averoo/sakha-russian-parallel-corpora-all · Datasets at Hugging Face

sah stringlengths 3 2.48k	ru stringlengths 3 2.96k
"Аныгы салайар систиэмэлээх, тэриллэрдээх, үрдүк квалификациялаах үлэһиттэрдээх аныгы кэллиэстэр саҥа моделларынан буолуохтаах компетенция регионнар икки ардыларынааҕы алта киинэ оҥоһуллуоҕа”, -- диэн Үөрэх уонна наука министиэристибэтин оробуочай каадырдары бэлэмнээһин уонна эбии идэлээх үөрэхтээһин эйгэтигэр судаарыстыбаннай бэлиитикэ департаменын дириэктэрэ Наталья Золотарева кэпсиир.	"Будут сформированы шесть межрегиональных центров компетенции, которые станут, по сути, новыми моделями деятельности современных колледжей с современной системой управления, с высококвалифицированным персоналом, с современным оборудованием", - рассказывает директор департамента государственной политики в сфере подготовки рабочих кадров и дополнительного профессионального образования Минобрнауки России Наталья Золотарева.
Анна кини илиитин икки илиилэринэн ылбыта уонна, киниттэн харахтарын араарбакка эрэ бэйэтин биилигэр тардыбыта.	Она взяла его обеими руками за руку и потянула ее к своей талии, не спуская с него глаз.
Хааман испэт, ханнык эрэ көстүбэт күүскэ көтөхтөрөн киниэхэ дьулуһан иһэр.	Она не шла, но какою‑то невидимою силой неслась к нему.
Англичанин кини диэки болҕомтолоохтук көрөн кэбистэ.	Англичанин внимательно посмотрел на него.
Чэ кытаат ол аты ылаҥҥын куота оҕус.	Ну давай, возьми эту лошадь и убегай.
Бүгүн этэргэ сүбэлээбэппин.	Нынче не советую говорить.
Оттон биһиги, мин көрүлээбэппин быһыылаах, ол оннугар сүрдээхтик, сүрдээхтик тэһийбэппин.	Но нам, мне наверно, не весело, а ужасно, ужасно скучно.
Бу кэпсэтии барыта олус солуута суоҕун дириҥник өйдүүр киһи быһыытынан, Фокин тыастаахтык үөһэ тыынан баран, түҥнэри хайыста.	Являясь человеком, который понимает что этот разговор никчемный, Фокин обернулся вздохнув с облегчением.
Вронскай Китини сирбит, Кити кинини, Левины сирбитэ.	Вронский пренебрег ею, а она пренебрегла им, Левиным.
Салгыы “Дивертисмент” өрөспүүбүлүкэтээҕи классическай үҥкүү куонкуруһа ыытылынна.	После этого был проведен республиканский конкурс по классическому танцу «Дивертисмент».
Биһиги Hahaap oҕонньордоохпутугар олорорбут.	Мы жили у нашего старика Назара.
Сэргэчээн аан дойдуга бары үчүгэйдик олоруохтарын баҕарар.	Очень хочется Сергечану, чтобы всем на белом свете жилось хорошо.
Кини икки илиитинэн остуолга тоҥонохтонон, үрүҥ сэлиэччигин таһынан нэлэккэйдэммит сюртуктаах, көрдөөбүт бифштексын көһүтэн олорон, тэриэлкэҕэ сытар французскай роман кинигэтин көрөрө.	Он сидел в расстегнутом над белым жилетом сюртуке, облокотившись обеими руками на стол, и, ожидая заказанного бифштекса, смотрел в книгу французского романа, лежавшую на тарелке.
Капитан көрдөһөрүн-соруйарын билбэккэ бутулла сытта.	Капитан запутался, просить или приказать.
Чинчийии сэттэ уон саастаах Геннадий Сергеевич суһал эмтэниигэ наадыйарын-наадыйбатын туһунан эппиэти биэриэҕэ.	Обследование даст ответ - нуждается ли семидесятилетний Геннадий Сергеевич в оперативном лечении.
Ол эрээри Александр Степанович барар санаата суох үһү.	Но, из его слов, Александр Степанович и не думал уезжать.
Куйахам хатан хаалан баран, үнтүрүйэн тохтуоҕа.	Кожа головы засохнет, размельчится и выпадет.
Киһини чугаһатыа суох, куруусканы былдьыыһы.	Скоро не приблизит человека, отберет кружку.
Уол сэрииттэн кэлэн үс сыл үлэлээн баран институту үөрэнэн бүтэрбит этэ.	Парень, вернувшись с войны три года поработал и закончил институт.
Биир күн буолаат, кини да, хаһаайыттар да кинилэр бэйэ-бэйэлэригэр барсыбаттарын уонна кинилэр тиксиспиттэрэ ордугун чуолкайдык өтө сэрэйбиттэрэ.	Пробыв день, и она и хозяева ясно чувствовали, что они не подходят друг к другу и что лучше им не сходиться.
«РОСТЕЛЕКОМ» УУС АЛДАН ОСКУОЛАЛАРЫГАР ЭНЕРГИЯНЫ КЭМЧИЛИИР ҮЛЭНИ ЫЫТЫА.	«РОСТЕЛЕКОМ» проведет работы по энергосбережению в школах Усть-Алданского улуса.
Ситэри тутуу туһунан Москвалыын кэпсэтиилэр 2010 сылга бырабыыталыстыбалар икки ардыларыгар сөбүлэһиигэ аҕалбыттара, 2011-2012 сылларга рада тустаах сокуоннары ылыммыта.	Переговоры с Москвой о достройке привели к 2010 году к заключению межправительственного соглашения, в 2011-2012 годах Рада приняла соответствующие законы.
Эмиэ биир уруок ааста.	Прошел еще один урок.
Өйдөөх киһи эбит. Киниэхэ махтан. Дьэ уонна кыргыттар миигин интэриэһиргэппэттэр диэ.	Умный был человек. Спасибо ему. И не говори больше, что девушки тебя не интересуют.
Онтон соҕотох куолас талыллар уонна талыллыбаттар ахсааннарын биллэрдэ.	Потом одинокий голос провозгласил число избирательных и неизбирательных.
Ханна эрэ ураты улахан олбуор аанын аһа-аһа сабыта быраҕаттыыр курдук хонуу үрдүнээҕи салгын бүтүннүүтэ дьалкылдьыйар.	Воздух ходил над полем как-будто всё время где-то распахивали и запахивали огромные ворота.
Бу күннэргэ СӨ национальнай библиотекатын история саалатыгар Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет Филология билимин суруналыыстыка хаапыдыратын сэбиэдиссэйэ Олег Сидоров «Максим Аммосов» диэн кинигэтин сүрэхтэниитэ буолла.	В эти дни в историческом зале Национальной библиотеки РС (Я) состоялась презентация книги заведующего кафедрой журналистики филологического факультета Северо-Восточного федерального университета Олега Сидорова «Максим Аммосов».
Онтон байыаннай комиссариаты көтүрэллэрин көрө барарбыт.	Потом ходили смотреть, как разбирают военный комиссариат.
Көрсүһүү, өҥөнү оҥоруу, сирэйдэринэн араас устуукалары оҥорору сатааһын, уонна киһи эмискэ карьераны оҥосторо, бэҕэһээ Степан Аркадьич көрсүбүт, билигин бастакы үрдүк сололоох Брянцев курдук.	Встреча, услуга, меткое слово, уменье представлять в лицах разные штуки и человек вдруг делал карьеру, как Брянцев, которого вчера встретил Степан Аркадьич и который был первый сановник теперь.
Кини араас тэрээһин бары киэргэтиитин ыпсаран оҥорууга солбуллубат маастар	Он является незаменимым мастером, приготовляющим декорацию к разным мероприятиям
Костя наһаа үөрүөҕэ.	Костя будет очень рад.
Оҕонньордоох уол мэлийбиттэр.	Старика и парня не было.
Иванов чахчы үөрэн мичик гынна.	Иванов действительно радостно улыбнулся.
Кини титиригин ылаары тэпсэҥнээн эрдэҕинэ, Тогойкин ыстанан тиийэн, сулбу тардан ылла.	Он начал топтаться на месте, пытаясь поднять деревце, но Тогойкин подскочил и выхватил.
Мин эдэрбэр лөчүөгү таптаабыттаахпын.	Я была в молодости влюблена в дьячка.
Кити туһугар Левин сорунуутун Вронскайга кэпсиэн олус баҕарбыт Степан Аркадьич эттэ.	Сказал Степан Аркадьич, которому очень хотелось рассказать Вронскому о намерениях Левина относительно Кити.
Күөхтүҥү иэдэһигэр кыламанын күлүгэ түспүт титириирдээһинтэн кубарыйбыт уоһугар эйэҕэс буруйа суох мичээрдээһин биллибэттик көстер.	Тень ресниц лежала на его голубоватых щеках а на губах обмётанных лихорадкой видна чуть заметная невинная улыбка.
Мин сирим бааһынай үлэтигэр уонна үчүгэй хаһаайыстыба баайга тириэрдиэ этэ.	Где земля у меня при крепостном труде и хорошем хозяйстве приносила сам‑девять, она исполу принесет сам‑третей.
Ол оннугар бырдах төрүт суох. Болкуон түннүгүн нөҥүө тыҥкынаһаллар, ол эрээри хоско туох да иһиллибэт. Тоҕо диэтэххэ, оҕолор айдаараллар. Муостаҕа сытан бэйэ-бэйэлэрин анньыалаһаллар уонна кыччыгынаһаллар. Кинилэр биһигини кытта биир хоско баалларыттан астыналлар.	Зато комаров совсем нет. Они звонят через балконное окно, но в комнате ничего не слышно. Потому что дети шумят. Лежа на полу, они толкаются друг с другом и хихикают. Они довольны, что находятся с нами в одной комнате.
Ити сыл Арыы-Тииккэ Петровтар дьиэлэрин баанньык оҥорбуттар.	В том году в Арыы-Тиите дом Петровых преобразовали в баню.
Уола хаһыс сыла-ыйа буолуохтааҕын хайдах улаатыаҕын тугу саҥарыаҕын хайдах үөрэниэхтээҕин хас мүнүүтэ аайы илэ-чахчы билэр.	Каждую минуту капитан знал точно сколько бы ему сейчас было лет и месяцев как бы он выглядел что бы говорил как бы учился.
Даа, онно Дармштадт Америкаҕа баар этэ.	Да, но там Дармштадт был в Америке.
Ону ким билиэй, туох быһаарыай?!	Кто это знает и что решит?!
Уруккутун курдук, Mazda CX-5 киһини ымсыырдар.	Как и прежде, Mazda CX-5 выглядит весьма соблазнительно.
Даша, кыра кыыс курдук, илиитин көхсүнэн хараҕын уутун туора соппохтуу олорорун Катя уоскута сатаан тугу эрэ ботугуруур.	Даша как маленькая девочка утирала ладонью слезы, а Катя что-то шептала Даше, стараясь утешить ее.
Кэргэннэниини кини хаһан да сөптөөҕүнэн аахпат этэ.	Женитьба для него никогда не представлялась возможностью.
Кутаҕа сүүрэн киирээт, Лааска тутатына кини билэр төрүттэрин , кута отторун, дьэбин уонна сылгы сааҕын туора сыттарын ортолоругарбу сири биир гына тарҕаммыт, кинини барыларыттан ордук долгутар көтөр сытын, ол сыттаах көтөр сытын билэ сэрэйдэ.	Вбежав в болото, Ласка тотчас же среди знакомых ей запахов кореньев, болотных трав, ржавчины и чуждого запаха лошадиного помета почувствовала рассеянный по всему этому месту запах птицы, той самой пахучей птицы, которая более всех других волновала ее.
Киэһэҥи сулууспаҕа субуоннууллар, уонна бу атыыһыт хайдах курдук чөкөтүк кириэстэнэрий!	Звонят к вечерне, и купец этот как аккуратно крестится!
Ыарахан шлемнаах кини төбөтүн итии көлөһүн саба бүрүйдэ.	Горячий пот покрывал его голову под тяжёлым шлемом.
Мин оччолорго сөбүлэтэр кыахтаах этим, мин кэрэм миэхэ хаалбыт этэ.	Я тогда еще могла нравиться, у меня оставалась моя красота.
Оттон билигин эн дьиэни көрүөҕүҥ.	А вот сейчас ты увидишь дом.
Анна кэргэнигэр кини сыһыана туохтааҕар да орду, чуолкай.	Отношения к мужу были яснее всего.
Грузовой массыынанан Харыйалаахха ферма үлэһиттэрин дьиэтин тутуутугар кирпииччэ тиэйэн илдьиэхтээхтэр.	На грузовике должны возить кирпичи для жилья работников фермы в Харыйалаах.
Син биир хаһаайыстыбатынан дьарыктанар.	Все занимается хозяйством.
Бу олох кэрэтин кини эрэ кинини хайдаҕынан таптыырыттан уонна дэриэбинэҕэ хайдах буоларыттан уратыта эрэ соҕотоҕун буортулуура.	Одно, что портило ей прелесть этой жизни, было то, что муж ее был не тот, каким она любила его и каким он бывал в деревне.
Сафо бэҕэһээ эйиэхэ олус көрүлээбиппит диир.	Мы поехали все ко мне после скачек.
Попов томороон харыларын өрө уунан таһааран, уон тарбаҕын бадыырдыы туттан баран, өрө дьигиһийбэхтээн ылла.	Попов вытянул вперед грубые руки со скрюченными пальцами и подергал плечами.
Эйиэхэ Ристичка, Милаҥҥа сурук наадата суох дуо?	Не нужно ли вам письмо к Ристичу, к Милану?
Кити ситэ саҥаран бүтэ илигинэ, өлөн эрэр киһи тыыннааҕы ордук санаан омнуолуур тыйыс көрүҥэ сирэйигэр билиннэ.	Еще она не кончила говорить, как на лице его установилось опять строгое укоризненное выражение зависти умирающего к живому.
Yгүc сыл ааста онтон.	С тех пор прошло много лет.
Аан маҥнай прямой наводканан ыппыт сирдэрэ бу баар.	Вот позиция откуда они первый раз стреляли прямой наводкой.
Айаҕын атан көрдө.	Он открыл рот.
Суунар сиргэ суунар иһиттэн уу таммалаан чаллыргыырыттан уонна кирилиэс инниттэн чаһыы таһыргыырыттан ураты туох да айдаан суох буола чуумпуну эмиэ кини соһуччу оҥорор.	Она же вдруг водворяла такую мёртвую тишину что ни одного звука больше не слышалось кроме шлёпанья капли из рукомойника в умывальной и резкого тиканья часов под лестницей.
Кини кыыһын кытта кэпсэтэн баран, дьоллонон,санаата көнөн, куолутунан, кинээһи кытта бырастыылаһа кэлбитэ, уонна Левин тыл көтөхпүтүгэр Кити аккаастаабытын туһунан кинээскэ этэр санаата суоҕа да, кини санаатыгар, Вронскайы кытта дьыала чөмчөйбүтүн уонна, ийэтэ кэллэр эрэ, ол дьыала быһаарыллыахтааҕын туһунан таайтара эппитэ.	Она, счастливая, довольная после разговора с дочерью, пришла к князю проститься по обыкновению, и хотя она не намерена была говорить ему о предложении Левина и отказе Кити, но намекнула мужу на то, что ей кажется дело с Вронским совсем конченым, что оно решится, как только приедет его мать.
Куруук 22-25 кыраадыс сылаас буолуохтаах диэн Дария Семеновна Наумова быһаарар.	Дария Семеновна Наумова объясняет, что постоянная температура должна быть 22-25 градусов.
Билигин АМА спорт бу көрүҥүнэн дьарыктамматтарыгар сүбэлиир, кини көрүүтүнэн, олох бобор ордук.	Теперь АМА рекомендует не заниматься этим видом спорта, а лучше, с ее точки зрения, вообще его запретить.
Хаатыҥкаларын уһулута тардыталаан, хаарын тэбэннэ уонна куллукаларын хаарга тэниччи ууран, атахтарын саллааттыы суулаан баран, хаатыҥкаларын кэтитэлээн кэбистэ. Аны үргээн-таһаарбыт отун эрийэ тутуталаан икки сототун тула симмэхтээн кэбистэ.	Потом снял валенки, вытряхнул из них снег, расстелил портянки на снег, перемотал по-солдатски и обулся.А сорванную траву свернул и сунул вокруг голенищ.
Оччоҕо кинилэри ким сууттуур?	Тогда кто их судит?
Эн бэйэҕин эрэ өйдүүгүн, оттой эн кэргэниҥ буола сылдьыбыт киһи муҥу көрөрө эйиэхэ туох буолуой.	Да, вы только себя помните, но страдания человека, который был вашим мужем, вам не интересны.
Левин билигин хайыы үйэ бу сарсыарда кэпсэппитин курдук, дьыалаҕа салаҥнык сыһыаннаһан саҥарбатаҕа.	Левин говорил теперь совсем уже не с тем ремесленным отношением к делу, с которым он разговаривал в это утро.
Үс күн ууну аһылыгы ылбатаххына эн биһиэхэ кэм этиэҥ диэн хаһыытыы хаалбытын кини өйдөөбөт.	Ты у нас ещё заговоришь после того как три дня не получишь воды и пищи.
Хайыах баҕайыный?!	Что мне делать.
Инвестиция бырайыактарын балачча чааһыгар билиҥҥи таһымы толуйуу өттүнэн көрдөххө киһи ылыммат.	Для значительной части инвестиционных проектов текущий уровень неприемлем с точки зрения их окупаемости.
Княгиня Китины кытта тиэтэллээхтик тэйдилэр, полковник туох буолбутун билээри, дьоҥҥо барда.	Княгиня с Кити поспешно удалились, а полковник присоединился к толпе, чтоб узнать, в чем дело.
Иванов киэҥник өрө уһуутаан баран, тэтимнээх соҕустук көхсүн этиппэхтээн кэбистэ.	Иванов свободно вздохнул и довольно энергично откашлялся.
Кинилэр сүүсчэкэ хаамыыны бардылар.	Они прошли шагов сто.
Кинилэр разведчиктардааҕар даҕаны эйэлээхтэр.	Жили пожалуй ещё дружней чем разведчики.
Мин Аннанан сылыктаан көрдөххө, кини дьоллоох, толору дьоллоох, кини миэхэ этэ охсубута.	Я вижу по Анне, что она счастлива, совершенно счастлива, она успела уже сообщить мне.
Ваня тута тохтуу түстэ чиккэс гынна.	Ваня тотчас остановился и вытянулся в струнку.
Миэхэ солом суоҕа да кырдьык.	Правда, что мне и некогда.
Ити икки ардыгар Алексей Александрович гувернантканы кытта кэпсэтэригэр уолун санныттан тутан олордо, онуоха Анна Сережа ытыыра чугаһыар диэри килбигийбитин толоостук санаммытын көрдө.	Алексей Александрович между тем, заговорив с гувернанткой, держал сына за плечо, и Сереже было так мучительно неловко, что Анна видела, что он собирается плакать.
Эн миэхэ эрэлгин мин сыаналыыбын.	Я ценю вашу доверенность ко мне.
Эрэ киниэхэ арахсыыны биэриэҕэ, оччоҕо мин бэйэм бүгүүбэр барыам, оттон билигин, миэхэ төһө да ыараханын иһин, атыттар курдук буолбакка, туһалаах буолар кыахтаахпын	Муж даст ей развод, и тогда я опять уеду в свое уединение, а теперь я могу быть полезна и исполню свой долг, как мне это ни тяжело, не так, как другие.
Москваҕа тугу сии барабыт ол? Эһиги эйэлэһэр санааланныгыт дуо?	Зачем это едем в Москву? Вы решили помириться?
Мин билинэбин, өйдөөбөппүн.	Я, признаюсь, не понимаю.
Эт эрэ, эн тапталгын киһи аанньа ахтыбатаҕа, кини буолумматаҕа ама өһүргэтэ санаммата буолуо дуо?	Скажите, неужели не оскорбительно думать, что человек пренебрег вашею любовью, что он не хотел?
Эн Чалдаан кырдьык рацияҕа баран радистартан туох иһиллэрин билэн кэлиэххин.	Ты бы Чалдон верно сбегал к радистам на рацию узнал бы что там слышно.
Тогойкин эмиэ иһиллээн сэгэллэн турда.	Тогойкин также стоял прислушиваясь.
Бу чуо быһыкка.	Вот именно в затоне.
Билбэппин. Ийэм кини мэйиитин эмтэниэн наада диэбитэ. Уонна өссө кэлэр чиэппэри муора кытылыгар бүтэриэххит, баҕар, сыл аҥаара да онно үөрэниэххит диэбитэ.	Не знаю. Мама сказала, что ему нужно лечить мозги. А еще сказала, что следующую четверть мы завершим на побережье, а возможно, полгода будете учиться там.
Мин эн оннугар эбитим буоллар Мария Ивановна ситэ саҥарбата.	Если бы я был на твоем месте, Мария Ивановна замолчала.
Киирэр аантан икки офицер тиийэн кэллилэр, биирдэрэ эдэркээн, иринньэх, синньигэс сирэйдээх, Пажескай корпустан кинилэр полкаларыгар саҥа кэлбит киһи.	Из входной двери появились два офицера, один молоденький, с слабым, тонким лицом, недавно поступивший из Пажеского корпуса в их полк.
Кырдьык оннук дуу биитэр мин алҕаһыыбын дуу.	Правда ли это или я ошибаюсь?
Онуоха туох эрэ кинини таарыйара уонна буолуо суохтаах буолбутун курдук кини сэрэйэ санаабыта.	Она чувствовала, что в этом было что‑то касающееся до нее и такое, чего не должно было быть.
Мин саныырбынан, улахан балконнардаах хоско?	Я думаю, в большой балконной?
Аласов колхоз канцеляриятыгар барда.	Аласов отправился в колхозную канцелярию.
Дьэбин уоһуйбут быраас, архитектор уонна салайааччы саҥарбаттарыттан ураты, эбиэттии олорооччуларга, ханна сыылан, ханна кими эмит орулҕатын хамсатахамсата уонна таарыйан ыла ыла, тохтообото.	Разговор между обедавшими, за исключением погруженных в мрачное молчание доктора, архитектора и управляющего, не умолкал, где скользя, где цепляясь и задевая кого‑нибудь за живое.
Елочка учуутал» барахсан үөрэҕэ олоххо туһалаах буолуо диэн ким да оччо боччумнаан санаабакка дылы этэ.	Никто тогда не думал, что советы учителя Елочки будут понадобиться кому то в жизни.
Мин тугу этэрбин эн билэҕин ээ.	Ведь вы знаете, что я скажу.
Атын икки хотун кинини кытта кэпсэтээри тыл быраҕаттаатылар, суон эмээхсин атаҕын суулана олордо уонна вагон оттуллуутун туһунан бэлиэтии саҥарда.	Две другие дамы заговаривали с ней, и толстая старуха укутывала ноги и выражала замечания о топке.

"Аныгы салайар систиэмэлээх, тэриллэрдээх, үрдүк квалификациялаах үлэһиттэрдээх аныгы кэллиэстэр саҥа моделларынан буолуохтаах компетенция регионнар икки ардыларынааҕы алта киинэ оҥоһуллуоҕа”, -- диэн Үөрэх уонна наука министиэристибэтин оробуочай каадырдары бэлэмнээһин уонна эбии идэлээх үөрэхтээһин эйгэтигэр судаарыстыбаннай бэлиитикэ департаменын дириэктэрэ Наталья Золотарева кэпсиир.

"Будут сформированы шесть межрегиональных центров компетенции, которые станут, по сути, новыми моделями деятельности современных колледжей с современной системой управления, с высококвалифицированным персоналом, с современным оборудованием", - рассказывает директор департамента государственной политики в сфере подготовки рабочих кадров и дополнительного профессионального образования Минобрнауки России Наталья Золотарева.

Анна кини илиитин икки илиилэринэн ылбыта уонна, киниттэн харахтарын араарбакка эрэ бэйэтин биилигэр тардыбыта.

Она взяла его обеими руками за руку и потянула ее к своей талии, не спуская с него глаз.

Хааман испэт, ханнык эрэ көстүбэт күүскэ көтөхтөрөн киниэхэ дьулуһан иһэр.

Она не шла, но какою‑то невидимою силой неслась к нему.

Англичанин кини диэки болҕомтолоохтук көрөн кэбистэ.

Англичанин внимательно посмотрел на него.

Чэ кытаат ол аты ылаҥҥын куота оҕус.

Ну давай, возьми эту лошадь и убегай.

Бүгүн этэргэ сүбэлээбэппин.

Нынче не советую говорить.

Оттон биһиги, мин көрүлээбэппин быһыылаах, ол оннугар сүрдээхтик, сүрдээхтик тэһийбэппин.

Но нам, мне наверно, не весело, а ужасно, ужасно скучно.

Бу кэпсэтии барыта олус солуута суоҕун дириҥник өйдүүр киһи быһыытынан, Фокин тыастаахтык үөһэ тыынан баран, түҥнэри хайыста.

Являясь человеком, который понимает что этот разговор никчемный, Фокин обернулся вздохнув с облегчением.

Вронскай Китини сирбит, Кити кинини, Левины сирбитэ.

Вронский пренебрег ею, а она пренебрегла им, Левиным.

Салгыы “Дивертисмент” өрөспүүбүлүкэтээҕи классическай үҥкүү куонкуруһа ыытылынна.

После этого был проведен республиканский конкурс по классическому танцу «Дивертисмент».

Биһиги Hahaap oҕонньордоохпутугар олорорбут.

Мы жили у нашего старика Назара.

Сэргэчээн аан дойдуга бары үчүгэйдик олоруохтарын баҕарар.

Очень хочется Сергечану, чтобы всем на белом свете жилось хорошо.

Кини икки илиитинэн остуолга тоҥонохтонон, үрүҥ сэлиэччигин таһынан нэлэккэйдэммит сюртуктаах, көрдөөбүт бифштексын көһүтэн олорон, тэриэлкэҕэ сытар французскай роман кинигэтин көрөрө.

Он сидел в расстегнутом над белым жилетом сюртуке, облокотившись обеими руками на стол, и, ожидая заказанного бифштекса, смотрел в книгу французского романа, лежавшую на тарелке.

Капитан көрдөһөрүн-соруйарын билбэккэ бутулла сытта.

Капитан запутался, просить или приказать.

Чинчийии сэттэ уон саастаах Геннадий Сергеевич суһал эмтэниигэ наадыйарын-наадыйбатын туһунан эппиэти биэриэҕэ.

Обследование даст ответ - нуждается ли семидесятилетний Геннадий Сергеевич в оперативном лечении.

Ол эрээри Александр Степанович барар санаата суох үһү.

Но, из его слов, Александр Степанович и не думал уезжать.

Куйахам хатан хаалан баран, үнтүрүйэн тохтуоҕа.

Кожа головы засохнет, размельчится и выпадет.

Киһини чугаһатыа суох, куруусканы былдьыыһы.

Скоро не приблизит человека, отберет кружку.

Уол сэрииттэн кэлэн үс сыл үлэлээн баран институту үөрэнэн бүтэрбит этэ.

Парень, вернувшись с войны три года поработал и закончил институт.

Биир күн буолаат, кини да, хаһаайыттар да кинилэр бэйэ-бэйэлэригэр барсыбаттарын уонна кинилэр тиксиспиттэрэ ордугун чуолкайдык өтө сэрэйбиттэрэ.

Пробыв день, и она и хозяева ясно чувствовали, что они не подходят друг к другу и что лучше им не сходиться.

«РОСТЕЛЕКОМ» УУС АЛДАН ОСКУОЛАЛАРЫГАР ЭНЕРГИЯНЫ КЭМЧИЛИИР ҮЛЭНИ ЫЫТЫА.

«РОСТЕЛЕКОМ» проведет работы по энергосбережению в школах Усть-Алданского улуса.

Ситэри тутуу туһунан Москвалыын кэпсэтиилэр 2010 сылга бырабыыталыстыбалар икки ардыларыгар сөбүлэһиигэ аҕалбыттара, 2011-2012 сылларга рада тустаах сокуоннары ылыммыта.

Переговоры с Москвой о достройке привели к 2010 году к заключению межправительственного соглашения, в 2011-2012 годах Рада приняла соответствующие законы.

Эмиэ биир уруок ааста.

Прошел еще один урок.

Өйдөөх киһи эбит. Киниэхэ махтан. Дьэ уонна кыргыттар миигин интэриэһиргэппэттэр диэ.

Умный был человек. Спасибо ему. И не говори больше, что девушки тебя не интересуют.

Онтон соҕотох куолас талыллар уонна талыллыбаттар ахсааннарын биллэрдэ.

Потом одинокий голос провозгласил число избирательных и неизбирательных.

Ханна эрэ ураты улахан олбуор аанын аһа-аһа сабыта быраҕаттыыр курдук хонуу үрдүнээҕи салгын бүтүннүүтэ дьалкылдьыйар.

Воздух ходил над полем как-будто всё время где-то распахивали и запахивали огромные ворота.

Бу күннэргэ СӨ национальнай библиотекатын история саалатыгар Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет Филология билимин суруналыыстыка хаапыдыратын сэбиэдиссэйэ Олег Сидоров «Максим Аммосов» диэн кинигэтин сүрэхтэниитэ буолла.

В эти дни в историческом зале Национальной библиотеки РС (Я) состоялась презентация книги заведующего кафедрой журналистики филологического факультета Северо-Восточного федерального университета Олега Сидорова «Максим Аммосов».

Онтон байыаннай комиссариаты көтүрэллэрин көрө барарбыт.

Потом ходили смотреть, как разбирают военный комиссариат.

Көрсүһүү, өҥөнү оҥоруу, сирэйдэринэн араас устуукалары оҥорору сатааһын, уонна киһи эмискэ карьераны оҥосторо, бэҕэһээ Степан Аркадьич көрсүбүт, билигин бастакы үрдүк сололоох Брянцев курдук.

Встреча, услуга, меткое слово, уменье представлять в лицах разные штуки и человек вдруг делал карьеру, как Брянцев, которого вчера встретил Степан Аркадьич и который был первый сановник теперь.

Кини араас тэрээһин бары киэргэтиитин ыпсаран оҥорууга солбуллубат маастар

Он является незаменимым мастером, приготовляющим декорацию к разным мероприятиям

Костя наһаа үөрүөҕэ.

Костя будет очень рад.

Оҕонньордоох уол мэлийбиттэр.

Старика и парня не было.

Иванов чахчы үөрэн мичик гынна.

Иванов действительно радостно улыбнулся.

Кини титиригин ылаары тэпсэҥнээн эрдэҕинэ, Тогойкин ыстанан тиийэн, сулбу тардан ылла.

Он начал топтаться на месте, пытаясь поднять деревце, но Тогойкин подскочил и выхватил.

Мин эдэрбэр лөчүөгү таптаабыттаахпын.

Я была в молодости влюблена в дьячка.

Кити туһугар Левин сорунуутун Вронскайга кэпсиэн олус баҕарбыт Степан Аркадьич эттэ.

Сказал Степан Аркадьич, которому очень хотелось рассказать Вронскому о намерениях Левина относительно Кити.

Күөхтүҥү иэдэһигэр кыламанын күлүгэ түспүт титириирдээһинтэн кубарыйбыт уоһугар эйэҕэс буруйа суох мичээрдээһин биллибэттик көстер.

Тень ресниц лежала на его голубоватых щеках а на губах обмётанных лихорадкой видна чуть заметная невинная улыбка.

Мин сирим бааһынай үлэтигэр уонна үчүгэй хаһаайыстыба баайга тириэрдиэ этэ.

Где земля у меня при крепостном труде и хорошем хозяйстве приносила сам‑девять, она исполу принесет сам‑третей.

Ол оннугар бырдах төрүт суох. Болкуон түннүгүн нөҥүө тыҥкынаһаллар, ол эрээри хоско туох да иһиллибэт. Тоҕо диэтэххэ, оҕолор айдаараллар. Муостаҕа сытан бэйэ-бэйэлэрин анньыалаһаллар уонна кыччыгынаһаллар. Кинилэр биһигини кытта биир хоско баалларыттан астыналлар.

Зато комаров совсем нет. Они звонят через балконное окно, но в комнате ничего не слышно. Потому что дети шумят. Лежа на полу, они толкаются друг с другом и хихикают. Они довольны, что находятся с нами в одной комнате.

Ити сыл Арыы-Тииккэ Петровтар дьиэлэрин баанньык оҥорбуттар.

В том году в Арыы-Тиите дом Петровых преобразовали в баню.

Уола хаһыс сыла-ыйа буолуохтааҕын хайдах улаатыаҕын тугу саҥарыаҕын хайдах үөрэниэхтээҕин хас мүнүүтэ аайы илэ-чахчы билэр.

Каждую минуту капитан знал точно сколько бы ему сейчас было лет и месяцев как бы он выглядел что бы говорил как бы учился.

Даа, онно Дармштадт Америкаҕа баар этэ.

Да, но там Дармштадт был в Америке.

Ону ким билиэй, туох быһаарыай?!

Кто это знает и что решит?!

Уруккутун курдук, Mazda CX-5 киһини ымсыырдар.

Как и прежде, Mazda CX-5 выглядит весьма соблазнительно.

Даша, кыра кыыс курдук, илиитин көхсүнэн хараҕын уутун туора соппохтуу олорорун Катя уоскута сатаан тугу эрэ ботугуруур.

Даша как маленькая девочка утирала ладонью слезы, а Катя что-то шептала Даше, стараясь утешить ее.

Кэргэннэниини кини хаһан да сөптөөҕүнэн аахпат этэ.

Женитьба для него никогда не представлялась возможностью.

Кутаҕа сүүрэн киирээт, Лааска тутатына кини билэр төрүттэрин , кута отторун, дьэбин уонна сылгы сааҕын туора сыттарын ортолоругарбу сири биир гына тарҕаммыт, кинини барыларыттан ордук долгутар көтөр сытын, ол сыттаах көтөр сытын билэ сэрэйдэ.

Вбежав в болото, Ласка тотчас же среди знакомых ей запахов кореньев, болотных трав, ржавчины и чуждого запаха лошадиного помета почувствовала рассеянный по всему этому месту запах птицы, той самой пахучей птицы, которая более всех других волновала ее.

Киэһэҥи сулууспаҕа субуоннууллар, уонна бу атыыһыт хайдах курдук чөкөтүк кириэстэнэрий!

Звонят к вечерне, и купец этот как аккуратно крестится!

Ыарахан шлемнаах кини төбөтүн итии көлөһүн саба бүрүйдэ.

Горячий пот покрывал его голову под тяжёлым шлемом.

Мин оччолорго сөбүлэтэр кыахтаах этим, мин кэрэм миэхэ хаалбыт этэ.

Я тогда еще могла нравиться, у меня оставалась моя красота.

Оттон билигин эн дьиэни көрүөҕүҥ.

А вот сейчас ты увидишь дом.

Анна кэргэнигэр кини сыһыана туохтааҕар да орду, чуолкай.

Отношения к мужу были яснее всего.

Грузовой массыынанан Харыйалаахха ферма үлэһиттэрин дьиэтин тутуутугар кирпииччэ тиэйэн илдьиэхтээхтэр.

На грузовике должны возить кирпичи для жилья работников фермы в Харыйалаах.

Син биир хаһаайыстыбатынан дьарыктанар.

Все занимается хозяйством.

Бу олох кэрэтин кини эрэ кинини хайдаҕынан таптыырыттан уонна дэриэбинэҕэ хайдах буоларыттан уратыта эрэ соҕотоҕун буортулуура.

Одно, что портило ей прелесть этой жизни, было то, что муж ее был не тот, каким она любила его и каким он бывал в деревне.

Сафо бэҕэһээ эйиэхэ олус көрүлээбиппит диир.

Мы поехали все ко мне после скачек.

Попов томороон харыларын өрө уунан таһааран, уон тарбаҕын бадыырдыы туттан баран, өрө дьигиһийбэхтээн ылла.

Попов вытянул вперед грубые руки со скрюченными пальцами и подергал плечами.

Эйиэхэ Ристичка, Милаҥҥа сурук наадата суох дуо?

Не нужно ли вам письмо к Ристичу, к Милану?

Кити ситэ саҥаран бүтэ илигинэ, өлөн эрэр киһи тыыннааҕы ордук санаан омнуолуур тыйыс көрүҥэ сирэйигэр билиннэ.

Еще она не кончила говорить, как на лице его установилось опять строгое укоризненное выражение зависти умирающего к живому.

Yгүc сыл ааста онтон.

С тех пор прошло много лет.

Аан маҥнай прямой наводканан ыппыт сирдэрэ бу баар.

Вот позиция откуда они первый раз стреляли прямой наводкой.

Айаҕын атан көрдө.

Он открыл рот.

Суунар сиргэ суунар иһиттэн уу таммалаан чаллыргыырыттан уонна кирилиэс инниттэн чаһыы таһыргыырыттан ураты туох да айдаан суох буола чуумпуну эмиэ кини соһуччу оҥорор.

Она же вдруг водворяла такую мёртвую тишину что ни одного звука больше не слышалось кроме шлёпанья капли из рукомойника в умывальной и резкого тиканья часов под лестницей.

Кини кыыһын кытта кэпсэтэн баран, дьоллонон,санаата көнөн, куолутунан, кинээһи кытта бырастыылаһа кэлбитэ, уонна Левин тыл көтөхпүтүгэр Кити аккаастаабытын туһунан кинээскэ этэр санаата суоҕа да, кини санаатыгар, Вронскайы кытта дьыала чөмчөйбүтүн уонна, ийэтэ кэллэр эрэ, ол дьыала быһаарыллыахтааҕын туһунан таайтара эппитэ.

Она, счастливая, довольная после разговора с дочерью, пришла к князю проститься по обыкновению, и хотя она не намерена была говорить ему о предложении Левина и отказе Кити, но намекнула мужу на то, что ей кажется дело с Вронским совсем конченым, что оно решится, как только приедет его мать.

Куруук 22-25 кыраадыс сылаас буолуохтаах диэн Дария Семеновна Наумова быһаарар.

Дария Семеновна Наумова объясняет, что постоянная температура должна быть 22-25 градусов.

Билигин АМА спорт бу көрүҥүнэн дьарыктамматтарыгар сүбэлиир, кини көрүүтүнэн, олох бобор ордук.

Теперь АМА рекомендует не заниматься этим видом спорта, а лучше, с ее точки зрения, вообще его запретить.

Хаатыҥкаларын уһулута тардыталаан, хаарын тэбэннэ уонна куллукаларын хаарга тэниччи ууран, атахтарын саллааттыы суулаан баран, хаатыҥкаларын кэтитэлээн кэбистэ. Аны үргээн-таһаарбыт отун эрийэ тутуталаан икки сототун тула симмэхтээн кэбистэ.

Потом снял валенки, вытряхнул из них снег, расстелил портянки на снег, перемотал по-солдатски и обулся.А сорванную траву свернул и сунул вокруг голенищ.

Оччоҕо кинилэри ким сууттуур?

Тогда кто их судит?

Эн бэйэҕин эрэ өйдүүгүн, оттой эн кэргэниҥ буола сылдьыбыт киһи муҥу көрөрө эйиэхэ туох буолуой.

Да, вы только себя помните, но страдания человека, который был вашим мужем, вам не интересны.

Левин билигин хайыы үйэ бу сарсыарда кэпсэппитин курдук, дьыалаҕа салаҥнык сыһыаннаһан саҥарбатаҕа.

Левин говорил теперь совсем уже не с тем ремесленным отношением к делу, с которым он разговаривал в это утро.

Үс күн ууну аһылыгы ылбатаххына эн биһиэхэ кэм этиэҥ диэн хаһыытыы хаалбытын кини өйдөөбөт.

Ты у нас ещё заговоришь после того как три дня не получишь воды и пищи.

Хайыах баҕайыный?!

Что мне делать.

Инвестиция бырайыактарын балачча чааһыгар билиҥҥи таһымы толуйуу өттүнэн көрдөххө киһи ылыммат.

Для значительной части инвестиционных проектов текущий уровень неприемлем с точки зрения их окупаемости.

Княгиня Китины кытта тиэтэллээхтик тэйдилэр, полковник туох буолбутун билээри, дьоҥҥо барда.

Княгиня с Кити поспешно удалились, а полковник присоединился к толпе, чтоб узнать, в чем дело.

Иванов киэҥник өрө уһуутаан баран, тэтимнээх соҕустук көхсүн этиппэхтээн кэбистэ.

Иванов свободно вздохнул и довольно энергично откашлялся.

Кинилэр сүүсчэкэ хаамыыны бардылар.

Они прошли шагов сто.

Кинилэр разведчиктардааҕар даҕаны эйэлээхтэр.

Жили пожалуй ещё дружней чем разведчики.

Мин Аннанан сылыктаан көрдөххө, кини дьоллоох, толору дьоллоох, кини миэхэ этэ охсубута.

Я вижу по Анне, что она счастлива, совершенно счастлива, она успела уже сообщить мне.

Ваня тута тохтуу түстэ чиккэс гынна.

Ваня тотчас остановился и вытянулся в струнку.

Миэхэ солом суоҕа да кырдьык.

Правда, что мне и некогда.

Ити икки ардыгар Алексей Александрович гувернантканы кытта кэпсэтэригэр уолун санныттан тутан олордо, онуоха Анна Сережа ытыыра чугаһыар диэри килбигийбитин толоостук санаммытын көрдө.

Алексей Александрович между тем, заговорив с гувернанткой, держал сына за плечо, и Сереже было так мучительно неловко, что Анна видела, что он собирается плакать.

Эн миэхэ эрэлгин мин сыаналыыбын.

Я ценю вашу доверенность ко мне.

Эрэ киниэхэ арахсыыны биэриэҕэ, оччоҕо мин бэйэм бүгүүбэр барыам, оттон билигин, миэхэ төһө да ыараханын иһин, атыттар курдук буолбакка, туһалаах буолар кыахтаахпын

Муж даст ей развод, и тогда я опять уеду в свое уединение, а теперь я могу быть полезна и исполню свой долг, как мне это ни тяжело, не так, как другие.

Москваҕа тугу сии барабыт ол? Эһиги эйэлэһэр санааланныгыт дуо?

Зачем это едем в Москву? Вы решили помириться?

Мин билинэбин, өйдөөбөппүн.

Я, признаюсь, не понимаю.

Эт эрэ, эн тапталгын киһи аанньа ахтыбатаҕа, кини буолумматаҕа ама өһүргэтэ санаммата буолуо дуо?

Скажите, неужели не оскорбительно думать, что человек пренебрег вашею любовью, что он не хотел?

Эн Чалдаан кырдьык рацияҕа баран радистартан туох иһиллэрин билэн кэлиэххин.

Ты бы Чалдон верно сбегал к радистам на рацию узнал бы что там слышно.

Тогойкин эмиэ иһиллээн сэгэллэн турда.

Тогойкин также стоял прислушиваясь.

Бу чуо быһыкка.

Вот именно в затоне.

Билбэппин. Ийэм кини мэйиитин эмтэниэн наада диэбитэ. Уонна өссө кэлэр чиэппэри муора кытылыгар бүтэриэххит, баҕар, сыл аҥаара да онно үөрэниэххит диэбитэ.

Не знаю. Мама сказала, что ему нужно лечить мозги. А еще сказала, что следующую четверть мы завершим на побережье, а возможно, полгода будете учиться там.

Мин эн оннугар эбитим буоллар Мария Ивановна ситэ саҥарбата.

Если бы я был на твоем месте, Мария Ивановна замолчала.

Киирэр аантан икки офицер тиийэн кэллилэр, биирдэрэ эдэркээн, иринньэх, синньигэс сирэйдээх, Пажескай корпустан кинилэр полкаларыгар саҥа кэлбит киһи.

Из входной двери появились два офицера, один молоденький, с слабым, тонким лицом, недавно поступивший из Пажеского корпуса в их полк.

Кырдьык оннук дуу биитэр мин алҕаһыыбын дуу.

Правда ли это или я ошибаюсь?

Онуоха туох эрэ кинини таарыйара уонна буолуо суохтаах буолбутун курдук кини сэрэйэ санаабыта.

Она чувствовала, что в этом было что‑то касающееся до нее и такое, чего не должно было быть.

Мин саныырбынан, улахан балконнардаах хоско?

Я думаю, в большой балконной?

Аласов колхоз канцеляриятыгар барда.

Аласов отправился в колхозную канцелярию.

Дьэбин уоһуйбут быраас, архитектор уонна салайааччы саҥарбаттарыттан ураты, эбиэттии олорооччуларга, ханна сыылан, ханна кими эмит орулҕатын хамсатахамсата уонна таарыйан ыла ыла, тохтообото.

Разговор между обедавшими, за исключением погруженных в мрачное молчание доктора, архитектора и управляющего, не умолкал, где скользя, где цепляясь и задевая кого‑нибудь за живое.

Елочка учуутал» барахсан үөрэҕэ олоххо туһалаах буолуо диэн ким да оччо боччумнаан санаабакка дылы этэ.

Никто тогда не думал, что советы учителя Елочки будут понадобиться кому то в жизни.

Мин тугу этэрбин эн билэҕин ээ.

Ведь вы знаете, что я скажу.

Атын икки хотун кинини кытта кэпсэтээри тыл быраҕаттаатылар, суон эмээхсин атаҕын суулана олордо уонна вагон оттуллуутун туһунан бэлиэтии саҥарда.

Две другие дамы заговаривали с ней, и толстая старуха укутывала ноги и выражала замечания о топке.