сэһэргэстибит.
– Сыанаҕа көрдөххө, быдан уһун, киппэ көрүҥнээх киһи курдуккун. Онтум...
– Онтукам кыра баҕайы киһи эбиккин диэ (күлэр). Баара-суоҕа 168 см. уһуммун.
– Эйигин кытта сирэй көрсөн кэпсэппэтэрбин да, тоҕо эрэ улгум, судургу майгылаах киһи саныыбын. Баар диэтэххинэ – баар, суох диэтэххинэ – суох.
– Туох диэххэ сөбө буолла?.. Оннук курдук. Көнөтүнэн сыһыаннаһарбын сөбүлүүбүн. Аһара көнөтүк этэн, дьону өһүргэтиэхпин сөп. Саха киһитин сиэринэн “баары баарынан, суоҕу суоҕунан” сылдьабын.
– Аны туран, тыаттан оту-маһы кытта тустан, субу киирэн кэлбит киһи курдук көрүҥнээххин. Өһүргэммэт инигин?
– Туохтан өһүргэниэхпиний? Тыа оҕото буоллаҕым. Үөһээ Бүлүү Өрдөөх диэн баара-суоҕа сүүрбэччэ ыаллаах учаастагар үөскээбитим, улааппытым. Өрдөөхтөн биирдэ Москубаҕа баар буола түспүтүм. Ол эппэр-хааммар иҥэн хаалбыт буолуон сөп.
– Артыыстыыр талааныҥ хаһааҥҥыттан биллэн барбытай: букатын кыраҕыттан артыыс буолабын диэн муннукка ытаабыт киһигин дуу, эбэтэр түбэһиэх талан кэбиспит идэҥ дуу?
– Түбэһиэх диэххэ сөп. Дьылҕа Хаан диэн баар быһыылаах. Оскуоланы бүтэриэхпэр диэри биирдэ даҕаны сыанаҕа тахсан көрбөтөх киһибин. Түмүктүүр кэнсиэр тэрийиэххэ диэн буолла. Оҕо барыта тугу эрэ гынар: ким эрэ ыллыыр, ким эрэ үҥкүүлүүр. Мин туохха да талааным суох курдук. “Саҥарар-иҥэрэр соҕускун. Чэ, монологта аах”, -- диэтилэр. Аны мин монолог диэн тугун билбэппин. “Туоххутуй ол?” диэтим. “Петросяннаах курдук кэпсээн кэпсиигин. Ол онтон дьон күлүөхтээх”, -- диэн судургутук быһааран кэбистилэр. Мин дьолбор, ол кэмҥэ СӨ үтүөлээх артыыһа О.В. Григорьева биһиги кулууппутугар үлэлиирэ. Кини дьарыктаан, эрчийэн бэлэмнээтэ. Биир күн иһигэр дэриэбинэ “звездата” буолан хааллым. Соһуйуу бөҕөнү соһуйбуттара. “Хайдах баччааҥҥа диэри чуумпутук сырыттыҥ?” диэбиттэрэ. Ити сааһыгар улууска көр-күлүү күрэҕэр Гран-при буолбутум. Аны туран, Щепкин училищетыгар тута Москубаттан хамыыһыйа кэлбитэ.
—Дьэ эрэ... Холоннуҥ?
– Артыыс буолар улахан баҕам суоҕа. Ольга Васильевна ийэбэр этэн, эппиккэ дылы, күүстэринэн хаайан кэриэтэ “холонон көр” диэн ыыттылар. Баҕар, аармыйаҕа сулууспалаан баран, үргүлдьү хаалан байыаннай буолуом эҥин диэн санаталыы сылдьыбытым. Ылан кэбистилэр. Инньэ гынан күн бүгүҥҥэ диэри бу артыыстыы сылдьабын.
– Үөрэххин бүтэрэн кэлээккин кытта эйигин Үүнэр көлүөнэ тыйаатырыгар анаабыттара. Бука, ити бэйэлээх дьэндэйэн турар Саха тыйаатырыгар таласпытыҥ буолуо.
– Оччолорго Юмор, сатира тыйаатыра диэн этэ. Бары тутуспутунан драм тыйаатырга үлэлии хаалар баҕалаах этибит. Саха, Үүнэр көлүөнэ тыйаатырыгар, Ньурбаҕа уонна Нерюнгрига аныахтаахтар этэ.
– Искэр хомойдоҕуҥ...
– Улаханнык хомойбуппун өйдөөбөппүн. Хата, куоракка хаалар буоллум диэн үөрбүтүм.
– Үүнэр көлүөнэ тыйаатырыгар тоҕо эрэ уу чуумпутук сылдьыбытыҥ.
– Дуо-о... (күлэр). Онно да улахан оруоллардаах этим. Испэктээк бөҕө турара. Артыыс аҕыйах буолан, хата, былдьаһыкка сылдьарбыт. Биир испэктээккэ үстүү-түөртүү оруолу оонньуур этибит. Итиннэ холоотоххо, Саха тыйаатырыгар быдан холку. Төттөрүтүн, оруолга тиксибэккэ хаалыаххын сөп. Үүнэр көлүөнэ тыйаатырыгар үлэлии сылдьан “Лучшая мужская роль второго плана” ааты ылбытым. Култуура туйгуна, үтүөлээх артыыс буолбутум. Онон Үүнэр көлүөнэ тыйаатыра элбэххэ үөрэппитэ, элбэҕи биэрбитэ.
– Уонча сыл үлэлээн баран, соһуччу баҕайытык Саха тыйаатырыгар кэлэн хаалбыт курдугуҥ эбэтэр алҕаһаатым дуу?
– Эрдэттэн ыҥыраллар этэ. Дьиэбит-уоппут суох буолан, Үүнэр көлүөнэ тыйаатырын уопсайыгар хоско олорбуппут. Бардым да, онтон таһаарар буоллахтара. Икки сыллааҕыта харахпын быһа симэн баран, Саха тыйаатырыгар көһөн хаалбытым.
– Оттон дьиэҥ-уотуҥ?
– Дьиэ-уот боппуруоһун ипотека быһаарбыта (күлэр).
– Икки сыл буолаат, сүрүн оруол – Кээрэкээн – эйиэнэ буолан хаалла.
– Тыйаатыр сүрүн режиссёрун кытта Руслан Тараховскайдыын бииргэ үөрэммитим. Баҕар, “мафия” диэн этээри гынарыҥ буолуо. Руслан “кэллэххинэ, биир эмэ үчүгэй оруолу биэриэм” диэн эрэннэрбитэ. Ыҥыран баран наар маассабайга сырытыннараллара кинилэргэ эмиэ хайдах эрэ буолуо.
– Руслан Тараховскай аллар атаһа үһү дииллэр.
– Иккиэн үөһээ бүлүүлэрбит, иккиэн бииргэ үөрэммиппит уонна хайдах атастыы буолуо суохпутуй (күлэр).
– Инньэ гынан Саха тыйаатырыгар хас оруолланныҥ?
– Уонча буолбута буолуо.
– Номнуо диэ...
– Петр Баснаев оруолларын солбуйбутум. Маассабайдар да бааллар.
– Эн амплуаҥ ханныгый? Арамаантыкалыы дуу...
– Ээ, мин хантан арамаантыкалыыга барсыахпыный.
– Тоҕо?
– Арамаантык буолбатахпын. Кырдьыгынан эттэххэ, Ромео эҥин курдук оруоллары кыайбаппын. Кэмиэдьийэ уустук соҕус да буоллар, син оонньуохпун сөп. Дырааманы сөбүлүүбүн.
– Киинэ бөҕөҕө уһуллан көрдүҥ. Гонорар эҥин хайдаҕый?
– Байаары, киинэҕэ уһуллар дии саныыр буоллаххына, сыыһаҕын. Мин дьоҥҥо-сэргэҕэ туох эмэ үчүгэйи дуу, куһаҕаны дуу тиэрдээри уһуллабын. Уһуллуом иннинэ аан маҥнай онтун көрөбүн. Харчыны аахпаппын даҕаны, эккирэппэппин даҕаны.
–Арассыыйа киинэлэригэр тоҕо уһуллубаккыный? Сорохтор, быстах-остох оруолга да буоллар, уһуллан кэлэллэр.
– Ыҥырбаттар (күлэр). Үөрэнэ да сылдьан, үтэн-анньан көрбүппүт да, соччо сэҥээрбэтэхтэрэ.
– “Хаамаайы Бааска” диэн ааты иҥэрэ сылдьыбыттаахтар...
– Билигин да дииллэр. “¤ок, Хаамаайы сылдьар” дэһэллэр. Кып-кырачаан оҕолор эҥин. Маҥнай истэргэ муокас баҕайы этэ. Өһүргэниэх эҥин санаам кэлээччи. Билигин үөрэнэн хаалбыппын. Бэйи, тохтоо, ити иннинэ “Снайпер” буола сылдьыбыттааҕым. Онтум син аптарытыаттаах курдуга да, атын киинэҕэ уһуллабын дии сылдьан, “Хаамаайы” буолан хаалаахтаабытым.
– Эйигин үөрэҕэр мөлтөх киһи үһү дииллэр.
– Ким итинник диирий? (күлэр). Оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан мөлтөх бөҕө буоллаҕым. Матема... Ээ, туох диэн этэй? Алгебра, геометрия, химия, физика өттүгэр төбөм букатын буһарааччыта суоҕа. Ньуул... Аныгы информционнай технологияларга эмиэ соччо-бачча сыстаҕаһа суох киһибин.
– Арай артыыс идэтин талбатаҕыҥ буоллар, билигин хайдах дьылҕалаах киһи буолуоҥ этэй?
– Эппитим курдук, баҕар, байыаннайдыы сылдьыам этэ. Оҕо эрдэхпиттэн сылгыга сыстаҕаспын. Баҕар, тыаҕа сылгыһыттыы сылдьар буолуом этэ. Улахан таҥараһыта суох киһи да буолларбын, дьылҕа диэни итэҕэйэбин.
***
– Оттон тыл күүһүгэр итэҕэйэҕин дуу?
—Итэҕэйэн бөҕө буоллаҕа!
– Тыл иччитэ, илбиһэ ити оонньуур ойууннарыҥ саҥаларыгар сыттаҕа.
– “Кээрэкээни” туруоруохпут иннинэ Тааттаҕа бара сылдьыбыппыт. Ойуунускай балаҕаныгар, Кээрэкээн тохтообут Тохтобул алааһыгар сылдьан, аал уоту аһатан сиэр-туом толорбуппут. Көҥүллүүр дуу, суох дуу диэн бэлиэ кэлэр эбит. Руслан Тааттаҕа тиийэн уоскуйбут, чэпчээбит курдук буолбута. Мин манна кэлэн, үлэлээн иһэн уоскуйбутум.
– Түүлгэ эҥин биллибэттэр дуо?
– Суох. Түһээбитим да, үчүгэйдик өйдөөбөппүн.
– “Кээрэкээҥҥэ” эмиэ ойууну оонньообут артыыс баара. Ити кимий?
– Коля Протасов. Чурапчыга аатырбыт Протасов ойуун олоро сылдьыбыта. Кини прототиба Кыһыл Ойуун да диэччилэр бааллар. Коля -- Протасов ойуун эт-хаан сиэнэ. Инньэ гынан этигэр-хааныгар баар буолуохтаах.
– Бэркэ оонньуур артыыс эбит дии санаабытым. Аата тоҕо эрэ иһиллибэт.
– Биһигини кытта Щепкиҥҥэ үөрэммитэ. Маҥнай -- Саха тыйаатырыгар, онтон Үүнэр көлүөнэҕэ үлэлии сылдьыбыта. Уонча сыл тохтоон, урбаанынан эҥин дьарыктана сылдьан баран, былырыын төннөн кэлбитэ.
– Дьээбэлээх киһи быһыылааххын.
– Дьээбэлэннэхпинэ, дьээбэлэнэбин. Серьёзнайым киирдэҕинэ, аны аһара серьёзнайбын. Кэллиэгэлэрбэр эҥин соччо аһыллыбаппын быһыылаах. Дьиэ кэргэммэр, бииргэ төрөөбүттэрбэр чугаспын.
– Дьиэ кэргэниҥ туһунан тоҕо эрэ букатын иһиллибэт. Кэргэннээх, оҕолордоох киһи буоллаҕыҥ?
– Киһи харыстыыр, тыытыллыбат муннуктаах буолар. Миэхэ – дьиэ кэргэним. Кэргэним Чурапчыттан төрүттээх. Түөрт оҕолоохпут -- үс кыыс, биир уол. Улаханым – устудьуон, кырам алын кылааһы бүтэрдэ. Кэргэмминиин өйдөһөн, өйөһөн, таптаһан быр бааччы олоробут.
– Оҕолоргун хайдах иитэҕиний: уу сахалыы дуу, эбэтэр хайата табылларынан дуу?
– Уу сахалыы иитэ сатыыбын. Түөрт оҕобун төрдүөннэрин анаан-минээн саха оскуолатыгар үөрэттэрдим. Тылбыт сүтэр кутталлаах. Мин саамай куттанарым – ити.
– Үйэтэ батан, дьон бэйэ иннигэр, бэйэ туһугар охтон хаалла. Хата, эн итинник диэбитиҥ бэркэ иһилиннэ.
– Силистээх, тирэхтээх буолуу төрдө төрөөбүт тылга, норуот муудараһыгар сыттаҕа.
– Бэйэтэ артыыс идэлээх Гафт этэн турардаах: “Актер – тот, кто ничего не умеет”. Сөбүлэһэҕин дуо?
– Дьэ, итини кытта сөбүлэспэппин (күлэр). Аҕам үөрэтиитинэн, “киһи сатыырын киһи сатыахтаах” диэн өйдөбүллээхпин. Өскөтүн бу турар остуолу киһи оҥорбут эбит буоллаҕына, мин да сатаан оҥоруохтаахпын. Тыа оҕото буоламмын, хара үлэттэн толлубаппын, хайа талбыт үлэбин үлэлиэхпин сөп диэн хорсуннук этэбин.
– Оччотугар хаһаайыстыбанньык бөҕө буолуоҥ.
– Оннук курдук.
***
Көрөөччүнү кытта ситим олохтуур, ытатар-ыллатар – туһунан иэйиилээх дьол. Субу түгэҥҥэ, субу кэмҥэ эрэ кэлэн ааһар быстах дьол. Ол быстах дьолу, ыра туоллаҕына, үргэн хаалар дьолу харбаан ылыы – талаан! Ити талаан ылбычча киһиэхэ (айар киһиэхэ) бэриллэн испэтэ чахчы.
Онон талааннаах артыыс Дьулустаан Семенов айар ыллыгар ити этэр быстах дьолум тосхойо турдун.
Сэһэргэстэ Диана КЛЕПАНДИНА.
Тарҕат:
Ситимнээх ыстатыйалар
Елена Маркова: “Көрөөччү баарын тухары тыйаатыр тыыннаах”
Тыйаатырдар үлэлээтилэр
ПЕТР МАКАРОВ тыйаатыр туһунан
Алексей Павлов улахан бириэмийэтэ
Үүнэр көлүөнэ тыйаатыра өрөмүөннэниэ
Сүдү талаан суох буолбута 40 хонук ааста...
Тыйаатыр тыыннаах Титигиирэп
Андрей Борисов этиитин өйөөтүлэр
Санааҕын суруй
Ааккыт-суолгут
Отправить
Отменить
Бүтэһик сонуннар
Спорт
Маҥнайгы мэйджор
“World Marathon Majors” диэн улахан марафоннар сиэрийэлэригэр эр-биир кыттыбыт уонна…
Уопсастыба
Үлэбэр бырааһынньыкка курдук кэлэрбиттэн үөрэбин, дьоллонобун
Уопсастыба
Үүнэ-сайда тур, тапталлаах ЛИССИЭЙБИТ!
Сонуннар
Атах тымырын ыарыытын, баалаппакка, кэмигэр эмтэниҥ!
Дьон
Этитиинэн суруйар эдэр прозаик Сардаана Корякина бастакы кинигэтэ таҕыста
© 2022 KYYM.RU
«КЫЫМ»
Тэрийэн таһаарааччы: “Ситим” медиа-бөлөх ХЭУо
Сүрүн эрэдээктэр:
М.Г. Дегтярева
Эрэдээксийэ аадырыһа: 677027, Дьокуускай к., Киров уул. 18, В блок, 710 оф.
Аан ситим нүөмэрэ:
+7 (914) 820-09-75
Биллэрии өҥөтө:
+7 (924) 367-01-56, +7 (4112) 34-05-03
Реклама өҥөтө:
+7 (914) 280-11-20, +7 (4112) 42-59-47
E-mail : [email protected]
Сибээс, информационнай технология уонна маассабай коммуникация эйгэтин кэтээн көрөр федеральнай сулууспа 08.05.2019 бэлиэтэммит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-75678
|
oscar
|
Киһи иммунитета ийэ иһигэр үөскүөҕүттэн сайдан барар. Ол эрэн олох укулаата хайдаҕыттан доруобуйа туруга олус тутулуктаах.
Ааптар: Киин Куорат
Иммунитет үлэтин бастатан туран, күннээҕи аһылык сүрүннүүр. Аһылыкпыт иҥэмтиэлээх, туһалаах битэмииннэрдээх буолуохтаах. Натуральнай эт, балык, үрүҥ ас доруобуйаҕа туһалаахтар.
Белок, углеводтар уонна сыа – күннээҕи аһылыкка хайаан да баар буолуохтаахтар. Диетологтар сүбэлииллэринэн, бурдук астан, фастфудтан, минньигэс астан аккаастаммыт ордук. Бу ааттамыт астар бары чэпчэки углеводтар буолан, киһи сиэтэҕинэ түргэнник аччыктыыр, ол иһин уойарга барар. Уустук углеводтар – кытаанах бурдуктан оҥоһуллубут мохоруону, отруби булкаастаах килиэби сиир табыгастаах.
Күннээҕи аспытыгар хайаан да сыалар баар буолуохтаахтар эбит. А, D, Е, K битэмииннэр балык, эриэхэ сыаларыгар бааллар.
Иммунитет үчүгэйдик үлэлиирин туһугар саамай сүрүнэ уубутун хана утуйуохтаахпыт. 7-8 чаастан кырата суохтук утуйабыт уонна төһө кыалларынан эти-хааны чэбдигирдэр хамсаныылары оҥоробут.
Сонуннар
01.12.2022 | 11:00
Ыччаппыт талаанынан сөхтөрдө
01.12.2022 | 10:00
Сэргэх көрсүһүү
01.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 1 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
01.12.2022 | 09:30
Дьокуускайга — бастакы харыйа уота
01.12.2022 | 09:00
Владимир Трегубов: «Дьокуускайга дьиэ тутуута биир кэлимник барыа»
30.11.2022 | 22:38
Сүдү үлэтэ — духуобунай нэһилиэстибэбит
30.11.2022 | 18:30
Босхо юридическай көмө
30.11.2022 | 18:00
Дьонноох киһи тутайбат
30.11.2022 | 17:30
Үлэбит дьоһун сыанабыла
30.11.2022 | 16:58
5555 киһи дьыктаан суруйда
28.11.2022 | 17:26
Сунтаардар хотугу дьүкээбил "анныгар"
27.11.2022 | 10:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 28 - ахсынньы 4 күннэригэр
24.11.2022 | 11:00
Саха сирин бастыҥ IT-бырайыактара
23.11.2022 | 17:30
Олоҕун науканы кытта ситимнээн
23.11.2022 | 17:00
Үс игирэ төрөөтө
23.11.2022 | 16:30
Куорат учууталларыгар — саҥа бириэмийэ
23.11.2022 | 16:00
Саамай кэрэ сүөһүнү таллылар
23.11.2022 | 15:56
«Үтүө санаа харыйата» оҕолор баҕа санааларын толорор
23.11.2022 | 15:00
Дьикти быыстапканы көтүтүмэҥ
23.11.2022 | 14:00
Нолуоккун төлөө — холкутук утуй!
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Нуучча театра 2 нэдиэлэҕэ үлэтин тохтоторго күһэлиннэ. Официальнай сайтка иһитиннэрбиттэринэн, айар кэлэктиип үлэһиттэрин ортолоругар коронавирус дьаҥынан ыалдьыбыт дьон көстүбүт.
«Биһиги 2 үлэһиппит ыарыйда, ол иһин труппа барыта хантаактааҕынан ааҕыллар. Бүгүҥҥү күн туругунан бары дьиэлэригэр изоляцияҕа олороллор. Театр үлэтэ 2 нэдиэлэҕэ тохтоото», – диэтэ театр дириэктэрин солбуйааччы Римма Саакян.
Кини этэринэн, артыыстар ыалдьыбыттарыгар ыам ыйын 11-16 күннэригэр гастроллаабыт Федор Волков аатынан Арассыыйатааҕы судаарыстыбаннай академическай театр туох да сыһыана суох.
«Гастролга кэлбит артыыстар бары вакцинацияны ааспыт, ыспыраапкалаах дьон. Ону сэргэ дириэктэрбит кэлин төлөпүөнүнэн билсибитэ, ким да ыалдьыбатах», – диэтэ Саакян.
Гастроллуу кэлбит артыыстары кытта СӨ Ил Дархана Айсен Николаев уонна Дьокуускай куорат баһылыга Евгений Григорьев көрсүбүттэрэ. Дьокуускай куорат уокуруктааҕы дьаһалтатын пресс-сулууспатыгар олохтоох артыыстар ыалдьыбыттар диэн бигэргэтэн этэллэр.
«Кэлии артыыстар бары быһыы ылбыт уонна ыспыраапкалаах дьон этилэр. Евгений Григорьев кинилэри эрэ кытта көрсүбүтэ, Роспотребнадзор өттүттэн киниэхэ туох да бобуу суох. Баһылык вакцинацияны ааспыт киһи, туруга үчүгэй», – дииллэр пресс-сулууспаҕа.
Театр сайын саҕаланыыта, харантыын бүттэ да, аһыллыахтаах. Бүгүҥҥүттэн театр дьиэтигэр вакцинация пууна аһыллар.
Сонуннар
24.11.2022 | 11:00
Саха сирин бастыҥ IT-бырайыактара
23.11.2022 | 17:30
Олоҕун науканы кытта ситимнээн
23.11.2022 | 17:00
Үс игирэ төрөөтө
23.11.2022 | 16:30
Куорат учууталларыгар — саҥа бириэмийэ
23.11.2022 | 16:00
Саамай кэрэ сүөһүнү таллылар
23.11.2022 | 15:56
«Үтүө санаа харыйата» оҕолор баҕа санааларын толорор
23.11.2022 | 15:00
Дьикти быыстапканы көтүтүмэҥ
23.11.2022 | 14:00
Нолуоккун төлөө — холкутук утуй!
23.11.2022 | 13:00
Кыһыҥҥы суоллар аһыллар болдьохторо билиннэ
23.11.2022 | 12:00
Саҥа дьылы — иэһэ суох
23.11.2022 | 11:00
Ыккытын босхо ыытымаҥ
23.11.2022 | 10:00
Дьоҥҥут аатын үйэтитиҥ
23.11.2022 | 09:00
Онлайн төлүөҥ — бириис сүүйүөҥ
23.11.2022 | 08:00
Сийиэскэ 500-тэн тахса дэлэгээт кытынна
20.11.2022 | 09:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 21-27 күннэригэр
19.11.2022 | 16:00
Эҥсиэли хочотугар, Максим Аммосов дойдутугар
18.11.2022 | 09:00
Саҥа саҕахтары арыйан, сонун хайысхалары тутуһан
17.11.2022 | 18:44
Дьиҥ олохтон кэпсээн ааптарын кытта көрсүһүү
17.11.2022 | 18:00
«Мир» каартаҕа региональнай төлөбүрдэри ыытыахтара
17.11.2022 | 17:30
Тус дааннайдары оҥорууга сөбүлэҥ
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Саха Өрөспүүбүлүкэтин доруобуйаларыгар хааччахтаах дьон уопсастыбата инники былаанын торумнаан, үлэтин үгэнигэр сылдьар. Быйылгы сыл бэлиэ түгэннэринэн баай буолан, кэлэктиип ситимнээхтик дьаһанан үлэлии олорор. Ол туһунан уопсастыба бэрэссэдээтэлэ Ирина Васильевна Лебедевалыын сэһэргэстим.
— Ирина Васильевна, бу уопсастыбаҕа төһө киһи баарый, туох үлэ барарый?
— Уопсастыба бэйэтин тэрилтэтин иһигэр 34 тыһыынчаттан тахса чилиэннээх. Өрөспүүбүлүкэбит үгүс улуустарыгар филиаллаахпыт. Манна үлэлии сылдьар улуус бэрэссэдээтэллэрэ доруобуйаларыгар хааччахтаах дьоҥҥо анаан оҕо уһуйааныттан саҕалаан үлэнэн хааччыйар кииннэргэ тиийэ киэҥ далааһыннаах үлэни ыыталлар. Ону таһынан, араас хабааннаах тэрээһиннэр, күрэхтэр тиһигин быспакка бараллар.
— Билиҥҥи үйэҕэ дьон докумуоҥҥа, харчы өттүгэр да араас уустуктары көрсөллөр, онно юридическай өттүнэн харысхаллаах буолалларыгар үлэ ыытыллар дуо?
— Уопсастыба инбэлиит дьоҥҥо босхо консультация биэрэр, быраап өттүнэн көмүскэллээх буолалларыгар көмөлөһөр. Маныаха биһиги тэрилтэбитигэр уопуттаах юрист Геннадий Степанович Басыгысов үлэлиир, кини суут-сокуон өттүнэн көмөнү оҥорор.
— Сотору кэминэн туох тэрээһин ыытыллаары турарый?
— Быйыл уопсастыбабыт улуустар икки ардыларыгар култуурунай-спортивнай бэстибээлин сүүрбэһис үбүлүөйдээх төгүлүн ыытаары, күргүөмнээх үлэ барар. Ол курдук, бэстибээлбит Горнай улууһун Бэрдьигэстээх сэлиэнньэтигэр от ыйын 15-17 күннэригэр буолара былааҥҥа киирдэ. Горнай улууһун дьаһалтата тэрийэр хамыыһыйаны түмэн, кэккэ боппуруостары быһааран, ыытыллар дьаһал оҥоһулунна.
Бу улуустар икки ардыларыгар ыытыллар бэстибээл аан бастаан 2002 сыллаахха Нам улууһун оччотооҕу бэрэссэдээтэлэ, бары ытыктыыр киһибит Полина Иннокентьевна Алексеева көҕүлээһининэн Маймаҕа нэһилиэгэр ыытыллыбыта. Бастакы бэстибээл ыһыах курдук ааспыта, биэс киин, өрүс уҥуордааҕы улуустар кэлэн кыттыбыттара, бу бастакы күрэххэ уопсайа 45 киһи кыттыыны ылбыта. Билигин бэстибээл кыттааччыта уон төгүл улаатан, күрэхтэр көрүҥнэрэ элбээтилэр, ону таһынан култуурунай куонкурустар буолаллар. Сүүрбэ сыл ыытыллар бэстибээлтэн кынаттанан, Паралимпиада кыттыылааҕа Алена Дмитриева, Арассыыйа чемпиона Виктория Петрова, спорт маастардара Алексей Устинов уонна да атын доруобуйаларыгар хааччахтаах дьон тахсыбыттара диэтэхпинэ, сыыһыам суоҕа.
— Бу тэрээһиннэргэ олохтоох дьаһалта кыттыһар дуо?
— Ыытыллар дьаһалларга улуус бэрэссэдээтэллэрэ олохтоох дьаһалтаны, спорт, култуура салааларын кытта биир сомоҕо буолан үлэлиэхтээхтэр.
— Хомойуох иһин, эдэр-сэнэх дьон инбэлиит буолаллара баар суол. Кинилэргэ туох үлэ, тэрээһин ыытылларый?
— Эдэр дьону кытта биһиги тэрилтэбит эмиэ үлэлэһэр. Ол курдук, үөрэххэ, үлэҕэ киирии буоллун, араас тэрээһиннэргэ кытыннарыы буоллун, эдэрдэри мэлдьи ыҥырабыт. Түгэнинэн туһанан, эдэр дьону биһиги тэрилтэбитигэр кэлиҥ, ыйыталаһан кыттыһыҥ диэн ыҥырыам этэ. Улуустарга инбэлииттэр уопсастыбаларыгар быһаччы сибээстэһиэххитин сөп.
— Баҕа санааҥ?
— Өрөспүүбүлүкэбит үөрүүлээх үбүлүөйүн көрсө, тэрилтэбит ыытар култуурунай-спортивнай бэстибээлэ 20 сыллаах үбүлүөйүгэр аналлаах тэрээһиннэрбитинэн ааҕааччылары эҕэрдэлиибин! Сахабыт дьоно түмсүүлээх, мэлдьи үөрүү аргыстаах, ситиһии эҥэрдээх буолалларыгар баҕарабын.
Сонуннар
28.11.2022 | 17:26
Сунтаардар хотугу дьүкээбил "анныгар"
27.11.2022 | 10:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 28 - ахсынньы 4 күннэригэр
24.11.2022 | 11:00
Саха сирин бастыҥ IT-бырайыактара
23.11.2022 | 17:30
Олоҕун науканы кытта ситимнээн
23.11.2022 | 17:00
Үс игирэ төрөөтө
23.11.2022 | 16:30
Куорат учууталларыгар — саҥа бириэмийэ
23.11.2022 | 16:00
Саамай кэрэ сүөһүнү таллылар
23.11.2022 | 15:56
«Үтүө санаа харыйата» оҕолор баҕа санааларын толорор
23.11.2022 | 15:00
Дьикти быыстапканы көтүтүмэҥ
23.11.2022 | 14:00
Нолуоккун төлөө — холкутук утуй!
23.11.2022 | 13:00
Кыһыҥҥы суоллар аһыллар болдьохторо билиннэ
23.11.2022 | 12:00
Саҥа дьылы — иэһэ суох
23.11.2022 | 11:00
Ыккытын босхо ыытымаҥ
23.11.2022 | 10:00
Дьоҥҥут аатын үйэтитиҥ
23.11.2022 | 09:00
Онлайн төлүөҥ — бириис сүүйүөҥ
23.11.2022 | 08:00
Сийиэскэ 500-тэн тахса дэлэгээт кытынна
20.11.2022 | 09:00
НВК Саха бырагыраамата cэтинньи 21-27 күннэригэр
19.11.2022 | 16:00
Эҥсиэли хочотугар, Максим Аммосов дойдутугар
18.11.2022 | 09:00
Саҥа саҕахтары арыйан, сонун хайысхалары тутуһан
17.11.2022 | 18:44
Дьиҥ олохтон кэпсээн ааптарын кытта көрсүһүү
Ордук ааҕаллар
Дьон | 19.11.2022 | 18:00
Николай Винокуров: «Дойдубар этэҥҥэ эргиллэн кэллим...»
«Боотур» этэрээт байыастарын ортотугар биһиги биир дойдулаахпыт Алаһыай нэһилиэгиттэн төрүттээх Николай Винокуров баарын истэн, кэпсэтиэхпин баҕардым. Ол эрэн сэһэргэһиибин хайдах-туох саҕалыахпын тобуларбар олус ыарахан этэ. Бу үлэ, үөрэх, сайдыы, тэрээһин туһунан суруйуу, кэпсэтии буолбатах... Бу — олох, дьылҕа, тыын былдьаһыы, өлүү-сүтүү, инники олох иһин охсуһуу туһунан сэһэргэһии. Николай тута хоруйдаабытыгар...
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Соловьёв нэһилиэгэр Дмитрий Васильев аатынан норуот айымньытын сынньалаҥ дьиэтигэр Мырылаттан төрүттээх Варвара Платоновна Семёнова-Байбаралаах Балбаара “Көтүөм этэ күөрэччи, Көҥүл ырыа алгыстаах” диэн кинигэтин сүрэхтэниитэ буолла.
Подробнее: МЫРЫЛАҔА "КӨТҮӨМ ЭТЭ КҮӨРЭЧЧИ, КӨҤҮЛ ЫРЫА АЛГЫСТААХ..." КИНИГЭ СҮРЭХТЭННЭ
Александр Иванов
Опубликовано: 25 декабря 2019
Просмотров: 411
ЧУРАПЧЫГА ИЛ ТҮМЭН ДЬОКУТААТТАРА ОЛОХТООХТОР САНААЛАРЫН ИҺИТТИЛЭР
Ахсынньы 18 күнүгэр Чурапчы улууһун дьаһалтатын аактабай саалатыгар СӨ Ил Түмэн Судаарыстыбаннай Мунньаҕын дьокутааттара Михаил Гуляев, Андрей Находкин, Василий Местников, Семен Никитин нэһилиэнньэни кытта көрүстүлэр. Кинилэри сэргэ улуус баһылыгын э.т. Алексей Ноговицын, улуус дьокутааттарын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Афанасий Захаров кытыннылар.
Подробнее: ЧУРАПЧЫГА ИЛ ТҮМЭН ДЬОКУТААТТАРА ОЛОХТООХТОР САНААЛАРЫН ИҺИТТИЛЭР
Александр Иванов
Опубликовано: 18 декабря 2019
Просмотров: 477
ЧУРАПЧЫТААҔЫ «УЛЫБКА» УҺУЙААН ЦИФРОВОЙ ТЕХНОЛОГИЯҔА СИТИҺИИЛЭННЭ
Сэтинньи 24 күнүттэн ахсынньы 14 күнүгэр диэри ыытыллыбыт I Педагогическай Хакатон күрэҕэр чурапчылар ситиһиилээхтик кытыннылар. «Улыбка“ уһуйаан интерактивнай үөрэхтээһин платформатын оҥорон, “Бастыҥ хамаанда” анал аат кыайыылааҕынан ааттанна.
Подробнее: ЧУРАПЧЫТААҔЫ «УЛЫБКА» УҺУЙААН ЦИФРОВОЙ ТЕХНОЛОГИЯҔА СИТИҺИИЛЭННЭ
Александр Иванов
Опубликовано: 18 декабря 2019
Просмотров: 706
ЧУРАПЧЫТААҔЫ ОҔО УСПУОРТ ОСКУОЛАТА 20 СЫЛЫН БЭЛИЭТИИР
Бүгүн, ахсынньы 18 күнүгэр, Чурапчытааҕы оҕо успуорт оскуолатын 20 сыллаах үбүлүөйүн көрсө аһаҕас маастар кылаастар ыытылыннылар. Илин эҥэр Таатта, Мэҥэ Хаҥалас, Уус Алдан улуустарыттан оҕо успуорт оскуолатын дириэктэрдэрэ кэлэн уопут атастаһыыга кытыннылар. Тэрээһин Александр Федотов аатынан успуорт комплексыгар буолла.
Подробнее: ЧУРАПЧЫТААҔЫ ОҔО УСПУОРТ ОСКУОЛАТА 20 СЫЛЫН БЭЛИЭТИИР
Александр Иванов
Опубликовано: 18 декабря 2019
Просмотров: 489
БЭЛИЭ КҮНҮ БОЛДЬОҺО ЧУРАПЧЫГА ХАРЫЙА УОТА САНДААРДА
Москва уобалаһын Можайскай уокурук Бородинскай тыатыгар ахсынньы 13 күнүгэр 20-с Бүтүн Арассыыйа саҥа дьыллааҕы харыйатын эрбии сылдьар буоллахтарына бу күн Чурапчы нэһилиэгин Ленин аатынан киин болуоссатыгар дьэрэкээн харыйа уота сандаара тыкта.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Sakha-sire.ru саайт сүрүн эрэдээктэрэ Ч. Н. Гаврильев. Сибээскэ, информационнай технологияҕа уонна маассабай коммуникацияҕа кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-84126.
Тэрийэн таһаарааччы: «Сахамедиа РИИХ АО».
«Саха сирэ» саайт матырыйаалларын толору эбэтэр быһа тардан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперсыылка ирдэнэр. Хаартыскалары, видео-устуулары, онтон да атын мультимедийнэй матырыйааллары эрэдээксийэттэн суругунан көҥүлэ суох туһанаргыт бобуллар.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
1947 сыллаахха сэтинньи 14 күнүгэр Ньурба улууһун Хорула нэһилиэгэр төрөөбүтэ. СР культуратын туйгуна. Бастакы ырыатын 1972 сыллаахха Е.Аксенова хоһоонугар «Табаһыт ырыата» диэни айбыта. 100-кэ ырыалаах
Биллэр ырыалара: «Төхтүр вальса», «Сахам кыыһа», «Киэҥ Ньурбам», «Хорула вальса», «Дорообо, ахтылҕан алааһа», «Күһүҥҥү санаа», «Сүүтүк-сүүтүк», «Чараҥҥа» уо.д.а.
(1947-2007)
1947 сыллаахха сэтинньи 14 күнүгэр Ньурба улууһун Хорула нэһилиэгэр төрөөбүтэ. СР культуратын туйгуна. Бастакы ырыатын 1972 сыллаахха Е.Аксенова хоһоонугар «Табаһыт ырыата» диэни айбыта. 100-кэ ырыалаах
Биллэр ырыалара: «Төхтүр вальса», «Сахам кыыһа», «Киэҥ Ньурбам», «Хорула вальса», «Дорообо, ахтылҕан алааһа», «Күһүҥҥү санаа», «Сүүтүк-сүүтүк», «Чараҥҥа» уо.д.а.
0
1
2
3
4
5
(голосов: 0)
msKirillins 4 января 2012 22:57
хоруйдаа
"Ыллыа5ын нап-намыын ырыаны..." уонна "Ханнык да хатынтан эйигин ордороллор эдэрдэр..." диэн тыллардаах ырыалар тылларын бэчээттиэххит дуо" Эрдэттэн махтанабын.
|
oscar
|
Орто үйэлэр эбэтэр орто үйэ — киһи-аймах устуоруйатыгар антика үйэтин уонна саҥа кэм ыккардыларынааҕы кэм. Бу кэмҥэ норуоттар улуу хамсааһыннара буолбута, Торҕо улуу суола Азияны уонна Европаны ситимнээбитэ, Европаҕа сыаркап бүрүүкээн олорбута, Крестовай бохуоттар буолбуттара.
Арҕаа Рим Империята эстибитин кытта саҕаламмытынан ааҕыллар, уонна Колумб Саҥа сири 1492 арыйыаҕар дылы ааспытынан ааҕыллар.
Рим империята эстибитин кэннэ Европа үрдүнэн варвардар саба түһүүлэрэ элбээбит. Рим олохтоохторо айбыт айыылара улахан аҥара, ол курдук билимҥэ, технологияҕа, медицинаҕа уонна литэрэриитэҕэ сүппүттэрэ. Бу бириэмэҕэ сиртэн сиргэ көһүү улааппыта, дьон эпидемиялара киэҥ буолбута.
Орто үйлэлэр бириэмэлэригэр Европа син биир улахан империя этэ, уонна ол бириэмэҕэ кыра-кыралаан тутулуга суох дойдулар (Англия, Франция, Германия, Венгрия, Испания, Португалия, Польша уонна Россия дойдулара үөскээһиннэрэ саҕаламмыта).
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
03:01, 11 Балаҕан ыйын 2008 TXiKiBoT бөлөхтөргө киириитин HalanTul ырытыы вклад уларыппыт: мантан (суох) манныкка робот
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Ойууһут, тимир ууһа, бөлүһүөк, Духуобунас академиятын чилиэнэ, П.А. Ойуунускай аатынан СӨ Судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата Борис Федорович Неустроев-Мандар Уус «Куйаары улаҕатынан, сири сиксигинэн” альбом-кинигэтэ саха, нуучча, ангылычаан тылларынан 2020 сыллаахха тахсыбыта.
Информация о материале
Эрэдээксийэ
Эрэдээксийэ
03.02.22 19:09
Просмотров: 535
Ойууһут, тимир ууһа, бөлүһүөк, Духуобунас академиятын чилиэнэ, П.А. Ойуунускай аатынан СӨ Судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата Борис Федорович Неустроев-Мандар Уус «Куйаары улаҕатынан, сири сиксигинэн” альбом-кинигэтэ саха, нуучча, ангылычаан тылларынан 2020 сыллаахха тахсыбыта.
Бу кинигэ тула кэпсэтиини Баайаҕа М.Н. Хатылаева аатынан модельнай бибилэтиэкэтин “Көмүлүөк күлүмэ” литературнай түмсүүтэ онлайн киэбинэн тэрийэн ыытта.
Маннык кинигэни оҥорор туһунан санааны доҕоругар Мандар Ууска Н.И. Егоров-Баайаҕыын укпут. Кинигэни нууччалыы В.С. Андросов, омуктуу А.В. Никифорова тылбаастаабыттар. «Төлөн» ААТ (сал. П.Д. Рахлеев) үбүлээһинигэр көмөлөспүт.
“Айыы тыла. Ойуу тыла” диэн киирии тылыгар Мандар Уус саха дьоно түҥ былыргыттан ойуу тылынан уонна айыы тылынан тэҥҥэ сайдан, Улуу Олоҥхону айан, тулалыыр эйгэтин ойуу нөҥүө көрөн, бэйэтин олоҕун-дьаһаҕын ойуулаан-бичийэн кэлбит омук буоларын туһунан суруйар. Билиҥҥи кэмҥэ саха омуга соҕотох айыы тылынан кэпсэтэр, өйдөһөр буолуута кэлтэй сайдыыны үөскэтэрин этэр. “Аныгы үөрэххэ оҕустаран, информацияны тутар, илдьэ сылдьар дьоҕурбутун сүтэрбиппит куһаҕан. Олоҥхоһут киһи өйдүүр-анаарар таһымыгар оҕолорбутун тиэрдэр туһугар кыһаллыы тирээтэ. Ыччаппытын иитэр, үөрэтэр, уһуйар үөрэхпитин, таһыммытын, “ойуу тыла”, “айыы тыла” диэн дириҥ өйдөбүллэри сүтэрэн эрэбит. Харах көрөрүн өйгө ойуулаан оҥорон көрүү – биһиги күүспүт, уратыбыт”, -- диир Мандар Уус.
Анаарыы альбом-кинигэ тула кэпсэтиигэ СӨ Ил Түмэнин Бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Александр Николаевич Жирков кытынна.
--Уруулуу чугас омуктар эпостарыгар саха олоҥхотун курдук куйаарынан эҥсэр айымньы сүрдээх сэдэх. Саха олоҥхото саха оһоҕун үөлэһинэн тута өндөл маҥан халлааҥҥа тахсан, куйаар улаҕатынан эргийэр, оннук уратылаах айымньы. Билиҥҥи IT-технологиялар эйгэлэригэр куйаарга хотоойутук ситимнэһии олоҥхо баайдаах омук улаҕа өйүгэр, биһиги ыччаппыт кэтэҕэр, олорсо сылдьар. Саха ыччата глобальнай эйгэҕэ түргэнник уһуйуллумтуо, түргэнник ылынар дьоҕурдаах. Онон саҥа технология үйэтигэр биһиги ыччаппыт кэскилэ улахан, ханнык да омукка сабырыйтарбат, үтүрүйтэрбэт дьоҕурдаах. Ону мүччү туппакка, кэмигэр уһуйуох, сайыннарыах кэриҥнээхпит, -- диэтэ бастакы вице-спикер.
Александр Николаевич оҕону кыра эрдэҕиттэн, улахан да дьону ити эйгэҕэ тардарга Мандар Уус кинигэтэ адьас кэмигэр тахсыбытын, кэмнэммэт улахан суолталаах үлэ буоларын бэлиэтээтэ. Манан сиэттэрэн, Александр Николаевич Мандар Уус үлэтин киэҥ эйгэҕэ, дьоҥҥо-сэргэҕэ тахсан, хайа сатанарынан сиһилии кэпсиэх, билиһиннэриэх, өйдөтүөх тустааҕын туһунан эттэ. Бу соругу толорорго ордук “Саха” НКИХ ханаала табыгастааҕын ыйан туран, Ил Түмэн вице-спикерэ этии киллэрдэ: «Мандар хас биирдии ойуутун тус бэйэтин кэпсэттэрэн, тэлэбиидэнньэнэн хас да түһүмэхтээх биэриини оҥоруохха баара. Киниттэн бэйэтиттэн ордук бу ойуулары быһаарар, кэпсиир ким да суох. Кэм баран иһэр, дьоҥҥо-сэргэҕэ бу улахан кэрэхсэбиллээх үөрэҕи билиһиннэрии таһынан, Мандар кэпсээнинэн документальнай цикл оҥоһуллуута -- саха култууратын хатыламмат көстүүтэ -- Мандар Уус айар кыаҕын биир өрүтүн кэлэр көлүөнэлэргэ тиэрдии суола буолуо этэ,”—диэтэ кини. Альбом-кинигэ тула куйаар ситиминэн тэриллибит кэпсэтиини үчүгэй тобулуунан аахта, салгыы салҕааһыннаах, түмүктээх буоларыгар баҕарда.
Бу күннэргэ бастакы вице-спикер «Саха» НКИХ салалтатыгар Мандар Уус «Куйаары улаҕатынан, сири сиксигинэн” кинигэтинэн анал биэриилэр тиһиктэрин оҥорууга ылсарга этии киллэрэн, официальнай суругу ыытта.
Сергей Васильев,
Ил Түмэн пресс-сулууспата
0
0
0
0
0
0
SAKHAPARLIAMENT.RU
Подписывайтесь
на наш канал в telegram
и Будьте всегда в курсе
свежих новостей!
Подписаться
Комментарии (0)
Никто ещё не оставил комментариев, станьте первым.
Оставьте свой комментарий
Опубликовать комментарий как Гость.
Имя (Обязательно)
Вложения (0 / 3)
Поделитесь своим местоположением
Оставляя комментарии на сайте «Сахапарламент.ру», я подтверждаю, что согласен с пользовательским соглашением сайта. правилами и условиями.
Отменить
Отправить комментарий
Другие новости
Тыа сирэ
Кэпсиэхпин баҕарабын: Тарбаҕар ураты талааннаах Далбар Хотун Марина Охлопкова
«Оскуолаҕа үөрэнэр кэмнэрбэр «Домоводство» диэн бирэдимиэти наһаа үчүгэй Вера…
30.11.22 11:42
Бэлиэ күн
Туругурдун саха хомуһа!
Ытыктабыллаах Саха сирин олохтоохторо! Саха Өрөспүүбүлүкэтин салалтатын аатыттан уонна…
30.11.22 10:36
Общество
Сэтинньи 30 күнэ - Хомус күнэ
Сэтинньи 30 күнэ – Хомус күнэ. Бу күн 2011 сылтан Ил Дархан Егор Борисов уурааҕынан…
30.11.22 10:26
Бэлиэ күн
Хомус хомуһуна бүтүн дойдуну сомоҕолуур күүстээх
Бүгүн Саха Сиригэр Хомус күнэ — бэлиэ күн. Ил Дархан Егор Борисов 2011 сыл бэс ыйын 27…
30.11.22 10:04
Общество
В Ростов-на-Дону выезжает новая бригада якутских врачей для работы в военном госпитале
В составе мобильной бригады – врач-психиатр, психолог Туяра Решетникова и три хирурга,…
30.11.22 08:55
Политика
Алена Атласова: На рассмотрение Ил Тумэна вносится законопроект об едином ежемесячном пособии, которое семьи начнут получать с 1 января
В парламенте Якутии 28 ноября состоялось заседание постоянного комитета Государственного…
30.11.22 08:39
Все новости
Тиһэх сонуннар
Тыа сирэ
Кэпсиэхпин баҕарабын: Тарбаҕар ураты талааннаах Далбар Хотун Марина Охлопкова
Бэлиэ күн
Туругурдун саха хомуһа!
Бэлиэ күн
Хомус хомуһуна бүтүн дойдуну сомоҕолуур күүстээх
Болҕомто киинигэр
Кэнтиктэн өрөспүүбүлүкэ бастыҥ повардара айаҥҥа туруннулар
19.11.22 11:15 2017 1
Мэҥэ кыргыттара - Өлүөхүмэ кийииттэрэ
24.11.22 14:18 1801
Интэриниэти туһанааччы ахсаана элбиэ
02.11.22 10:51 1065
«Хунан-Кара» кинигэ сүрэхтэниитэ
09.11.22 12:54 1049
Балыктаахха муҥха үгэнэ
14.11.22 19:54 1037
Об издании
Редакция
Обратная связь
Реклама и услуги
Подписка
Спецпроекты
Архив
Пользовательское соглашение
16+
SAKHAPARLIAMENT.RU © 2020 | Сетевое издание «Саха Парламент». Все права защищены
Учредитель: Аппарат Государственного собрания (Ил Тумэн) РС(Я)
Адрес редакции: 677027, Республика Саха (Якутия), г. Якутск, ул. Кирова, д.18, блок В
Главный редактор: Христофорова М.Н.
Телефон редакции | Факс: +7 (4112) 40‒22‒10
Электронная почта редакции: [email protected]
Регистрационный номер ЭЛ № ФС77-78176 от 20 марта 2020г. выдано федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (Роскомнадзор)
Все права на материалы, опубликованные на сайте www.sakhaparliament.ru, принадлежат редакции и охраняются в соответствии с законодательством РФ.
Полное или частичное использование текстовых и иных материалов с сайта Sakhaparliament.ru на иных ресурсах в сети Интернет и в социальных сетях разрешается только с согласия редакции сайта и гиперссылкой на материал сайта Sakhaparliament.ru.
|
oscar
|
Саха сиригэр ааспыт сууккаҕа 244 киһи эбии коронавирустаата, ол иһигэр 50 ыарыыны илдьэ сылдьааччы диэн суһал штаб салайааччытын солбуйааччы Ольга Балабкина Саха сиригэр эпидемиологическай балаһыанньаны билиһиннэрэр брифинг кэмигэр иһитиннэрдэ.
Дьокуускайга — 117, Өлүөхүмэҕэ — 27 киһи ыарыйда. Психоневрологическай диспансерга күүстээх дезинфекция уонна бөлөҕүнэн ыалдьыбыт дьону локализациялааһын ыытыллар. Сэттэ уонна аҕыс киһи Сунтаарга уонна Бүлүү улуустарыгар, атын улуустарга алталыы киһи ыалдьыбыта бэлиэтэннэ. Уус Майаҕа тэрээһин кэннэ дьон ыалдьыыта тахсыбыт.
Үөһээ Дьааҥыга, Мэҥэ Хаҥаласка, Уус Алдаҥҥа — алталыы, Ленскэйгэ, Мииринэйгэ, Ньурбаҕа уонна Хаҥаласка — биэстии, Алдаҥҥа, Аммаҕа, Намҥа, Нерюнгригэ уонна Өлөөҥҥө — түөртүү киһи ыарыйда.
12 улууска биирдии киһи ыалдьыбыта бэлиэтэннэ: Өймөкөөҥҥө, Тааттаҕа, Томпоҕо, Уус Майаҕа, Усуйаанаҕа, Чурапчыга, Аллайыахаҕа, Үөһээ Бүлүүгэ, Кэбээйигэ, Анаабырга, Булуҥҥа уонна Эдьигээҥҥэ.
Коронавирустан икки киһи тыына быһынна.
Суукка иһигэр өрөспүүбүлүкэ лабораторияларыгар 3 787 анаалыс, пандемия саҕаланыаҕыттан уопсайа 756 400 тест оҥоһулунна.
Сонуннар
03.12.2022 | 18:00
Өбүгэ ситимэ — эр дьон кылаан кыахтарыгар
03.12.2022 | 14:00
«Үлэ кыбаартала» — сайдыы территорията
02.12.2022 | 18:00
Дьокуускай 100 бастыҥ үөрэнээччитигэр стипендия олохтонно
02.12.2022 | 16:00
Тымныы Оҕонньорго баҕа санааларбытын суруйабыт
02.12.2022 | 12:00
Охчуттар мэтээллэри аҕалаллар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
01.12.2022 | 11:00
Ыччаппыт талаанынан сөхтөрдө
01.12.2022 | 10:00
Сэргэх көрсүһүү
Ордук ааҕаллар
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 20.11.2022 | 11:00
Элэгэнтэй Адамов: «Сиэрдээх өй-санаа төрүт дьарыкка эрэ баар»
Бүгүҥҥү нүөмэргэ Чурапчы улууһун Чакыр нэһилиэгин олохтооҕо Элэгэнтэй Адамовы кытта тыа сирин олоҕун, итэҕэл, уус идэтин, сайдыы, норуот дьылҕатын, кэскилин туһунан сэһэргэстибит. Дьоҕурдаах киһи анаарыыта киэҥэ, этэр тыла оруннааҕа сөхтөрдө.
Дьон | 25.11.2022 | 16:00
Юрий Попов: «Барыта улахан үлэттэн тахсар»
Дьокуускайга Тупсарыы үс сыла биллэриллэн, бу диэн эттэххэ, киин куоракка, чахчы, үтүмэн үлэ ыытылынна, ону олохтоохтор даҕаны бэйэҕит көрө-истэ сылдьаҕыт. Быйыл сайын «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыагынан Дьокуускай куоракка 75 тиэргэн тупсаран оҥоһулунна. Саамай элбэх эбийиэккэ бэдэрээтчитинэн «Основа» ХЭТ үлэлээтэ. Онон бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бу тэрилтэ эдэр салайааччыта Юрий Поповы...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Л. А. Ким аатынан Оҕо ойуулуур-дьүһүннүүр искусствотын оскуолата куорат олоҕор өрүү көхтөөх, үөрэнээччилэр, уһуйааччылар Дьокуускай куорат аатын аан дойдуга ааттаталлар.
Бүгүн хаһыаппытыгар Л.А. Ким аатынан Оҕо ойуулуур-дьүһүннүүр искусствотын оскуолатын дириэктэрэ Николай Анатольевич Птицын ыалдьыттыыр.
–Николай Анатольевич, хайа баҕарар кэпсэтиибит билсиһииттэн саҕаланар. Бу эйгэҕэ, Оҕо ойуулуур-дьүһүннүүр искусство оскуолатыгар хайдах кэлбиккин кэпсии түһүөҥ дуо?
– Мин оҕо сылдьан туохха дьоҕурдаахпын билбэт этим. Арай кыра эрдэхпиттэн мэлдьи уруһуйдуурум. Төрөппүттэрим бастаан саахымакка биэрбиттэрэ. Икки нэдиэлэнэн миэнэ буолбатаҕын өйдөөбүтүм. Онтон икки ый үҥкүүгэ сылдьыбытым. Ол тухары олордум эрэ, уруһуйдаабытынан барарым. Ону ийэм таба көрөн, художественнай оскуолаҕа биэрбитэ. Бу уол эмиэ быраҕара буолуо дии санаабыт. Арай нэдиэлэ, биир ый, сыл аҥаара ааспыт. Хас дьарык кэннэ киһитэ кэпсээн кэһиилээх кэлэр үһү. Тугу уруһуйдаабыппын, билбиппин-көрбүппүн үөрэ үллэстэрим. Төрөппүттэрим хара сарсыардаттан киэһэ хойукка диэри пиэрмэҕэ үлэлииллэрэ, сололоро да суох этэ. Үс сыл ааһа охсубута. Ол курдук, бэһис кылааска Мэҥэ Хаҥалас улууһун Хорообут художественнай оскуолатын бүтэрбитим. Дьонум олус үөрбүттэрэ. Павел Владимирович Скрябин, Екатерина Пахомовна Тихонова диэн учууталларга үөрэммитим. Павел Владимирович уруһуй өттүнэн барарбар сүбэлээбитэ. Ол курдук, номнуо бэһис кылааска инники идэбин чопчу быһаарыммытым. Оскуоланы бүтэриэхпэр диэри оскуола, улуус, өрөспүүбүлүкэ куонкурустарыгар, олимпиадаларга элбэхтэ кыттыбытым, ол сылдьан олус сайдыбытым. Черчение олимпиадатыгар өрөспүүбүлүкэҕэ үһүс буолбутум, улууска эмиэ миэстэлэһэрим.
Оскуоланы бүтэрэн баран, Нам педагогическай училищетыгар үөрэнэ киирбитим, онтон П.П. Романов аатынан Дьокуускайдааҕы художественнай училищеҕа көспүтүм. Л.А. Ким аатынан Оҕо ойуулуур-дьүһүннүүр оскуолатыгар быраактыкаҕа кэлбитим. Ол саҕана Михаил Павлович Максимов дириэктэринэн үлэлии олорор кэмэ этэ. Икки сыл быраактыкаламмытым. Училищены бүтэрэн баран, аны ханна үлэлии барабыт диэн толкуйга түспүппүт. “Быраактыкаламмыт сирбитигэр баран көрбөппүт дуо?” – диэн сүбэлэспиппит. Бииргэ үөрэммит уолум Никита Михайлович Алексеевы кытта манна кэлбиппит. Арай киирбиппит, Михаил Павлович кабинетыгар олорор. Үлэ миэстэтин ыйыталастыбыт. Толкуйдаан баран: “Атырдьах ыйыгар кэлээриҥ. Онно кэпсэтиэхпит”, – диэтэ. Биһиги үөрэн-көтөн, дьиэбитигэр сайылыы бардыбыт. Күһүн тиийэн кэлбиппитигэр: “Хайа, уолаттар, кэллигит дуо?” – дии көрсүбүтэ. Оннук үлэҕэ киирэн хаалбыппыт. Учууталлыы сылдьан икки үрдүк үөрэҕи кэтэхтэн бүтэрбитим.
Биир үтүө күн Михаил Павлович: “Сөптөөҕүн дириэктэрдээтим. Эн кандидатураҕын Култуура управлениетыгар этэн биллэрдим”, – диэн соһуппута. Кини алгыһын ылынан, 2013 сыллаахха балаҕан ыйын 13 күнүгэр дириэктэринэн анаммытым.
2021 сылга оскуолабыт төрүттэммитэ 50 сылын, үйэ аҥаардаах үбүлүөйүн бэлиэтиэхпит. Оскуолабыт төрүттээччи, бастакы дириэктэр, худуоһунньук Леонид Александрович Ким аатын сүгэр. Кини сүүрэн-көтөн, Дьокуускайга өссө биир оҕону сайыннарар оскуола аһыллыбыта.
–50 сыл устата уларыйыы-тэлэрийии элбэх буоллаҕа. Билигин хайдах үлэлии олороргутун сырдата түспэккин ээ.
–Сыл аайы кэрэ эйгэтигэр тардыһар, ойуулуур-дьүһүннүүр искусствоны сэргиир, кэрэхсиир оҕо элбээн иһэрэ үөрдэр. Аан бастаан дириэктэринэн кэлбит сылларбар оскуолаларга бэйэбит тиийэн биллэрии ыйыырбыт, биһиэхэ кэлэн туттарсыҥ диэн ыҥырарбыт. Билигин баҕалаах элбэх. Куонкурус үрдүк, биир миэстэҕэ 3-4 оҕо. Баазабыт эппиэттиирэ буоллар, төһө баҕарар оҕону ылыа этибит. Муниципальнай сорудах докумуонунан 1-кыттан 5-с кылааска диэри 240 оҕо үөрэниэхтээх. 5-с кылааска төһө оҕо бүтэрбитинэн 1-кы кылааска ылабыт.
Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн үс эрэ академическай оскуола баарын бэлиэтиир тоҕоостоох. Бүлүүгэ, Покровскайга уонна биһиэхэ эрэ. Атын сирдэргэ художественнай кылаастар музыкальнай оскуола иһинэн үлэлииллэр. Биһиэнэ чопчу бырагыраамалаах, анал методикалаах.
Бырагыраама өттүн ылан көрдөххө, оҕолор урут 4 сыл үөрэнэр эбит буоллахтарына, билигин 5 сыл уһуйуллаллар. Идэтийии иннинээҕи бэлэмнэниини ааһаллар. Оскуоланы бүтэрдэхтэринэ, туоһу сурук (сибидиэтэлистибэ) туттарабыт. Онон биһиги выпускниктарбыт үөрэххэ туттарсалларыгар эбии баал ылаллар.
Оскуолабыт икки салаалаах: “Живопись” уонна “Декоративно-прикладное искусство”. “Живопись” салаата Ярославскай уулуссатыгар баар. Уопсайа 9 кабинеттаах, 13 преподаватель баар. “Живопись” салаатыгар 9, “Декоративно-прикладнойга” 4 учуутал. Идэлэрин толору баһылаабыт дьон. Бары үрдүк үөрэхтээх худуоһунньуктар, оҕону уһуйарга эбии үөрэҕи ааспыт дьон. Бары култуура туйгуннара, ону таһынан 3 преподаватель Арассыыйа Худуоһунньуктарын Сойууһун чилиэннэрэ.
Учуутал биир кылааһы ылар уонна оҕолорун биэс сыл тухары үөрэтэн бүтэртэрэр. Кылаас салайааччытын быһыытынан үлэлиир, сүрүн предметтэргэ үөрэтэр.
Бэлэмнээх оҕолору такайан таһаарабыт
–1-кы кылааска 9-12 саастаах оҕолору сүүмэрдиибит. “Живопись”, “Рисунок”, “Композиция” диэн үс предмеккэ эксээмэн туттаран киирэллэр.
Сүүмэрдээһин туһунан кылгастык кэпсээтэххэ, “Живопись” предмеккэ судургу соҕус натюрморт уруһуйдууллар. Гуашь, акварель тутталлар. Оттон “Рисунок” предмеккэ харандааһынан штриховкалыыллар. “Композиция” сорудаҕар чопчу тиэмэ биэрэбит. Холобур, остуоруйаны уруһуйдааҥ диэхпитин сөп.
Урут оҕо ханнык эмэ биричиинэнэн үөрэҕиттэн уурайда да, резервэттэн киирэн биэрэллэрэ. Кэнники кэмҥэ оҕолор 5-с кылааска диэри тутуһан баран сылдьаллар диэн бэлиэтиэхпин баҕарабын. Ким да бырахпат. Биир эмэ оҕо атын сиргэ көһүөн эбэтэр дьиэтигэр табыллыбат буолуон сөп. Бачча үлүгэр сүүмэрдээһини ааһан баран киирбиттэрин, кэннилэригэр элбэх оҕону хаалларбыттарын өйдүүр буоллулар. Преподавателлэрбит оҕолору кытта сатаан табан үлэлииллэр, онон үөрэнээччилэр оскуолаҕа үөрэ-көтө кэлэллэр.
Судаарыстыбаннай стандартка көспүппүт, биэс сыллаах буолбуппут. Чопчу бырагырааманы ылыммыппыт уонна онон үөрэтэ сылдьабыт. Урукку сылларга кылгатыллыбыт соҕус этэ. Билигин кэҥэтэн, уустугурдан, дириҥэтэн биэрдибит. “Декоративно-прикладной искусство” салаатыгар ойуулуур-дьүһүннүүр искусство историятын үөрэтэллэр. Саха сирин, нуучча, аан дойду худуоһунньуктарын айар үлэлэрин билсэллэр. Былыргы үйэттэн 21-с үйэҕэ тиийэ кэрдиис кэми хабаллар. Онон оҕолор орто анал үөрэххэ, үрдүк үөрэххэ киирэллэригэр, үөрэнэллэригэр да чэпчэки буолар. Үөрэх кыһалара бэлэмнээх оҕолору ыла сатыыбыт диэн билинэллэр.
Ылбыт билииҥ тус олоххор туһалыыр
–Киһи эрэ барыта худуоһунньук буолбат. “Сатабыллаах киһи үйэтэ үүннэ” диэн этии баар. Эһиэхэ үөрэммит оҕолор, атын эйгэҕэ бардахтарына да, манна ылыммыт билиилэрэ күннээҕи олохторугар туһалыыр буолуохтаах.
–Оҕолор оскуоланы бүтэрэн баран, кэлин ханнык үөрэххэ киирбиттэрин билэ-көрө, ыйыталаһа-сураһа олоробут. Оҕо уопсай ахсааныттан 75-80 бырыһыана художественнай үөрэххэ киирэр. Бу үчүгэй көрдөрүү. Ол хаалбыт 20-25 бырыһыан оҕо манна ылбыт билиитэ, үөрэҕэ тус олоҕор туһалыыр. Дьиэ туттарыгар, бырайыак оҥороругар да буоллун. Бэйэбинэн да ылан көрдөххө, оскуолаҕа биир кылааска үөрэммит оҕолорбутуттан аҥаарбыт художественнай оскуолаҕа үөрэммитэ. Ол 15 оҕоттон үс эрэ киһи худуоһунньук буолан тахсыбыппыт. Атын эйгэҕэ үлэлиир доҕотторбут: “Уһанарбытыгар, иистэнэрбитигэр, оһуор да уруһуйдуурбутугар художественнай кылааска үөрэммиппит туһалыыр”, – дииллэр.
Оҕону көҕүлүүр, умсугутар туһугар
–Билиҥҥи оҕо биир дьарыгынан уһуннук дьарыктаммат, түргэнник сылайар, хал буолар диэн санаа баар. Оҕолору тугунан көҕүлүүгүтүй, умсугутаҕытый?
– Чахчы, билигин бары гаджет, көмпүүтэр, интэриниэт көлүөнэтэ кэллэ. Аныгы оҕолор толкуйдара, олоҕу көрүүлэрэ чыҥха атын. Билэллэрэ-көрөллөрө да бэрт.
1-кы кылаастарга оонньуу курдук уруһуйдатабыт. Биэс сылы быһа аҥаардас гуашь, акварель туттахтарына, баҕалаах да киһи хал буолар ини. Ол иһин араас техниканан үлэлэтэбит: пастель, батик, витраж, о.д.а.
Муоһу кыһааччылар эмиэ салгыбатыннар диэн саҥа сүүрээни киллэрэргэ дьулуһабыт. Ол курдук, өр кэмҥэ дириэктэринэн үлэлээбит ытык киһибит Михаил Павлович Максимов толкуйдаан баран, оҕолорго муус оҥоһугун күрэҕин ыытыахха диэбитэ. Ону Култуура управлениета өйөөбүтэ. Ол курдук, М.П. Максимов аатынан “Мы – дети Севера” диэн тэрээһиммитин быйыл төрдүс төгүлүн ыыттыбыт. Хата, пандемия иннинэ буолбута. Биһиги оскуолабытын 20 сыл салайбыт ытык киһибит аатын үйэтитэбит. Кини, хомойуох иһин, 2018 сыллаахха биһиги кэккэбититтэн туораабыта.
202-с микрооройуоҥҥа Муус паарканы кытта дуогабардаахпыт. Саас аайы үлэлиибит. Оҕолор оҥоһуктарын көрбүт буолуохтааххыт. Күрэх куорат аһаҕас турнира диэн даҕаны, ыыра кэҥээн иһэр. Өрөспүүбүлүкэ араас муннугуттан баҕалаахтар кытта кэлэллэр. Бастакы сылга 8 эрэ хамаанда кэлбит эбит буоллаҕына, быйыл 18 хамаандаҕа тиийэ элбээтибит. Сыл аайы кыттааччылар үлэлэрэ тупсан иһэр.
Оҕолор бу күрэҕи олус сөбүлүүллэр. Эрдэттэн бэлэмнэнэллэр. Инструменнарын ылан ох курдук оҥостоллор. Төрөппүттэр эмиэ олус өйүүллэр.
Үөрэнээччилэр музейдары кэрийэллэр. Кинилэргэ киирии босхо. Урут оскуолаҕа оптуобус биэрэллэрэ. Онон Хатас диэки пленэргэ сылдьарбыт. Кэлин оҕону таспаккыт диэн сокуон тахсыбыта. Ол иһин, кэлин учууталлар оҕолору пааркаҕа уонна Кырдьаҕас куоракка илдьэн пленэрдэтэллэр. Сылаас кэмҥэ, саас ыам ыйыгар эбэтэр күһүн эрдэ сылдьабыт. Пленэргэ сылга 28 чаас көрүллэр. Оҕолор олус сайдаллар, этюд эгэлгэтин ойуулууллар. Үлэлэрин быыстапкаҕа туруорабыт.
Үбүлүөйбүтүгэр сыл инниттэн бэлэмнэниэхтээх этибит...
– Кыайыы сылыгар былааммыт элбэх этэ. Бэйэбит оскуолабытыгар, “Арассыыйа – Мин историям” пааркаҕа быыстапкалыахтаах этибит. Эмиэ барыта тохтообута. Ол да буоллар, төһө кыалларынан ону-маны көҕүлүү сатаатыбыт. Култуура управлениета “Окна Победы” диэн интэриниэт ситимигэр аахсыйаны биһиги ыытарбытыгар сорудахтаабыта. Оннук гынан Бүтүн Арассыыйатааҕы тэрээһиҥҥэ кыттыспыппыт. Ону таһынан “Спасибо деду за Победу” диэн инстаграмҥа куонкурус тэрийбиппит. Олус элбэх оҕо кыттыбыта. Бирииһи Култуура управлениета уйуммута. Кыайыылаахтар олус үөрбүттэрэ, махтаммыттара.
Дьиҥэр, былаан элбэх. Үбүлүөйбүтүгэр бэлэмнэнэн, сыл инниттэн быыстапкалаан саҕалыахтаах этибит. Хомойуох иһин, пандемиянан сибээстээн тохтоото. Эһиил сэтинньигэ диэри ыарыы ааһар ини диэн эрэнэбит. Оҕолор билигин дистанционнай ньыманан үөрэнэллэр.
Үлэбит түмүгэ – быыстапкаларга
– Ый аайы педагогическай сэбиэт буолар. Сыл аҥаардаах үлэбитин былаанныыбыт. Быыстапкаҕа бэлэмнэнии олус үлэлээх. Хас биирдии учууталга бачча үлэнэн кыттаҕыт диэн этэбит. Быыстапкаҕа ханнык үлэлэр баралларын анал хамыыһыйа быһаарар.
Комдрагметка, Национальнай музейга, Ярославскай аатынан музейга, “Үргэл” арт-галереяҕа, чааһынай галереяларга эмиэ быыстапкалыыбыт.
Бэйэбит галереябытыгар элбэх быыстапканы тэрийэбит. Билигин выпускниктар үлэлэрэ турар.
Хомойуох иһин, дьиэбит кыараҕас. Натюрморт пуондата баар эрээри, кабинета дьоҕус. Элбэх үлэ баппат. Аны уруһуй өр сыппат. Саҥаттан саҥа үлэ кэлэн иһэр. Онон оҕолор үлэлэрин төрөппүттэргэ туттарабыт. Инстаграмҥа уган иһэбит. Натюрморт пуондатыгар дипломнай үлэлэри хааллара сатыыбыт. Учууталлар эмиэ кабинеттарыгар бэйэлэрэ дьоҕус пуондалаахтар, сорох үлэлэри онно мунньан, ууран иһэллэр.
Оҕо оҕоттон үөрэнэр
– Атын оскуолалары кытта түмсэн методическай холбоһук тэриммиппит. Оҕо оҕоттон үөрэнэр диэн санаанан салайтаран, уопут атастаһар үлэни ыытабыт. Холобур, Покровскай куораттааҕы Оҕо ойуулуур-дьүһүннүүр оскуолата бэйэтэ галереялаах. Биһиги онно баран быыстапкалыыбыт. Онтон кинилэр биһиэхэ кэлэн тураллар. Намҥа түөрт художественнай кылаас баар. Онно эмиэ тиийэ сылдьыбыппыт. Кинилэр эмиэ ыалдьыттаабыттара. Бэрдьигэстээх оҕолоро биһиэхэ кэлэн быыстапкалаабыттара. Быйыл саас кинилэргэ барыахтаах этибит, пандемия биллэриллэн кыаллыбата. Санаабытын түһэрбэппит. Этэҥҥэ буоллаҕына, тиийиэхпит.
Сааскы сынньалаҥ кэмигэр биһиги оскуолабытыгар өрөспүүбүлүкэтээҕи олимпиада буолар. Култуура министиэристибэтэ өйүүр. Сыл аайы уларытан ыытабыт. Холобур, биир сыл “Рисунок”, иккис сыл “Живопись”, үһүс сылыгар – “Композиция”. Оҕолор үөрэ-көтө кэлэн кытталлар. Быйыл тэрээһин үлэтинэн кэпсэтии бөҕө барбыта да, биллэр биричиинэнэн олимпиадабытын ыыппатыбыт.
Куорат тэрээһиннэрин көтүппэппит
–Биһиги тэрийээччибит – Култуура управлениета. Онон кини ыытар тэрээһиннэригэр барытыгар көхтөөх кыттыыны ылабыт: Үлэ, эйэ, саас бырааһынньыгар, Кыайыы күнүгэр, Оҕо көмүскэлин күнүгэр, Ыһыахха, Арассыыйа былааҕын күнүгэр, Дьокуускай төрөөбүт күнүгэр, о.д.а. куонкурустарга, аахсыйаларга хайаан да кыттабыт, тэрээһин ыытабыт. Асфальтка уруһуй күрэҕин куорат кырачаан олохтоохторо бэркэ сэргииллэр. Матырыйаалынан, бирииһинэн управление хааччыйар.
Ыам ыйын 8 күнүгэр, Кыайыы күнүн иннинэ, Орджоникидзе болуоссатыгар көһө сылдьар быыстапкабытын тиийэн туруорар үгэскэ кубулуйда. Оҕолор үлэлэрэ дьон-сэргэ биһирэбилин, сэҥээриитин ылар.
Былырыын куораппыт төрөөбүт күнүгэр бэртээхэй тэрээһини толкуйдаан ыыппыппыт. Ааһан иһэр дьоҥҥо этюд уруһуйдаппыппыт. Учууталлар ыйан-кэрдэн, сүбэлээн-амалаан биэрбиттэрэ. Дьон олус астыммыта. Ону таһынан, оҕолор пленэргэ сылдьан уруһуйдаабыт үлэлэрин туруорбуппут. Куорат олохтоохторо кэрэхсии көрбүттэрэ.
Төрөппүттэри кытта ситим быстыбат
– Сыл аҥаара буола-буола түмүктүүр эксээмэн, көрүү буолар. Хас биирдии үөрэнээччи үлэлэрин бэлэмнээн көрдөрөр. Онно барытыгар төрөппүт көмөлөһөр. Кылаас салайааччылара төрөппүт мунньаҕын ыыталлар. Ийэлэри, аҕалары кытта биир сүбэнэн үлэлиибит. Матырыйаалы төрөппүттэр ылаллар.
Оҕо сиппит эбит диэтэхпитинэ, персональнай быыстапкатын ыытабыт. Онно эмиэ күүс-көмө буолар дьоммут – төрөппүттэрбит.
Үөрэнэн бүтэрбит оҕолор кэлэ-бара, киирэ-тахса сылдьаллар. Оннооҕор үлэһит да буолан баран, өҥөйөн ааһаллар. Төрөппүттэри кытта ситиммит быстыбат.
Ситиһии, кыайыы көтөллөнөн
–Элбэх куонкуруска кыттабыт. Куорат, өрөспүүбүлүкэ, Арассыыйа, норуоттар икки ардыларынааҕы таһымнаах куонкурустарга оҕолорбут ситиһиилэрин ааҕан сиппэппит. Хайаан да бириистээх миэстэҕэ тиксэбит диэн киэн тутта кэпсиибит.
Бу саас Тас сибээс министиэристибэтин нөҥүө Кореяҕа норуоттар икки ардыларынааҕы куонкуруска оҕолор үлэлэрин ыыппыппыт. Гран-при, бастакы, иккис, үһүс миэстэлэри биһиги үөрэнээччилэрбит ылбыттара. Министиэристибэ үлэһиттэрэ бэйэлэрэ да соһуйан хаалбыттара, хайҕаабыттара.
Учууталлар араас быыстапкаларга, куонкурустарга көхтөөхтүк кытталлар. Муус оҥоһуктар куонкурустарыгар эмиэ бараллар. “Сахалар Канада кубогын ыллылар” диэн үөрүүлээх сонуну истибит буолуохтааххыт. Ол биһиги преподавательбит Егор Егорович Степанов. Быйыл Канада скульптордарын Ассоциациятыгар киллэрдилэр. Арассыыйаттан икки эрэ киһини ылбыттар. Мария Николаевна Гуляеваны Саха сиригэр соҕотох керамист дьахтар диэххэ сөп.
Былырыын А.Е. Кулаковскай аатынан Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтигэр “Косторезное искусство России” диэн Бүтүн Арассыыйатааҕы улахан бэстибээл буолан ааспыта. Онно биһиги оҕолорбут кыттыбыттара. Атын сирдэртэн кэлбит ыалдьыттар: “Оҕолор муоһу маннык кыһаллар дуо? Оскуолаҕыт олус үчүгэй эбит”, – диэн сөхпүттэрэ-махтайбыттара. Онон тэрийээччилэр быйыл оҕолорго аналлаах бэстибээл ыытыахпыт диэбиттэрэ. Ону бу дьаҥ мэһэйдээтэ.
Дьоҕура суох оҕо диэн суох. Оҕо сайдарыгар хааччахтыа суохха, кыах биэриэххэ наада дии саныыбын. Төрөппүт оҕото уруһуйдуурун көрдө да, кырааскатын, матырыйаалын ылан, оҕо талаанын арыйарыгар усулуобуйа олохтуохтаах. Сөбүлүүр дьарыгын өссө көҕүлээн, сайыннаран анал оскуолаҕа биэрдэҕинэ өссө үчүгэй. Спорт да өттүн ыллахха, оннук дии. Видеонан, интэриниэтинэн үөрэнэр диэн атын. Оҕо идэтийбит, анал үөрэхтээх дьоҥҥо уһуйуллара син биир быдан ордук.
Сонуннар
03.12.2022 | 18:00
Өбүгэ ситимэ — эр дьон кылаан кыахтарыгар
03.12.2022 | 14:00
«Үлэ кыбаартала» — сайдыы территорията
02.12.2022 | 18:00
Дьокуускай 100 бастыҥ үөрэнээччитигэр стипендия олохтонно
02.12.2022 | 16:00
Тымныы Оҕонньорго баҕа санааларбытын суруйабыт
02.12.2022 | 12:00
Охчуттар мэтээллэри аҕалаллар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
01.12.2022 | 11:00
Ыччаппыт талаанынан сөхтөрдө
01.12.2022 | 10:00
Сэргэх көрсүһүү
Ордук ааҕаллар
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 25.11.2022 | 16:00
Юрий Попов: «Барыта улахан үлэттэн тахсар»
Дьокуускайга Тупсарыы үс сыла биллэриллэн, бу диэн эттэххэ, киин куоракка, чахчы, үтүмэн үлэ ыытылынна, ону олохтоохтор даҕаны бэйэҕит көрө-истэ сылдьаҕыт. Быйыл сайын «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыагынан Дьокуускай куоракка 75 тиэргэн тупсаран оҥоһулунна. Саамай элбэх эбийиэккэ бэдэрээтчитинэн «Основа» ХЭТ үлэлээтэ. Онон бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бу тэрилтэ эдэр салайааччыта Юрий Поповы...
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Кэпсэтии этническэй туризмы сайыннарыыга туһуланна - Эдэрсаас – сахалыы сонуннар – новости на якутском языке
Skip to content
YSIA.RU
ЯКУТИЯ-DAILY.RU
ФОТОБАНК
Медиацентр
Рекламодателям
Сүрүн сирэй
Уопсастыба
Бэлиитикэ
Экэниэмикэ
Айылҕа харыстабыла
Тыа хаһаайыстыбата
Култуура
Үөрэх уонна наука
Тырааныспар
Успуорт
Бэрээдэк
Сынньалаҥҥа
Интервью
Сүбэһит
Тургутук
Ыйаахтар
Нацбырайыактар
Search for:
СҮРҮН СИРЭЙ
Уопсастыба
Кэпсэтии этническэй туризмы сайыннарыыга туһуланна
Сүрүн Уопсастыба
Кэпсэтии этническэй туризмы сайыннарыыга туһуланна
10:10 17.07.2022 09:35 17.07.2022
Елена Потоцкая
«Орто дойду» туристическай этнокомплексыгар СӨ Уопсастыбаннай палаататын көҕүлээһининэн «Этническэй сыһыаннаһыылар. Этнотуризм» тиэмэҕэ санаа атастаһыыта буолла.
Тэрээһиҥҥэ РФ Уопсастыбаннай палаататын омуктар уонна эрэгийиэннэр икки ардыларынааҕы сыһыаннаһыыларын бөҕөргөтүү хамыыһыйатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Маргарита Лянге кыттыыны ылла. «Төгүрүк остуол» кыттыылаахтара тэрээһини алгыстан саҕалаатылар.
Алгысчыт — культурология наукатын кандидата, ХИФУ культурологияҕа кафедратын доцена Семен Протопопов.
Уопсастыбаннай палаата чилиэннэрэ ыалдьыкка Саха сиригэр этнотуризмы сайыннарыыга туһуламмыт үлэни билиһиннэрдилэр.
— Кэлиҥҥи сылларга, туох кистэлэ кэлиэй, үгүс дьон Таиланд, Турция биэрэктэрин бэйэлэрин төрөөбүт дойдуларынааҕар билэр курдуктар. Кэнники сылларга өрөспүүбүлүкэбит, Арассыыйабыт устун айанныыр буолан, дойдубут ханнык да омук сиринээҕэр кыраһыабайын, күндүтүн сыаналыыр буоллубут. Саха сирэ — туризм сайдыбыт сирэ. Ол туһунан бүгүн биһиги билиһиннэрээри муһуннубут, — диэн «төгүрүк остуолу» аста СӨ Уопсастыбаннай палаататын салайааччыта Николай Бугаев.
РФ Уопсастыбаннай палаататын эппиэттээх үлэһитэ Маргарита Лянге блогер буолан, хас хардыытын барытын видеолаан, тугу гына сылдьарын быһааран биэрэ сылдьар. Кинини СӨ Уопсастыбаннай палаататын чилиэннэрэ алгыстан көрсүбүттэригэр махтанна уонна олус кэрэхсэбиллээх сиэрдээх-туомнаах норуот эбиккит диэн бэлиэтээтэ.
— Туризмы сайыннарар дойдуга олорор араас омуктар бэйэ-бэйэлэрин кытта өйдөһөр, эйэлээх эрэ буоллахтарына, ол сиргэ туристар хото кэлэллэр. Кэлиҥҥи 20-чэ сылга биһиги сүрүннээн национальнай бэлиитикэҕэ болҕомтобутун уурар этибит. Билигин норуоттар култуураларын икки ардыларынааҕы бырайыактар инники күөҥҥэ таҕыстылар. Мин 30 сыл дойдум устун айанныыбын да, билигин да ситэри барытын арыйа иликпин. Санаан көрүҥ, Саха сиригэр кэлээри Москваттан 6 чаас көтөн баран, ханна да атын сиргэ буолбакка, бэйэҥ төрөөбүт Арассыыйаҕар сылдьаҕын! Саха сиригэр алтыс кэлиим да, бу өрөспүүбүлүкэни син биир толору арыйбакка, көрбөккө-истибэккэ барабын. Билбэт киһи Саха сирин -50С кыраадыс тымныы дойду дии саныыр. Оттон сайынын 34 кыраадыс куйааска манна «ыһаарыланан» барыахха сөп диэн ким эмэ толкуйдаабыта буолуо дуо? Биһиги олорор сирбитин, үөрэнэн хаалбычча, сыаналаабаппыт. Ханна эрэ атын сиргэ уоскулаҥ, сынньалаҥ баарын курдук саныыбыт. Онон уопсастыбанньыктары кытта үлэлиир дьон бастакы сорукпут — төрөөбүт дойдуга убаастабылы иҥэрии, дойдубут кэрэхсэтэр өрүтүн инники күөҥҥэ илдьэ сылдьыы, холобур оҥостуу. Онуоха кэммиэрчэскэйэ суох уопсастыбаннай тэрилтэлэр оруоллара сүҥкэн. Эрэгийэҥҥэ хамсааһыны кинилэр оҥороллор, — диэн санаатын үллэһиннэ Маргарита Лянге.
СӨ Уопсастыбаннай палаататын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, РФ Уопсастыбаннай палаататын чилиэнэ Лена Ефремова Уопсастыбаннай палаата чилиэннэрэ «Саха сирин тыыннаах нэһилиэстибэтэ» («Живое наследие Якутии»), бырайыактарын холобурдаан, сиһилии кэпсээтэ.
Кини Саха сирин каартатын моһуонугар уопсастыбаннай палаата чилиэннэрэ төрөөбүт улуустарын брендин уруһуйдаабыттарын көрдөрөн, төгүрүк остуол кыттыылаахтарын соһутта да, кэрэхсэттэ да.
СӨ Уопсастыбаннай палаататын наукаҕа, үөрэхтээһиҥҥэ уонна патриотическай иитиигэ хамыыһыйа бэрэссэдээтэлэ Вера Жерготова Таатта улууһун түмэллэрэ Саха сиригэр этнотуризмы сайыннарыыга, ыччаты төрөөбүт дойдуга бэриниилээх буолалларыгар иитиигэ оруолларын туһунан кэпсээтэ.
М.К.Аммосов аатынан ХИФУ доцена Семен Протопопов өрөспүүбүлүкэ ытык сирдэрин кэпсээн, ыалдьыт интэриэһин тарта.
СӨ Уопсастыбаннай палаататын тыа сирэ сайдыытын, агрокомплекс уонна бэйэни салайыныы хамыыһыйатын бэрэссэдээтэлэ Сергей Сюльскэй Арктика улуустарыгар этническэй туризм сайдыытын Муома улууһугар холобурдаата.
«Кындыкан» айар түмсүү салайааччыта Маргарита Попова Хоту дойду Арктика этническэй символлара норуоттары сомоҕолуур күүстээҕин билиһиннэрдэ.
СӨ Дьахталлар өрөспүүбүлүкэтээҕи сойуустарын салайааччыта, Арассыыйа дьахталларын Бюротун чилиэнэ, Уопсастыбаннай палаата аппараатын салайааччыта Анжелика Андреева РФ Уопсастыбаннай палаататыттан быйылгы сылга үһүс киһи кэлэн барбытын бэлиэтээтэ.
— Саха сиригэр интэриэс баара көстөр. Онон тустаах хамыыһыйалар бииргэ алтыһан, биир эмэ сытыы боппуруоһу көһө сылдьар мунньахха быһаарарбыт буоллар, — диэн этии киллэрбитигэр, Маргарита Лянге «тиэрдиэм» диэн эттэ.
Уопсастыбаннай палаата чилиэнэ Дмитрий Соловьев Нуучча географическай уопсастыбатын ыытар үлэтин билиһиннэрдэ. Кини чуолаан бу күннэргэ Москваҕа этэҥҥэ үктэммит айанньыт Дугуйдан Винокуровка тэрилтэ айанын устата өйөөбүтүн, ый аайы туттарыгар 70 тыһыынча солкуобайы ыыта олорбутун, бары эрэгийиэннэргэ Нуучча географическай уопсастыбатын салаалара Дугуйданы тэрээһиннээхтик көрсөллөрүн хаччыйбытын иһитиннэрэн, «төгүрүк остуол» кыттыыллаахтарын биһирэбилин ылла.
Ити курдук, салгыы уопсастыбаннай палаата чилиэнэ Евдокия Избекова «Саха» НКИХ үлэтин, урбаанньыттар Валерия Атласова «Атласовтар уһаайбалара» этнографическай комплекс, Марианна Андреева «Орто дойду» экопаарка үлэлэрин туһунан сырдаттылар.
Төгүрүк остуол кыттыылаахтарын аатыттан уопсастыбаннай палаата промышленноска, предпринимательствоҕа, туризмҥа хамыыһыйатын салайааччытын солбуйааччы Ольга Григорьева Маргарита Лянгеҕа ыраастаныы сиэрин-туомун ыытар тээбирини бэлэх уунна.
Оттон СӨ уопсастыбаннай палаататын салайааччыта Николай Бугаев уопут атастаһан, ааспыт сыллааҕы үлэ отчуотун туттарда.
Ити курдук, этническэй туризмы сайыннарыы туһунан «төгүрүк остуол» бэрт тэрэһиннээхтик, икки өттүттэн туһалаахтык ааста.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат.
Ааптар хаартыскаҕа түһэриитэ.
0
0
Навигация по записям
Ойуур баһаарын умулларыыга 690 киһи үлэлиир
Сотору Нам кырдьаҕастара уонна инбэлииттэрэ саҥа таас дьиэлэниэхтэрэ (ВИДЕО)
Маны ааҕыҥ
Туризм. Алта бырайыагы сайыннарыахтара
Путевканы атыылас, 20%-нын төнүннэр!
Саҥа сүүрээн туристар болҕомтолорун тарта
Ростуризм дойду иһигэр сынньанарга 20 табыгастаах хайысханы талла
Алтынньыттан «Аэрофлот» Таилаҥҥа рейсин сөргүтүөҕэ
Уважаемые читатели!
Мы рады вам сообщить, что начал работу новый сайт «Саха Сирэ»!
Полную подборку новостей Якутии и Якутска читаете тут
Сонуннар
“Айархаан” бөлөх Турцияҕа Арассыыйа култууратын күннэригэр кытынна
Сонуннар
Дойду үрдүнэн саҥа дьиэни атыылаһыы түспүт
Сонуннар
Нерюнгри оройуонугар киһи өлүүлээх суол быһылаана буолла
Сүрүн
Паром сырыыта сарсыҥҥыттан тохтуур
Көр. Аах. Туһан.
16+
Редакция аадырыҺа
677000, Дьокуускай куорат, Орджоникидзе уул., 31 Төлөпүөн: (4112) 42-06-90
E-mail: [email protected], [email protected]
«Саха сирэ» хаһыат уонна Edersaas.ru саайт сүрүн эрэдээктэрэ Ч. Н. Гаврильев
Тэрийэн таһаарааччылар: «Сахамедиа РИИХ АО». Сибээскэ, информационнай технологияҕа уонна маассабай коммуникацияҕа кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77 — 74960 (25.01.2019)
Edersaas.ru саайт матырыйаалларын толору эбэтэр быһа тардан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперсыылка ирдэнэр. Хаартыскалары, видео-устуулары, онтон да атын мультимедийнэй матырыйааллары эрэдээксийэттэн суругунан көҥүлэ суох туһанаргыт бобуллар.
|
oscar
|
Sakha-sire.ru саайт сүрүн эрэдээктэрэ Ч. Н. Гаврильев. Сибээскэ, информационнай технологияҕа уонна маассабай коммуникацияҕа кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-84126.
Тэрийэн таһаарааччы: «Сахамедиа РИИХ АО».
«Саха сирэ» саайт матырыйаалларын толору эбэтэр быһа тардан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперсыылка ирдэнэр. Хаартыскалары, видео-устуулары, онтон да атын мультимедийнэй матырыйааллары эрэдээксийэттэн суругунан көҥүлэ суох туһанаргыт бобуллар.
|
oscar
|
Саха сиригэр дьиэ-уот, коммунальнай өҥө төлөбүрүгэр көрүллэр субсидияны туһаныыга сайаапканы судаарыстыбаннай уонна муниципальнай өҥөлөр порталларын нөҥүө онлайн, эбэтэр «Мин докумуоннарым» элбэх өҥөнү оҥорор киин офистарын нөҥүө биэриэххэ сөп.
Өрөспүүбүлүкэтээҕи «Субсидия агентствота» иһитиннэрэринэн, өйөбүл оҥоруу усулуобуйата барыларыгар тэҥ. Ол курдук, субсидиянан туһанарга олорор сиригэр регистрациялаах уонна дьиэ кэргэн коммунальнай өҥөҕө барыыр ороскуота холбоммут дохуот 15 бырыһыаныттан үрдүк буолуохтаах. Ону тэҥэ дьиэ-уот, коммунальнай өҥө төлөбүрүгэр иэс суох, эбэтэр иэһи реструктуризациялааһын туһунан сөбүлэһии дуогабара түһэрсиллибит буолуохтаах.
Субсидиянан туһанар гражданнар, бу өҥөнөн туһанар болдьохторо 2020 сыл алтынньы 1 күнүттэн ахсынньы 31 күнүгэр диэри түмүктэнэр түгэнигэр — субсидия кэлэр алта ыйга сайаапката суох бэрээдэгинэн уһатыллар. Сайабылыанньаны, докумуоннары туттарарга приемҥа суруттарбыт олохтоохтор эмиэ өҥөнү онлайн ылыахтара, онон тэрилтэҕэ сылдьыы наадата суох.
Субсидия кээмэйин ааҕар калькулятор уонна ирдэнэр докумуоннар испииһэктэрэ агентство сайтыгар http://subsidii-jku.ru уонна судаарыстыбаннай уонна муниципальнай өҥөлөр порталларыгар www.gosuslugi.ru баар.
Сонуннар
09.12.2022 | 18:00
Медколледжка волонтер күнүн бэлиэтээтилэр
09.12.2022 | 17:00
«Эдэр уус» күрэх түмүктэннэ
09.12.2022 | 15:00
«Сосновый бор» лааҕыр үлэтин саҕалаата
09.12.2022 | 15:00
Устудьуоннар тутар этэрээттэрэ — куораты тупсарыыга төһүү күүс
09.12.2022 | 13:00
«Сэрии оҕолоро» уопсастыбаннай тэрилтэ кинигэтэ сүрэхтэннэ
09.12.2022 | 11:00
Дьокуускай оскуолаларыгар харантыын биллэрилиннэ
09.12.2022 | 09:00
Ахсынньы 9 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
08.12.2022 | 17:00
Альберт Семенов анал эпэрээссийэ кыттыылаахтарын чугас дьоннорун кытта көрүстэ
08.12.2022 | 15:00
ЫБММ управлениета баҕа өттүнэн баһаары умуруорааччылары наҕараадалаата
08.12.2022 | 13:00
«Аэрофлот» 2023 сыллааҕы субсидиялаах билиэттэри атыылаан эрэр
08.12.2022 | 11:00
Дьиэ кэргэттэри өйөөһүҥҥэ 880 мөл. солк. тахса туһуланна
08.12.2022 | 09:00
Ахсынньы 8 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
07.12.2022 | 17:00
«Герой күнэ» патриотическай ырыа II-с ыччат бэстибээлин гаала-кэнсиэрэ буолар
07.12.2022 | 15:00
Дьокуускайга аһымал кэнсиэр ыытылынна
07.12.2022 | 13:00
Евгений Григорьев тутааччы-хампаанньалар салайааччыларын кытта көрүстэ
07.12.2022 | 11:00
Дьокуускай куораттааҕы Дуума аһымал аахсыйаҕа кытынна
07.12.2022 | 09:00
Ахсынньы 7 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
06.12.2022 | 17:00
«Норуот бүддьүөтэ» куонкурус сүүмэрдээһинигэр кыттыҥ
06.12.2022 | 15:00
Сүөһү аһылыгын тиэйиигэ субсидия көрүллэр
06.12.2022 | 13:00
Саха сирин талааннаах оҕолоро наҕараадаланнылар
Ордук ааҕаллар
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 04.12.2022 | 16:00
Аар Саарынтан алгыстаммыт Күн Сандаара
Кэлиҥҥи сылларга айылҕаттан айдарыылаах, олоххо ураты көрүүлээх, тарбахтарыгар талааннаах, илиилэринэн илбийэн эмтиир сахалыы эмчиттэри хаһыаппытыгар үгүстүк сырдатан кэллибит. Бүгүн мин биир дойдулаахпын, алгысчыт, сахалыы эмчит Саргылаана Винокурова-Күн Сандаараны билиһиннэриэхпин баҕарабын. Күн Сандаара Нам улууһун Салбаҥ нэһилиэгиттэн төрүттээх. Ол гынан баран өр сылларга Сунтаарга олорбут буолан, Сунтаарын ордук чугастык саныыр. Кулгаахпар...
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
Дьон | 08.12.2022 | 09:00
Рево Алексеев: «Саха киһитэ ыра сатыа суохтаах!»
Орто саастаах дьон үлэттэн сылайдаҕына, хаһан биэнсийэҕэ тахсабыт диэн өрө тыыналлар. Оттон бүгүҥҥү ыалдьыппыт Рево Захарович Алексеев 85 хаарыгар үктэнэн да баран күн бүгүҥҥэ диэри мууһура үлүйбүт киһини быыһыырга олоҕун анаабыт үлэтигэр — Дьокуускайдааҕы научнай-чинчийэр кииҥҥэ түбүгүрэ сылдьар. Бэйэтин сааһыгар лаппа эдэрчи көрүҥнээх, саастаах киһи диэтэххэ, үчүгэйдик көрөр-истэр, сорох кырдьаҕас...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МБУ Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
«Арассыыйа – мин историям» историческай пааркаҕа РФ оборонаҕа министиэристибэтин өйөбүлүнэн Арассыыйа байыаннай-историческай уопсастыбата оҥорбут экспозицията аһылынна.
Ааптар: Киин Куорат
«Биһиги Ийэ дойдубутун көмүскүүр билиҥҥи дьоруойдарбыт тустарынан булгуччу кэпсиэхтээхпит», – диэн бэлиэтээтэ «Арассыыйа – мин историям» историческай паарка дириэктэрэ Дмитрий Соловьев.
«Герои с вечно русским сердцем» мультимедийнай хаартыска быыстапкатын аан бастакынан байыаннай эпэрээссийэ кыттыылаахтарын чугас дьонноро кэлэн көрдүлэр. Кинилэри сэргэ быыстапкаҕа Дьокуускайдааҕы кадетскай оскуола-интэринээт уонна полицейскай колледж үөрэнээччилэрэ, Уу тырааныспарын институтун уонна Авиационнай техническэй училище курсааннара, ХИФУ историческай факультетын устудьуоннара сырыттылар.
Мультимедийнай экспозиция 1943-1944 сылларга немецкэй-фашистскай талабырдьыттартан Украинаны босхолообут Кыһыл Аармыйа саллааттарын уонна аныгы дьоруойдар – анал байыаннай эпэрээссийэ кыттыылаахтарын хорсун быһыыларыгар ананна. Итини сэргэ, федеральнай бырайыакка Саха сирин дьоруойдара Донецкай уонна Луганскай норуодунай өрөспүүбүлүкэлэр олохтоохторугар көмөлөрүн туһунан кэпсэнэр.
Экспозиция историческай паарка бастакы этээһигэр бүгүҥҥүттэн, алтынньы 20 күнүттэн, сыл бүтэһигэр диэри үлэлиир. Киирии – босхо.
Сонуннар
05.12.2022 | 12:00
Өрөспүүбүлүкэтээҕи саахымат конгреһын кыттыылаахтара кэллилэр
05.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 5 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
03.12.2022 | 18:00
Өбүгэ ситимэ — эр дьон кылаан кыахтарыгар
03.12.2022 | 14:00
«Үлэ кыбаартала» — сайдыы территорията
02.12.2022 | 18:00
Дьокуускай 100 бастыҥ үөрэнээччитигэр стипендия олохтонно
02.12.2022 | 16:00
Тымныы Оҕонньорго баҕа санааларбытын суруйабыт
02.12.2022 | 12:00
Охчуттар мэтээллэри аҕалаллар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
Ордук ааҕаллар
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 25.11.2022 | 16:00
Юрий Попов: «Барыта улахан үлэттэн тахсар»
Дьокуускайга Тупсарыы үс сыла биллэриллэн, бу диэн эттэххэ, киин куоракка, чахчы, үтүмэн үлэ ыытылынна, ону олохтоохтор даҕаны бэйэҕит көрө-истэ сылдьаҕыт. Быйыл сайын «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыагынан Дьокуускай куоракка 75 тиэргэн тупсаран оҥоһулунна. Саамай элбэх эбийиэккэ бэдэрээтчитинэн «Основа» ХЭТ үлэлээтэ. Онон бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бу тэрилтэ эдэр салайааччыта Юрий Поповы...
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
«Туймаада» Судаарыстыбаннай вокальнай ансаамбыл эр дьонун састааба Казань куоракка 42-с Норуоттар икки ардыларынааҕы «Восточная сказка» муусуканан уус-уран айымньы бэстибээл-күрэҕэр «Народный вокал» номинацияҕа Гран-при кыайыылааҕа буолла.
Ааптар: Киин Куорат
Саха сирин култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга миниистирин солбуйааччыта Марина Силина иһитиннэрбитинэн, күрэх алтынньы 28-30 күннэригэр «Триумф» айар холбоһук эгидатынан, Елена Образцова Муусукаҕа норуоттар икки ардыларынааҕы академиятын өйөбүлүнэн ыытылынна.
«Туймаада» ансаамбыл артыыстарын үрдүк ситиһиилэринэн эҕэрдэлиибин. Кинилэр 2023 сыл кулун тутар ыйыгар Москваҕа ыытыллар Fossart Култуура уонна искусство эйгэтин бириэмийэтин 3-с Норуоттар икки ардыларынааҕы күрэххэ кыттар буоллулар», - диэн Марина Силина иһитиннэрдэ.
Алтынньы 26-27 күннэригэр Казаньҥа ыытыллыбыт I-кы Норуоттар икки ардыларынааҕы түүр омуктар эстрадаларын «Восточный базар. Россия-Казань» бэстибээлигэр Саха сириттэн «Туймаада» ансаамбыл эр дьонун састааба, виртуоз-хомусчуттар Варвара Степанова уонна Нарияна Ренанто, ырыаһыт Дарья Лаврова кыттыбыттара.
Бэстибээлгэ Алтай, Башкирия, Чувашия, Дагестан, Хакасия, Тыва, Крым, Казахстан, Узбекистан, Туркменистан, Таджикистан, Азербайджан, Гагаузия, Турция, Кытай артыыстара кытыннылар. Кыттааччылары Сергей Лавров, Ольга Любимова, Михаил Швыдкой уонна да атын салайааччылар видео нөҥүө эҕэрдэлээтилэр. Бэстибээл бочуоттаах ыалдьытынан Узбекистантан Фаррух Закиров салайааччылаах аатырбыт «ЯЛЛА» ансаамбыл буолла.
Сэтинньи 2 күнүгэр артыыстар Бурденко госпиталыгар анал байыаннай эпэрээссийэҕэ бааһыран эмтэнэ сытар байыастарга кэнсиэр көрдөрөллөр уонна сэтинньи 4 күнүгэр бырабыыталыстыба кэнсиэртиир саалатыгар Норуот сомоҕолоһуутун күнүгэр аналлаах тэрээһиҥҥэ кытталлар.
Сонуннар
05.12.2022 | 12:00
Өрөспүүбүлүкэтээҕи саахымат конгреһын кыттыылаахтара кэллилэр
05.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 5 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
03.12.2022 | 18:00
Өбүгэ ситимэ — эр дьон кылаан кыахтарыгар
03.12.2022 | 14:00
«Үлэ кыбаартала» — сайдыы территорията
02.12.2022 | 18:00
Дьокуускай 100 бастыҥ үөрэнээччитигэр стипендия олохтонно
02.12.2022 | 16:00
Тымныы Оҕонньорго баҕа санааларбытын суруйабыт
02.12.2022 | 12:00
Охчуттар мэтээллэри аҕалаллар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
Ордук ааҕаллар
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 25.11.2022 | 16:00
Юрий Попов: «Барыта улахан үлэттэн тахсар»
Дьокуускайга Тупсарыы үс сыла биллэриллэн, бу диэн эттэххэ, киин куоракка, чахчы, үтүмэн үлэ ыытылынна, ону олохтоохтор даҕаны бэйэҕит көрө-истэ сылдьаҕыт. Быйыл сайын «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыагынан Дьокуускай куоракка 75 тиэргэн тупсаран оҥоһулунна. Саамай элбэх эбийиэккэ бэдэрээтчитинэн «Основа» ХЭТ үлэлээтэ. Онон бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бу тэрилтэ эдэр салайааччыта Юрий Поповы...
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Билигин өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн уот сиэбит 735 га иэннээх сиргэ 21 ойуур баһаара бара турарын туһунан РФ Ыксаллаах быһыыга-майгыга министиэристибэтин Саха сиринээҕи салаатын пресс-сулууспата иһитиннэрэр.
Уот умайа турар сирин иэнэ 1,38 гааҕа тэҥнэһэр. Нэһилиэнньэлээх пууннарга уонна олох-дьаһах эбийиэктэригэр куттал суоһаабат.
Ааспыт сууккаҕа 6 баһаар күөдьүйдэ уонна 8 баһаар умуруорулунна. Баһаары умуруорууга 302 киһи кытынна уонна 65 тиэхиньикэ туһанылынна.
Сонуннар
03.12.2022 | 18:00
Өбүгэ ситимэ — эр дьон кылаан кыахтарыгар
03.12.2022 | 14:00
«Үлэ кыбаартала» — сайдыы территорията
02.12.2022 | 18:00
Дьокуускай 100 бастыҥ үөрэнээччитигэр стипендия олохтонно
02.12.2022 | 16:00
Тымныы Оҕонньорго баҕа санааларбытын суруйабыт
02.12.2022 | 12:00
Охчуттар мэтээллэри аҕалаллар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньы 2 күнүгэр Дьокуускай куоракка вакцинацияланар пууннар
02.12.2022 | 10:00
Ахсынньытааҕы сокуоннар
02.12.2022 | 09:00
Биэнсийэни иккитэ ылыахтара
01.12.2022 | 18:00
Спартакиадаҕа бастыҥнар кыттыахтара
01.12.2022 | 17:00
Арыгы атыытыгар хааччахтааһын киллэриллэр
01.12.2022 | 16:00
Эһиилги былаан — 38 км суол
01.12.2022 | 15:06
Саамай сөптөөх диэн көрөбүн
01.12.2022 | 15:05
Комплекс оҥорор ордук
01.12.2022 | 15:00
Бүгүн саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарыа
01.12.2022 | 15:00
Субсидия кээмэйэ улаатар
01.12.2022 | 14:00
Кадеттарга – саҥа оскуола
01.12.2022 | 13:00
Саҥа сулууспаҕа эрэл улахан
01.12.2022 | 12:00
Кииннэммит библиотека ситимэ анал бырагырааманы оҥордо
01.12.2022 | 11:00
Ыччаппыт талаанынан сөхтөрдө
01.12.2022 | 10:00
Сэргэх көрсүһүү
Ордук ааҕаллар
Дьон | 25.11.2022 | 10:20
Халбаакыттан — Олоҥхо тыйаатырыгар
Дьокуускайга саха тылын учууталларын сийиэстэрин сэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо декадата ыытылла турар. Оттон чулуу айымньыбыт баай философиятын кэлэр ыччакка тиэрдэр биир бэртээхэй ньыманан тыйаатыр буолар. Бу дьыл сэтинньитигэр Олоҥхо тыйаатыра «Дьорҕостой Бэргэн» куукуланан испэктээк туруоран сүрэхтээбитэ. Режиссер Гаврил Мэҥкээрэп Николай Калинович Шамаев-Чопчухаан (Үөһээ Бүлүү) олоҥхотунан туруоруутун Дьокуускай куорат хас да уһуйааныгар...
Дьон | 26.11.2022 | 10:00
Мария Матвеева: «Дьоҥҥо үтүөнэн эрэ сырыттахха, олорорго чэпчэки»
Тыа сиригэр көмүс куоластаахтар, үҥкүүһүттэр, айар, суруйар дьон баалларын куруук кэрэхсии, сэргии истэбит. Ханна да сырыттарбын талааннаах дьону кытта билсэрбин, санаа атастаһарбын туохтааҕар да ордоробун.
Дьон | 25.11.2022 | 16:00
Юрий Попов: «Барыта улахан үлэттэн тахсар»
Дьокуускайга Тупсарыы үс сыла биллэриллэн, бу диэн эттэххэ, киин куоракка, чахчы, үтүмэн үлэ ыытылынна, ону олохтоохтор даҕаны бэйэҕит көрө-истэ сылдьаҕыт. Быйыл сайын «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыагынан Дьокуускай куоракка 75 тиэргэн тупсаран оҥоһулунна. Саамай элбэх эбийиэккэ бэдэрээтчитинэн «Основа» ХЭТ үлэлээтэ. Онон бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр бу тэрилтэ эдэр салайааччыта Юрий Поповы...
Сытыы муннук | 01.12.2022 | 12:03
Ийэ айманар сүрэҕин туох уоскутуой...
Билиҥҥи балаһыанньаҕа, билиҥҥи судургута суох кэмҥэ оҕотун байыаннай дьайыыга атаарбыт ийэлэрдиин кэпсэтэртэн ордук ыарахан суох. Кинилэр куоластара титириирэ, харахтарын уутун кистээн туора соттоллоро, оҕолорун тустарыгар күүстээх, тулуурдаах буола сатыыллара киһини өссө уйадытар, уоскутар тылы булбакка мух-мах бараҕын. Бу сырыыга оҕолорун атаарбыт, кэтэһэр, эрэнэр икки ийэни кытта харах уулаах кэпсэтиибин ааҕааччыларбар...
16+
Cетевое издание kiinkuorat.ru зарегистрировано Роскомнадзором 30.04.2021 г. реестровая запись ЭЛ№ФС77-81002
Учредитель: МУП Редакция газеты «Эхо Столицы» ГО г. Якутск". Адрес: 677000, г. Якутск, пр. Хабарова, 27/1
И.о. главного редактора: А.И.Донская
Редакция за содержание рекламных объявлений ответственности не несет. За информацию и текст, опубликованные под знаком "реклама", несет ответственность рекламодатель. Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
|
oscar
|
Тиэкис Creative Commons Attribution-ShareAlike лиссиэнсийэ усулуобуйатынан тарҕанар, сорох түбэлтэҕэ эбии көрдөбүллэр баар буолуохтарын сөп. Сиһилии Туттуу усулуобуйатын көр.
|
oscar
|
Sakha-sire.ru саайт сүрүн эрэдээктэрэ Ч. Н. Гаврильев. Сибээскэ, информационнай технологияҕа уонна маассабай коммуникацияҕа кэтиир федеральнай сулууспаҕа киирбит нүөмэрэ: ЭЛ № ФС 77-84126.
Тэрийэн таһаарааччы: «Сахамедиа РИИХ АО».
«Саха сирэ» саайт матырыйаалларын толору эбэтэр быһа тардан туһанар түгэҥҥэ булгуччу гиперсыылка ирдэнэр. Хаартыскалары, видео-устуулары, онтон да атын мультимедийнэй матырыйааллары эрэдээксийэттэн суругунан көҥүлэ суох туһанаргыт бобуллар.
|
oscar
|
Геология (был.-гириэк. γῆ — «Сир» уонна λόγος — «үөрэх» диэн тыллартан) — Сир туругун, тутулун уонна сайдыытын үөрэтэр үөрэх.
Геология салаалараПравить
Геология сайдан истэҕин аайы тус-туспа хайысхалара дириҥээн бэйэлэрэ туспа билим салаалара буолбуттара.
Манна геология салаалара көстөллөр:
Хостонор баайдар геологиялара хостонор баайдар көрүҥнэрин, кинилэри көрдөөһүн ньымаларын үөрэтэр салаа.
Гидрогеология — сир аннынааҕы ууну үөрэтэр салаа.
Инженернай геология — сир уонна араас тутуулар бэйэ-бэйэлэригэр сыһыаннарын үөрэтэр үөрэх.
Геохимия — Сир химическэй тутулун үөрэтэр салаа.
Геофизика — Сир физическэй туругун үөрэтэр, араас чинчийэр ньымалардаах: гравиразведка, сейсморазведка, магниторазведка, электроразведка уо.д.а.
Күн систиэмэтин геология маннык салаалара үөрэтэллэр: космохимия, космология, космическая геология уонна планетология.
Минералогия — минерааллары, хайдах үөскээбиттэрин, класификацияларын үөрэтэр геология салаата. Атмосфера, биосфера уонна гидросфера дьайыытынан үөскээбит боруодалары литология үөрэтэр. Ирбэт тоҥу геокриология үөрэтэр.
Петрография — маагматтан үөскээбит боруодалары ойуулуур салаа.
Петрология — маагматтан тахсар буоруодалар хайдах үөскүүллэрин үөрэтэр салаа.
Геобаротермометрия — минерааллар уонна хайа боруодалара үөскээбит батааһынын уонна температууратын үөрэтэр салаа.
Структурнай геология — Сир хаҕын хамсааһынын үөрэтэр салаа.
Микроструктурнай геология — минерааллар уонна агрегааттар туораахтарын таһымыгар уларыйыылары үөрэтэр салаа.
Геодинамика — Сир эволюциятын үөрэтэр салаа. Сир киинигэр, маантиятыгар уонна хаҕыгар барар процестары үөрэтэр.
|
oscar
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.